تفسير سوره قدر

 مقصود از «ليلة» فاطمه عليها السلام است و منظور از «القدر» خداوند است، پس هر كه حق فاطمه را بشناسد، شب قدر را درك كرده است و همانا او فاطمه ناميده شد چون مردم از كسب معرفت حقيقى او باز مانده‏ اند.

مقصود اين است كه او بهتر از هزار مؤمن است كه فاطمه مادر مؤمنان مى‏ باشد.

«ملائكه» مؤمنان عالمى هستند كه داراى دانش خاندان و اهل بيت نبوّتند. «روح» جان پاك و قدسى فاطمه عليها السلام است.

يعنى تا هنگامى كه حضرت حجت قائم آل محمد عليه السلام ظهور نمايد.

أَىْ بِكُلِّ أَمْرٍ إِلى‏ مُحَمَّدٍ وَ عَلِىٍّ سَلامٌ. «1» فرشتگان برنامه هر امرى و رخدادى را بر محمد صلى الله عليه و آله و على عليه السلام تسليم مى‏كنند و در سلامت و رحمت، امور را تا دميدن سحرگاهان؛ تقدير و تحكيم مى‏نمايند.

خانه على و فاطمه از غرفه‏ هاى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله است و سقف خانه آنها عرش پروردگار، و در دل خانه آنها روزنه‏اى به عرش است كه وحى فرشتگان از آنجا فرود مى ‏آيد. در شب و روز و در هر ساعت و پلك بر هم زدن، فوج فوج فرشتگان بدون وقفه فرود مى‏ آيند و بالا مى‏ روند. خداوند تبارك و تعالى آسمان‏ها را براى ابراهيم گشود تا چشمش به عرش افتاد و قدرت نظر كردن او را افزون كرد. خداوند نيروى ديد محمد و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام را افزايش داده كه عرش را در ميان خانه خود مشاهده مى‏ كردند؛ و براى آنها سقفى جز عرش نبود، و خانه‏هاى آنها سقفش؛ عرش رحمان است و محل عروج دسته دسته بدون توقّف فرشتگان و روح مى‏ باشد. هر يك از خانه‏ هاى اهل بيت عليهم السلام خانواده معراج ملائكه است. به دليل آيه: تَنَزَّلُ الْمَلئِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبّهِم مّن كُلّ أَمْرٍ* سَلمٌ هِىَ حَتَّى‏ مَطْلَعِ الْفَجْرِ گفتم: مّن كُلّ أَمْرٍ (از هر امرى) فرمود: به كل امر (براى همه امرى). گفتم:  اينگونه نازل شده فرمود: آرى. «1» ليلة القدر يك شب است. «ة» در «ليلة» دلالت بر وحدت مى‏ كند و در طول هر سال يك شب است. سپس خداوند يك شب را از شب‏هاى ماه رمضان را بر شب‏هاى هزار ماه ديگر برترى داد و آن را شب قدر ناميده است.

به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كردم؛ اى پيامبر خدا! آيا شب قدر همان شبى مى‏ باشد كه در عهد انبيا عليهم السلام نيز امر بر آنان نازل مى ‏شده است و پس از رحلت آنان، امر در آن شب تعطيل شده است؟ حضرت فرمود: خير، شب قدر تا روز قيامت باقى است. «2»

يا على! آيا ميدانى معنى شب قدر چيست؟ عرض كردم: نه، اى رسول خدا! پس حضرت فرمود: خداوند تبارك و تعالى آنچه در آن شب، تقدير و سرنوشتِ انسان تا روز قيامت خواهد بود، تحكيم و اندازه‏گيرى نموده است و در آنچه خداى عز و جل به ولايت تو و ولايت امامان از نسل تو تا روز قيامت، فرمان داده است. «3»

منبع:  تفسير و شرح صحيفه سجاديه،شیخ حسین انصاریان, ج‏11، ص: 247