علت اختلاف در رویت هلال ماه

علت اختلاف در رویت هلال ماه

۲۳ تیر ۱۳۹۴ 0
 
تعیین ماه قمری مبتنی بر رویت هلال است و رصد ماه‌های قمری مختص مسلمانان نیست و رویت حرفه ای هلال ماه‌های قمری در همه جای جهان همچون آمریکا و اروپا انجام و گزارش هایی در این ارتباط تهیه می شود. گروه های حرفه ای از رویت‌های هلال ماه‌های قمری در مناطق مختلف جغرافیایی و زمانی گزارش تهیه می کنند که مجموع این گزارش به مراکزی تحقیقاتی در این ارتباط ارسال می‌شود. و در نهایت جمع بندی انجام می گیرد. ولی سئوالی که در ذهن تداعی می شود این ست که: جرا در همه شهرها هلال ماه یک زمان دیده نمی شود؟

هلال از منظر قرآن

قرآن کريم از هلال ماه، منازل  ماه و ... بارها سخن به ميان آورده و ذيل آيات اهدافي را دنبال نموده است .
در آيه  5 سوره  يونس مي فرمايند :
« هوالذي جعل الشمس  ضياء و القمر نوراٌ و قدره منازل لتعلموا عدد السنين  و الحساب ما خلق الله ذلک  الا بالحق. »؛
او کسي است که خورشيد  را روشنايي و ماه را نور قرار داد و براي آن منزلگاه هايي مقدر کرد تا عدد سال ها و حساب کارها را بدانيد ، خداوند اين را جز به حق نيافريده است .
معلوم مي شود که از اشکال مختلف ماه در آسمان همچون هلال ، تربيع ، تثليث ، تسديس و بدر و سپس  رو به نقصان گذاردن  آن  براي مردم بدون محاسبات  نجومي و رجوع  به اهل خبره امکان پذير است .
همچنين فرمود
« يسئلونک عن الاهله قل هي مواقيت للناس والحج»؛
اي پيامبر درباره هلال هاي ماه از تو سئوال مي کنند، بگو آنها بيان اوقات براي نظام زندگي مردم و تعيين وقت حج است.
و همچنين فرمود :
« الشمس و القمر بحسبان »؛
خورشيد و ماه بر طبق  حساب منظمي مي گردند.
 و بر حرکت زمين گرد خورشيد و گردش نجومي ماه دور کره زمين تکيه مي نمايد و  فرمود:
« والقمر قدرناه منازل حتي عاد کالعرجون القديم »؛  
که براي ماه منزل هايي را مقدر فرموده است .

 اختلاف رویت  هلال ماه 

عوامل ذيل موجب اختلاف رويت مي شود:
الف ) اختلاف طول شهرها
هر شهري که طول آن نزديک تر به مبداء طول ( گرينويچ ) باشد در بسياري از اوقات رويت در آن بيش از مناطقي است که طول شرقي آنها زيادتر از مبداء مزبور باشد يعني در بلاد غربي تر امکان رويت بيش از بلاد شرقي است .
ب ) اختلاف عرض شهرها
 دوري بعد معدل النهار از منطقه البروج و نزديک شدن به آن در کوتاهي و بلندي شب و روز تاثير دارد و بنابراين اگر دو شهر در طول و عرض برابر باشند اما يکي  در نيم کره جنوبي  و ديگري در نيم کره شمالي باشد امکان دارد هلال در شهر اول ديده نشود و در شهر دوم رويت شود. از طرفي بعد (عرض)  قمر از دايره بروج موثر است .
ج ) اوضاع فلکي
دور و نزديک بودن ماه به زمين در رويت موثر است لذا امکان رويت در حال حضيض بيش از حال دوري است .
همچنين بعد معدل ( بعد و فاصله غروب ماه پس از غروب خورشيد )  فاکتور مهمي است و لذا هر اندازه فاصله غروب ماه زيادتر باشد زمان مکث هلال فوق افق بيشتر است و بهتر مي توان رويت نمود .
عناصر ديگري مثل قرآن نيرين ( نزديکي ماه و خورشيد يا به عبارتي در يک راستا قرار گرفتن ماه و خورشيد ) و ارتفاع ماه و سن هلال مي تواند نقش تعيين کننده اي داشته باشد .

منبع: تا آسمان (ویژه نامه عید سعید فطر)؛شهریور1388،رمضان1430

کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث