وظایف مرد در خانواده

یکی از  مهمترين عوامل موفقيّت زوج‏هاى جوان آشنايى با وظايف خود و رعايت حقوق يكديگر است كه به چند نمونه از آن اشاره مى‏كنيم:

قرآن كريم در آيات فراوانى از خانواده و وظايف هر يك از زن و شوهر سخن گفته است؛ براى اختصار به برخى از وظايف شوهر نسبت به همسرش اشاره مى‏كنيم:

1. تأمين معاش و نفقه زن: «الرّجالُ قَوّامونَ عَلَى النّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعضَهُم عَلى‏ بَعضٍ وبِما انفَقوا مِن اموالِهِم ...» «1»

 مردان، سرپرست و نگهبان زنانند؛ به خاطر برترى هايى كه از نظر نظام اجتماع خداوند براى بعضى نسبت به بعضى ديگر قرار داده است و به خاطر اتّفاق‏هايى كه از اموال‏شان در مورد زنان مى‏كنند ...».

بدين‏وسيله، مرد و سرپرست خانواده وظيفه دارد كه در برابر زن و فرزندان خود،

براى پرداختن هزينه‏هاى زندگى و پرداخت مهريّه و تأمين زندگى آبرومندانه آن‏ها تلاش و فعاليّت نمايد.

از امام صادق عليه السلام سؤال شد: «حقّ زن بر عهده شوهرش چيست؟» فرمود: او را از جهت غذا و خوراك تأمين كند و پوشاك و لباس او را بدهد و اگر از روى غفلت و نادانى خلافى كرد از او درگذرد.» «2»

 

2. رعايت عدالت، حُسن خُلق و ايجاد فضاى مودّت و دوستى: «و مِن آياتِهِ ان خَلَقَ لَكُم مِن‏انفُسِكُم ازواجًا لِتَسكُنوا الَيها وجَعَلَ بَينَكُم مَوَدَّةً ورَحمَةً ...» «3»

؛ و از نشانه‏هاى او اين كه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آن‏ها آرامش يابيد و در ميان تان مودّت و رحمت قرار داد.»

از بين رفتن اين دو اصل، يعنى «مودّت» و «رحمت» در زندگى خانوادگى باعث مى‏شود كه هزاران بدبختى و ناراحتى و اضطراب به وجود آيد.

 

3. از لحاظ معنوى، مرد بايد خانواده خود را از جهنّم نجات دهد و فضاى معنوى و بهشتى در خانه ايجاد نمايد: «يايُّهَا الَّذينَ آمَنوا قُوا انفُسَكُم و اهليكُم نارًا ...» «4»

؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! خود و خانواده خويش را از آتشى كه هيزم آن انسان‏ها و سنگ‏ها است نگاه داريد.»

خلاصه آن كه مرد بايد توجّه كند كه زن، شريك و سهيم زندگى است؛ هرگز نبايد بيش از وظايف لازم بر او تحميل كند و درباره او ستم روا دارد و توقع نداشته باشد كه او در مقابل مرد، همانند خدمتكار و كنيز، تمام احتياجات و اوامرش را انجام دهد. زن نزد شوهر امانت پروردگار است و بايد در چگونگى برخورد و رفتار با او، خداوند عزيز را طرف حساب قرار دهد و كم‏ترين ستم، مزاحمت و آزار را درباره او جايز نداند و با نهايت عدالت، انصاف، مهربانى و خيرانديشى با او رفتار كند. «5»

 

---

پی نوشت:

 (1). نساء/ 34

 (2). فروع كافى، شيخ كلينى قدس سره، ج 5، ص 513، دارالتعارف للمطبوعات‏

 (3). روم/ 21

 (4). تحريم/ 6

 (5). پرتوى از قرآن، ج 2، ص 149

 

منبع :  پرسمان قرآنى ازدواج و خانواده‏ نگارش محمد رضا حسین زاده