آیات قرآن كریم در شأن امام حسین (علیه السّلام)

آیات قرآن كریم در شأن امام حسین (علیه السّلام)

۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۵ 0
برخی از روایات اهل بیت (علیهم السلام)، پاره ای از آیات قرآن را بر وجود امام حسین (علیه السلام) و مقامات آن حضرت تطبیق می نمایند. در این مقاله برخی از این آیات و روایاات مربوط به آنها فهرست شده است:
 

1. لؤلؤ و مرجان

“ يخرج منهما اللؤلؤ و المرجان” ( الرحمن 22)
و خارج كرد از آن دو دريا ، لؤ لؤ و مرجان را .
از امام صادق (علیه السلام) روايت است كه منظور از” لؤلؤ و مرجان “ امام حسن و امام حسين عليهماالسلام است . ( تفسير البرهان ، ج 4 ، ص 265، حديث 3)

2. عروه الوثقي

“ ... فقد استمسك بالعروه الوثقي لاانفصام لها ...” ( بقره 256)
به رشته محكم و استواري چنگ زده و هرگز گسسته نخواهد شد . 
امام باقر (علیه السلام) از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل مي كند كه آن حضرت فرمود: هر گاه مي خواهيد به رشته محكمي چنگ بزنيد ، پس علي و حسن و حسين را به ولايت بگيريد . ( کامل الزيارات ، ابن قوليه ، ص 51، حديث 6)

3. پيروزي بزرگ

“ يا ليتني كنت معهم فافوز فوزاً عظيما ً” (نساء73)
مي گويند: اي كاش ما هم با آنها بوديم و به رستگاري بزرگي مي رسيديم . 
امام رضا (علیه السلام) به “ ريان بن شبيب“ فرمود: اي پسر شبيب! اگر دوست داري كه در مكان هاي بنا شده در بهشت با پيامبر و خاندانش باشي ، پس قاتلان حسين (علیه السلام) را لعنت نما ، اي پسر شبيب ! اگر دوست داري به ثواب كشته شدگان در راه حسين برسي پس چون او را ياد كني بگو: “ اي كاش با آنان بودم و به پيروزي و كاميابي بزرگي مي رسيدم “ . ( امالي ، صدوق ص130)

4. خويشاوندان پيامبر

“ واعبدوا الله و لا تشركوا به شيئآً و بالوالدين احساناً و بذي القربي ... “ (نساء 36)
و خداي يكتا را بپرستيد و هيچ چيزي را شريك او نگيريد و احسان كنيد به پدر و مادر و خويشاوندان . 
در روايتي از امام صادق (علیه السلام) آمده است كه منظور از” والدين “ رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و علي (علیه السلام) است و منظور از “ ذي القربي “ حسن و حسين عليهما السلام است . (بحارالانوار،ج23،ص269، ص19 )

5. نفس مطمئنه

“ يا ايتها النفس المطمئنة ارجعي الي ربك راضية مرضية “ (فجر،27 و28)
تو اي روح آرام يافته به سوي پروردگارت باز گرد ، در حالي كه هم تو از او خشنودي و هم او از تو خشنود است . 
امام صادق (علیه السلام) فرمود: سوره فجر را در نمازهاي واجب و مستحب خود بخوانيد ، كه آن سوره امام حسين (علیه السلام) است . 
“ ابو اسامه كه در مجلس حاضربود پرسيد: چگونه اين سوره به حسين بن علي اختصاص دارد ؟ فرمود : آيا آن سخن را نشنيده اي كه خدا فرمود يا ايتها النفس المطمئنه منظور خداوند از نفس مطمئنه حسين بن علي است كه داراي روح آرام يافته اي است و هم خدا از او راضي است و هم او از خدا راضي است . (بحارالانوار، علامه مجلسي ،ج44،ص218)

6. بشارت حسيني

“ قلنا يا نار كوني برداً و سلاماً علي ابراهيم “ (انبياء ، 69)
ما خطاب كرديم: اي آتش ! براي ابراهيم سرد و سالم باش . 
امام صادق (علیه السلام) از امام حسين (علیه السلام) روايت مي كند كه آن حضرت در كربلا ، قبل از كشته شدن فرمود :
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) گفت : پسرم ! تو روزي به عراق مي روي و به شهادت مي رسي و جماعتي با تو به شهادت مي رسند و سپس آن حضرت آيه مباركه فوق را تلاوت كرد ، و فرمود: جنگ براي تو و اصحابت سرد و سالم مي شود . پس بشارت داد بر آنان كه به خدا قسم ! اگر ما را به قتل برسانند ، ما وارد بر پيامبرمان مي شويم ... (بحارالانوار، ج45 ، ص80 ، حديث 6)

7. بشارت

و يبشر المؤمنين الذين يعملون الصالحات ان لهم اجراً حسناً . (کهف 2)
و اهل ايمان را كه عمل آنها نيكوست ، به اجر بسيار نكو بشارت دهد.
روايت شده است از ابن عباس كه گفت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بشارت داد علي و جعفر و عقيل و حمزه و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام را به بهشت ؛ چون آنها مصداق الذين يعلمون الصالحات بودند . (بحارالانوار ، ج41 ، ص17، حديث 10)

8 . ماه و خورشيد

والقمر اذا تلاها و النهار اذا جلاها (شمس 2و3)
قسم به ماه كه پيرو آفتاب تابان است و قسم به روز ، هنگامي كه جهاني را روشن مي كند . 
امام صادق (علیه السلام) فرمود :
منظور از آيه شريفه فوق امام حسن و امام حسين عليهما السلام است و منظور از والنهار اذا جلاها قيام امام زمان (عج) ... ( بحار الانوار ، ج24 ، ص73 ، حديث6)

9. تخت هاي عزت

ان الابرار لفي نعيم علي الارائك ينظرون (مطففين ، 22و23)
به درستي كه نيكو كاران در بهشت متنعم هستند ، بر تخت هاي عزت تكيه زنند و نعمت هاي خدا را مي نگرند . 
از ابن عباس روايت شده است كه اين آيه در حق علي و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام نازل شده است . (مناقب ، ج4 ، ص2)

10. به چه گناهي كشتيد ؟

و اذا الموؤدة سئلت باي ذنب قتلت . (تکوير 8 و 9 )
و هنگامي كه از دختر زنده به گور شده باز پرسند به كدامين گناه كشته شده است ؟ 
از امام صادق (علیه السلام) روايت شده است كه ، منظور از دو آيه فوق حضرت امام حسين (علیه السلام) است و اين دو آيه در حق او نازل شده است . ( بحار الانوار ، ج23 ، ص 255، حديث 6 و ج44 )

11. صور الهي

يوم ترجف الراجفة تتبعها الرادفة(نازعات،6و7)
روزي كه لرزنده بلرزد و پي آن لرزه ديگري افتد . 
از امام صادق (علیه السلام) روايت است كه منظور از الراجفه حسين بن علي (علیه السلام) است . (تدويل الايات ، ج2، ص762، حديث 1)

12. مثل اصحاب کهف

ام حسبت ان اصحاب الكهف و الرقيم كانوا من آياتنا عجباً . (الکهف ، 9)
آيا گمان كردي ، اصحاب كهف و رقيم از آيات عجيب ما بودند ؟ 
منهال مي گويد : به خدا در دمشق بودم كه ديدم ، سر بريده حسين بالاي نيزه آيه فوق را تلاوت نمود و فرمود : شگفت تر از مثل اصحاب كهف ، حكايت كشته شدن و حمل (و بر نيزه شدن ) سر من است . (تأويل الايات)

13. مغربين

رب المشرقين و رب المغربين (الرحمن ، 17)
آن خدايي كه آفريننده دو مشرق و مغرب است . 
در روايتي كه از امام صادق (علیه السلام) در مورد آيه فوق پرسيدند ، ايشان فرمود : منظور از مشرقين رسول خدا و امير المومنين عليهماالسلام است و منظور از مغربين امام حسن و امام حسين عليهماالسلام است . ( بحارالانوار ، ج24، ص69، حديث 2)

14. آيه طهارت

انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيراً (احزاب ، 33)
خداوند چنين مي خواهد كه رجس و هر آلايش را از شما خانواده نبوت ببرد و شما را از هر عيب پاك و منزه مي داند . 
روايات بي شماري در تفسير اين آيه شريفه از معصومين عليهم السلام وارد شده است كه فرموده اند ، منظور از اهل بيت خمسه طيبه هستند . (امالي، شيخ صدوق ، ص473)

15. پشتوانه امامت

و جعلها كلمة باقية في عقبه لعلهم يرجعون (زخرف 28)
و اين خدا پرستي را در همه ذريه خود (محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ) تا قيامت باقي قرار داد تا فرزندانش به خداي يكتا رجوع كنند . 
از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است كه فرمود : خداوند امامت را در پشت حسين (علیه السلام) قرار داد و نه امام ديگر از صلب اويند . ( تفسير نوالثقلين ، ج4 ، ص 297 ، حديث 26 )

16. مزدي نمي خواهم

قل لا اسئلكم عليه اجراً الا المودة في القربي ... ( شوري، 23 )
بگو مزدي براي رسالت نمي خواهم مگر دوستي و محبت با خويشاوندانم . 
از رسول خدا سؤال كردند منظور از قربي در آيه فوق چه كساني هستند ؟ حضرت فرمود : علي و فاطمه ، حسن و حسين عليهم السلام . ( شواهد التنزيل ، ج 2 ، ص 194 )

17. در راه حج

فخرج منها خائفاً يترقب ... ( قصص ، 21 )
پس (موسي ) هراسان از شهر خارج شد در حالي كه چشم به راه بود . 
وقتي امام حسين (علیه السلام) از مدينه به طرف مكه راهي شد ، آيه فوق را قرائت مي كرد . ( ارشاد ، ج 2 ، ص 35 )

18. قاري قرآن

و سيعلم الذين ظلموا اي منقلب ينقلبون . ( شعرا، 227 )
و آنانكه ظلم و ستم كردند ، به زودي خواهند دانست كه به چه كيفر و دوزخ انتقامي بازگشت مي كنند . 
در مقاتل معتبري آمده است هنگامي كه سر امام حسين (علیه السلام) را جدا نمودند و بر نيزه زدند ، آيه فوق را تلاوت مي نمود . ( تفسير برهان ، ج 3 ، ص 194 ، حديث 5 )

19. اهل سجود

و تقلبك في الساجدين ... ( شعرا ، 219 )
از ابي الجارود نقل شده است كه امام باقر (علیه السلام) فرمود : منظور از آيه فوق ، علي ، فاطمه ، حسن ، حسين و اهل بيت آنهاست . ( تأويل الايات ، ج 1 ، ص 396 ، حديث 23 )

20. دور از شهر و ديار

الذين اخرجوا من ديارهم بغير حق الا ان يقولوا ربنا الله ... ( الحج ، 40 )
همان ها كه از خانه و شهر خود ، به ناحق رانده شدند ، جز اين كه مي گفتند : پروردگار ما خداي يكتاست .
امام صادق (علیه السلام) درباره آيه فوق فرمود : اين آيه درباره علي و جعفر و حمزه نازل شد و در حسين (علیه السلام) تحقق يافت . بر همه آنان درود و سلام باد . ( بحارالانوار ، ج 44 ، ص 219 ، حديث 9 )

21. پيروي از حسين – اطاعت از خدا

و من يطع الله و رسوله و يخش الله و يتقه فاولئك هم الفائزون . ( النور ، 52 )
و هر كس خدا و پيامبرش را اطاعت كند و از خدا بترسد و از مخالفت فرمانش بپرهيزد ، چنين كساني همان پيروزمندان واقعي هستند . 
رسول خدا ضمن حديثي مي فرمايد : سعادتمند ، آنانند كه از دوستان و پيروان حسين (علیه السلام) هستند ، به خدا سوگند ايشان در روز قيامت پيروز و نيكبخت هستند . ( همان ، ص 225 )

22. من بيمار حسينم

فنظر نظرة في النجوم فقال اني سقيم ( الصافات ، 88 و 89 )
پس نگاهي به ستارگان افكند و گفت من بيمارم و با شما به مراسم جشن نمي آيم . 
امام صادق (علیه السلام) درباره اين آيه فرمود : ابراهيم (علیه السلام) بر مصايبي كه بر حسين (علیه السلام) فرود مي آيد انديشه نمود و گفت : من از آنچه بر حسين (علیه السلام) مي آيد ، بيمار گشته ام . ( عوالم ، ج 17 ، ص 98 )

23. حسين (علیه السلام) و زكريا

لم نجعل له من قبل سميا ً . ( مريم ، 7 )
و پيش از اين هم نامي براي او قرار نداديم . امام صادق (علیه السلام) فرمود : منظور از آيه فوق حسين بن علي و يحيي بن زكريا است كه از قبل ، هم نامي نداشت و آسمان فقط بر آن دو ، چهل روز گريه كرد . 
گفته شد : گريستن آسمان چگونه بود ؟ فرمود : به سرخي طلوع و به سرخي ، غروب مي كرد . ( کامل الزيارات ، ص 89 )

24. كلمه طيبه

الم تر كيف ضرب الله مثلاً كلمة طيبة كشجرة طيبه اصلها ثابت و فرعها في السماء . ( ابراهيم ، 24 )
آيا نديدي چگونه خداوند كلمه طيبه را به درخت پاكيزه اي تشبيه كرد كه ريشه آن ( در زمين ) ثابت و شاخه آن در آسمان است ؟ 
امام صادق (علیه السلام) در مورد آيه فوق فرمود : ريشه اين درخت ، رسول خدا و شاخه آن امير المومنين (علیه السلام) است و امام حسن و حسين عليهما السلام ميوه آن به شمار مي آيند كه نه تن از فرزندان او نيز شاخه هاي كوچك تر آنند و شيعيان نيز به منزله برگ آن هستند . ( کمال الدين ، ص 345 )

25. قرباني بزرگ

و فديناه بذبح عظيم . (صافات ، 107 )
و او را در ازاي قرباني بزرگي باز رهانيديم . از امام رضا (علیه السلام) روايت شده است كه فرمود : منظور از ذبح عظيم در آيه فوق امام حسين (علیه السلام) است . ( عيون اخبار الرضا ( ع ) ، ج 1 ، ص 209 )

26. سؤال بي جا

لايسئل عما يفعل و هم يسئلون . ( انبياء ، 23 )
و او بر هر چه كه مي كند سؤال نشود ، ولي خلق از كردارشان باز خواست مي شود . 
مردي از امام هشتم (علیه السلام) پرسيد : به چه خاطر امامت در صلب امام حسن قرار نگرفت ؟ حضرت فرمود : چون خداوند امامت را در صلب امام حسين (علیه السلام) قرارداد ودرصلب امام حسن (علیه السلام) قرار نداد و سپس ايه فوق را قرائت نمود . ( عيون اخبار الرضا ( ع ) ، جلد 2 ، ص 82 )

27. تفسيري از امام زمان (عج)

كهيعص ( مريم ، 1 )
سعد بن عبدالله قمي از امام عصر (عج) در مورد آيه فوق سؤال نمود ،امام (علیه السلام) فرمود : اين حروف از خبرهاي غيبي خداوند است كه به بنده اش زكريا داد . 
زكريا هنگامي كه به اسماء خمسه طيبه اطلاع يافت ، هر گاه به نام مبارك امام حسين (علیه السلام) مي رسيد ، اشك در چشمانش حلقه مي زد . روزي از خداوند علت اين حال را پرسيد ، خداوند داستان كربلا را در قالب اين حروف برايش بيان فرمود . 
پس "كاف" يعني كربلا و "ها" يعنی هلاكت عترت و "يا" يعني يزيد كه قاتل آن حضرت بود و "عين" يعني عطش و تشنگي كه بر آن حضرت مستولي مي شود و صاد يعني " صبر" آن حضرت بر كربلا . 
زكريا وقتي جريان را شنيد ، سه روز از مسجدش خارج نشد و مردم را راه نداد و بر حسين (علیه السلام) گريست . ( قصص الانبياء ، ص 398 )

28. رجعت

ثم رددنا لكم الكره عليهم و امددناكم ... ( اسراء ، 6 )
بار ديگرشما را برآنها غلبه داديم ... 
امام صادق (علیه السلام) فرمود : اولين كسي كه در رجعت برگردانده مي شود ، امام حسين (علیه السلام) است ... ( الحسين في القرآن ، ص 96 ، به نقل از بحارالانوار )

29. ذي القربي

ان الله يامر بالعدل و الاحسان و ايتاء ذي القربي ... ( النحل ، 90 )
همانا خدا خلق را فرمان به عدل و احسان مي دهد و به بذل و عطاء خويشاوندان امر مي كند ... 
از امام باقر (علیه السلام) روايت شده است كه منظور از ذي القربي در آيه فوق امام حسن و امام حسين و ائمه ديگرند . ( کنز الدقائق ، ج 7 ، ص 257 )

30. اهل ذكر

فسئلوا اهل الذكر ان كنتم لا تعلمون . ( النحل ، 43 )
پس سؤال كنيد ازاهل ذكر (علماء و دانشمندان ) اگرنمي دانيد . از ابن عباس روايت شده است كه : منظور از اهل ذكر در آيه فوق محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) علي و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام هستند . ( نهج الحق ، ص 210 )

31. به خاطر طايفه ات

و لولا رهطك لرجمناك و ما انت علينا بعزيز . ( هود ، 91 )
و اگر ملاحظه طايفه تو نبود سنگسارت مي كرديم كه تو را نزد ما عزت و احترامي نيست . در روايتي آمده است كه منظور از " رهطك " علي بن ابي طالب و حمزه و جعفر و امام حسن و امام حسين عليهم السلام هستند . ( تفسير القمي ، ج 2 ، ص 126 )

32. دو ميوه بهشتي

والتين والزيتون و طورسينين ( تين ، 1 و 2 )
قسم به تين و زيتون و قسم به طور سينا . 
امام صادق (علیه السلام) فرمود : منظور از تين امام حسن است و منظور از زيتون امام حسين (علیه السلام) است . ( تأويل الايات ، ج 2 ، ص 813 ، حديث 1 )

33.جوانمردان

انهم فتيه آمنوا بربهم و زدناهم هدي . ( کهف ، 13 )
آنها جواناني بودند كه به پروردگارشان ايمان آورده بودند و بر هدايتشان افزوديم . 
ابو مخنف روايت كرده است كه سر مبارك امام حسين (علیه السلام) در كوفه ناگهان سرفه اي كرد وآيه فوق را قرائت نمود . ( بحارالانوار ، ج 45 ، ص 304 ، حديث ، 3 )

34.سستي در پيمان

و لقد عهدنا الي آدم من قبل فنسي و لم نجد له عزماً . ( طه ، 115 )
و به يقين پيش از اين با آدم پيمان بستيم ، پس فراموش كرد و او را استوار نيافتيم . 
از امام صادق (علیه السلام) روايت شده است كه فرمود : منظور از پيمان خداوند با حضرت آدم (علیه السلام) كلماتي بود در مورد محمد و علي و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام . ( کافي ، ج 1 ، ص 416 )

35.تعليم به حضرت آدم (علیه السلام)

و علم آدم الاسماء كلها ثم عرضهم علي الملائكه . ( بقره ، 31 )
و خداوند همه نام ها را به آدم آموخت ، سپس آنها را بر فرشتگان عرض نمود . 
در تفسيري كه منسوب به امام عسگري (علیه السلام) است ، آمده كه منظور از اسماء در آيه فوق نام مبارك انبيا و محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و علي و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام است . ( تفسير الامام ، ص 217 ، حديث 100 )

36.آخرين راه

و ما ظلمونا و لكن كانوا انفسهم يظلمون . ( بقره ، 57 )
به ما ظلم نمي كنند ، بلكه به نفس خود ستم مي كردند . 
از سكينه دختر امام حسين (علیه السلام) نقل شده است كه زينب (س) به امام حسين (علیه السلام) فرمود : برادر ! ما را به حرم جدمان رسول خدا برگردان ، حضرت فرمود : خواهرم ! براي ما راه ديگري نيست . آنگاه امام گريست و آيه فوق را قرائت نمود . ( موسوعه کلمات الحسين ، ص 400 ، حديث 187 )

37.خدا را شاهد مي گيرم

قال اني اشهد الله و اشهدوااني بريء مما تشركون . ( هود ، 54 ) 
گفت : من خدا را گواه مي گيرم ، و شاهد باشيد كه من از آنچه جز او شريك وي مي گيريد بيزارم . 
در مقاتل معتبر آمده است كه ، امام حسين (علیه السلام) روز عاشورا ميان ميدان ايستاد و آيه فوق را قرائت نمود . ( خصائص الحسينيه ، ص 357 )

38.مقابل اهل حرم

ولا تقتلوا النفس التي حرم الله الا بالحق ... ( اسراء ، 33 )
و كسي را كه خداوند خونش را حرام شمرده نكشيد ، جز به حق . 
امام صادق (علیه السلام) فرمود : با وجودي كه خدا كشتن به غير حق را حرام نموده بود ، امام حسين (علیه السلام) را در ميان خانواده اش به قتل رساندند . ( بحارالانوار ، ج 44 ، ص 218 )

39.دو لب مبارك

الم نجعل له عينين و لسانا و شفتين . ( بلد ، 8 و9 ) 
آيا ما به او دو چشم عطا نكرديم و زبان و دو لب به او نداديم . 
از امام باقر (علیه السلام) روايت شده است كه فرمود : منظور ازعينين رسول خدا است و منظور از لساناً امير المومنين (علیه السلام) است و منظور از شفتين امام حسن و امام حسين عليهماالسلام است . ( الحسين في القرآن ، سيد محمد الواحدي ، چاپ اول ، ص 215 )
 

منبع:

مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

 

 

کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث