چرا نوجوانان بسیار حساسند؟

نوشته زیر برگرفته از کتاب «نسیم مهر» (متن پیاده شده برنامه پرسش و پاسخ رادیویی استاد حسین دهنوی) می باشد.

سؤال: چرا نوجوانان بسیار حساسند و مهم‏‌ترین حساسیت‏‌های آنان چیست؟

پاسخ:
در زندگی انسان، دو زمان و دو مرحله بسیار مهم است: یکی زمان ورود به نوجوانی و دیگری دوران بلوغ.
دوره‏‌ی نوجوانی (12 تا 18)، زمان حساسیت‏‌هاست، و دلیل حساسیت نوجوان این است که به جهت رشد فکری، مسائلی را درک می‏‌کند که در دوران کودکی درک نمی‏‌کرد.
او از این پس، موقعیت پایین شغلی پدر، بی‏‌سوادی مادر، بی‏‌عدالتی‏‌ها و تبعیض‏‌ها، وضعیت نامطلوب جسمی خود (کوتاهی و بلندی قد، بزرگ بودن دماغ، جوش صورت، چاقی و لاغری و...) را درک می‏‌کند و چون حس استقلال دارد، برای کسب آرامش، به والدین و دیگران تکیه نمی‏‌کند؛ بدین سبب، التهاب‏‌ها و هیجان‏‌های درونی، وجود او را فرا می‏‌گیرد.
نوجوان در این دوران به آرامش روحی نیاز دارد؛ بنابراین، باید زمینه‏‌های فشار روحی از بین برود.
مهم‏‌ترین حساسیت‏‌های نوجوان عبارتند از:
1. نگاه به دیده‏‌ی کودک:
نوجوان از این که به او به دیده‏‌ی کودک بنگرید، بسیار حساس است و از این مسأله رنج می‏‌برد. بسیاری از دلسوزی‏‌های پدران و مادران برای نوجوان، چنین پیامی دارد.
2. مقایسه:
نوجوان از این که او را با دیگران (خواهر و برادر، فرزندان نزدیکان یا همسالان) مقایسه کنید، متنفر است.
3. تبعیض:
از دیگر حساسیت‏‌های نوجوان، تبعیض بین او و دیگر خواهر و برادران است.
4. بی‏‌اعتمادی والدین به او:
نوجوان دوست دارد به او اعتماد داشته باشند. بسیاری از سؤالات والدین از او و گوشه و کنایه‏‌ها، از بی‏‌اعتمادی به وی حکایت دارد و حساسیت او را بر می‏‌انگیزد.

منبع:
نسیم مهر جلد 1، پرسش و پاسخ تربیت کودک و نوجوان؛ حسین دهنوی