احادیث امام سجاد علیه السلام: گنجینه های قرآن

امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:

آیات القُرآنِ خزائِنُ، فَکُلَّما فُتِحَت خِزانَةٌ یَنبَغی لَکَ اَن تَنظُرَ ما فیها؛
آیه های قرآن گنجینه هایی است. پس هر گنجینه ای که گشوده می شود، سزاوار است که بنگری درون آن چیست.
کافی، ج2، ص 609

شرح حدیث:

برای تلاوت قرآن، آدابی گفته اند.
بعضی از این آداب، ظاهری است و بعضی باطنی است.
از جمله ی «آداب باطنی» در قرآن خوانی، تأمّل و تدبّر در قرآن است. قرآن با لحن گلایه آمیزی از کسانی انتقاد می کند که چرا در آیات الهی تدبر نمی کنند: «افلا یتدبّرون القرآن؟»، (نساء (4)، آیه ی 82، محمّد (47)، آیه ی 24.) و در آیه ای دیگر می فرماید: «ای پیامبر! این قرآن را که مبارک است، بر تو نازل کردیم تا در آیاتش تدبر کنند و خردمندان از آن پند گیرند». (ص (38)، آیه ی 29.)
پس این کتاب، برای اندیشه، تأمّل و ژرف نگری است، نه سرسری خواندن و رد شدن.
تشبیهی که حضرت دارد، بسیار نیکو و زیباست.
آیه های قرآن همچون گنجینه است، درِ هر گنجینه را که باز کنند، باید به درون آن نگریست که چه جواهری در آن نهفته است.
معدن را با استخراج به ثمر می رسانند.
گنجینه ی آیات الهی هم با تفکّر و ژرف نگری، برای قاری روشن و قابل استفاده می شود.
چه خوب است که تلاوت قرآن، با خواندن ترجمه ی آن همراه باشد.
از آن بهتر، مطالعه ی تفسیر قرآن است، برای معارف بیشتر.
از آن برتر، نشان دادن رغبت به نکته های عمیق و ناب، که در بیانِ قرآن شناسان دیده می شود.
با قرآن انس داشته باشیم، تا بهره ی بیشتری ببریم.
منبع: حکمت های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه السّلام)، جواد محدثی.