فضيلت رمضان در كلام امام صادق عليه السلام‏

چون در ماه مبارك روزه گرفتيد زبان از دروغ نگهداريد، چشم از حرام بپوشيد، با يكديگر بر سر امور ناچيز دنيايى و مسائل زندگى نزاع و دعوا نكنيد، بر هم حسد نورزيد، از يكديگر غيبت ننماييد، جدال نكنيد، دروغ نگوييد، مباشر با زنان نشويد، با يكديگر مخالفت ننماييد، بر هم خشم نگيريد، به يكديگر ناسزا ندهيد، شماتت نكنيد، سستى نورزيد، دعوا نكنيد، آزار نرسانيد، ستم ننماييد، بدرفتارى نكنيد، ملول و بى قرار نشويد، و از ياد خدا و نماز غفلت ننماييد. ملازم سكوت و بردبارى و صبر و صدق باشيد، از اهل شر كناره‏ گيرى كنيد، و از قول زور و دروغ و افترا، دشمنى و بدگمانى، و غيبت و دو بهم زنى بپرهيزيد. مشرف به آخرت و منتظر رسيدن ايّام رخت بر بستن باشيد، به انتظار وعده خدا به سر بريد، و براى لقاء اللَّه توشه برداريد، بر شما باد به آرامش و وقار و خشوع و خضوع و خاك‏سپارى بنده اى كه از مولايش در ترس است. نيكوكار و ترسناك از عذاب، و اميدوار به رحمت، و در حالت رعب و ترس، و رغبت و ميل به حقايق باشيد. قلب از عيوب پاك شود، باطن‏ها از آلودگى قداست پيدا كند، جسم از آلودگى‏ ها تميز گردد، تبرّى از دشمنان حق برايتان حاصل شود، ماه روزه است روزه‏ات را با سكوت از تمام جهات به دوستى حق برسان و آن به اين‏ صورت است كه از آنچه در آشكار و نهان نهى شده‏اى بپرهيزى، و حقّ خشيت را در باطن و ظاهر بجاى آورى، وجودت را در ايّام روزه‏داريت به او واگذار كنى، و دل براى او فارغ نمايى، و همه هستيت را براى خواسته ‏هاى حضرت دوست مايه بگذارى. چون اين امور را رعايت كردى به حقيقت روزه براى خدا روزه ‏دار شده‏اى، و امرش را در امر روزه اطاعت كرده ‏اى، و به هر مقدار از اين امور كم بگذارى از واقعيّت و معنويّت روزه‏ات كاسته‏ اى.

پيامبر صلى الله عليه و آله شنيد زنى كنيزش را ناسزا گفت، غذا خواست و به آن زن فرمود: بخور، عرضه داشت: روزه‏ ام، فرمود: اين چه روزه‏اى است كه كنيزت را در آن ناسزا گفتى؟ روزه فقط از خوردن و آشاميدن نيست، خداوند روزه را به غير از خوردن و آشاميدن حجاب بين عبد و تمام بدى‏ ها قرار داده، قول بد روزه را به افطار می ‏كشاند، چقدر روزه‏ گير كم و گرسنه زياد است؟ «1» در هر صورت، برابر روايات و اخبار فراوانى كه در جهت ماه مبارك رمضان از رسول خدا صلى الله عليه و آله و ائمه معصومين عليهم السلام رسيده، روزه حقيقى در ماه رمضان روزه‏اى است كه روزه‏ دارش از تمام گناهان ظاهرى و باطنى بپرهيزد.