آداب سرداب مطهر

در فصل دهم از باب زیارات، دو مقام است: مقام دوم، در آداب سرداب مطهر و کیفیت زیارت حجه الله علی العباد و بقیه الله فی البلاد الامام المهدی حضرت حجه بن الحسن صاحب الزمان صلوات الله علیه و علی آبائه و قبل از شروع آگاه کنیم بر امرى که در کتاب هدیّه از کتاب تحیّه نقل کردیم و آن امر این است که این سرداب مطهّر داخل در خانه آن بزرگواران بوده و راه دخول در آن سرداب در قدیم قبل از بناء جدید و ساختن صحن و قبّه و حرم از پشت سر نزدیک به قبر نرجس خاتون بود و شاید حال در رواق باشد آنجا پایین مى رفتند و دالان دراز تاریکى داشت چون از آنجا مى گذشتند بدر سرداب غیبت مى رسیدند که حال آیینه کارى شده و پنجره از طرف قبله به صحن عسکرییّن علیه السلام باز مى شود و آن در از وسط این سرداب باز مى شد که حال کاشى دیوار بجاى آن را به شکل محرابى ساخته اند و همه اعمال این سه امام علیهم السلام از یک حرم مى شد ولهذا شهید اوّل در مزار بعد از زیارت عسکریّین علیه السلام زیارت سرداب را ذکر کرده پس از آن زیارت نرجس خاتون را و در یکصد سال و چیزى قبل مؤ یّد مُسَدَّد احمد خان دنبلى مبلغى خطیر اقدام کرد و صحن آن دو امام علیه السلام را به نحوى که الا ن موجود است جدا نمود و براى آن روضه و رواق و قبّه عالیه برپا نمود و براى سرداب مطهّر صحنى على حده و ایوانى و راهى و پلّه اى جدا و دهلیزى و سردابى مستقل براى زنان ساخت چنانچه حال دیده مى شود و آن راه اوّل و پلّه ها و دَرِ سرداب بالمرّه مسدود شد و نشانى از آنها نیست [مگر آن مقدارى که فعلاً در خانه معروف به خانه اخباریها مشاهده مى شود ((منه ))] و محلّى براى بجا آوردن بعضى از آداب وارده نماند ولکن محلّ جمله اى از زیارات که اصل سرداب شریف است تغییرى نکرده وامّا استیذان و خواندن اذن دخول پس بحسب استقراء در همه زیارات و تصریح علماء بر هر درى که از آنجا مرسوم شده دخول در آن حرم از هر امامى که باشد بایَست رعایت کرد و در آن حرم محترم بى اذن داخل نباید شد.

الحال شروع کنیم در کیفیّت زیارت: بدانکه اذن دخول خاصّ سرداب مطهّر همان زیارتى است که بعد از این بیاید و اوّل آن ((اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خَلیفَهَ اللَّهِ)) است و در آن استیذان مى شود و بایَست آن را دَر دَرِ سرداب پیش از پایین رفتن از پلّه ها خواند و اذن دخولى دیگر سیّد بن طاوس نقل کرده قریب به همان اذن دخول اوّل که در فصل دوم از باب زیارات نقل کردیم و اذن دخولى دیگر علاّمه مجلسى از نسخه تقدیمه نقل کرده که اوّل آن ((اَلّلهُمَّ اِنَّ هذِهِ بُقْعَهٌ طَهَّرْتَها وَعَقْوَهٌ شَرَّفْتَها)) است که ما نیز آن را بعد از آن اذن دخول عمومى نقل کردیم پس ‍ به آنجا رجوع نما و به آن کلمات استیذان کن پس از آن برو و داخل سرداب مطهّر شو و زیارت کن آن حضرت را به آنچه خود دستورالعمل داده اند.

اذن دخول های سرداب مطهر:

1. اذن دخول مسجد النبی (ص) و مشاهد ائمه (ع)