کتاب صلح امام حسن علیه السلام "ترجمه آیت الله خامنه ای"

شیخ راضی آل یاسین، فرزند شیخ عبدالحسین بن شیخ باقر از علما و محققان و مورخان نجف است که در سال ۱۳۱۴ ق. متولد شد و در ۱۵ ذی قعده سال ۱۳۷۲ق درگذشت. وی پیش از آن، افزون بر «دیوان»، کتابی نیز با عنوان «تاریخ الکاظمیه فی القدیم والحدیث» و کتابی با عنوان «اوج البلاغه» در خطبه‌های امام حسن و امام حسین(ع) تألیف کرده بود.

آل یاسین از خاندانهای علمی بزرگ نجف، عالمان، فقیهان و مورخان برجسته دیگری هم داشته که از جمله معروف‌ترین ایشان می‌توان به محمد حسن آل یاسین، عبدالحسین آل یاسین، محمد رضا آل یاسین و مرتضی آل یاسین اشاره کرد.

این کتاب در زمرۀ متقن‌ترین کتب تاریخی در موضوع خود است و مؤلف در آن به موضوعاتی پرداخته که در کتب مشابه به آنها کمتر توجه شده و موضوع صلح امام حسن(ع) و علت و عوامل آن را به خوبی بیان می‌کند. منابع پژوهشی این اثر نیز قریب به صد منبع معتبر و ارزشمند است.[۱]

مؤلف بیش از آنکه به نقل گزارش‌های تاریخی بپردازد، به بیان و تحلیل اوضاع و شرایط از نگاه خود پرداخته است، اما با این حال از ارجاع به منابع و استناد به آنها غفلت نکرده و به منابع مختلفی در متن و پاورقی توجه داده است که این منابع همان مصادر دست اول تاریخی هستند.[۲]

کتاب دارای سه قسمت است که در قسمت نخست شرح حال کوتاهی از زندگی امام مجتبی(ع) ارائه داده و در قسمت دوم به موضوع بیعت با آن حضرت و وضعیت سپاه می‌پردازد. قسمت آخر و اصلی کتاب، بررسی قرارداد صلح و عوامل آن بحث می‌کند.

بخش اول: امام حسن بن علی(ع)

بخش دوم: موقعیت سیاسی

بخش سوم: صلح

در خاتمه کتاب نیز، گزارشی از مقایسه شرایط صلح امام حسن(ع) و قیام امام حسین(ع)، به لحاظ دوستان و یاران و به لحاظ دشمنان ارائه شده است.[۳]

این کتاب در سال ۱۳۴۸ شمسی توسط آیت الله خامنه ای با عنوان «صلح امام حسن پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ» به فارسی ترجمه شد. وی در مقدمه کتاب، انگیزه خویش را این گونه بیان می‌کند: «اینک که با فراهم آمدن ترجمه این کتاب پرارزش و نامی، جامع‌ترین و مستدلترین کتاب درباره «صلح امام حسن» در اختیار فارسی زبانان قرار می‌گیرد، این جانب یکی از آرزوهای دیرین خود را برآورده مییابم و جبهه سپاس و شکر بر آستان لطف و توفیق پروردگار می‌سایم.

پیش از اینکه به ترجمه این کتاب بپردازم، مدتها در فکر تهیه نوشته‌ای در تحلیل موضوع صلح امام حسن بودم و حتی پاره‌ای یادداشت‌های لازم نیز گرد آورده بودم؛ ولی سپس امتیازات فراوان این کتاب مرا از فکر نخستین بازداشت و به ترجمه این اثر ارزشمند وادار کرد... مگر که جامعه فارسی زبان نیز چون من از مطالعه آن بهره گیرد و هم برای اولین بار درباره این موضوع بسی با اهمیت، کتابی از همه رو جامع، در معرض افکار جویندگان و محققان قرار گیرد.»[۴]

 

1- کتابخانه اینترنتی تبیان.

2- صلح الحسن، ص ۳۹۲.

3- فهرست کتاب.

4- ترجمه صلح امام حسن، ص ۳.

*آل یاسین، راضی، صلح الحسن علیه‌السلام، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۲ ق.

*آل یاسین، راضی، صلح امام حسن، ترجمه سیدعلی خامنه‌ای، تهران، آسیا، ۱۳۴۸ ش.

*کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی نور.

ویکی شیعه