قرآن در مورد عیسی علیه السلام میفرماید: «خداوند مرا نسبت به مادرم نیكوكار قرار داده است و جبار و شقی قرار نداده است». (آیاتی از قرآن کریم كه نشاندهنده اهمیت احسان به پدر و مادر است)
قرآن كريم مهریه را «نحله» و عطيه مرد به زن برشمرده و ايـن عـطـيـه و پـيـشـكـشـى را لازم مـى دانـد. این نوشتار بخشی از کتاب نظام حقوق زن در اسلام نوشته استاد شهيد مرتضى مطهرى درباره فلسفه است.
گاهی مشکلات و ناسازگاریها آنقدر سنگین است که ادامه زندگی مشترک ممکن نیست. در این صورت تکلیف کودک چه میشود؟ نگهداری و تربیت او به چه کسی واگذار میشود؟
در مورد کمتر بودن ارث زن نسبت به مرد باید توجه داشت که در مقابل، زن نیز از مهریه و نفقه برخوردار است. (مقاله ای برگرفته از کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» تألیف شهيد مرتضى مطهرى)
30 فصل در مباحث خانواده شامل موضوعات: آیین ازدواج, موقعیت زن در تاریخ بشر و اسلام, استقلال مرد و زن در اسلام, مقام زن در منطق وحی, موانع ازدواج, راه انتخاب همسر, حقوق زن و شوهر, حقوق فرزند بر پدر و مادر, حقوق پدر و مادر بر فرزند, طلاق و ارث و ...
اما حق مادر برتو آنست که بدانی او حمل کرده است ترا نه ماه طوریکه هیچ کس حاضر نیست این چنین دیگری را حمل کند و حق پدرت بر تو آنست که بدانی او اصل و ریشه تست؛ و تو فرع و شاخه او هستی؛
زن، به عنوان نيمى از بشريت و عضوى جدّى، در طول تاريخ، داورى هاى گوناگونى را نسبت به خود ديده است . در نوشتار حاضر به بررسی جایگاه زن در نظام حقوقی اسلام پرداخته شده است .
طلاق توافقی، طلاقی است كه در آن زن و شوهر در تمام زمینه های مربوط به زندگی مشترك از جمله مهریه، نفقه، جهیزیه و در صورت داشتن فرزند مشترك، حضانت فرزند توافق می كنند و دادخواست 'صدور گواهی عدم امكان سازش' را تنظیم و به دادگاه تسلیم می كنند.
هر چند طلاق توافقی در قانون ذكر نشده، اما قضات دادگاه خانواده معمولا آن را به لحاظ قانونی با مواد مربوط به طلاق خلع توجیه می كنند.
در ارتباط با مسئله سرپرستی از کودکان بیسرپرست یکی از مشکلاتی که امروزه به تدریج در حال فزونی است، معضل تحویل کودک از سوی والدین قانونی و طبیعی به متقاضیان نگهداری از فرزند است که گاهی با مقاصد خیرخواهانه در جهت رفع مشکل عاطفی خانواده های فاقد فرزند و توسط اقوام و بستگان آنها صورت می گیرد و گاه به صورت غیرقانونی و خلاف اصول انسانی و حقوق بشردوستانه از طریق فروش نوزاد و دریافت وجه انجام می پذیرد.
در قباله های ازدواج شروطی بیان شده است اما این بدین معنی نیست که نمی توان شرطی را به آنها افزود بلکه می توان شروطی را در صورت عدم مخالفت با شرع به آنان افزود .
در پاره ای از موارد وقتی علتی ایجاد شود عقد ازدواج فسخ می شود به این معنا که دیگر نیازی به طلاق نیست اصطلاحا به این موارد ، موارد جواز فسخ نکاح گویند .
اگر تك همسرى تنها صورت قانونى ازدواج باشد، عملا گروه زيادى از زنـان از حـق طـبيعى و انسانى خود (حق تأهل) محروم مى مانند. تنها با قانون تجويز تعدد زوجات است كه اين حق طبيعى احياء مى گردد.
اسـلام بـا طـلاق سـخـت مخالف است. اسـلام طـلاق را بـه عـنـوان يـك چـاره جـويـى در مـواردى كـه چـاره منحصر به جدايى است تـجـويـز كـرده اسـت. (مقاله ای از کتاب نظام حقوق زن در اسلام)