آمرزش خواهی در احادیث

آمرزش خواهى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

خَيرُ الدعاءِ الاستِغفارُ .
بهترين دعا، آمرزش خواهى است.

( الكافي : ۲/۵۰۴/۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 خَيرُ العِبادَةِ الاستِغفارُ .
بهترين عبادت، استغفار كردن است.

( الكافي : ۲/۵۱۷/۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

طُوبى لِمَن وُجِدَ في صحيفَتِهِ استِغفارٌ كثيرٌ .
خوشا به حال كسى كه در نامه اعمالش، استغفار بسيار وجود داشته باشد .

( الترغيب و الترهيب : ۲/۴۶۸/۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 الاستِغفارُ فِي الصَّحيفَةِ يَتَلَألَأُ نورا .
استغفار در نامه اعمال، مانند نور مى درخشد.

( كنز العمّال : ۲۰۶۴ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

طُوبى لمَن وُجِدَ في صَحيفَةِ عَمَلِهِ يَومَ القِيامَةِ تَحتَ كُلِّ ذَنبٍ : أستَغفِرُ اللّه َ .
خوشا به حال كسى كه روز قيامت در نامه اعمالش، زير هر گناهى جمله «استغفر اللّه » يافت شود.

( بحار الأنوار : ۵/۳۲۹/۲۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن أحَبَّ أن تَسُرَّهُ صحيفَتُهُ فَلْيُكثِرْ فيها مِن الاستِغفارِ .
هر كس دوست دارد كه نامه اعمالش او را خوشحال كند، استغفارِ در آن را زياد گرداند .

( الترغيب و الترهيب : ۲/۴۶۹/۷ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

أكثِرُوا مِن الاستِغفارِ ؛ فإنّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ لم يُعَلِّمْكُمُ الاستِغفارَ إلاّ و هُو يُريدُ أن يَغفِرَ لَكُم .
 زياد استغفار كنيد؛ زيرا خداوند عزّ و جلّ آمرزش خواهى را به شما ياد نداد، مگر براى اين كه مى خواهد شما را بيامرزد.

( تنبيه الخواطر : ۱/۵ )

مستدرك الوسائل : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود :

إنّ اللّه َ تعالى يَغفِرُ لِلمُذنِبِينَ إلاّ مَن لا يُريدُ أن يُغفَرَ لَهُ ! قالوا : يا رسولَ اللّه ِ ، مَنِ الذي يُريدُ أن لا يُغفَرَ لَهُ ؟ ! قالَ : مَن لا يَستَغفِرُ .
خداوند متعال، گنهكاران را مى آمرزد مگر كسى را كه خودش نخواهد آمرزيده شود. عرض كردند : اى پيامبر خدا! چه كسى خواهان آن است كه آمرزيده نشود؟ فرمود : كسى كه آمرزش نمى طلبد.

( مستدرك الوسائل : ۱۲/۱۲۲/۱۳۶۸۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن كَثُرَتْ هُمومُهُ فَعلَيهِ بالاستِغفارِ
هر كه غم و اندوهش بسيار شود، استغفار كند.

( الكافي : ۸/۹۳/۶۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ابليس گفت :

و عِزَّتِكَ لا أبرَحُ اُغوِي عِبادَكَ ما دامتْ أرواحُهُم في أجسادِهِم ، فقالَ : و عِزَّتي و جَلالِي، لا أزالُ أغفِرُ لَهُم ما استَغفَروني .
به عزّتت سوگند كه تا بندگانت جان در بدن دارند، از گمراه كردنشان دست نمى كشم. خداوند فرمود : به عزّت و جلالم سوگند، تا زمانى كه از من آمرزش بطلبند، آنان را مى آمرزم.

( الترغيب و الترهيب : ۲/۴۶۷/۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

أ لا أدُلُّكُم على دائكُم و دَوائكُم ؟! ألا إنَّ داءَكُمُ الذُّنوبُ ، و دَواءَكُمُ الاستِغفارُ .
آيا شما را به دردتان و داروى دردتان راهنمايى نكنم؟ بدانيد كه درد شما گناهان است و دارويتان استغفار .

( الترغيب و الترهيب : ۲/۴۶۸/۴ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

لِكُلِّ داءٍ دواءٌ ، و دواءُ الذُّنوبِ الاستِغفارُ .
هر دردى دارويى دارد و داروى گناهان استغفار است.

( كنز العمّال : ۲۰۸۹ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 أنزَلَ اللّه ُ عَلَيَّ أمانَينِ لاُمَّتي : « و ما كانَ اللّه ُ لِيُعَذِّبَهُم و أنتَ فيهِم و ما كانَ اللّه ُ مُعَذِّبَهُم وَ هُم يَستَغفِرونَ » فإذا مَضَيتُ تَرَكتُ فيهِمُ الاستِغفارَ إلى يَومِ القِيامَةِ .

خداوند دو امان براى امّتم بر من نازل فرمود : « تا تو در ميان آنها هستى خدا عذابشان نمى كند و تا زمانى كه آمرزش مى طلبند، خدا آنان را به عذاب نمى رساند » . پس، چون من رفتم، آمرزش خواهى تا روز قيامت را در ميان شما باقى گذاشتم  . ( الأنفال : ۳۳ )            

( كنز العمّال : ۲۰۸۱ )

امام على عليه السلام :

 كانَ في الأرضِ أمانانِ مِن عذابِ اللّه ِ ، و قد رُفِعَ أحَدُهُما ، فَدُونَكُمُ الآخَرَ فَتَمَسَّكوا بهِ :

أمّا الأمانُ الذي رُفِعَ فهُو رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ، و أمّا الأمانُ الباقِي فالاستِغفارُ ،

قالَ اللّه ُ تعالى : « وَ ما كانَ اللّه ُ لِيُعَذِّبَهُم و أنتَ فيهِم و ما كانَ اللّه ُ مُعَذِّبَهُم وَ هُم يَستَغفِرونَ » .

بر روى زمين دو عامِل ايمن كننده از عذاب خدا وجود داشت كه يكى از آن دو از دست رفت. پس آن ديگرى را بگيريد و بدان چنگ در زنيد.

امّا آن ايمنى بخشى كه از دست رفت، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بود و آن كه باقى است، استغفار است.

خداوند متعال مى فرمايد : « [اى محمّد!] تا تو در ميان آنان هستى، خدا عذابشان نمى كند و تا زمانى كه آمرزش مى طلبند، خدا عذابشان نكند ». ( الأنفال : ۳۳ )   

( نهج البلاغة : الحكمة ۸۸ )  

 

امام على عليه السلام : 

الاستِغفارُ يَمحُو الأوزارَ .
آمرزش خواهى، گناهان را پاك مى كند.

( غرر الحكم : ۳۴۲ )

 

عَجِبتُ لِمَن يَقنَطُ و مَعهُ الاستِغفارُ ! .
در شگفتم از كسى كه آمرزش خواهى را دارد و با اين حال نوميد مى شود.

( نهج البلاغة : الحكمة ۸۷ )

امام على عليه السلام :

تَعَطَّرُوا بالاستِغفارِ لا تَفضَحْكُم روائحُ الذُّنوبِ
 با آمرزش خواهى، خود را معطّر كنيد تا بوى گناهان شما را رسوا نكند.

( بحار الأنوار : ۹۳/۲۷۸/۷ )

امام على عليه السلام :

أفضَلُ التوسُّلِ الاستِغفارُ .
 بهترين توسّل، استغفار است.

(غرر الحكم : ۲۸۸۷ )

امام على عليه السلام 

سلاحُ المُذنِبِ الاستِغفارُ .
حربه گنهكار، آمرزش خواهى است.

( غرر الحكم : ۵۵۶۲ )

امام على عليه السلام : 

لا شَفيعَ أنجَحُ مِن الاستِغفارِ .
هيچ شفيعى، مؤثرتر از آمرزش خواهى نيست.

( غرر الحكم : ۱۰۶۵۸ )

امام على عليه السلام :

مَن اُعطِيَ الاستِغفارَ لم يُحرَمِ المَغفِرَةَ .
به هر كس [ نعمتِ ] استغفار داده شود از آمرزيده شدن محروم نشود.  

( نهج البلاغة : الحكمة ۱۳۵ )

امام على عليه السلام :

ما كانَ اللّه ُ لِيَفتَحَ على عَبدٍ بابَ الشُّكرِ و يُغلِقَ عَنهُ بابَ الزِّيادَةِ ،و لا لِيَفتَحَ على عَبدٍ بابَ الدعاءِ و يُغلِقَ عَنهُ بابَ الإجابَةِ، و لا لِيَفتَحَ لِعَبدٍ بابَ التَّوبةِ و يُغلِقَ عَنهُ بابَ المَغفِرَةِ .
 نشايد كه خداوند درِ سپاسگزارى را به روى بنده اى بگشايد و درِ افزون شدن نعمت را به رويش ببندد و درِ دعا را به روى بنده اى باز كند و درِ اجابت را به رويش ببندد و درِ توبه را به روى بنده اى بگشايد و درِ آمرزيدن را به رويش ببندد.

 ( نهج البلاغة : الحكمة ۴۳۵ )

امام صادق عليه السلام :

إنَّ مِن أجمَعِ الدعاءِ أن يقولَ العَبدُ الاستِغفارَ .
يكى از جامعترين دعاها اين است كه بنده استغفار بگويد.

( الدعوات : ۴۹/۱۱۹ )

امام صادق عليه السلام :

ادفَعُوا أبوابَ البَلاءِ بالاستِغفارِ .
 درهاى بلا را با آمرزش خواهى ببنديد.

( الاُصول الستّة عشر : ۷۷ )

امام رضا عليه السلام :

مَثَلُ الاستِغفارِ مَثَلُ وَرَقٍ على شَجَرةٍ تَحَرَّكُ فَيَتَناثَرُ .
حكايت استغفار [و ريختن گناهان به سبب آن ]حكايت برگ درخت است كه با تكان خوردن درخت مى ريزد.

( الكافي : ۲/۵۰۴/۳ )

ستايش آمرزش خواهان در سحرگاهان

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنَّ اللّه َ تعالى يُحِبُّ ثلاثةَ أصواتٍ : صَوتَ الدِّيكِ ، و صَوتَ قارِئِ القرآنِ ، و صَوتَ الذين يَستَغفِرونَ بالأسحارِ .
خداوند متعال سه بانگ را دوست دارد : بانگ خروس و بانگ قارى قرآن و بانگ كسانى كه در سحرگاهان آمرزش مى طلبند.

( مستدرك الوسائل : ۱۲/۱۴۶/۱۳۷۴۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

ثلاثةٌ مَعصومونَ مِن إبليسَ و جنودِهِ : الذاكرونَ للّه ِِ ، و الباكُونَ مِن خَشيَةِ اللّه ِ ، و المُستَغفِرونَ بِالأسحارِ .
 سه گروهند كه از گزند ابليس و لشكريان او مصونند : كسانى كه به ياد خدا هستند، كسانى كه از خوف خدا گريانند و آمرزش خواهانِ در سحرگاهان.

( إرشاد القلوب : ۱۹۶ )

مستدرك الوسائل :

رُوِيَ أنَّ داوودَ عليه السلام سَألَ جَبرَئيلَ عن أفضَلِ الأوقاتِ ، قالَ : لا أعلَمُ ، إلاّ أنَّ العَرشَ يَهتَزُّ في الأسحارِ .
روايت شده است كه داوود عليه السلام از جبرئيل درباره بهترين اوقات سؤال كرد و جبرئيل پاسخ داد : نمى دانم، ولى عرش در سحرگاهان مى لرزد.  

( مستدرك الوسائل : ۱۲ / ۱۴۶ / ۱۳۷۴۳ )

 

لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزند خود ـ فرمود :

يا بُنَيَّ ، لا يكونُ الدِّيكُ أكيَسَ مِنكَ ،يقومُ في وَقتِ السَّحَرِ و يَستَغفِرُ ، و أنتَ نائمٌ ! .
 فرزندم! مبادا خروس از تو زرنگتر باشد، هنگام سحر كه تو در خوابى او بر مى خيزد و آمرزش مى طلبد!

( مستدرك الوسائل : ۱۲/۱۴۶/۱۳۷۴ )

امام على عليه السلام :

إنّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ إذا أرادَ أن يُصِيبَ أهلَ الأرضِ بعَذابٍ قالَ : لولا الذين يَتحابُّونَ بجَلالِي ، و يَعمُرُونَ مساجِدي ، و يَستَغفِرونَ بالأسحارِ ، لأنزَلتُ عذابِي .
خداوند عزّ و جلّ هرگاه اراده مى كند كه به زمينيان عذابى رساند، مى فرمايد : اگر نبودند كسانى كه به واسطه عظمت و شكوه من با يكديگر مِهر مى ورزند و مسجدهاى مرا آباد مى سازند و در سحرگاهان آمرزش مى طلبند، قطعا عذابم را فرو مى فرستادم  .

( وسائل الشيعة : ۱۱/۳۷۴/۱ )

امام صادق عليه السلام : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود :.

خَيرُ وَقتٍ دَعَوتُمُ اللّه َ عَزَّ و جلَّ فيه الأسحارُ ،

و تلا هذهِ الآيَةَ في قولِ يعقوبَ عليه السلام : « سَوفَ أسْتَغْفِرُ لَكُم رَبِّي »  

[و ] قالَ : أخَّرَهُم إلى السَّحَرِ .

 بهترين زمان براى آنكه در آن خداوند عزّ و جلّ را بخوانيد سحر است.

و اين آيه را كه سخن يعقوب عليه السلام است، تلاوت كرد: « به زودى از پروردگارم براى شما بخشايش مى طلبم » ( يوسف : ۹۸ )

و فرمود : دعا براى آنها را به وقت سحر موكول كرد.

( الكافي : ۲/۴۷۷/۶ )

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه « و آمرزش خواهانِ در سحرگاهان » (  آل عمران : ۱۷) ـ فرمود :

المُصَلِّينَ وَقتَ السَّحَرِ .
يعنى كسانى كه سحرگاه نماز مى گزارند.

( مجمع البيان : ۲/۷۱۴ )

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه « و در سحرگاهان آمرزش مى طلبند» ( آل عمران : ۱۷) ـ فرمود :

كانوا يَستَغفِرُونَ اللّه فِي الوَترِ سَبعِينَ مَرَّةً فِي السَّحَرِ .
كسانى بودند كه هنگام سحر در نماز وتر هفتاد بار استغفار مى كردند.

( مجمع البيان : ۹/۲۳۴ )

امام صادق عليه السلام : 

إنَّ مَنِ استَغفَرَ اللّه َ سَبعينَ مَرَّةً في وقتِ السَّحَرِ فهُو مِن أهلِ هذهِ الآيةِ .
كسى كه در هنگام سحر هفتاد مرتبه از خداوند استغفار كند، او از اهل اين آيه است.

( مجمع البيان : ۲/۷۱۴ )

امام صادق عليه السلام :

مَن قالَ في وَترِهِ إذا أوتَرَ : « أستَغفِرُ اللّه َ و أتوبُ إلَيهِ » سَبعينَ مَرَّةً و هُو قائمٌ ، فَواظَبَ على ذلكَ حتّى يَمضِيَ لَهُ سَنَةٌ ، كَتَبَهُ اللّه ُ عِندَهُ مِن المُستَغفِرِينَ بالأسحارِ ، و وَجَبَت لَهُ المَغفِرَةُ مِنَ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ
 هر كس در نماز وتر خود در حالى كه ايستاده است هفتاد مرتبه بگويد : « أستغفر اللّه و أتوب إليه » و اين كار را تا يك سال ادامه دهد، خداوند نام او را در زمره آمرزش خواهانِ در سحرگاهان بنويسد و آمرزش خداوند عزّ و جلّ بر او لازم گردد.

( الخصال : ۵۸۱/۳ )

امام صادق عليه السلام ـ درباره كلام يعقوب به فرزندش : « به زودى از پروردگارم براى شما بخشايش مى طلبم » ( يوسف : ۹۸ ) - فرمود :

 أخَّرَها إلى السَّحَرِ ليلةَ الجُمُعةِ .
دعا كردن براى آنان را تا سحرگاه شب جمعه به تأخير انداخت.

( كتاب من لا يحضره الفقيه : ۱/۴۴۲/۱۲۴۲ )

الكافى : امام كاظم عليه السلام هرگاه از ركعت آخر نماز وتر سر بر مى داشت عرضه مى داشت :

هذا مَقامُ مَن حَسَناتُهُ نِعمَةٌ مِنكَ ، و شُكرُهُ ضَعيفٌ ، و ذَنبُهُ عظيمٌ ، و ليسَ لَهُ إلاّ دَفعُكَ و رَحمَتُكَ ؛

فإنّكَ قُلتَ في كتابِكَ المُنزَلِ على نبيِّكَ المُرسَلِ صلى الله عليه و آله : « كانُوا قَليلاً مِن اللَّيلِ ما يَهْجَعُونَ * و بالأسحارِ هُم يَستَغفِرونَ » .

حديث طالَ هُجُوعِي ، و قَلَّ قِيامِي ، و هذا السَّحَرُ و أنا أستغفِرُكَ لذَنبِي  . استِغفارَ مَن لَم يَجِدْ لنفسِهِ ضَرّا و لا نَفعا ، و لا مَوتا و لا حَياةً و لا نُشورا ، ثُمّ يَخرُّ ساجِدا صلواتُ اللّه ِ علَيهِ .

اين كسى است كه حسناتش نعمتى است از سوى تو و شكر گزاريش ناچيز است و گناهش بزرگ و چيزى جز حمايت و رحمت تو ندارد.

و تو در كتاب خود كه بر پيامبر مرسل خويش نازل كردى فرمودى: « اندكى از شب را مى خوابيدند و در سحرگاهان استغفار مى كردند »  ( الذاريات : ۱۷ و ۱۸)          

خفتنم به درازا است و شب زنده داريم اندك و اينك سحر است و من براى گناهم از درگاه تو آمرزش مى طلبم . آمرزش خواهىِ كسى كه نه سود و زيانش در اختيار اوست و نه مرگ و نه زندگى و نه رستاخيزش » . سپس آن حضرت، صلوات اللّه عليه، به سجده مى افتاد.

  ( الكافي : ۳/۳۲۵/۱۶ )

نقش آمرزش خواهى در زدودن گناه

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

يَهُمُّ العَبدُ بالحَسَنةِ فَيَعمَلُها ، فإن هُو لم يَعمَلْها كَتَبَ اللّه ُ لَهُ حَسَنةً بحُسنِ نِيَّتِهِ ، و إن هُو عَمِلَها كَتَبَ اللّه ُ له عَشرا ،

و يَهُمُّ بالسيّئةِ أن يَعمَلَها فإن لم يَعمَلْها لم يُكتَبْ علَيهِ شيءٌ ، و إن هُو عَمِلَها اُجِّلَ سَبعَ ساعاتٍ ،

و قالَ صاحبُ الحَسَناتِ لصاحِبِ السَّيّئاتِ و هُو صاحِبُ الشِّمالِ : لا تَعجَلْ عسى أن يُتْبِعَها بحَسَنةٍ تَمحُوها ؛

فإنَّ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ يقولُ : « إنّ الحَسَناتِ يُذْهِبنَ السَّيّئاتِ » حديث أو الاستِغفارِ ، فإن هُو قالَ : أستَغفِرُ اللّه َ الذي لا إلهَ إلاّ هُو عالِمُ الغَيبِ و الشَّهادَةِ العزيزُ الحكيمُ الغفورُ الرَّحيمُ ذُو الجلالِ و الإكرامِ و أتوبُ إلَيهِ ، لم يُكتَبْ علَيهِ شيءٌ ،

و إن مَضَت سَبعُ ساعاتٍ و لم يُتبِعْها بِحَسَنةٍ و استِغفارٍ قالَ صاحِبُ الحَسَناتِ لصاحِبِ السَّيّئاتِ : اُكتُبْ علَى الشَّقِيِّ المَحرومِ ! .

بنده قصد مى كند كار خوبى انجام دهد؛ اگر آن كار را انجام نداد، خداوند به سبب نيّت خوب او يك ثواب برايش مى نويسد و اگر آن را انجام داد، دَه ثواب برايش رقم مى زند.

و بنده آهنگ كار بد مى كند؛ اگر آن را انجام نداد، گناهى برايش نوشته نمى شود و اگر انجامش داد، هفت ساعت مهلت داده مى شود

و فرشته مأمور ثبت خوبيها به فرشته بديها، كه فرشته دست چپ است، مى گويد : شتاب مكن، شايد به دنبال آن كارِ بد، كار خوبى انجام دهد كه آن بدى را پاك گرداند؛

زيرا خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد : « همانا خوبيها بديها را از بين مى برند » ( هود : ۱۱۴)  يا شايد آمرزش بخواهد.

پس اگر گويد : «استغفر اللّه َ الذى لا اله الاّ هو عالم الغيبِ و الشهادة العزيز الحكيم الغفور الرحيم ذو الجلال و الاكرام و أتوب اليه»، گناهى بر او نوشته نمى شود.

ولى چنانچه هفت ساعت بگذرد و بعد از آن گناه ثوابى نكند و آمرزش هم نخواهد، فرشته مأمور خوبيها به فرشته مأمور بديها و گناهان مى گويد : بنويس، بر ضدّ اين شور بخت محروم!  

( الكافي : ۲/۴۲۹/۴ )

امام صادق عليه السلام :

إنّ العَبدَ إذا أذنَبَ ذَنبا اُجِّلَ مِن غُدوَةٍ إلَى الليلِ ، فإنِ استَغفَرَ اللّه َ لم يُكتَبْ علَيهِ .
 هرگاه بنده گناهى مرتكب شود، از بامداد تا شب به او مهلت داده مى شود. اگر آمرزش خواست، آن گناه برايش نوشته نمى شود.

( الكافي : ۲/۴۳۷/۱ )

امام صادق عليه السلام :

 مَن عَمِلَ سَيّئةً اُجِّلَ فيها سَبعَ ساعاتٍ مِن النهارِ، فإن قالَ:   « أستَغفِرُ اللّه َ الذي لا إلَهَ إلاّ هو الحَيُّ القَيُّومُ »  ـ ثلاثَ مَرّاتٍ ـ لم تُكتَبْ علَيهِ .
هر كس گناهى كند، هفت ساعت از روز به او مهلت داده مى شود. اگر در اين مدت سه بار گفت : « أستغفر اللّه الذى لا إله إلاّ هو الحىّ القيّوم »، آن گناه برايش نوشته نمى شود.

( الكافي : ۲/۴۳۷/۲ )

آمرزش خواهى و افزايش روزى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن لَزِمَ الاستِغفارَ جَعَلَ اللّه ُ لَهُ مِن كُلِّ هَمٍّ فَرَجا ، و مِن كُلِّ ضِيقٍ مَخرَجا .
هر كس زياد آمرزش بخواهد، خداوند از هر غمى براى او گشايشى قرار دهد و از هر تنگنايى برونشوى.

( الدعوات : ۸۶/۲۹ )

امام على عليه السلام :

الاستِغفارُ يَزِيدُ في الرِّزقِ .
 آمرزش خواهى، روزى را مى افزايد.  

( بحار الأنوار : ۹۳/۲۷۷/۴ )

امام على عليه السلام :

امام على عليه السلام :

اِستَغفِرْ تُرزَقْ .
 استغفار كن تا روزى داده شوى .

( غرر الحكم : ۲۲۲۸ )

امام على عليه السلام :

و قد جَعَلَ اللّه ُ سبحانَهُ الاستِغفارَ سَبَبا لِدُرورِ الرِّزقِ و رَحمَةِ الخَلقِ ، فقالَ سبحانَهُ : « اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إنّهُ كانَ غَفّارا » .         

فَرَحِمَ اللّه ُ امرَأً استَقبَلَ تَوبَتَهُ ، و استَقالَ خَطيئتَهُ ، و بادَرَ مَنِيّتَهُ .

 خداوند سبحان، آمرزش خواهى را سبب فزونى روزى و رسيدن رحمت به خلق قرار داده و فرموده است : « از پروردگارتان طلب آمرزش كنيد كه او بسى آمرزنده است »

پس، رحمت خدا بر كسى كه به توبه روى آورد و گذشتن از گناهش را بخواهد و پيش از مرگش كارى بكند.( نوح : ۱۰ )

( نهج البلاغة : الخطبة ۱۴۳ )

كنز العمّال :

أنّ أعرابيّا شكا إلى عليِّ ابنِ أبي طالب عليه السلام شِدّةً لَحِقَتهُ ، و ضِيقا فِي المالِ ، و كَثرَةً مِنَ العِيالِ فقالَ له : علَيكَ بِالاستِغفارِ ؛ فإنَّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ يقولُ : « اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُم إنّهُ كانَ غَفّارا » الآيات . فعادَ إلَيهِ ، فقالَ : يا أميرَ المؤمنينَ ، إنّي قدِ استَغفَرتُ اللّه َ كثيرا و ما أرى فَرَجا مِمّا أنا فيه ! فقالَ : لَعَلَّكَ لا تُحسِنُ أن تَستَغفِرَ . قالَ : عَلِّمْني ، قالَ : أخلِصْ نِيَّتَكَ ، و أطِعْ رَبَّكَ ، و قُل :   « اللّهُمّ إنّي أستَغفِرُكَ مِن كُلِّ ذَنبٍ قَوِيَ علَيهِ بَدَني بعافِيَتِكَ ··· صَلِّ على خِيَرَتِكَ مِن خَلقِكَ محمّدٍ النبيِّ صلى الله عليه و آله و آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطاهِرينَ ، و فَرِّجْ عَنّي ···  » قالَ الأعرابيُّ : فَاستَغفَرتُ بذلكَ مِرارا، فَكَشَفَ اللّه ُ عَنِّي الغَمَّ و الضِّيقَ و وَسَّعَ عَلَيَّ فِي الرِّزقِ و أزالَ المِحنَةَ .

عربى باديه نشين از سختى زندگى و تنگدستى و عيالوارى نزد على عليه السلام شِكوه كرد حضرت فرمود : بر تو باد استغفار كردن؛ زيرا خداى عزّ و جلّ مى فرمايد : « از پروردگارتان طلب آمرزش كنيد كه او بسى آمرزنده است» ( نوح : ۱۰) تا آخر آيه  . آن مرد بعد از مدّتى نزد امام عليه السلام برگشت و عرض كرد : يا امير المؤمنين! من از درگاه خدا بسيار آمرزش طلبيدم، اما گشايشى در كار خود نمى بينم! حضرت فرمود : شايد راه درست استغفار كردن را نمى دانى. عرض كرد : به من ياد دهيد. حضرت فرمود : نيّت خويش را خالص گردان و از پروردگارت اطاعت كن و بگو : « اللهم انى استغفرك من كلّ ذنب قوى عليه بدنى بعافيتك··· صلّ على خيرتك من خلقك محمّد النبى و آله الطيّبين الطاهرين، و فرّج عنّى···» آن عرب باديه نشين گويد : من بدين سان بارها استغفار كردم و خداوند اندوه و تنگدستى را از من بر طرف ساخت و روزيم را گشايش داد و رنج و محنتم را زدود.

( كنز العمّال : ۳۹۶۶ )

آمرزش خواهى مقرّبان

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 إنّهُ لَيُغانُ .حديث عَلى قَلبِي ، و إنّي لَأستَغفِرُ اللّه َ في كُلِّ يَومٍ سَبعينَ مَرّةً .
گاه قلبم را غبارى مى گيرد .حديث و من روزى هفتاد مرتبه از درگاه خدا آمرزش مى طلبم.  

( النهاية : ۳/۴۰۳ - مستدرك الوسائل : ۵/۳۲۰/۵۹۸۷ )

    

امام صادق عليه السلام :

كانَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يَتوبُ إلَى اللّه ِ في كلِّ يَومٍ سَبعينَ مَرّةً مِن غَيرِ ذَنبٍ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بدون آن كه گناهى كرده باشد، روزى هفتاد بار به درگاه خداوند توبه مى كرد.

( الزهد للحسين بن سعيد : ۷۳/۱۹۵ )

الكافى ـ به نقل از زيد شحام ـ : امام صادق عليه السلام فرمود : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روزى هفتاد بار به درگاه خداوند عزّ و جلّ توبه مى كرد. عرض كردم : آيا مى گفت :

« أستغفر اللّه و أتوب اليه »؟ حضرت فرمود :

لا ، و لكنْ كانَ يقولُ : أتُوبُ إلَى اللّه ِ

نه، بلكه مى گفت : « أتوب الى اللّه »

( الكافي : ۲/۴۳۸/۴ )

پرهيز از آمرزش خواهى با وجود ادامه دادن به گناه

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

خَيرُ الاستِغفارِ عِندَ اللّه ِ الإقلاعُ و النَّدَمُ .
بهترين استغفار نزد خدا، ترك گناه و پشيمانى [ از آن ] است.

( تنبيه الخواطر : ۲/۱۲۳ )

امام على عليه السلام :

الاستِغفارُ مَع الإصرارِ ذُنوبٌ مُجَدَّدَةٌ .
آمرزش خواهى [ ها ] با وجود ادامه دادن به گناه، خود گناهانى تازه اند.

 ( تحف العقول : ۲۲۳ )

امام صادق عليه السلام :

المُقيمُ علَى الذَّنبِ و هُو مِنهُ مُستَغفِرٌ كَالمُستَهزئَ .
 كسى كه از گناه استغفار كند و باز به آن ادامه دهد، مانند شخص مسخره كننده است.

( بحار الأنوار : ۶/۳۶/۵۴ )

امام رضا عليه السلام :

المُستَغفِرُ مِن ذَنبٍ و يَفعَلُهُ كَالمُستَهزئَ بربِّهِ
كسى كه از گناهى استغفار مى كند و باز آن را انجام مى دهد، مانند كسى است كه پروردگارش را ريشخند كند.

( الكافي : ۲/۵۰۴/۳ )

امام رضا عليه السلام :

مَنِ استَغفَرَ بلِسانِهِ و لم يَندَمْ بقَلبِهِ فَقدِ استَهزَأ بنفسِهِ
هر كه به زبانش آمرزش بخواهد و در دلش [ از گناه خود ] پشيمان نباشد، خودش را ريشخند كرده است.

( بحار الأنوار : ۷۸/۳۵۶/۱۱ )

میزان الحکمه جلد هشتم.