اصول کافی: کتاب الحجه/ وارثان علم/ حدیث هشتم

۱۴ مرداد ۱۳۹۴ 0

امام صادق علیه السلام

سند:

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ

إِنَّ الْعِلْمَ الَّذِي نَزَلَ مَعَ آدَمَ ع لَمْ يُرْفَعْ وَ مَا مَاتَ عَالِمٌ إِلَّا وَ قَدْ وَرَّثَ عِلْمَهُ إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَبْقَى بِغَيْرِ عَالِمٍ.

ترجمه

ترجمه کمره ای

حارث بن مغيره گويد: از امام صادق (ع) شنيدم مى فرمود: به راستى علمى كه با آدم (ع) نازل شد، برداشته نشد، عالمى نمرده جز اينكه علم خود را به ديگرى ارث داده، به راستى زمين بى‏ عالم نماند.

ترجمه مصطفوی

امام صادق ميفرمود همانا علمى كه با آدم عليه السلام فرود آمد، بالا نرفت و عالمى نميرد، جز اينكه علمش بارث رسد، همانا زمين بدون عالم باقى نميماند.

ترجمه اردکانی

على بن ابراهيم، از محمد بن عيسى، از يونس، از حارث بن مُغيره روايت كرده است كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى ‏فرمود: «به درستى كه آن علم كه با آدم عليه السلام فرود آمد، بالا نرفت، و هيچ عالمى نمرد، مگر آن‏كه علمش ميراث برده شد. به درستى كه زمين باقى نمى ‏ماند بى‏عالمى كه در آن باشد».

شرح

شرح مرآة العقول

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ إِنَّ الْعِلْمَ الَّذِي نَزَلَ مَعَ آدَمَ ع لَمْ يُرْفَعْ وَ مَا مَاتَ عَالِمٌ إِلَّا وَ قَدْ وَرَّثَ عِلْمَهُ إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَبْقَى بِغَيْرِ عَالِمٍ‏

______________________________

الحديث الثامن‏ «1»" إلا و قد ورث" من باب التفعيل.

______________________________
(1)- كذا في النسخ.

شرح مصطفوی

روايات اين باب علاوه بر اينكه ميرساند كه ائمه عليهم السلام يكى پس از ديگرى وارث علم يك ديگرند، اشاره دارد باينكه خداى تعالى موضوع انتقال علم را در بشر با اسباب و شرايطى مقرر فرموده و بشر را واجد آن شرائط ساخته و اسباب را در اختيارش نهاده است انسان را با زبانى گويا و گوشى شنوا و چشمى بينا خلق فرمود، تا بتواند آنچه را ميداند، بديگران بگويد و آنها بشنوند و بياموزند و نيز نوشتن بتوسط قلم را باو آموخت، تا بتواند معلومات خود را در صفحه‏اى نقش كند و آيندگان پس از خود را از آن بهره‏مند سازد اين اسباب و قوا و صدها مانند آن، از شرايط انتقال علم و تكميل و ترقى آنست در بشر و چون اين اسباب و قوا بحيوانات و موجودات ديگر عطا نشده آثار علم در زندگى آنها ديده نميشود و ترقى و تكامل تنها در زندگى بشر جلوه كرده است و از همين راه است كه قرآن كريم پس از چهارده قرن براى ما باقى مانده و بهمين جهت است كه در اين روايات فرمودند: علمى كه با آدم عليه السلام فرود آمد بالا نرفت يعنى خداى تعالى اسباب باقى ماندن آن را در ميان بشر فراهم آورد.