بدعت

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

شَرُّ الاُمورِ مُحْدَثاتُها ، ألاَ و كُلُّ بِدعةٍ ضلالةٌ، ألاَ و كلُّ ضَلالةٍ ففي النّارِ
بدترين امور آن است كه بدعت باشد بدانيد هر بدعتى گمراهى است بدانيد كه هر گمراهى فرجامش آتش است

( الأمالي للمفيد : ۱۸۸ / ۱۴ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

اتَّبِعوا و لا تَبْتَدِعوا ، فقد كُفِيتُمْ
[از احكام اسلامى ]پيروى كنيد و بدعت مگذاريد ؛ زيرا آنچه شما را كفايت مى كند گفته شده است

( كنز العمّال : ۱۱۱۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إيّاكَ أنْ تَسُنَّ سُنّةَ بدعةٍ ؛ فإنَّ العبدَ إذا سَنَّ سُنّةً سيّئةً لَحِقَهُ وِزْرُها و وِزْرُ مَن عَمِلَ بها
مبادا سنّتى را بدعت گذارى؛ زيرا اگر بنده سنّت بدى را به وجود آورد گناه آن و گناه كسى كه به آن عمل كند به گردن اوست

( بحار الأنوار : ۷۷ / ۱۰۴ / ۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ وقتى از ايشان سؤال شد: آنكه در دين چيزى نو پديد آورد يا چنين كسى را پناه دهد، كيست ؟ ـ فرمود :

ـ و قد سُئلَ عمَّن أحْدثَ حَدَثا أو آوى مُحْدِثا : ما هُو ؟ ـ : مَنِ ابْتَدَعَ بِدعةً في الإسلامِ ، أو مَثّلَ بغيرِ حَدٍّ ، أو مَنِ انْتَهبَ نُهْبَةً يرفعُ المسلِمونَ إلَيها أبْصارَهُم ، أو يَدفعُ عن صاحِبِ الحَدَثِ ، أو يَنصُرُهُ أو يُعينُهُ
او كسى است كه در اسلام بدعتى بگذارد، يا بدون حد كسى را مُثله كند، يا دست به غارتى [چشم گير ]زند كه نگاههاى مسلمانان به سوى آن كشانده شود يا از بدعت گذار دفاع كند، يا او را يارى رساند، يا كمكش كند

( بحار الأنوار : ۲ / ۲۹۹ / ۲۷ )

امام على عليه السلام :

ما اُحْدِثَتْ بِدعةٌ إلاّ تُرِكَ بها سُنّةٌ ، فاتّقوا البِدعَ و الْزَموا المَهْيَعَ ، إنّ عَوازِمَ الاُمورِ أفضَلُها ، و إنَّ مُحْدَثاتِها شِرارُها
هيچ بدعتى نهاده نشد مگر آن كه بدان سبب سنّتى ترك شد از بدعتها بپرهيزيد و راه روشن را در پيش گيريد، بهترين كارها [در دين] آن است كه خدا از تو به جدّ خواسته است و بدترين آنها آن است كه نو پديد و بى سابقه باشد

( نهج البلاغة : الخطبة ۱۴۵ )

امام على عليه السلام :

ما هَدمَ الدِّينَ مثلُ البِدعِ
چيزى مانند بدعتها دين را ويران نكرده است

(بحار الأنوار : ۷۸ / ۹۲ / ۹۸ )

بدعت گذاران

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

أهلُ البِدَعِ شَرُّ الخَلقِ و الخليقةِ
بدعت گذاران، بدترين مردم و موجودات هستند

( كنز العمّال : ۱۰۹۵ ، ۱۱۲۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در تفسير آيه «آنان كه دين خود را فرقه فرقه كردند و گروه گروه شدند» (الأنعام : ۱۵۹)ـ فرمود :

 هم أصحابُ البِدعِ و أصحابُ الأهواءِ ، ليسَ لَهُم تَوبةٌ ، أنا مِنهُم بَريءٌ و هُم مِنّي بُراءُ
اينان همان بدعت گذاران و فرقه گرايانند توبه آنان پذيرفته نيست من از آنان بيزار هستم و آنان از من دور

( كنز العمّال : ۲۹۸۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

أهلُ البدعِ كِلابُ أهلِ النّارِ
بدعت گذاران، سگهاى اهل دوزخ هستند

(كنز العمّال : ۱۱۲۵ )

معناى بدعت

امام على عليه السلام :

أمّا أهلُ البِدعةِ فالمُخالِفونَ لأمرِ اللّه ِ و لِكتابهِ و رسولِه ، العاملونَ بِرأيِهم و أهوائهِم و إنْ كَثُروا
بدعت گذاران كسانى هستند كه با فرمان خدا و كتاب او و پيامبرش مخالفت مى ورزند و بر اساس رأى و گرايشهاى خود عمل مى كنند؛ هر چند شمارشان بسيار باشد

( كنز العمّال : ۴۴۲۱۶ )

امام صادق عليه السلام :

مَن دعـا النـاسَ إلى نفسِه و فيهِم مَن هُو أعلمُ مِنه فهُو مُبْتَدِعٌ ضالٌّ
هر كه مردم را به خود فرا خواند، حال آن كه در ميان آنان داناتر و عالمتر از او هست، بدعتگذارى گمراه است

( تحف العقول : ۳۷۵ )

روى گرداندن از بدعت گذار

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا رأيتُم صاحِبَ بِدعةٍ فاكْفَهِرّوا في وجهِهِ
هرگاه بدعتگذارى را ديديد، به او رو تُرش كنيد

( كنز العمّال : ۱۶۷۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن تَبَسّمَ في وجهِ مُبتَدِعٍ فقد أعانَ على هَدمِ دِينِهِ
هر كس به روى بدعت گذار لبخند بزند، به نابود كردن دين خود كمك كرده است

( بحار الأنوار : ۴۷ / ۲۱۷ / ۴ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن أرْعَبَ صاحِبَ بِدعةٍ مَلأَ اللّه ُ قلبَهُ أمْنا و إيمانا
هر كس بدعتگذارى را مرعوب سازد خداوند قلب او را از آرامش و ايمان بياكَنَد

( كنز العمّال : ۵۵۹۸ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن أعرَضَ عن صاحِبِ بِدعةٍ ، بُغْضا لَهُ ، مَلأ اللّه ُ قلبَهُ أمْنا و إيمانا
هر كس به نفرت و دشمنى از بدعت گذار روى گرداند، خداوند دل او را از آرامش و ايمان لبريز مى سازد

( كنز العمّال : ۵۵۹۹ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن أعرَضَ عن صاحِبِ بِدعةٍ ، بُغْضا لَهُ ، مَلأ اللّه ُ قلبَهُ يقينا و رِضا
هر كه از سر بغض و دشمنى با بدعت گذار، از او روى گرداند، خداوند دل او را از يقين و خشنودى آكنده مى سازد

( تنبيه الخواطر : ۲ / ۱۱۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن أتى ذا بِدعةٍ فوَقّرَهُ فقد سَعى في هَدمِ الإسلامِ
هر كس نزد بدعتگذارى برود و او را احترام كند، در نابودى اسلام كوشيده است

( بحار الأنوار : ۷۲ / ۲۶۵ / ۱)

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا رأيتُم أهلَ الرِّيَبِ و البِدعِ من بَعدي فأظْهِروا البَراءةَ مِنهُم ، و أكْثِروا مِن سَبِّهِم ، و القَولِ فيهِم و الوَقِيعةِ ، و ناهِبُوهُم كَي لا يَطْمَعوا في الفسادِ في الإسلامِ ، و تَحْذرَهُم النّاسُ و لا يَتَعلّموا مِن بِدَعِهِم ، يَكتُبِ اللّه ُ لكُم بذلكَ الحَسَناتِ ، و تُرفَعْ لكُم بها الدّرَجاتُ في الآخِرَةِ
هرگاه شكّاكان و بدعت گذارانِ پس از من را ديديد، از آنان بيزارى نشان دهيد و تا مى توانيد به ايشان دشنام دهيد و بد بگوييد و بر آنان بتازيد، تا از تباه كردن اسلام نااميد شوند، و مردم از آنان بر حذر باشند و از بدعتهاى آنان چيزى نياموزند، بدين سان خداوند در عوض آن براى شما ثوابها مى نويسد و به خاطر اين كار درجات شما را در آخرت رفعت مى بخشد

( تنبيه الخواطر : ۲ / ۱۶۲ )

بدعت گذار و عبادت

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن عمِلَ في بِدعةٍ خَلاّهُ الشّيطانُ و العِبادةَ، و ألْقى عليهِ الخُشوعَ و البُكاءَ
هر كس به بدعتى عمل كند، شيطان او را با عبادت تنها مى گذارد و حالت خشوع و گريه بر او مى افكند

( بحار الأنوار : ۷۲ / ۲۱۶ / ۸ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا تَمَّ فُجورُ العبدِ ملَكَ عينَيهِ فبكى مِنهُما متى شاءَ
هر گاه گناهكارى بنده به اوج رسد، اختياردار چشمان خود مى گردد و هر گاه بخواهد از آنها اشك مى گيرد

( كنز العمّال : ۸۴۷ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

بُكاءُ المؤمنِ مِن قلبِهِ ، و بُكاءُ المنافقِ مِن هامَتِهِ

گريه مؤمن از دل است و گريه منافق از سَرَش

( كنز العمّال : ۸۵۰ )

امام على عليه السلام :

اُقْسِمُ باللّه ِ لَسَمِعتُ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يقولُ : إنَّ الشَّيطانَ إذا حَملَ قوما علَى الفَواحِشِ مِثلِ الزِّنا و شُربِ الخَمرِ و الرِّبا و ما أشبهَ ذلكَ مِن الخَنى و المَأثَمِ حَبَّبَ إلَيهِمُ العِبادةَ الشّديدةَ و الخُشوعَ و الرُّكوعَ و الخُضوعَ و السُّجودَ ، ثُمّ حَمَلهُم على وَلايةِ الأئمَّةِ الّذينَ يَدْعونَ إلَى النّارِ
سوگند به خدا كه شنيدم پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد: هرگاه شيطان مردمى را به ارتكاب زشتيهايى همچون زنا، ميگسارى، ربا خوارى و پليديها و گناهانى اينچنين، وا دارد، عبادتِ شديد و خشوع و ركوع و خضوع و سجود را محبوب آنان مى گرداند و سپس ايشان را به ولايت و پيروى از پيشوايانى وادار مى كند كه به دوزخ فرا مى خوانند

( بحار الأنوار : ۷۷ / ۲۷۲ / ۱ )

بطلان عمل بدعت گذار

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنَّ اللّه َ تعالى لا يَقبَلُ لصاحِبِ بِدعةٍ صَوما و لا صَلاةً و لا صَدَقةً و لا حَجّا و لا عُمرةً و لا جِهادا و لا صَرْفا و لا عَدْلاً
خداوند از بدعت گذار نه روزه اى مى پذيرد، نه نمازى، نه صدقه اى ، نه زكاتى، نه حجّى، نه عمره اى، نه جهادى، نه توبه اى و نه فديه اى

( كنز العمّال : ۱۱۱۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

عَملٌ قليلٌ في سُنّةٍ خيرٌ مِن عملٍ كثيرٍ في بِدعةٍ
عمل اندك مطابق با سنّت، بهتر است از عمل بسيار كه با بدعت همراه باشد

( الأمالي للطوسي : ۳۸۵ / ۸۳۸ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لا يُقبَلُ قَولٌ إلاّ بعملٍ ، و لا يُقبلُ قَولٌ و لا عملٌ إلاّ بنِيّةٍ ، و لا يُقبلُ قَولٌ و عملٌ و نِيّةٌ إلاّ بإصابَةِ السُّنّةِ
هيچ گفتارى جز با كردار پذيرفته نمى شود، و هيچ گفتار و كردارى جز با نيّت پذيرفته نمى شود و هيچ گفتار و كردار و نيّتى پذيرفته نمى شود جز آنكه مطابق با سنّت باشد

( الأمالي للطوسي : ۳۸۶ / ۸۳۹ )

توبه بدعت گذار

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

أبَى اللّه ُ لصاحِبِ البدعةِ بالتّوبةِ
خداوند توبه بدعت گذار را نمى پذيرد

( بحار الأنوار : ۷۲ / ۲۱۶ / ۸ )

وظیفه علما به هنگام پدید آمدن بدعتها

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا ظَهَرتِ البِدعُ في اُمّتي فلْيُظهِرِ العالِمُ علمَهُ ، فمَن لَم يَفعلْ فعَلَيهِ لَعنةُ اللّه ِ
هرگاه بدعتها در ميان امّتم پديدار شوند بر عالِم است كه علم خود را آشكار سازد هر كس چنين نكند، لعنت خدا بر او باد

( الكافي : ۱ / ۵۴ / ۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا ظَهَرتِ البِدعُ و لَعَنَ آخِرُ هذهِ الاُمّةِ أوّلَها ، فمَن كانَ عندَهُ عِلمٌ فَلْيَنْشُرْهُ ، فإنَّ كاتِمَ العِلمِ يَومَئذٍ كَكاتِمِ ما أنْزلَ اللّه ُ على محمّدٍ
هر گاه بدعتها پديدار شوند و پسينيان اين امت، پيشينيان آن را لعن و نفرين كنند، هر كس دانشى دارد، بايد آن را منتشر سازد، كه هر كس در آن روز دانش خود را پنهان دارد، همچون كسى است كه آنچه را خدا بر محمّد نازل كرده، كتمان كرده باشد

( كنز العمّال : ۹۰۳ )

وسائل الشيعة ـ به نقل از يونس بن عبد الرحمان ـ : از امام باقر عليه السلام و امام صادق عليه السلام براى ما روايت شده است كه فرموده اند:

رَوَينا عنِ الصّادقِينَ عليهم السلام أ نّهُم قالوا : إذا ظَهَرتِ البِدعُ فعلَى العالِمِ أن يُظهِرَ عِلمَهُ ، فإنْ لَم يَفعلْ سُلِبَ نورَ الإيمانِ
هرگاه بدعتها سر بردارند، عالِم بايد علم و دانش خود را آشكار سازد و اگر چنين نكند، نور ايمان از او سلب مى شود

( وسائل الشيعة : ۱۱ / ۵۱۱ / ۹ )

منبع: میزان الحکمه،جلد اول

 مجموعه حدیث درباره بدعت (+پوستر)