احادیث امام هادی علیه السلام: توصیف دنیا

امام هادی علیه السلام فرمودند:

الدُّنیا سوقٌ رَبِحَ فیها قَومٌ و خَسِرَ آخَرُونَ؛
دنیا بازار است که گروهی در آن سود برده و گروهی دیگر زیان کرده اند. (تحف العقول، ص 483)

شرح حدیث:

• سعدی گوید:

ای تهیدست رفته در بازار    ترسمت پر نیاوری دستار

• برای سود بردن در زندگی، به «سرمایه»، «تجارت» و «تدبیر» نیاز است. اگر دنیا را بازار و تجارتخانه ای حساب کنیم و خود را سوداگرانی که در پی منافعیم، سرمایه ی ما عمر عزیز ماست. عملی که انجام می دهیم و تلاشهای مختلف ما تجارت است و آینده نگری و آخرت بینی هم تدبیر ما به شمار می آید.
• آیا همه از سرمایه ی عمرشان استفاده ی بهینه می کنند؟
• آیا همه اهل تلاش و فعالیت و کارند؟
• آیا همه به فرجام عمر خویش و جهان پس از مرگ و روز حساب و کتاب هم می اندیشند؟
• در «بازار دنیا»، کسانی سود می برند که از لحظه لحظه ی عمر خویش بهره برداری کنند و این سرمایه را که هیچ جایگزینی برایش نیست، هدر نمی دهند و در راه امور بی ارزش و ناپایدار صرف نمی کنند.
• چه بسیارند آنان که دستاورد عمرشان یک «حسرت بزرگ» است که:

چه توانی که ز کف دادم مُفت   من نپرسیدم و کس نیز به من هیچ نگفت!

• قرآن کریم هم افراد را به تجارتی سودبخش که انسان را از «عذاب دوزخ» می رهاند دعوت می کند و آن ایمان به خدا و رسول و جهاد در راه خدا با مال و جان است. (2)
• مؤمنان صالح و آخرت باوران متّقی، سودآوران این بازارند، و گنهکاران غافل و دنیا بین، بازندگان این بازار!

منبع: حکمت های نقوی، (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی