نماز وتر (رساله باقیات الصالحات)

رساله باقیات الصالحات در آخر کتاب مفاتیح الجنان، باب اول: اعمال شب و روز، فصل چهارم: اعمال زمان برخواستن از خواب و نماز شب خواندن؛

پس از نماز شفع، براى خواندن‏ يك ركعت نماز وتر برخيزد، و در آن يك ركعت سوره «حمد» و سوره توحيد بخواند، يا آنكه پس از حمد سه مرتبه سوره توحيد و يك مرتبه سوره‏ هاى الفلق و النّاس را قرائت كند، سپس براى قنوت دست بردارد، و هر دعايى را كه مى ‏خواهد بخواند. شيخ طوسى‏ فرموده: دعاهايى كه در اين قنوت خوانده مى ‏شود، آن‏قدر زياد است كه شمرده نمى ‏شود، ولى مقيّد به اين وقت نيست، كه‏ خلافش جايز نباشد، انسان مستحبّ است در قنوت نماز وتر، براى ترس از خدا، و بيم از عقاب پروردگار گريه يا تباكى [يعنى‏ خود را به گريه واداشتن يا اظهار گريه كردن] كند، و براى برادران مؤمن دعا كند، و ذكر چهل نفر مؤمن مستحب است، به درستى كه دعا كننده‏ براى چهل مؤمن دعايش ان شاء اللّه مستجاب مى‏ شود، و نيز دعا كند به آنچه بخواهد. شيخ صدوق در كتاب من لا يحضره الفقيه آورده: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله در قنوت نماز وتر مى‏ خواند:

اَللّهُمَّ اهْدِنى فيمَنْ هَدَيْتَ وَ عافِنى فيمَنْ عافَيْتَ

خدايا هدايتم كن در زمره آنان‏كه هدايت كردى، و عافيتم ده در گروه آنان‏كه عافيت دادى،

وَ تَوَلَّنى فيمَنْ تَوَلَّيْتَ وَ بارِكْ لى فيما اَعْطَيْتَ وَقِنى شَرَّ ما قَضَيْتَ

و سرپرستى ‏ام فرما در جمع آنان‏كه سرپرستى كردى، و مرا در آنچه عطا كردى بركت ده، و از شرّ آنچه حكم نمودى نگاهم بدار،

فَاِنَّكَ تَقْضى وَلايُقْضى عَلَيْكَ سُبْحانَكَ

 به درستى كه تو حكم كنى، و عليه تو حكم نشود، منزّهى تو،

رَبَّ الْبَيْتِ اَسْتَغْفِرُكَ وَ اَتُوبُ اِلَيْكَ وَ اوُمِنُ بِكَ

اى پروردگار كعبه‏ از تو آمرزش مى‏ خواهم،و  به سوى تو باز مى ‏گردم، و به تو ايمان مى ‏آورم،

وَاَتَوَكَّلُ عَلَيْكَ وَلاحَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّ بِكَ يا رَحيمُ

و بر تو توكّل مى‏ كنم، و جنبش و نيرويى نيست، جز به تو اى‏ مهربان.

و شايسته است، هفتاد مرتبه بگويد:

اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّى وَ اَتُوبُ اِلَيْهِ.

از خدا طلب آمرزش مى ‏جويم و به سوى او باز مى‏ گردم.

و سزاوار است دست چپ را به دعا برداشته، و استغفار را با دست راست شماره كند. روايت شده: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله در نماز وتر هفتاد مرتبه استغفار مى‏ كرد، و هفت مرتبه مى‏ گفت:

هذا مَقامُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النّارِ اَلْعَفْوَ اَلْعَفْوَ

اين است مقام پناه ‏برنده به تو از آتش پروردگار مرا بيامرز، العفو.

و همچنين روايت شده: حضرت سجاد عليه السّلام به هنگام سحر، در نماز وتر سيصد مرتبه مى‏ گفت: العفو العفو و سپس بگويد:

رَبِّ اغْفِرْلى وَارْحَمْنى وَ تُبْ عَلىَّ اِنَّكَ اَنْتَ التَّوّابُ الْغَفُورُ الرَّحيمُ

و به من رحم كن، و توبه ‏ام را بپذير، به درستى كه تو بسيار توبه ‏پذير و آمرزنده و مهربانى

شايسته است قنوت را طولانى كند، و زمانى كه از قنوت فارغ مى ‏شود، به ركوع رود، و چون سر از ركوع بردارد اين دعا را كه شيخ طوسى در كتاب «تهذيب» از حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام روايت كرده بخواند:

هذا مَقامُ مَنْ حَسَناتُهُ نِعْمَةٌ مِنْكَ وَ شُكْرُهُ ضَعيفٌ وَ ذَنْبُهُ عَظيمٌ

اين‏ جايگاه كسى است كه حسناتش نعمتى از تو، شكرش ضعيف، و گناهش بس بزرگ است،

وَ لَيْسَ لِذلِكَ اِلاّ رِفْقُكَ وَ رَحْمَتُكَ فَاِنَّكَ قُلْتَ فى كِتابِكَ الْمُنْزَلِ عَلى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ

و براى آن جز نرمى و رحمتت چيزى نيست، به درستى كه تو در كتاب نازل شده بر پيامبر مرسلت

صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ (كانُوا قَليلاً مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ

(درود خدا بر او و خاندانش) فرمودى: «چنين بودند كه اندكى از شب را مى‏ خوابيدند،

وَبِالاَسْحارِهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ) ^[1] طالَ هُجُوعى وَ قَلَّ قِيامى

و در سحرها درخواست آمرزش مى‏ كردند» ولى خواب من طولانى بود، و بيدارى شبم كم بود،

وَ هذَا السَّحَرُ وَ اَ نَا اَسْتَغْفِرُكَ لِذُنُوبى

و اين است سحر، و من از تو براى گناهانم آمرزش مى‏ خواهم،

اِسْتِغْفارَ مَنْ لايَجِدُ لِنَفْسِهِ ضَرّاً وَلا نَفْعَاً وَلا مَوْتاً وَلاحَيوةً وَلا نُشُوراً

 آمرزش خواهى كسى‏ كه براى خود نمى‏ يابد زيانى و نه سودى، و نه مرگى و نه حياتى، و نه برانگيختنى.

آنگاه به سجده رود، و  نماز را تمام كند.

[1] ) سوره الذاریات، آیات 17-18.