دعاهای جبرئیل در دهه اول ذی الحجه (اقبال الاعمال)
۱۲ تیر ۱۳۹۵ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ هذا مبدأ ذكر الأعمال الأشهر الثلاثة أعني شوال و ذي قعدة و ذي حجة من كتاب الإقبال، الباب الثالث فيما يختص بفوائد من شهر ذي الحجة و موائد للسالكين صوب المحجة، فصل في شرح أبسط مما ذكرنا
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب سوم، فوائد ماه ذی الحجه، فصل ششم، ماجرای ابلاغ سوره برائت در دهه اول ذی الحجه (مبسوط تر از روايت های گذشته)، دعاهای جبرئیل در دهه اول ذی الحجه
وَ مَنْ عَمِلَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ إِلَى آخِرِ الْعَشْرِ:
يكى ديگر از اعمال روز اول ذى حجه تا پايان دههى اول
مَا رَوَيْنَاهُ بِإِسْنَادِنَا إِلَى الْمُفِيدِ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ النُّعْمَانِ قَدَّسَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ رُوحَهُ قَالَ أَخْبَرَنَا الشَّرِيفُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الْعَلَوِيُّ الْهَمَذَانِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ الصَّائِحِيُّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْغَازِي قَالَ حَدَّثَنَا سَهْلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هِشَامِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي [حَدَّثَنَا] جَدِّي هِشَامُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِي [ثنا] مُحَمَّدُ بْنُ الْفَضْلِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ
تهليلاتى است كه شيخ «محمد بن محمد بن نعمان مفيد» -قدس اللّه جلّ جلاله روحه-نقل كرده است كه امام باقر -عليه السّلام-فرمود:
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَهْدَى عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ ع خَمْسَ دَعَوَاتٍ جَاءَ بِهَا جَبْرَئِيلُ ع فِي أَيَّامِ الْعَشْرِ
خداوند متعال به حضرت «عيسى بن مريم» -عليه السّلام-پنج دعا اهدا كرد. «جبرئيل» -عليه السّلام-آنها را در دههى اول ذى حجه براى او آورد
فَقَالَ يَا عِيسَى ادْعُ بِهَذِهِ الْخَمْسِ الدَّعَوَاتِ فَإِنَّهُ لَيْسَ [لَيْسَتْ] عِبَادَةٌ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنْ عِبَادَتِهِ فِي أَيَّامِ الْعَشْرِ يَعْنِي عَشْرَ ذِي الْحِجَّةِ أَوَّلُهُنَّ
و گفت: اى عيسى، اين پنج دعا را بخوان، زيرا هيچ عبادتى نزد خدا در ايام دهگانه ذى حجه، محبوبتر از اين دعاها نيست. اول:
أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ (لا شَرِيكَ لَهُ)[1] (لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ)[2]
گواهى مىدهم كه معبودى جز خدا نيست، يگانه است و شريكى براى او وجود ندارد، فرمانروايى و ستايش از آن او است،
بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
خير و خوبى به دست او است، و بر هر چيز توانا است.
وَ الثَّانِيَةُ
و دوم:
أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ أَحَداً صَمَداً لَمْ يَتَّخِذْ (صاحِبَةً وَ لا وَلَداً)[3]
گواهى مىدهم كه معبودى جز خدا نيست، يگانه است و شريكى براى او وجود ندارد، يگانهى بىهمتا و بىنيازى كه هيچكس را نه به همسرى و نه فرزندى نگرفته است.
وَ الثَّالِثَةُ
و سوم:
أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ
گواهى مىدهم كه معبودى جز خدا نيست، يگانه است و شريكى براى او وجود ندارد،
أَحَداً صَمَداً (لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ)[4]
يگانهى بىهمتا و بىنيازى كه نه كسى را زاده و نه كسى او را زاده است و هيچكس همتاى او نيست.
وَ الرَّابِعَةُ
و چهارم:
أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ (لا شَرِيكَ لَهُ)[5] (لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ)[6]
گواهى مىدهم كه معبودى جز خدا نيست، يگانه است و شريكى براى او وجود ندارد، فرمانروايى و ستايش از آن او است،
يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لَا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
زنده مىكند و مىميراند و او خود زندهاى است كه هرگز نمىميرد و او بر هر چيز توانا است.
وَ الْخَامِسَةُ
و پنجم:
حَسْبِيَ اللَّهُ وَ كَفَى سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ دَعَا لَيْسَ وَرَاءَ اللَّهِ مُنْتَهَى
خدا مرا كافى و بسنده است، خدا دعاى هركس را كه او را مىخواند مىشنود، به جز خدا منتهايى نيست،
أَشْهَدُ لِلَّهِ بِمَا دَعَا وَ أَنَّهُ بَرِيءٌ مِمَّنْ تَبَرَّئَ وَ أَنَّ لِلَّهِ (الْآخِرَةُ وَ الْأُولى)[7]
گواهى مىدهم براى خدا به آنچه بدان فراخوانده و اينكه او از هركس كه بىزارى جسته، بىزار است و اينكه آخرت و دنيا از آن او است.
قَالَ الْحَوَارِيُّونَ لِعِيسَى ع يَا رُوحَ اللَّهِ مَا ثَوَابُ مَنْ قَالَ هَؤُلَاءِ الْكَلِمَاتِ قَالَ أَمَّا مَنْ قَالَ الْأُولَى مِائَةَ مَرَّةٍ لَا يَكُونُ لِأَهْلِ الْأَرْضِ عَمَلٌ أَفْضَلَ مِنْ عَمَلِهِ ذَلِكَ الْيَوْمَ
«حواريّون» به حضرت عيسى-عليه السّلام-عرض كردند: اى روح خدا، ثواب گفتن اين كلمات چيست؟ فرمود: هركس كلمهى نخست را صد بار بگويد، براى اهل زمين عملى برتر از عمل او نخواهد بود
وَ كَانَ أَكْثَرَ الْعِبَادِ حَسَنَاتٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ قَالَ الثَّانِيَةَ مِائَةَ مَرَّةٍ فَكَأَنَّمَا قَرَأَ التَّوْرَاةَ وَ الْإِنْجِيلَ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ مَرَّةً وَ أُعْطِيَ ثَوَابَهَا
و بيشتر از همه بندگان در روز قيامت عمل نيك خواهد داشت و هركس كلمهى دوم را صد بار بگويد، گويى كه «تورات» و «انجيل» را دوازده بار قرائت كرده است و ثواب آن به او داده مىشود.
قَالَ عِيسَى ع يَا جَبْرَئِيلُ وَ مَا ثَوَابُهَا قَالَ لَا يُطِيقُ أَنْ يَحْمِلَ حَرْفاً وَاحِداً مِنَ التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ حَتَّى أَبْعَثَ أَنَا وَ إِسْرَافِيلُ لِأَنَّهُ أَوَّلُ عَبْدٍ قَالَ
عيسى-عليه السّلام-در اينجا از «جبرئيل» پرسيد: ثواب قرائت «تورات» و «انجيل» چيست؟ «جبرئيل» پاسخ داد: تمام فرشتگانى كه در آسمانهاى هفتگانه هستند توانايى حمل يك حرف از «تورات» و «انجيل» را ندارند، تا اينكه من و «اسرافيل» برانگيخته شويم، زيرا او اولين بنده است كه گفت:
لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ
هيچ دگرگونى و نيرويى جز به خدا تحقق نمىيابد.
وَ مَنْ قَالَ الثَّالِثَةَ مِائَةَ مَرَّةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عَشْرَةَ أَلْفَ [آلَافِ] حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ بِهَا عَشْرَةَ أَلْفَ [آلَافِ] سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرَةَ أَلْفَ [آلَافِ] دَرَجَةٍ
سپس حضرت عيسى-عليه السّلام-ادامه داد: هركس كلمهى سوم را صد بار بگويد، خداوند ده هزار عمل نيك براى او مىنويسد و ده هزار گناه او را مىزدايد و ده هزار درجه او را بالا مىبرد
وَ نَزَلَ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ مِنَ السَّمَاءِ رَافِعِي أَيْدِيهِمْ يُصَلُّونَ عَلَى مَنْ قَالَهَا فَقَالَ عِيسَى ع يَا جَبْرَئِيلُ هَلْ تُصَلِّي الْمَلَائِكَةُ إِلَّا عَلَى الْأَنْبِيَاءِ
و هفتاد هزار فرشته از آسمان فرود مىآيند در حالى كه دستهاى خود را بلند كردهاند و براى گويندهى آن درود مىفرستند. حضرت عيسى-عليه السّلام-گفت: اى جبرئيل، مگر فرشتگان براى غير پيامبران هم درود مىفرستند؟
قَالَ إِنَّهُ مَنْ آمَنَ بِمَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ لَمْ يُبَدِّلْ أُعْطِيَ ثَوَابَ الْأَنْبِيَاءِ وَ مَنْ قَالَ الرَّابِعَةَ مِائَةَ مَرَّةٍ تَلَقَّاهَا مَلَكٌ حَتَّى يَصْعَدَ بَيْنَ يَدَيِ الْجَبَّارِ عَزَّ وَ جَلَّ
«جبرئيل» پاسخ داد: هركس به آنچه پيامبران و رسولان آوردهاند، ايمان بياورد و دست از ايمان خود برندارد، پاداش پيامبران به او عطا مىشود و هر كس كلمهى چهارم را صد بار بگويد، فرشتهاى آن را مىگيرد و به سوى خداوند جبّار -عزّ و جلّ-بالا مىبرد
فَيَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى قَائِلِهَا وَ مَنْ نَظَرَ اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِ فَلَا يَشْقَى قَالَ عِيسَى ع يَا جَبْرَئِيلُ مَا ثَوَابُ الْخَامِسَةِ فَقَالَ هِيَ دَعْوَتِي وَ لَمْ يُؤْذَنْ لِي أَنْ أُفَسِّرَهَا لَك
و خداوند [با نظر رحمت]به گوينده آن مىنگرد و هركس كه خداوند متعال به او نگاه كند، ديگر بدبخت نمىگردد. حضرت عيسى-عليه السّلام- گفت: اى جبرئيل، ثواب كلمهى پنجم چيست؟ «جبرئيل» پاسخ داد: اين كلمه، دعاى من است و به من اجازه داده نشده است كه آن را تفسير نموده و توضيح بدهم.»