آداب و مراقبات «اربعین موسوی»؛ یعنی ماه ذی القعده و دهه اول ذی الحجه (+جزوه)

 

آداب و مراقبات «اربعین موسوی»؛ یعنی ماه ذی القعده و دهه اول ذی الحجه بنا بر مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره) نوشته استاد محمد تقی فیاض بخش می باشد

 ماه ذی القعده اول ماه های حرام است. ذیل مراقبات ماه رجب به برخی از ظرائف ادب حضور در ماه های حرام اشاره شد که در این جا به اختصار بدان اشاره ی دوباره می کنیم:

ماه های حرام از زمان اعراب جاهلیت دارای قداست خاصی بودند و قاعده بر آن بود که در ماه های حرام جنگ را کنار می گذاشتند و حرمت ماه را نگه می داشتند و به مسائل داخلی خودشان رسیدگی می کردند.

مرحوم سید بن طاوس نیز با ظریف بینی هایی که در نگاه به قرآن و روایات دارد، در این باره می فرماید: چه خوب است که انسان نیز در ایام ماه های حرام حرمت حدود الهی را حفظ کند و با ورود به محدوده ی محرمات، به خداوند اعلان جنگ ندهد. و لذا اصلی ترین مراقبه در این ایام مراقبه ی بر ترک محرمات و امتثال فرامین الهی در همه ی لحظات است. و البته برای سالکین به تناسب حالاتشان، می باید مراقبات دقیق تر باشد؛ چنان که وقتی در آغاز اربعین موسوی خداوند به حضرتش در کوه طور خطاب می کند: <و مَا أَعْجَلَکَ عَن قَوْمِکَ یَامُوسىَ>، (چه باعث شد که تو را زودتر از قومت به میقات فراخواند؟) حضرت موسی(ع) پاسخ می دهد: <عَجِلْتُ إِلَیْکَ رَبِّ لِتَرْضَى‏> (عجله کردم تا از من راضی شوی). در تفسیر این آیه ی شریفه، امام صادق(ع) به نقل از رسول خدا(ص) می فرمایند: موسی(ع) در این ایام دائما چشم انتظار بود و امور دنیوی، اعم از خورد و خوراک را کنار گذاشته بود: «مَا أَکَلَ وَ لَا شَرِبَ وَ لَا نَامَ وَ لَا اشْتَهَى شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فِی ذَهَابِهِ وَ مَجِیئِهِ أَرْبَعِینَ یَوْماً شَوْقاً إِلَى رَبِّه‏». حضرت موسی(ع) از شوق لقای الهی در اربعین خود روزه بود و نه خورد و نه آشامید و نه خوابید و نه هیچ امر دنیوی را آرزو کرد. امام(ع) پس از این توضیحات، اصلی کلی را در وصف سالک به سوی لقاء الهی بیان می دارند و می فرمایند: «الْمُشْتَاقُ لَا یَشْتَهِی طَعَاماً وَ لَا یَلْتَذُّ شَرَاباً وَ لَا یَسْتَطِیبُ رُقَاداً وَ لَا یَأْنَسُ حَمِیماً وَ لَا یَأْوِی دَاراً وَ لَا یَسْکُنُ عُمْرَاناً وَ لَا یَلْبَسُ ثِیَاباً لَیِّنَةً وَ لَا یَقِرُّ قَرَاراً وَ یَعْبُدُ اللَّهَ لَیْلًا وَ نَهَاراً رَاجِیاً بِأَنْ یَصِلَ إِلَى مَا یَشْتَاقُ إِلَیْهِ وَ یُنَاجِیَهُ بِلِسَانِ الشَّوْقِ مُعَبِّراً عَمَّا فِی سَرِیرَتِه‏». بنابراین، باید همه ی همت انسان مراقب در اربعین موسوی طلب رضای محبوب و توجه به هدف بلند خود باشد.