خشونت از کجا نشات می گیرد؟
۱۴ آذر ۱۳۹۵ 0 معارفخشونت از کجا نشأت می گیرد
نباید گمان نمود که خشونت اساسا چیز بدی است و نباید وجود داشته باشد بدی یا خوبی هر چیزی بستگی به این دارد که از چه چیزی نشات بگیرد و در کجا بروز کند و به کار می رود. خشونت نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید دید از چه چیزی نشات گرفته است؟
خشونت می تواند از یکی از دو مورد زیر نشات بگیرد:
نداشتن تسلط به خود (خشونت منفی):
خشونت آن موقعی منفی است که از نداشتن تسلط به خود نشات بگیرد مثلا دوست یا همکار یا همکلاسی ما کار اشتباهی انجام بدهد که ما را ناراحت کند و ما بجای اینکه بر خودمان مسلط باشیم و با مهربانی او را متوجه اشتباهش بکنیم فوری عصبانی شده با داد و فریاد و دعوا با اشتباه او برخورد کنیم.
انسانیت و ایمان (خشونت مثبت)
خشونت در مواردی همچون دفاع از مظلوم، جهاد در راه خدا و مقابله با انسان متکبر نه تنها منفی نیست بلکه مثبت هم هست و از انسانیت و ایمان افراد نشات می گیرد . پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:
« هرگاه به متکبران رسیدید با آنها تکبر کنید»
و قرآن در توصیف آنها که همواره سعی می کنند همچون پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زندگی کنند و ان حضرت را سرمشق خود قرار بدهند می فرماید:
مُحَمَّدٌ رَسولُ اللَّهِ ۚوَالَّذينَ مَعَهُ أَشِدّاءُ عَلَى الكُفّارِ رُحَماءُ بَينَهُم...
محمد پیامبر خداست و کسانی که با او هستند بر در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند
قرآن از یکسو پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را مهربانترین افراد معرفی می کند خطاب به او می گوید:
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ ۖ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ...
به مرحمت خدا بود که با خلق مهربان گشتی و اگر تندخو و سخت‌دل بودی مردم از گِرد تو متفرق می‌شدند، پس از (بدیِ) آنان درگذر و برای آنها طلب آمرزش کن و (برای دلجویی آنها) در کارِ (جنگ) با آنها مشورت نما
و از سوی دیگر به پیامبر امر می کند که در مقابل کفار ستیزه جو با نهایت سخت گیری عمل کند و اجازه ندهد آنها حقوق مومنین را ضایع نموده و مانع از گسترش اسلام و عدالت در جهان شوند:
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ
ای پیغمبر با کافران و منافقان جهاد و مبارزه کن و بر آنها بسیار سخت‌گیر
با این بیان مسلمانان و مومنی واقعی می آموزند که باید با مومنان مهربان بوده و با آنها رحمت اسلامی و نبوی داشته باشند و در عین حال در مواجهه با کفار از حقوق خودشان کوتاه نیامده با نهایت عزت و غرور برخورد نمایند و در مقابل خشونت آنها ایستادگی کنند.
اگر سوال شود که ما چگونه باید در برابر خشونت کفار ایستادگی کنیم جواب این است که اینکار با ایمان، توکل به خدا و اعتماد به نفس ممکن می گردد.
و اگر سوال شود که چگونه ما باید با مومنین مهربان بوده و جامعه ای دارای رحمت اسلامی و نبوی داشته باشیم پاسخ آن است که برای اینکار باید سعه صدر و تحمل خود را بالا ببریم سعی کنیم انسان زودرنجی نباشیم و اگر از رفتار کسی رنجیده خاطر شدیم با آن مقابله به مثل نکنیم بلکه محبت و مهربانی را در حق او بیشتر از قبل کنیم مخصوصا اگر رفتار طرف مقابل از سر جهل و نادانی باشد. چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به عیادت آن همسایه یهودی اش رفت که از روی نادانی و به تحریک عده ای دیگر هر روز بر سر آن حضرت خاکستر می ریخت.
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
