نامه 22 نهج البلاغه

ترجمه محمد دشتی

و من كتاب له (علیه السلام) إلى عبد الله بن العباس رحمه الله تعالى و كان عبد اللّه يقول: «ما انتفعتُ بكلام بعد كلام رسول الله صلى اللّه عليه و آله، كإنتفاعي بهذا الكلام!»:
(نامه به ابن عباس فرماندار بصره در سال 36 هجرى كه گفت پس از سخنان پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم هيچ سخنى را همانند اين نامه سودمند نيافتم).

أَمَّا بَعْدُ، فَإِنَّ الْمَرْءَ قَدْ يَسُرُّهُ دَرْكُ مَا لَمْ يَكُنْ لِيَفُوتَهُ وَ يَسُوؤُهُ فَوْتُ مَا لَمْ يَكُنْ لِيُدْرِكَهُ؛ فَلْيَكُنْ سُرُورُكَ بِمَا نِلْتَ مِنْ آخِرَتِكَ وَ لْيَكُنْ أَسَفُكَ عَلَى مَا فَاتَكَ مِنْهَا، وَ مَا نِلْتَ مِنْ دُنْيَاكَ فَلَا تُكْثِرْ بِهِ فَرَحاً وَ مَا فَاتَكَ مِنْهَا فَلَا تَأْسَ عَلَيْهِ جَزَعاً، وَ لْيَكُنْ هَمُّكَ فِيمَا بَعْدَ الْمَوْت.

سفارش به آخرت گرايى:
پس از ياد خدا و درود، همانا انسان گاهى خشنود مى شود به چيزى كه هرگز از دستش نمى رود، و ناراحت مى شود براى از دست دادن چيزى كه هرگز به آن نخواهد رسيد. ابن عباس! خوشحالى تو از چيزى باشد كه در آخرت براى تو مفيد است، و اندوه تو براى از دست دادن چيزى از آخرت باشد. آنچه از دنيا به دست مى آورى تو را خوشنود نسازد، آنچه در دنيا از دست مى دهى زارى كنان تأسّف مخور، و همّت خويش را به دنيا پس از مرگ واگذار.