خطبه عید فطر

دومین مطلبی که در ملحقات بیان می شود، خطبه روز عيد فطر است كه امام جماعت بعد از بجا آوردن نماز عيد مى ‏خواند و آن به نحوى كه شيخ صدوق در كتاب من لا يحضره الفقيه از حضرت امير المؤمنين عليه السلام نقل فرموده چنين است‏

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ‏

ستايش مخصوص خداى راست كه آسمان و زمين را آفريد و روشنى و تاريكى را مقرر داشت باز كافران به خداى خود شرك مى ‏آورند

لاَ نُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا وَ لاَ نَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ وَلِيّاً

و ما هيچ به خدا شرك نياوريم و غير او كسى را ولى خود نگيريم

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِي الْأَرْضِ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي الْآخِرَةِ وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ

و باز ستايش و سپاس مخصوص خداست كه هر آنچه در آسمان و زمين است همه ملك اوست و در عالم آخرت نيز شكر و سپاس مخصوص اوست و او به نظم آفرينش حكيم و به همه امور عالم آگاه است

يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَ مَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا يَعْرُجُ فِيهَا

و او هر چه درون زمين رود و هر چه از زمين به درآيد و هر چه از آسمان فرود آيد و هر چه بر آسمان بالا رود همه را مى ‏داند

وَ هُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ كَذَلِكَ اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ

و اوست كه بر بندگان مهربان و بخشاينده است اين است خدايى كه هيچ جز او خدايى نيست و بازگشت همه موجودات بسوى اوست

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي يُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ إِنْ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ‏

و باز ستايش ‏مخصوص خداست كه آسمان را از سقوط بر زمين نگاه دارد جز آنكه مشيتش تعلق گيرد و البته خدا بر مردم عالم بسيار رئوف و مهربان است

اللَّهُمَّ ارْحَمْنَا بِرَحْمَتِكَ وَ اعْمُمْنَا بِمَغْفِرَتِكَ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ

اى خدا تو به رحمتت بر ما ترحم فرما و آمرزشت را شامل حال ما ساز كه تويى خداى بلند مرتبه بزرگ

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لاَ مَقْنُوطٌ مِنْ رَحْمَتِهِ لاَ مَخْلُوٌّ مِنْ نِعْمَتِهِ وَ لاَ مُؤْيَسٌ مِنْ رَوْحِهِ‏

باز ستايش مخصوص خداست كه هيچكس از رحمتش نااميد و از نعمتش محروم نيست و احدى مأيوس از لطف و عنايتش نخواهد بود

وَ لاَ مُسْتَنْكِفٌ (مُسْتَنْكَفٌ) عَنْ عِبَادَتِهِ (الَّذِي) بِكَلِمَتِهِ قَامَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ اسْتَقَرَّتِ الْأَرْضُ الْمِهَادُ

و هيچكس استنكاف و سركشى از بندگيش نتواند كرد آن خدايى كه به كلمه او آسمانهاى هفتگانه بر پا خاسته و مهد زمين قرار يافته

وَ ثَبَتَتِ الْجِبَالُ الرَّوَاسِي وَ جَرَتِ الرِّيَاحُ اللَّوَاقِحُ وَ سَارَ فِي جَوِّ السَّمَاءِ السَّحَابُ‏

و كوه هاى محكم استوار گرديده و بادهاى حامله كننده به گردش داشته و ابر به فرمانش در فضاى آسمان در سير و حركت آمده

وَ قَامَتْ عَلَى حُدُودِهَا الْبِحَارُ وَ هُوَ إِلَهٌ لَهَا وَ قَاهِرٌ يَذِلُّ لَهُ الْمُتَعَزِّزُونَ‏

 و درياها در حدود خود ايستاده ‏اند و اوست خداى تمام اين مخلوقات و خداى قاهرى است كه تمام عزت و شوكتمندان عالم در مقابلش حقير و ذليل

وَ يَتَضَاءَلُ لَهُ الْمُتَكَبِّرُونَ وَ يَدِينُ لَهُ طَوْعاً وَ كَرْهاً الْعَالَمُونَ‏

و همه متكبران و مغروران جهان نزدش خوار و ضعيفند و تمام عوالم هستى خواه و ناخواه تابع حكم و فرمان اوست

نَحْمَدُهُ كَمَا حَمِدَ نَفْسَهُ وَ كَمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ نَسْتَعِينُهُ وَ نَسْتَغْفِرُهُ وَ نَسْتَهْدِيهِ‏

حمد و ستايش مى ‏كنيم او را چنانكه آن ذات مقدس خود را ستايش فرموده و به حمدى كه او را شايسته است و از او يارى مى ‏طلبيم و طلب آمرزش و بخشش مى ‏كنيم و از او هدايت بسوى او مى ‏جوييم

وَ نَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ يَعْلَمُ مَا تُخْفِي النُّفُوسُ وَ مَا تُجِنُّ الْبِحَارُ

و گواهى مى‏ دهيم كه هيچ خدايى جز آن خداى يكتاى بى‏ شريك نيست او آنچه در نفوس خلق پنهان است و آنچه در قعر درياها

وَ مَا تَوَارَى مِنْهُ ظُلْمَةٌ وَ لاَ تَغِيبُ عَنْهُ غَائِبَةٌ

و آنچه در ظلمت مستور است همه را مى‏ داند و هيچ غايبى از او پنهان نيست

وَ مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ مِنْ شَجَرَةٍ وَ لاَ حَبَّةٍ فِي ظُلْمَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا

و هيچ برگى از درخت نيفتد و هيچ دانه‏ اى در زير تاريكيهاى زمين نيست جز آنكه بعلم ازلى ذاتى از او آگاه است

لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَ لاَ رَطْبٍ وَ لاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ‏

هيچ خدايى جز آن ذات يكتا نيست و هيچ تر و خشكى به عالم وجود ندارد جز آنكه در كتاب مبين مسطور است

وَ يَعْلَمُ مَا يَعْمَلُ الْعَامِلُونَ وَ أَيَّ مَجْرًى يَجْرُونَ وَ إِلَى أَيِّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ وَ نَسْتَهْدِي اللَّهَ بِالْهُدَى‏

و آنچه را كه كاركنان عالم مى‏ كنند و به هر مجرا و طريق مى ‏روند و به كجا باز مى ‏گرداند همه را مى‏ داند و ما از خدا هدايت كامل مى ‏طلبيم

وَ نَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ نَبِيُّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَى خَلْقِهِ وَ أَمِينُهُ عَلَى وَحْيِهِ وَ أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ رِسَالاَتِ رَبِّهِ‏

 و گواهى مى‏ دهيم كه محققا محمد بنده او و فرستاده او بسوى خلق و امين بر وحى و اسرار الهى است و البته او رسالتهاى خدا را به خلق رسانيد

وَ جَاهَدَ فِي اللَّهِ الْحَائِدِينَ عَنْهُ الْعَادِلِينَ بِهِ وَ عَبَدَ اللَّهَ حَتَّى أَتَاهُ الْيَقِينُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ (وَ سَلَّمَ)

و در راه رواج و تبليغ دين خدا همه گونه جهاد با گمراهان و مشركان كرد و خدا را تا هنگام رحلت اطاعت نمود درود و تحيت خدا بر او و بر آل اطهارش باد

أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ الَّذِي لاَ تَبْرَحُ مِنْهُ نِعْمَةٌ وَ لاَ تَنْفَدُ مِنْهُ رَحْمَةٌ

اى مردم وصيت مى‏ كنم شما را به تقوى و خدا ترسى كه البته خداست كه نعمتش را زوال و رحمتش را نفاد و پايان نخواهد بود

وَ لاَ يَسْتَغْنِي الْعِبَادُ عَنْهُ وَ لاَ يَجْزِي أَنْعُمَهُ الْأَعْمَالُ الَّذِي رَغَّبَ فِي التَّقْوَى وَ زَهَّدَ فِي الدُّنْيَا

و هيچ بندگان از او بى ‏نياز نيستند و ابدا اعمال و طاعات خلق در مقابل نعمتهايش پاداشى نتواند بود آن خدايى كه شما را در تقوى ترغيب كرد و امر به زهد در دنيا فرمود

وَ حَذَّرَ الْمَعَاصِيَ وَ تَعَزَّزَ بِالْبَقَاءِ وَ ذَلَّلَ خَلْقَهُ بِالْمَوْتِ وَ الْفَنَاءِ

و از نافرمانى خود بندگان را ترسانيد خدايى كه او را تنها عزت و سلطنت بقا و ابديت است و خلق را همه به دست مرگ و فنا خوار و منقاد گردانيد

وَ الْمَوْتُ غَايَةُ الْمَخْلُوقِينَ وَ سَبِيلُ الْعَالَمِينَ وَ مَعْقُودٌ بِنَوَاصِي الْبَاقِينَ‏

و مرگ پايان هر مخلوقى است و راه همه اهل عالم است

لاَ يُعْجِزُهُ إِبَاقُ الْهَارِبِينَ وَ عِنْدَ حُلُولِهِ يَأْسِرُ أَهْلَ الْهَوَى يَهْدِمُ كُلَّ لَذَّةٍ وَ يُزِيلُ كُلَّ نِعْمَةٍ

هرگز به فرار مردم از مرگ بر مرگ غلبه نتوانند كرد و هنگام فرا رسيدن اجل اهل هواى نفس را اسير و ذليل خواهد كرد و بناى هر لذت را ويران و هر نعمت را زايل

وَ يَقْطَعُ كُلَّ بَهْجَةٍ وَ الدُّنْيَا دَارٌ كَتَبَ اللَّهُ لَهَا الْفَنَاءَ وَ لِأَهْلِهَا مِنْهَا الْجَلاَءَ

و هر بهجت و نشاط را منقطع خواهد ساخت و خلاصه دنيا خانه‏ايست كه خدا فنا را بر آن حكم حتمى فرموده و براى اهلش جلاى وطن و بيرون شدن از اين خانه را لازم گردانيده

فَأَكْثَرُهُمْ يَنْوِي بَقَاءَهَا وَ يُعَظِّمُ بِنَاءَهَا وَ هِيَ حُلْوَةٌ خَضِرَةٌ قَدْ عُجِّلَتْ لِلطَّالِبِ‏

باز بيشتر مردم بقاى دنيا را قصد دارند و دنيا به چشمشان بنايى با عظمت و عزت و طعمه‏اى شيرين و باغى سبز و خرم است اما با عجله و شتاب از كف طالبانش بيرون ميرود

وَ الْتَبَسَتْ بِقَلْبِ النَّاظِرِ وَ يُضْنِي ذُو (تُضْنِي ذَا) الثَّرْوَةِ الضَّعِيفَ وَ يَجْتَوِيهَا (يَحْتَوِيهَا) الْخَائِفُ الْوَجِلُ‏

و ناظران را به شبهه كارى ميافكند ثروتمندان از حب مال دنيا بر ضعيفان و مسكينان بخل ميورزند و مردم خدا ترس و هراسان از آن متنفرند و مكروهش شمارند

فَارْتَحِلُوا مِنْهَا يَرْحَمُكُمُ اللَّهُ بِأَحْسَنِ مَا بِحَضْرَتِكُمْ‏

پس خدا شما را رحمت كند از حب دنياى دنى به نيكوتر چيزى كه نزد شماست دورى و رحلت گزينيد

وَ لاَ تَطْلُبُوا مِنْهَا أَكْثَرَ مِنَ الْقَلِيلِ وَ لاَ تَسْأَلُوا مِنْهَا فَوْقَ الْكَفَافِ وَ ارْضَوْا مِنْهَا بِالْيَسِيرِ

و از دنيا به كمتر چيزى اكتفا كرده و افزون نطلبيد و بيش از كفاف طالب دنيا نباشيد

وَ لاَ تَمُدُّنَّ أَعْيُنَكُمْ مِنْهَا إِلَى مَا مُتِّعَ الْمُتْرَفُونَ بِهِ وَ اسْتَهِينُوا بِهَا وَ لاَ تُوَطِّنُوهَا

و به ناز و نعمت متنعمان دنيا چشم نداريد دنيا - را خوار شماريد و وطن خود ندانيد

وَ أَضِرُّوا بِأَنْفُسِكُمْ فِيهَا وَ إِيَّاكُمْ وَ التَّنَعُّمَ وَ التَّلَهِّيَ وَ الْفَاكِهَاتِ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ غَفْلَةً وَ اغْتِرَاراً

و دنيا را بر خود مضر و زيان آور دانيد و دورى كنيد و حذر از تن پرورى و از لهو و لعب و خوشگذرانى كه عمر پر بها به غفلت و غرور زنهار نگذرد

أَلاَ إِنَّ الدُّنْيَا قَدْ تَنَكَّرَتْ وَ أَدْبَرَتْ وَ احْلَوْلَتْ وَ آذَنَتْ بِوَدَاعٍ‏

مردم آگاه باشيد كه دنيا با همه دوستانش سخت بيگانگى و بى‏وفائى كرده و پشت بآنها نموده و رخصت وداع از همه خواسته

أَلاَ وَ إِنَّ الْآخِرَةَ قَدْ رَحَلَتْ فَأَقْبَلَتْ وَ أَشْرَفَتْ وَ آذَنَتْ بِاطِّلاَعٍ أَلاَ وَ إِنَّ الْمِضْمَارَ الْيَوْمَ وَ السِّبَاقَ غَداً

باز هم آگاه باشيد و متذكر شويد كه عالم آخرت محققا رحلت بسوى شما كرده و بر شما روى آورده است و وارد گرديد و از همه رخصت ورود خواسته و باز هم آگاه باشيد كه امروز در طاعت خدا ميدان آزمايش و اسب تازى مسابقه است و فردا نتيجه بردن مسابقه است

أَلاَ وَ إِنَّ السُّبْقَةَ الْجَنَّةُ وَ الْغَايَةَ النَّارُ أَلاَ أَ فَلاَ تَائِبٌ مِنْ خَطِيئَتِهِ قَبْلَ يَوْمِ مَنِيَّتِهِ‏

و آگاه باشيد كه هر كه در طاعت سبقت يافت در بهشت ابد شتافت و هر كه راه مخالفت پيمود غايت و نتيجه دوزخ است آگاه باشيد آيا كسى هست كه پيش از روز مرگ از خطا و عصيان توبه كند

أَ لاَ عَامِلٌ لِنَفْسِهِ قَبْلَ يَوْمِ بُؤْسِهِ وَ فَقْرِهِ جَعَلَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكُمْ مِمَّنْ يَخَافُهُ وَ يَرْجُو ثَوَابَهُ‏

آيا كسى هست كه براى خود عمل چيزى انجام دهد پيش از آنكه روز سختى و بينوايى او فرا رسد و اى مردم خدا ما و شما را از آنانكه خدا ترسند و به ثواب خدا اميد دارند قرار دهد

أَلاَ إِنَّ هَذَا الْيَوْمَ يَوْمٌ جَعَلَهُ اللَّهُ لَكُمْ عِيداً وَ جَعَلَكُمْ لَهُ أَهْلاً

آگاه باشيد كه البته اين روزيست كه خدا بر شما عيد قرار داده است و شما را اهل و لايق ثوابهاى اين روز مبارك گردانيده

فَاذْكُرُوا اللَّهَ يَذْكُرْكُمْ وَ ادْعُوهُ يَسْتَجِبْ لَكُمْ وَ أَدُّوا فِطْرَتَكُمْ فَإِنَّهَا سُنَّةُ نَبِيِّكُمْ وَ فَرِيضَةٌ وَاجِبَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ‏

پس در اين روز دايم بياد خدا باشيد تا خدا هم نظر عنايت به شما كند و به درگاهش دعا كنيد تا مستجاب گرداند و زكوة فطره را به فقرا ادا كنيد كه آن سنت پيغمبر شماست و فرض و واجب از فرمان خداى شما

فَلْيُؤَدِّهَا كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ عِيَالِهِ كُلِّهِمْ ذَكَرِهِمْ وَ أُنْثَاهُمْ وَ صَغِيرِهِمْ وَ كَبِيرِهِمْ وَ حُرِّهِمْ وَ مَمْلُوكِهِمْ‏

پس هر فردى از شما از شخص خودش و از هر فرد عيالش از پسر و دختر و كوچك و بزرگ و آزاد و بنده

عَنْ كُلِّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ صَاعاً مِنْ بُرٍّ أَوْ صَاعاً مِنْ تَمْرٍ أَوْ صَاعاً مِنْ شَعِيرٍ

از براى هر يك از آنها يك صاع از گندم يا يك صاع از خرما يا يك ضاع از جو به فقيران ادا كند

وَ أَطِيعُوا اللَّهَ فِيمَا فَرَضَ عَلَيْكُمْ وَ أَمَرَكُمْ بِهِ مِنْ إِقَامِ الصَّلاَةِ وَ إِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَ حِجِّ الْبَيْتِ‏

و خدا را اطاعت در آنچه بر شما واجب فرموده و به آن فرمان داده است از بر پاداشتن نماز و اداء زكوة و حج بيت الله

وَ صَوْمِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الْإِحْسَانِ إِلَى نِسَائِكُمْ وَ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ‏

و روزه ماه مبارك رمضان و امر به معروف و نهى از منكرو در حق زنانتان و غلام و كنيز و كلفت و نوكرتان به همه احسان كنيد

وَ أَطِيعُوا اللَّهَ فِيمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ مِنْ قَذْفِ الْمُحْصَنَةِ وَ إِتْيَانِ الْفَاحِشَةِ وَ شُرْبِ الْخَمْرِ

و نيز اطاعت كنيد خدا را در آنچه شما را از آنها نهى فرموده است مانند نسبت به زنا دادن زنان مؤمنه نجيب و عمل زنا و شرب خمر

وَ بَخْسِ الْمِكْيَالِ وَ نَقْصِ الْمِيزَانِ وَ شَهَادَةِ الزُّورِ وَ الْفِرَارِ مِنَ الزَّحْفِ‏

و كم فروشى و شهادت دروغ و فرار از جهاد با كفار

عَصَمَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكُمْ بِالتَّقْوَى وَ جَعَلَ الْآخِرَةَ خَيْراً لَنَا وَ لَكُمْ مِنَ الْأُولَى‏

خدا ما و شما را بواسطه تقوى از معاصى و خطايا محفوظ دارد و دار آخرت را براى ما و شما بهتر از دار دنيا قرار دهد

إِنَّ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ وَ أَبْلَغَ مَوْعِظَةِ الْمُتَّقِينَ كِتَابُ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ‏

بهترين سخن و بليغ‏تر و مؤثرترين كلام براى پند و اندرز اهل تقوى همانا كتاب خداى مقتدر حكيم است

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‏

پناه مى ‏برم به خدا از شر شيطان مردود به نام خداى بخشنده مهربان

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ^[1]

اى رسول ما به خلق بگو او خداى يكتاست آن خدايى كه از همه بى ‏نياز و همه عالم به او نيازمند است نه كسى فرزند او و نه او فرزند كسى است و نه هيچكس مثل و همتاى اوست

پس مى ‏نشيند اندكى بعد از فراغ از خطبه مانند كسى كه تعجيل داشته باشد پس برمى ‏خيزد و خطبه دوم را مى ‏خواند و آن همان خطبه ‏اى است كه حضرت امير المؤمنين عليه السلام در روز جمعه بعد از نشستن و برخاستن از خطبه اول مى‏ خواندند و آن خطبه چنين است‏

الْحَمْدُ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ وَ نَسْتَعِينُهُ وَ نُؤْمِنُ بِهِ وَ نَتَوَكَّلُ عَلَيْهِ وَ نَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ‏

حمد و ستايش مخصوص خداست ما او را ستايش مى‏ كنيم و از او يارى مى ‏طلبيم و به او ايمان آورده و بر حضرتش توكل و اعتماد داريم و گواهى مى‏ دهيم كه خدايى جز خداى يكتاى بى ‏شريك نيست

وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ سَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ مَغْفِرَتُهُ وَ رِضْوَانُهُ‏

و نيز گواهى دهيم كه محمد (ص) بنده و فرستاده اوست درود و تحيت خدا بر او و بر آل پاكش و مغفرت و رضا و خوشنودى حق بر آن بزرگواران باد

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَبِيِّكَ صَلاَةً نَامِيَةً زَاكِيَةً تَرْفَعُ بِهَا دَرَجَتَهُ وَ تُبَيِّنُ بِهَا فَضْلَهُ‏

پروردگارا درود و رحمت فرست بر بنده خود و رسول و پيغام آورت حضرت محمد درود و رحمتى كه دايم در افزايش و ازدياد باشد و به آن رحمت درجه و مقامش را بلند گردانى و برتريش را هويدا كنى

وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

و باز هم درود فرست بر محمد و آل محمد و بركت به آنان عطا فرما

كَمَا صَلَّيْتَ وَ بَارَكْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ

چنانكه درود و رحمت و بركت بر ابراهيم و آل ابراهيم فرستادى كه تو اى خدا بسى پسنديده صفات و بزرگوارى

اللَّهُمَّ عَذِّبْ كَفَرَةَ أَهْلِ الْكِتَابِ الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِكَ وَ يَجْحَدُونَ آيَاتِكَ وَ يُكَذِّبُونَ رُسُلَكَ‏

پروردگارا كافران اهل كتاب را عذاب و عقاب فرما آنان كه راه تو را بر خلق بستند و آيات الهى را انكار نمودند و پيغمبران تو را تكذيب كردند

اللَّهُمَّ خَالِفْ بَيْنَ كَلِمَتِهِمْ وَ أَلْقِ الرُّعْبَ فِي قُلُوبِهِمْ‏

پروردگارا در ميان آنان اختلاف كلمه ايجاد كن و از مسلمانان رعب و ترس در دلهاشان بيفكن

وَ أَنْزِلْ عَلَيْهِمْ رِجْزَكَ وَ نِقْمَتَكَ وَ بَأْسَكَ الَّذِي لاَ تَرُدُّهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ‏

و عذاب و عقاب و بلايى بر آنها نازل ساز كه از قوم مجرم بدكار دفع نمى ‏گردانى

اللَّهُمَّ انْصُرْ جُيُوشَ الْمُسْلِمِينَ وَ سَرَايَاهُمْ وَ مُرَابِطِيهِمْ فِي مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ

پروردگارا سپاه اسلام و لشكريان و سرحد دارانشان را در مشرق و مغربهاى عالم همه جا يارى كن كه تو اى خدا بر كليه امور عالم توانايى

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ‏

پروردگارا مردان و زنان مؤمنان و مسلمانان را ببخش و بيامرز

اللَّهُمَّ اجْعَلِ التَّقْوَى زَادَهُمْ وَ الْإِيمَانَ وَ الْحِكْمَةَ فِي قُلُوبِهِمْ‏

پروردگارا تقوى را زاد و توشه آنها قرار ده و ايمان و حكمت را در دلهايشان اعطا فرما

وَ أَوْزِعْهُمْ أَنْ يَشْكُرُوا نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ وَ أَنْ يُوفُوا بِعَهْدِكَ الَّذِي عَاهَدْتَهُمْ عَلَيْهِ إِلَهَ الْحَقِّ وَ خَالِقَ الْخَلْقِ‏

و نعمتت را كه به آنها عطا فرمودى شكر و سپاسش را هم به آنان بياموز و به عهدت كه بر آنان پيمان گرفته ‏اى به آن عهد وفاداريشان الهام فرما اى خداى بر حق و اى خالق عالم آفرينش

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِمَنْ تُوُفِّيَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ لِمَنْ هُوَ لاَحِقٌ بِهِمْ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْهُمْ‏ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‏

پروردگارا آنان كه از مرد و زن اهل ايمان و مسلمانان وفات كردند و آنهائى كه زنده ‏اند و بعدا به آن اموات ملحق خواهند شد همه را ببخش و بيامرز كه تويى اى خدا به حقيقت صاحب عزت و اقتدار و حكمت

إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَ إِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَ يَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ‏

(اى مردم) خدا امر مى‏كند به عدل و احسان و اداى حق اقارب و خويشان و نهى مى‏ فرمايد از عمل زشت و فحشاء و منكر و ظلم و ستم به خلقان و شما را به اين امر و اين نهى پند و اندرز مى‏ دهد باشد كه متذكر شويد

اذْكُرُوا اللَّهَ يَذْكُرْكُمْ فَإِنَّهُ ذَاكِرٌ لِمَنْ ذَكَرَهُ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ فَضْلِهِ فَإِنَّهُ لاَ يَخِيبُ عَلَيْهِ دَاعٍ دَعَاهُ‏

خدا را ياد كنيد تا خدا از شما ياد كند چون خدا ياد مى ‏كند از آنكس كه از خدا ياد كند و شمابندگان هر چه مى ‏خواهيد از فضل و رحمت خدا درخواست كنيد كه البته هرگز او كسى را محروم از اجابت دعا نخواهد كرد

رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ

اى پروردگار ما به ما در دنيا حسنه و نيكوييها عطا فرما و در آخرت هم حسنه و نيكوييها مرحمت فرما و از عذاب آتش دوزخ نگاه دار.

---

[1] ) سوره الاخلاص، آیات 1-4.