ازدواج و فوايد آن‏

خانواده، واحد كوچك اجتماعى است كه از پيوند ميان زن و مرد آغاز مى‏شود و با توليد فرزند توسعه و استحكام مى ‏يابد. ازدواج براى انسان يك نياز طبيعى است كه با اجراى صيغه عقد مشروعيت و رسميت پيدا مى‏ كند.

تشکیل خانواده در روایات 

اسلام به تشكيل خانواده بسيار اهميت مى ‏دهد و آن‏را امرى مقدس مى‏شمارد و در احاديث، بهترين بنا معرفى شده است: امام محمد باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل كرده كه فرمود:

بنايى در اسلام برپا نشده كه نزد خدا محبوب‏تر از ازدواج باشد (وسائل الشيعه، ج 20، ص 15)

امام صادق عليه السلام از رسول نقل كرده كه فرمود:

نزد خدا چيزى محبوب‏تر از خانه‏ اى نيست كه با ازدواج آباد گردد.هم‏چنين نزد خدا چيزى مبغوض ‏تر از اين نيست كه با طلاق خانه‏اى ويران گردد(وسائل الشيعه، ج 20، ص 16)

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:

ازدواج سنت من است و هركس از آن روى گرداند، از امت من نيست.(بحارالأنوار، ج 103، ص 220)

اسلام، ازدواج را عمل حيوانى نمى ‏داند و پيروانش را به رهبانيت و ترك ازدواج دعوت نمى‏كند، بلكه برعكس، آن‏را وسيله ‏اى براى تزكيه و تهذيب نفس، ترك گناه و تقرب به سوى خدا مى ‏داند. امام صادق عليه السلام فرمود:

دو ركعت  نماز كه شخص همسردار بخواند، بهتر از هفتاد ركعت نمازشخص ازدواج نكرده است الکافی ج5 ص328

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:

دو ركعت نماز شخص ازدواج كرده افضل است از عبادت مرد ازدواج نكرده كه شب‏ها براى نماز به پا مى‏ خيزد و روزها را روزه بدارد.وسائل الشيعه، ج20 ص 19

امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل كرده كه فرمود:

بدترين مردگان شما كسانى ‏اند كه بدون ازدواج بميرند.الکافی ج5 ص329

منافع ازدواج 

ازدواج و تشكيل خانواده از نظر اسلام، امرى است ارزش‏مند و منافع فراوانى را دربر دارد كه به برخى اشاره مى‏شود:

1. وسيله انس و محبت

انسان در اين زندگى پرآشوب، نياز به سكونت و آرامش و محبت دارد. به شخصى نيازمند است كه محرم اسرار و خيرخواه و دل‏سوز و حامى‏اش باشد، تا با او انس بگيرد و از محبت‏ها، كمك‏ها و حمایتهای مخلصانه‏ اش بهره‏مند گردد. به فردى نيازمند است كه شريك زندگى ‏اش باشد. در سلامت و بيمارى، عزت و ذلت، خوشى و ناخوشى، فقر و غنا، رفاه و تنگ‏دستى و در همه احوال، به او وفادار و مهربان و دلسوز باشد.در تأمين اين نياز چه كسى بهتر از همسر و چه جايى مناسب‏تر از كانون خانواده است.

خداوند متعال در قرآن مى‏فرمايد:

«و از نشانه‏ هاى خداست كه براى شما از جنس خودتان همسرانى بيافريد، تا به سويشان آرامش بيابيد و در ميان شما محبت و دل‏سوزى قرار داد. در اين كارِخدا نشانه‏ هايى است براى كسانى كه اهل تفكر هستند».روم/21

2. وسيله‏ اى براى پاك‏دامنى و مصونيّت از گناه

انسان طبعاً نياز به عمل جنسى و ارضاى غريزه جنسى دارد. اگر از طريق مشروع ارضا نشد، كنترل آن بسيار دشوار است و انسان را به انحراف و گناه مى ‏كشد. بنابراين، ازدواج بهترين و سالم‏ترين وسيله براى ارضاى غريزه جنسى و مصونيت از انحراف است. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:

هر كه دوست دارد خدا را پاك و پاكيزه ملاقات نمايد بايد ازدواج كند.وسائل الشيعه،ج20, ص 18

حضرت صادق عليه السلام از رسول خدا نقل كرده كه فرمود:

هر كه ازدواج كند، نصف دينش را حفظ كرده است.وسائل الشيعه،ج20, ص 17

3. وسيله‏ اى براى سلامت جسم و روان

عمل جنسى و ارضاى غريزه، نيازى طبيعى است كه موجب سلامت جسم و اعصاب خواهد بود و كنترل و سركوب كردن آن، اعصاب را فرسوده و از حال اعتدال خارج مى ‏سازد. منشأ بسيارى از بيمارى‏هاى روانى، از قبيل افسردگى، يأس، اضطراب، ترس، بدبينى، پوچ ‏پندارى، بى ‏اعتمادى و عصبانيت، مى ‏تواند سركوب كردن غريزه جنسى باشد. بنابراين، ازدواج به موقع و ارضاى غريزه جنسى از طريق مشروع را مى ‏توان يكى از عوامل سلامت جسم و اعصاب دانست.

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:

مردان و زنان بى همسر را به همسرى يك‏ديگر درآوريد، تا خدا اخلاقشان را نيكو گرداند و در رزق آنان گشايش دهد و بر مروتشان بيفزايد.بحارالأنوار، ج 103، ص122

4. كمك به سلامت محيط اجتماعى

 اگر افراد در آغاز جوانى ازدواج كنند به زندگى خانوادگى وابسته و دلگرم مى ‏شوند واز ولگردى و بسيارى از مفاسد اخلاقى مصون مى‏مانند. در نتيجه، از تعداد تجاوزها با عنف، اغفال دختران و زنان، زنا، لواط، استمنا، حتى اعتياد، قتل و جنايت و سرقت كاسته مى‏شود. ازدواج به موقع در سلامت و امنيّت محيط تأثير فراوانى دارد. از همين رو، اسلام به اوليا و مربيان توصيه مى‏كند كه وسيله ازدواج كسانى را كه ازدواج نكرده اند، فراهم سازند.

قرآن مى ‏فرمايد:

«افراد بى‏ همسر، بندگان و كنيزان صالح خود را به همسرى هم‏ديگر درآوريد، چنان‏چه تهى ‏دست باشند، خدا به فضل خود بى‏نيازشان مى‏كند و خدا توسعه ‏دهنده و دانا است».نور/32

5. توليد و تكثير نسل

: اسلام به توليد فرزند و تكثير نسل عنايت دارد و آن‏را يكى از اهداف مهم ازدواج مى ‏شمارد.امام محمد باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل كرده كه فرمود:

چه مانع دارد كه مؤمن ازدواج كند، شايد خدا فرزندى به او عطا كند كه‏ زمين را با گوينده كلمه لا اله‏ الا اللَّه سنگين نمايد.وسائل الشيعه، ج 20، ص 14

منبع: آشنايى با وظايف و حقوق زن، ابراهيم ‏‏امينى