نماز مستحبی شب نیمه شعبان (زاد المعاد)

راوى پرسيد كه بهترين دعاها در شب نیمه شعبان كدام است؟ فرمود كه بعد از نماز خفتن دو ركعت نماز بكن و در ركعت اول بعد از حمد سوره‌ى قل يا ايها الكافرون و در ركعت دويم سوره‌ى قل هو اللّه احد بخوان بعد از آن‌كه سلام بگويى سى و سه مرتبه

سبحان اللّه

و سى و سه مرتبه

الحمد للّه

و سى و چهار مرتبه

أللّه اكبر

بگو و اگر به ترتيب تسبيح حضرت فاطمه عليها السّلام بخواند ظاهرا خوب باشد پس اين دعا بخوان:

يَا مَنْ إِلَيْهِ مَلْجَأُ الْعِبَادِ فِي الْمُهِمَّاتِ وَ إِلَيْهِ يَفْزَعُ الْخَلْقُ فِي الْمُلِمَّاتِ

اى كسى كه بندگان در غم و اندوه‌هاى سخت به او پناه مى‌برند و در مصائب و دردها به درگاه او زارى كنند!

يَا عَالِمَ الْجَهْرِ وَ الْخَفِيَّاتِ يَا مَنْ لَا يَخْفَى عَلَيْهِ خَوَاطِرُ الْأَوْهَامِ وَ تَصَرُّفُ الْخَطَرَاتِ

اى داناى هرچه آشكار و پنهان است! اى كسى كه فكر و انديشۀ دل‌ها و رفت‌وآمد خيالات و خاطرات بر او پنهان نيست!

يَا رَبَّ الْخَلَائِقِ وَ الْبَرِيَّاتِ يَا مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ الْأَرَضِينَ وَ السَّمَاوَاتِ.

اى پروردگار خلايق و آفريدگار! اى آن‌كه ملكوت زمين‌ها و آسمان‌ها به دست قدرت توست!

أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ أَمُتُّ إِلَيْكَ بِلَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ

تويى آن خدايى كه خدايى نيست جز تو، من به كلمه‌ى توحيد لا اله الا اللّه به تو ايمان آورده‌ام،

فَيَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ اجْعَلْنِي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَيْهِ فَرَحِمْتَهُ

 پس اى خداى يگانه كه جز تو خدايى نيست! تو مرا در اين شب از آنان قرار ده كه نظر لطف به او كرده و به حالش ترحم فرمودى

وَ سَمِعْتَ دُعَاءَهُ فَأَجَبْتَهُ وَ عَلِمْتَ اسْتِقَالَتَهُ فَأَقَلْتَهُ وَ تَجَاوَزْتَ عَنْ سَالِفِ خَطِيئَتِهِ وَ عَظِيمِ جَرِيرَتِهِ

و دعايش را اجابت كردى و دانستى توبه و بازگشت او را و توبه‌اش را پذيرفتى و درگذشتى از خطاهاى گذشته و گناهان بزرگ او،

فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِكَ مِنْ ذُنُوبِي وَ لَجَأْتُ إِلَيْكَ فِي سَتْرِ عُيُوبِي.

 زيرا من از گناهانم به تو پناه آورده و در نهان ساختن عيب‌هايم به درگاه تو ملتجى شدم.

اللَّهُمَّ فَجُدْ عَلَيَّ بِكَرَمِكَ وَ فَضْلِكَ وَ احْطُطْ خَطَايَايَ بِحِلْمِكَ وَ عَفْوِكَ

اى خدا! پس تو به فضل و كرمت بر من جود و احسان فرما و به حلم و عفوت گناهانم را بريز

وَ تَغَمَّدْنِي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ بِسَابِغِ كَرَامَتِكَ وَ اجْعَلْنِي فِيهَا مِنْ أَوْلِيَائِكَ الَّذِينَ اجْتَبَيْتَهُمْ لِطَاعَتِكَ

و مرا در اين شب به كرامت كامل خود بپوشان و مرا در اين شب از اولياى خود قرار ده، آنان‌كه براى طاعتت برگزيده‌اى

وَ اخْتَرْتَهُمْ لِعِبَادَتِكَ وَ جَعَلْتَهُمْ خَالِصَتَكَ وَ صَفْوَتَكَ.

و به كار عبادتت انتخاب فرمودى و از خاصان و خالصان خود قرار داده‌اى.

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِمَّنْ سَعِدَ جِدُّهُ وَ تَوَفَّرَ مِنَ الْخَيْرَاتِ حَظُّهُ،

اى خدا! مرا از آنان قرار ده كه از كوشش خود به سعادت رسيدند و از خيرات بهرۀ وافر يافتند

وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ وَ فَازَ فَغَنِمَ وَ اكْفِنِي شَرَّ مَا أَسْلَفْتُ

و از آنان‌كه در زندگانى با وجود سلامت متنعم گرديدند و با فيروزى بهره‌مند شدند و اى خدا شر اعمال گذشته‌ام را از من كفايت فرما

وَ اعْصِمْنِي مِنَ الِازْدِيَادِ فِي مَعْصِيَتِكَ وَ حَبِّبْ إِلَيَّ طَاعَتَكَ وَ مَا يُقَرِّبُنِي مِنْكَ وَ يُزْلِفُنِي عِنْدَكَ.

 و در آينده از آن‌كه بر عصيان‌هايم بيفزايم مرا حفظ كن و طاعت و عبادتت را محبوب من گردان كه موجب تقرب به حضرت توست.

سَيِّدِي إِلَيْكَ يَلْجَأُ الْهَارِبُ وَ مِنْكَ يَلْتَمِسُ الطَّالِبُ وَ عَلَى كَرَمِكَ يُعَوِّلُ الْمُسْتَقِيلُ التَّائِبُ

اى سيد من! گريختگان به سوى تو مى‌آيند و طالبان به درگاه تو التماس و درخواست مى‌كنند و آنان كه از گناه بازمى‌گردنند و توبه مى‌كنند اعتمادشان بر كرم توست.

أَدَّبْتَ عِبَادَكَ بِالتَّكَرُّمِ وَ أَنْتَ أَكْرَمُ الْأَكْرَمِينَ وَ أَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبَادَكَ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.

تو به بندگانت دستور كرامت و بزرگوارى دادى و خود بزرگوارترين بزرگوارانى و به آنها امر به عفو و بخشش از يكديگر كردى و تو خود بخشنده و مهربانى.

اللَّهُمَّ فَلَا تَحْرِمْنِي مَا رَجَوْتُ مِنْ كَرَمِكَ وَ لَا تُؤْيِسْنِي مِنْ سَابِغِ نِعَمِكَ

اى خدا! مرا از اميدى كه به كرمت دارم مأيوس مكن و از نعمت كاملت نااميد مگردان

وَ لَا تُخَيِّبْنِي مِنْ جَزِيلِ قِسَمِكَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ لِأَهْلِ طَاعَتِكَ وَ اجْعَلْنِي فِي جُنَّةٍ مِنْ شِرَارِ خلقك.

 و محروم مساز مرا از قسمت‌هاى بزرگت در اين شب كه براى اهل طاعتت است و مرا از مخلوقات شريرت در حفظ خود بدار.

رَبِّ إِنْ لَمْ أَكُنْ مِنْ أَهْلِ ذَلِكَ فَأَنْتَ أَهْلُ الْكَرَمِ وَ الْعَفْوِ وَ الْمَغْفِرَةِ

اى خدا! اگر من بر آنچه مسئلت كردم قابل نيستم تو اهل كرم و بخشش و آمرزشى.

وَ جُدْ عَلَيَّ بِمَا أَنْتَ أَهْلُهُ لَا بِمَا أَسْتَحِقُّهُ فَقَدْ حَسُنَ ظَنِّي بِكَ

 بر من به آنچه سزاوار مقام توست كرم فرما نه آنچه استحقاق من است چون به تو حسن ظن دارم

وَ تَحَقَّقَ رَجَائِي لَكَ وَ عَلِقَتْ نَفْسِي بِكَرَمِكَ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ‏ وَ أَكْرَمُ الْأَكْرَمِينَ،

و به تو اميدوارم و جانم به كرمت بسته است و تو مهربان‌ترين مهربانان و بزرگوارترين بزرگواران عالمى.

اللَّهُمَّ وَ اخْصُصْنِي مِنْ كَرَمِكَ بِجَزِيلِ قِسَمِكَ وَ أعذنى بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ

بار الها! مرا مخصوص گردان از كرمت به قسمت‌هاى بزرگ و پناهم ده به عفوت از عقابت

وَ اغْفِرْ لِيَ الذَّنْبَ الَّذِي يَحْبِسُ عَنِّي الْخَلْقَ وَ يُضَيِّقُ عَلَيَّ الرِّزْقَ حَتَّى أَقُومَ بِصَالِحِ رِضَاكَ،

و خدايا! آن گناهانى را كه خلق را از من محبوس و رزق را بر من تنگ مى‌سازد ببخشاى تا به مصالح خوشنودى تو پردازم

وَ أُنْعَمَ بِجَزِيلِ عَطَائِكَ وَ أَسْعَدَ بِسَابِغِ نَعْمَائِكَ فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِكَ وَ تَعَرَّضْتُ لِكَرَمِكَ

و به عطاى بزرگت متنعم گردم و به نعمت‌هاى كاملت نيك‌بخت شوم كه من به حريم قدس تو پناه آورده و خود را در معرض كرمت درآورده‌ام

وَ اسْتَعَذْتُ بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ وَ بِحِلْمِكَ مِنْ غَضَبِكَ

و به عفوت از انتقامت و به حلمت از غضبت پناه جسته‌ام

فَجُدْ لِي بِمَا سَأَلْتُكَ وَ أَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْكَ أَسْأَلُكَ بِكَ لَا بِشَيْ‏ءٍ أَعْظَمُ مِنْكَ. ^[1]

پس هرآنچه درخواست كرده‌ام به من عطا فرما و مرا به آنچه التماس نموده‌ام نايل ساز از تو درخواست مى‌كنم به حق تو كه از تو بزرگ‌ترى نيست.

پس به سجده مى‌روى و مى‌گويى

يا ربّ

بيست مرتبه،

يا أللّه

هفت مرتبه،

لا حول و لا قوّة إلاّ باللّه

هفت مرتبه،

ما شاء اللّه لا قوّة إلاّ باللّه

ده مرتبه، پس صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرست، آنچه خواهى و حاجت خود را از خدا بطلب و به خدا سوگند كه اگر به عدد قطرات باران حاجت بطلبى حق تعالى تو را به آنها مى‌رساند به كرم و فضل خود. و به روايت ديگر بعد از هفت مرتبه

يا اللّه،

هفت مرتبه بگويد

يا ربّ محمّد.

[1] ) اقبال الأعمال، ج  3 ، ص 315؛ بحار الانوار ج 98 ص 411.