احادیث امام سجاد علیه السلام: آثار صله رحم

امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:

مَن سَرَّهُ اَن یَمُدَّاللهُ فی عُمرِهِ وَ اَن یَبسُطَ لَهُ فی رِزقِهِ فَلیَصِل رَحِمَهُ؛
هر کس خوش دارد که خداوند، عمرش را طولانی و روزی اش را فراوان کند، صله ی رحم کند.
حیاة الامام زین العابدین، ص 339

شرح حدیث:

«صله ی رَحِم» آن است که انسان به خویشاوندان خود سر بزند، از حالشان بپرسد، به مشکلاتشان رسیدگی کند، در حد توان به آنان یاری برساند.
در مقابل، «قطع رَحِم» است که به معنای قطع رابطه با بستگان و فامیل است.
حداقل صله ی رَحِم، دیدار و سلام و احوالپرسی است.
اما مساعدت و کمک و رسیدگی، مرحله ی بالاتر را می رساند.
رفت و آمدهای فامیلی، به افراد یک خاندان روحیه و نشاط و دلگرمی می دهد، در سختیها به کمک هم می شتابند و هنگام نیاز، پشتوانه ی یکدیگر می شوند. این توصیه ی اخلاقی اسلام، تأثیر فراوانی در ایجاد «همبستگی اجتماعی» دارد و الفت آفرین است.
در روایات بسیاری که درباره ی آن نقل شده، آثار و فواید زیادی برای صله رحم ذکر شده است. آنچه در این حدیث است، دو نمونه از آنهاست؛ یعنی: «طولانی شدن عمر انسان و افزایش رزق و روزی.»
در «اصول کافی»، در باب صله ی رحم، 33 حدیث از پیشوایان معصوم صلّی الله علیه و آله و سلّم نقل شده که اهمیت آن را می رساند. یکی از آنها چنین است:
مردی به حضور پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم رسید و گفت: یا رسول الله! خویشاوندانم با من بدرفتاری و بی اعتنایی می کنند. آیا آنان را ترک کنم؟
حضرت فرمود: در این صورت، خداوند همه ی شما را ترک می کند.
پرسید: پس چه کنم؟
فرمود: هر کس از تو قطع رابطه کرده، با او بپیوند. هر کس تو را محروم کرده به او عطا کن و هر کس به تو ستم کرده است از او درگذر. اگر چنین کنی، خداوند پشتیبان تو در مقابل آنان خواهد بود. (الکافی، ج2، ص150، حدیث2.)
بیا تا مونس هم، یار هم، غمخوار هم باشیم... .
منبع: حکمت های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه السّلام)، جواد محدثی