فضیلت روزه روز آخر ماه شعبان (فضایل الاشهر الثلاثه)

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْكُوفِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا الْمُنْذِرُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الْخَزَّازُ قَالَ:

حسن بن علی خزاز می گوید:

دَخَلْتُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع آخِرَ جُمُعَةٍ مِنْ شَعْبَانَ وَ عِنْدَهُ نَفَرٌ مِنْ أَصْحَابِهِ مِنْهُمْ عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ صَالِحٍ وَ صَفْوَانُ بْنُ يَحْيَى وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ وَ خَادِمَاهُ يَاسِرٌ وَ نَادِرٌ وَ غَيْرُهُمَا فَقَالَ مَعَاشِرَ شِيعَتِي هَذَا آخِرُ يَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ مَنْ صَامَهُ احْتِسَاباً غُفِرَ لَهُ

من در آخرین جمعه ماه شعبان خدمت علی بن موسی الرضا علیه السلام رسیدم و عده ای از اصحاب او نیز ماند عبدالسلام هروی و صفوان بن یحیی و احمد بن محمد بن ابی نصر و محمد بن اسماعیل بن بزیع و محمد بن سنان و دو خادم آن حضرت یاسر و نادر و چند نفر دیگر نزد آن حضرت بودند. پس حضرت رضا علیه السلام فرمود: «ای شیعیان من! این آخرین روز از ماه شعبان است، هرکس در این روز، روزه بگیرد آمرزیده خواهد شد.

فَقَالَ لَهُ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَا تَصْنَعُ بِالْخَبَرِ الَّذِي رُوِيَ فِي النَّهْيِ عَنِ اسْتِقْبَالِ رَمَضَانَ بِيَوْمٍ أَوْ يَوْمَيْنِ فَقَالَ ع يَا ابْنَ إِسْمَاعِيلَ إِنَّ رَمَضَانَ اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَا يُقَالُ لَهُ جَاءَ وَ ذَهَبَ وَ اسْتَقْبَلَ وَ الشَّهْرُ شَهْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ مُضَافٌ إِلَيْهِ

محمد بن اسماعیل عرض کرد: ای فرزند رسول خدا! با روایتی که نقل شده که نباید یک روز و یا دو روز قبل از آمدن رمضان روزه گرفت چه باید کرد؟ حضرت رضا علیه السلام فرمود: «ای محمد بن اسماعیل! رمضان یکی از نام های پرودگار است. از این رو، نباید گفته شود: «رمضان آمد و رمضان رفت». ماه رمضان ماه خداست و باید گفته شود:«ماه رمضان آمد و یا ماه رمضان رفت.»

فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ فَهَلْ يَجُوزُ لِأَحَدٍ أَنْ يَقُولَ اسْتَقْبَلْتُ شَهْرَ رَمَضَانَ بِيَوْمٍ أَوْ يَوْمَيْنِ قَالَ لِأَنَّ الِاسْتِقْبَالَ إِنَّمَا يَقَعُ لِشَيْ‏ءٍ مَوْجُودٍ يُدْرَكُ فَأَمَّا مَا لَمْ يُخْلَقْ فَكَيْفَ يُسْتَقْبَلُ فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ إِنْ لَمْ يُخْلَقْ قَبْلَ دُخُولِهِ فَقَدْ وَقَعَ الْيَقِينُ بِأَنَّهُ سَيَكُونُ فَقَالَ

محمدبن اسماعیل پرسید: آیا صحیح است کسی بگوید من یک روز و یا دور روز به استقبال ماه رمضان رفتم؟ فرمود: «خیر، چرا که استقبال در جایی گفته می شود که چیزی که به استقبال آن می روند وجود پیدا کرده باشد، اما چیزی که هنوز به وجود نیامده چگونه می توان به استقبال ان رفت؟» محمد بن اسماعیل گفت: ای فرزند رسول خدا! ماه رمضان گرچه قبل از رسیدن به آن خلق نشده، لکن ما یقین داریم که خلق خواهد شد و حضرت رضا علیه السلام فرمود:

يَا مُحَمَّدُ إِنْ وَقَعَ لَكَ الْيَقِينُ أَنَّهُ سَيَكُونُ فَكَيْفَ وَقَعَ لَكَ الْيَقِينُ بِأَنَّهُ سَيَكُونُ وَ رُبَّمَا طَالَتْ لَيْلَةُ أَوَّلِ يَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ حَتَّى يَكُونَ صُبْحَهَا يَوْمُ الْقِيَامَةِ فَلَا يَكُونُ شَهْرُ رَمَضَانَ فِي الدُّنْيَا أَبَداً فَيُصْبِحُ النَّاسُ لَا يَرَوْنَ شَمْساً وَ لَا نَهَاراً وَ لَا يَرَوْنَ مِنْ مَسَاجِدِ اللَّهِ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ شَيْئاً- وَ يَرْفَعُ اللَّهُ الْكَعْبَةَ وَ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ إِلَى السَّمَاءِ وَ أُنْسِيَ فِي مِثْلِ ذَلِكَ الزَّمَانِ الْقُرْآنُ حَتَّى لَا يُوجَدَ فِيهِمْ لِلْقُرْآنِ حَافِظٌ وَ لِشَيْ‏ءٍ مِنْ تَمْجِيدِ اللَّهِ ذَاكِرٌ فَحِينَئِذٍ يَرْفَعُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حُجَّتَهُ مِنَ الْأَرْضِ فَتَسِيخُ بِأَهْلِهَا وَ تَسِيرُ جِبَالُهَا وَ تُسْجَرُ بِحَارُهَا وَ تُبَعْثَرُ قُبُورُهَا وَ يُكَوَّرُ عَنِ السَّمَاءِ شَمْسُهَا وَ يَنْكَدِرُ نُجُومُهَا وَ يَنْتَثِرُ كَوَاكِبُهَا وَ (فَيَوْمَئِذٍ وَقَعَتِ الْواقِعَةُ وَ انْشَقَّتِ السَّماءُ فَهِيَ يَوْمَئِذٍ واهِيَةٌ) ^[1]

ای محمد بن اسماعیل! تو از کجا یقین پیدا کرده ای که ماه رمضان خواهد آمد؟ ممکن است شب اول ماه رمضان طولانی شود و صبح آن صبح قیامت باشد و دیگر رمضانی در دنیا وجود پیدا نکند و مردم پس از آن دیگر خورشید را نبینند و مساجدی روی زمین نباشد و کعبه و مسجدالحرام به آسمان برده شوند و حافظ قرآنی و ذاکر خدایی یافت نشود، زیرا در آن هنگام خداوند حجت خود را از روی زمین برمی دارد و بالا می برد و زمین اهل خود را فرو می ریزد و کوه ها به رحکت در می آیند و دریاها آتش می شوند و قبرها صاحبان خود را بیرون می ریزند و خورشید دگرگون می شود و ستارگان آسمان تاریک و پراکنده می شوند و حادثه قیامت رخ می دهد و آسمان شکافته می شود و در آنر آسمان دگرگون خواهد بود

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ عَنْ أَبِيهِ رَفَعَهُ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع‏ 

[1] ) سوره الحاقه، آیات 15-16