شب قدر از نظر امام خمینی (ره)

شب قدر به این دلیل قدر نامیده شده که همه مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعیین می شود. شاهد آن نیز این آیات سوره دخان است: «ما این کتاب مبین را در شبی پربرکت نازل کردیم و همواره انذار کننده بوده ایم. در آن شب که هر امری براساس حکمت خداوند تنظیم و تعیین می شود». این بیان با روایات گوناگونی هماهنگ است که می گوید: «در آن شب، مقدرات یک سال انسان ها تعیین می شود». نکته قابل توجه این است که تقدیر الهی به وسیله فرشتگان، براساس شایستگی ها و لیاقت های افراد، میزان ایمان و تقوا و پاکی نیت و اعمال آنهاست؛ یعنی برای هر کس چیزی را مقدر می کنند که لایق آن است یا به تعبیر دیگر، زمینه هایش از ناحیه خود او فراهم شده و این نه تنها با اختیار منافاتی ندارد، بلکه تأکیدی بر آن است.
حضرت امام خمینی (رحمة الله علیه) نیز در مورد فضیلت ماه رمضان و ارزش شب های قدر و وجه تسمیه این شب ها به «شب قدر» می فرمایند: «در وجه تسمیه «لیله القدر» علماء اختلافاتى کردند. بعضى برآنند که چون صاحب شرف و منزلت است، و قرآنِ صاحبِ قدر به توسّطِ ملکِ صاحبِ قدر بر رسولِ صاحبِ قدر براى امّتِ صاحب قدر وارد شده است، لیله القدرش گویند. و بعضى گفته ‏اند که براى آن «لیله قدر» به آن گویند که تقدیر امور و آجال و ارزاق مردم در این شب مى‏ شود. و بعضى گفته‏ اند به واسطه آن که از کثرت ملائکه زمین تنگ شود، آن را قدر گویند.» (آداب الصلاة (آداب نماز)، متن، ص 324)

در مورد اهمیت و فضیلت بیکران شب های قدر حضرت امام نیز به تأسی از ائمه اطهار (علیهم السلام) سخنان نغز و کم نظیری دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:
«سید عابد زاهد رضى الله عنه در اقبال فرماید: «بدان که این شب بیست و سوم از شهر رمضان، وارد شده است اخبار صریحه به اینکه لیله قدر است به مکاشفه و بیان. از آن جمله آن است که روایت کنیم به اسناد خود تا سفیان بن السیط گفت: «گفتم به حضرت صادق علیه السلام تعیین فرما لیله قدر را براى من.» فرمود: «شب بیست و سوم».
و از آن جمله آن است که روایت کنیم به اسناد خود تا زراره از عبد الواحد بن المختار الأنصارى گفت: «سؤال کردم از حضرت باقر علیه السلام از لیله القدر». فرمود: «به خدا قسم خبر مى ‏دهم به تو و تعمیه نمى‏ کنم به تو. آن اولْ شب از هفت شب آخر است.» پس از آن از زراره نقل مى ‏کنند که گفته آن ماهى که حضرت تعیین فرمود بیست و نه روز بود. پس از آن روایات دیگر نقل کنند که «لیله قدر» شب بیست و سوم است، که از آن جمله است قضیه جهنى که معروف است». (آداب الصلاة (آداب نماز)، متن، ص: 332)

رویه حضرت امام خمینی (رحمة الله علیه) در این شب ها به مانند همه بزرگان عرفان و سلوک معنوی و الهی گوشه نشینی و عبادت با معبود خویش در تنهایی بود. در همین زمینه در طول شب های قدر مانند دیگر روزهای ماه رمضان، دفتر حضرت امام اطلاعیه ای می دادند و کلیه ملاقاتهای ایشان را لغو می کردند.

همچنین حضرت امام (رحمة الله علیه) در کتاب عرفانی «آداب الصلاة» به ذکر روایات متعددی در باب فضیلیت این شب ها و بهترین عبادات در این شب های قدر می پردازند و می فرمایند: «از آن جمله روایاتى است که عارف بالله، سید بن طاوس رضی الله عنه در کتاب شریف اقبال نقل فرموده، مى ‏فرماید: «در کتاب یواقیت، تألیف ابوالفضل بن محمد الهروى، یافتم اخبارى در فضل لیله القدر.» (آداب الصلاة (آداب نماز)، متن، ص 333 و 334)

منبع: پایگاه اطلاع رسانی جماران