فضیلت روز عید غدیر (مصباح المتهجد)

شهر ذی الحجه؛ يوم الثامن عشر و هو يوم الغدير

ماه ذی الحجه؛ روز هجدهم و آن روز عید غدیر است

وَ رَوَى زِيَادُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ‏

زیاد بن محمد روایت شده که گفت

دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيدٌ غَيْرُ يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى قَالَ نَعَمْ الْيَوْمُ الَّذِي نَصَبَ فِيهِ رَسُولُ اللَّهِ ص أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقُلْتُ وَ أَيُّ يَوْمٍ هُوَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَقَالَ وَ مَا تَصْنَعُ بِذَلِكَ الْيَوْمِ وَ الْأَيَّامُ تَدُورُ وَ لَكِنَّهُ لِثَمَانِيَةَ عَشَرَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ يَنْبَغِي لَكُمْ أَنْ تَتَقَرَّبُوا إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِالْبِرِّ وَ الصَّوْمِ وَ الصَّلَاةِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ وَ صِلَةِ الْإِخْوَانِ فَإِنَّ الْأَنْبِيَاءَ ع كَانُوا إِذَا أَقَامُوا أَوْصِيَاءَهُمْ فَعَلُوا ذَلِكَ وَ أَمَرُوا بِهِ‏

بر امام صادق علیه السلام وارد شدم پس پرسیدم: مسلمانان عيد ديگرى به غير از روز جمعه، عيد قربان و عيد فطر دارند؟ فرمود: بله، همان روزی که رسول خدا صلی الله علیه و آله امیر مومنان علیه اسلام را (به امامت) تعیین کرد و عرض كردم: آن روز، چه روزى [از هفته]بود؟ فرمود: چه‌كار دارى چه روزى بود، زيرا سال گردش مى‌كند، همين قدر كافى است كه بدانى روز هجدهم ذى حجه بود. بر شماست که در این روز به خدای تبارک و تعالی تقرب بجویید و نزدیک شوید با نیکی، روزه، نماز، صله با خویشاوندان و و دیدار برادران ایمانى به خدا نزدیک شوید ، زیرا پیامبران زمانى که جانشینان خود را نصب مى  کردند ، چنین مى  کردند و به آن توصیه مى  فرمودند .

وَ رَوَى الْحَسَنُ بْنُ رَاشِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ‏

حسن بن راشد روایت کرده از امام صادق علیه السلام که گفت:

قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لِلْمُسْلِمِينَ عِيدٌ غَيْرُ الْعِيدَيْنِ قَالَ نَعَمْ يَا حَسَنُ أَعْظَمُهَا وَ أَشْرَفُهَا قَالَ قُلْتُ لَهُ وَ أَيُّ يَوْمٍ هُوَ قَالَ يَوْمٌ‏ نُصِبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فِيهِ عَلَماً لِلنَّاسِ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا يَنْبَغِي لَنَا أَنْ نَصْنَعَ فِيهِ قَالَ تَصُومُهُ يَا حَسَنُ وَ تُكْثِرُ الصَّلَاةَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِيهِ وَ تَتَبَرَّأُ إِلَى اللَّهِ‏ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ فَإِنَّ الْأَنْبِيَاءَ كَانَتْ تَأْمُرُ الْأَوْصِيَاءَ بِالْيَوْمِ الَّذِي كَانَ يُقَامُ فِيهِ الْوَصِيُّ أَنْ يُتَّخَذَ عِيداً قَالَ قُلْتُ فَمَا لِمَنْ صَامَهُ قَالَ صِيَامُ سِتِّينَ شَهْراً

فدایت گردم، برای مسلمانان عیدی غیر از عیدین (فطر و قربان) وجود دارد؟ فرمود: بله، ای حسن! بلكه بزرگ‌تر و برتر از آن دو. عرض كردم: چه روزى؟ فرمود: روزى كه رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-امير مؤمنان را به [امامت]مردم تعيين كرد و آنان را به ولايت او فرا خواند. عرض كردم:  فدایت گردم در آن روز انجام چه عملى شايسته و مستحب است؟ فرمود: روزه‌دارى ای حسن و بسیار صلوات بر محمد و آل محمد فرستادن و برائت از دشمنانشان به سوی خدا، پس بدرستی که هر پيغمبرى وصى خود را وصيت مى‏ كرد كه اين روز را عيد گردانند. عرض كردم: روزه داشتن آنچه پاداشى دارد؟ فرمود: به اندازه‌ى روزه‌ى 60 ماه براى او به شمار مى‌آيد.

وَ رَوَى دَاوُدُ بْنُ كَثِيرٍ الرَّقِّيُّ عَنْ أَبِي هَارُونَ عَمَّارِ بْنِ حَرِيزٍ الْعَبْدِيِّ قَالَ‏

داود بن کثیر رقی از ابی هارون عمار بن حریز عبدی روایت کرده که گفت:

دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي يَوْمِ الثَّامِنَ عَشَرَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ فَوَجَدْتُهُ صَائِماً فَقَالَ لِي هَذَا يَوْمٌ عَظِيمٌ عَظَّمَ اللَّهُ حُرْمَتَهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَ أَكْمَلَ لَهُمْ فِيهِ‏ الدِّينَ وَ تَمَّمَ عَلَيْهِمُ النِّعْمَةَ وَ جَدَّدَ لَهُمْ مَا أَخَذَ عَلَيْهِمْ مِنَ الْعَهْدِ وَ الْمِيثَاقِ فَقِيلَ لَهُ مَا ثَوَابُ صَوْمِ هَذَا الْيَوْمِ قَالَ إِنَّهُ يَوْمُ عِيدٍ وَ فَرَحٍ وَ سُرُورٍ وَ يَوْمُ صَوْمٍ شُكْراً لِلَّهِ تَعَالَى وَ إِنَّ صَوْمَهُ يَعْدِلُ سِتِّينَ شَهْراً مِنْ أَشْهُرِ الْحُرُمِ وَ مَنْ صَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ أَيَّ وَقْتٍ شَاءَ وَ أَفْضَلُهُ قُرْبَ‏ الزَّوَالِ وَ هِيَ السَّاعَةُ الَّتِي أُقِيمَ فِيهَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ بِغَدِيرِ خُمٍّ عَلَماً لِلنَّاسِ وَ ذَلِكَ أَنَّهُمْ كَانُوا قَرُبُوا مِنَ الْمَنْزِلِ فِي ذَلِكَ الْوَقْتِ فَمَنْ صَلَّى فِي ذَلِكَ الْوَقْتِ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ يَسْجُدُ وَ يَقُولُ شُكْراً لِلَّهِ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ دَعَا بِعَقِبِ الصَّلَاةِ بِالدُّعَاءِ الَّذِي جَاءَ بِهِ‏

روز هجدهم ماه ذیحجه خدمت امام صادق (ع) رسیدم و آن حضرت را روزه یافتم . امام به من فرمود : امروز ، روز بزرگى است ، خداوند به آن عظمت داده و آن روز، دین مؤمنان را کامل ساخت و نعمت را بر آنان تمام نمود و عهد و پایمان قبلى را تجدید کرد .پس عرض کردم: ثواب روزه این روز چیست؟ فرمود: عید غدیر ، روز عید و خوشى و شادى است و روز روزه  دارى به عنوان سپاس نعمت الهى است . و ثواب روزه‏اش برابر است با عبادت شصت ماه از ماه‏های حرام. و هر کس در این روز دو رکعت نماز بخواند هر وقت که بخواهد و افضل اوقات، نزدیک زوال خورشید است و آن ساعتی است که امير مؤمنان در روز غدیر خم به [امامت]مردم تعيين شد و مردم به ولايت او فرا خوانده شدند. پس در این زمان، دو رکعت نماز بخوان سپس سجده کن و بگو: «شکرا لله» را صد مرتبه و بخوان بعد از نماز، به دعایی که خواهد آمد.

وَ رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي نَصْرٍ قَالَ‏

محمد بن ابی نصر روایت کرده که گفت:

كُنَّا عِنْدَ الرِّضَا ع وَ الْمَجْلِسُ غَاصٌّ بِأَهْلِهِ فَتَذَاكَرُوا يَوْمَ الْغَدِيرِ فَأَنْكَرَهُ بَعْضُ النَّاسِ فَقَالَ الرِّضَا ع حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ إِنَّ يَوْمَ الْغَدِيرِ فِي السَّمَاءِ أَشْهَرُ مِنْهُ فِي الْأَرْضِ وَ سَاقَ الْحَدِيثَ إِلَى أَنْ قَالَ يَا ابْنَ أَبِي نَصْرٍ أَيْنَ مَا كُنْتَ فَاحْضُرْ يَوْمَ الْغَدِيرِ عِنْدَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَغْفِرُ لِكُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ وَ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ ذُنُوبَ سِتِّينَ سَنَةً وَ يُعْتِقُ مِنَ النَّارِ ضِعْفَ مَا أَعْتَقَ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ لَيْلَةِ الْفِطْرِ وَ لَدِرْهَمٌ‏ فِيهِ بِأَلْفِ دِرْهَمٍ لِإِخْوَانِكَ الْعَارِفِينَ فَأَفْضِلْ عَلَى إِخْوَانِكَ فِي هَذَا الْيَوْمِ وَ سُرَّ فِيهِ كُلَّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ ثُمَّ قَالَ يَا أَهْلَ الْكُوفَةِ لَقَدْ أُعْطِيتُمْ خَيْراً كَثِيراً وَ إِنَّكُمْ لَمِمَّنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ مَسْتَذَلُّونَ مَقْهُورُونَ مُمْتَحَنُونَ يُصَبُّ عَلَيْكُمُ الْبَلَاءُ صَبّاً ثُمَّ يَكْشِفُهُ كَاشِفُ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ وَ اللَّهِ لَوْ عَرَفَ النَّاسُ‏ فَضْلَ هَذَا الْيَوْمِ بِحَقِيقَتِهِ لَصَافَحَتْهُمُ الْمَلَائِكَةُ فِي كُلِّ يَوْمٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ لَوْ لَا أَنِّي أَكْرَهُ التَّطْوِيلَ لَذَكَرْتُ فَضْلَ هَذَا الْيَوْمِ وَ مَا أَعْطَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِمَنْ عَرَفَهُ مَا لَا يُحْصَى بِعَدَد

روزى، در حالى كه در محضر امام رضا-عليه السّلام-بوديم و مجلس پر از افراد بود، اهل مجلس درباره‌ى روز غدير به بحث و مذاكره پرداختند و برخى فضايل آن را انكار كردند. امام رضا -عليه السّلام-به نقل از پدر بزرگوارش از جدّ بزرگوار خود-عليهم السّلام-فرمود: روز غدير در آسمان مشهورتر و شناخته‌شده‌تر از زمين است. تا آنجا كه فرمود : اي فرزند ابي‌نصر، هر جا كه باشي، روز غدير نزد [بارگاه] اميرالمؤمنين(علیه السلام) حضور ياب ، زيرا كه خداي تعالي [ در آن روز ] گناه شصت سال مرد و زن مؤمن و مسلمان را مي‌آمرزد و دو برابر آنچه را كه در ماه رمضان و شب قدر و شب [عيد] فطر [از عذاب دوزخ] رهايي بخشيده [از عذاب] مي‌رهاند. هر دِرهم كه در آن روز به برادران آگاهت [به مقام اميرالمؤمنين(علیه السلام)] ببخشي برابر با هزار درهم است. پس در اين روز بر برادرانت نيكي و احسان كن و هر مرد و زن مؤمني را [تا مي‌تواني] شادمان ساز.سپس فرمود: ای اهل کوفه خير فراوانى به شما عطا شده است. شما از كسانى هستيد كه خداوند دل آنان را براى پذيرش ايمان گشوده است، ولى مردم شما را خوار شمرده و بر شما غلبه مى‌كنند و بلاى فراوان بر شما فرو مى‌بارد، آن‌گاه خداوند كه برطرف‌كننده‌ى اندوه بزرگ است، آن را برطرف مى‌كند. به خدا سوگند كه اگر مردم فضيلت اين روز را به حقيقت آن مي‌دانستند ، هر آينه فرشتگان هر روز ده مرتبه با ايشان مصافحه مي‌كردند و اگر بيم آن نداشتم كه سخن به درازا كشد، از فضيلت اين روز [سخن مي‌گفتم] و از آنچه كه خداي صاحب عزت و جلال به كسي كه [حق] آن را بشناسد بخشيده است ، بدان گونه ياد مي‌كردم كه به شماره نيايد.