چهل حدیث معاشرت
۳۰ مرداد ۱۴۰۱ 0 معارفبخش اوّل: معاشرت با مردم
1. برخورد با مردم
عَنِ الصّادِقِ عليه السلام قالَ:
قالَ عيسَى بنُ مَرْيَمَ لِبَعْضِ اَصْحابِهِ: مالا تُحِبُّ اَنْ يُفْعَلَ بِكَ فَلا تَفْعَلْهُ بِاَحَدٍ.
[ بحار الأنوار، ج 74، ص 157 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: حضرت عيسى بن مريم به بعضى از ياران خود فرمود: آنچه را كه دوست ندارى نسبت به تو انجام شود تو نيز نسبت به هيچ كس انجام مده!
2. برخورد اسلامى
قالَ عَلِىٌ عليه السلام:
اَذا لَقيتُمْ اِخْوانَكُمْ فَتَصافَحُوا وَ اَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشاشَةَ وَ الْبُشْرَ تَتَفَرَّقُوا وَ ما عَلَيْكُمْ مِنَ الاَْوْزارِ قَدْ ذَهَبَ.
[ خصال صدوق، ص 633 .]
امام على عليه السلام فرمود: وقتى برادرانتان را ديدار كرديد پس مصافحه كنيد و به همديگر دست بدهيد و با روى خندان با آنان ملاقات كنيد كه وقتى از هم جدا شويد همه گناهان شما آمرزيده است.
3. مدارا با مردم
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
اَعْقَلُ النّاسِ اَشَدُّهُمْ مُداراةً لِلنّاسِ، وَاَذَلُّ النّاسِ مَنْ اَهانَ النّاسَ.
[ بحارالأنوار، 75/52 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: داناترين مردم كسى است كه با مردم بيشتر مدارا كند و خوارترين مردم كسى است كه به مردم اهانت كند.
4. بـرخـورد پـيامـبر صلىاللهعليهوآله
عَن ابى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ:
ما صافَحَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله رَجُلاً قَطُّ فَنَزَعَ يَدَهُ حَتّى يَكُونَ هُوَ الَّذى نَزَعَ يَدَهُ مِنْهُ.
[ محجة البيضاء، 3/388 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: پيامبر خدا با هر كسى دست مى داد دستش را نمى كشيد تا طرف مقابل دستش را بكشد و از او جدا نمايد.
5. محبّت به مردم
عَنْ عَلِىِّ بْنِ اَبى طالِبٍ عليه السلام قالَ:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: رَأسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الاِْيمانِ بِاللّهِ عَزَّوَجَلَّ اَلتَّحَبُّبُ اِلَى النّاسِ.
اميرالمؤمنين عليه السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله نقل مى كند كه فرمود: سرآغاز عقل و خردمندى بعد از ايمان به خدا اظهار محبّت به مردم و دوستى با آنان است.
6. روش بـرخـورد مسلمان
قالَ اَميرُالْمَؤْمِنينَ عليه السلام:
اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمَرْءَ الْمُسْلِمَ الَّذى يُحِبَّ لاَِخيهِ ما يُحِبُّ لِنَفْسِهِ وَ يَكْرَهُ لَهُ ما يَكْرَهُ لِنَفْسِهِ.
[ محاسن برقى، ج 1 ص 10 .]
امام على عليه السلام فرمود: خداوند دوست دارد آن مسلمانى را كه آنچه را براى خود مى خواهد براى برادر دينى اش هم بخواهد و آنچه را براى خويشتن نمى خواهد براى او هم نخواهد.
7. ارزش ديـدار بـرادران
قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ عليه السلام:
مَنْ زارَ اَخاهُ فِى اللّهِ، قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ: اِيّاىَ زُرْتَ وَثَوابُكَ عَلَىَّ وَلَسْتُ اَرْضى لَكَ ثَوابا دُونَ الْجَنَّةِ.
[ اصول كافى، 3/255 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس براى خدا از برادرش ديدار كند، خداوند عزوجل مى فرمايد، مرا ديدار كرده اى و ثواب تو بر منست و به ثوابى جز بهشت براى تو راضى نمى شوم.
بخش دوّم: معاشرت با پدر و مادر
8. معاشرت با پـدر و مـادر
عَنْ اَبِى وَلاّدِ الْحَنّاطِ قالَ:
سَأَلْتُ اَبا عَبْدِاللّهِ عليه السلام عَنْ قَوْلِ اللّهِ: «وَبِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا» فَقالَ: اَلاِْحْسانُ اَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُما وَ لاتُكَلِّفَهُما اَنْ يَسْأَلاكَ شَيْئا يَحْتاجانِ اِلَيْهِ.
[ بحارالأنوار، 74/79 .]
ابى ولاّد حنّاط مى گويد: از امام صادق عليه السلام سؤال كردم درباره آيه: «و بالوالدين احسانا» فرمود: نيكى به پدر و مادر اينست كه با آنها خوشرفتارى كنى و نياز آنها را قـبل از درخـواست آنـها بـرطرف كنى تا مجبور به درخواسـت نشـوند.
9. نيكى به پـدر و مـادر
قالَ الصّادِقُ عليه السلام:
اَفْضَلُ الاْعَمالِ الصَّلاةُ لِوَقْتِها، وَ بِرُّالْوالِدَيْنِ وَ الْجِهادُ فِى سَبيلِ اللّهِ.
[ همان، 85 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: برترين اعمال سه چيز است:
۱ ـ خواندن نماز در وقت آن.
۲ ـ نيكى با پدر و مادر.
۳ ـ جهاد در راه خدا.
10. رفت و آمد با پـدر و مـادر
قالَ النَّبِىُّ صلي الله عليه و آله:
مَنْ سَرَّهُ اَنْ يُمَدَّلَهُ فِى عُمْرِهِ وَ يُبْسَطَ فِى رِزْقِهِ، فَلْيَصِلْ اَبَوَيْهِ فَاِنَّ صِلَتَهُما طاعَةُ اللّهِ، وَلْيَصِلْ ذارَحِمِهِ.
[ همان، 85 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس دوست دارد عمرش افزون و روزيش فراوان باشد به پدر و مادرش صله و احسان كند اين كار او اطاعت خداست و همين طور با خويشان خود صله رحم بجا آورد.
11. خشنودى و خشـم پـدر و مـادر
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
رِضَى اللّهِ مَعَ رِضَى الْوالِدَيْنِ وَ سَخَطُ اللّهِ مَعَ سَخَطِ الْوالِدَيْنِ.
[ همان، 80 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خشنودى خدا با خشنودى پدر و مادر، و خشم او با خشم پدر و مادر است.
12. نگاه به پـدر و مـادر
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
نَظَرُ الْوَلَدِ اِلى والِدَيْهِ حُبّا لَهُما عِبادَةٌ.
[ بحار الأنوار، 74/80 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: نگاه كردن فرزند به پدر و مادرش از روى محبّت عبادت محسوب مى شود.
بخش سوّم: معاشرت با فرزندان
13. معاشرت با فـرزندان
عَنِ الصّادِقِ عليه السلام قالَ:
اَكْرِمُوا اَوْلادَ كُمْ وَاَحْسِنُوا ادابَهُمْ يَغْفِرْلَكُمْ.
[ بحارالأنوار، 104/95 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: فرزندان خود را احترام كنيد و آنها را خوب تربيت كنيد تا خداوند شما را بيامرزد.
14. رفتار با فرزندان
قالَ الصّادِقُ عليه السلام:
اِعْدِلُوا بَيْنَ اَوْلادِ كُمْ كَما تُحِبُّونَ اَنْ يَعْدِلُوا بَيْنَكُمْ فِى الْبِرِّوَ اللُّطْفِ.
[ همان، 92 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: عدالت را بين فرزندانتان مراعات كنيد، همانطور كه دوست داريد آنها در نيكى و اظهار مهربانى بين شما به عدالت رفتار نمايند.
15. برخورد بـا كـودكان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
اَحِبُّوا الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْ تُمُوهُمْ شَيْئا فَفُوالَهُمْ فَاِنَّهُمْ لايَرَوْنَ اِلاّ اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.
[ محجة البيضاء، 3/443 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كودكان را دوست بداريد و آنان را مودر لطف و مهر و محبت قرار دهيد و هرگاه با آنها وعده داديد وفا كنيد چون آنها شما را روزى دهنده مى دانند.
16. برخورد بـا پسـران
عَنِ الصّادِقِ عليه السلام:
دَعْ اِبْنَكَ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنينَ وَ يُؤْدَّبُ سَبْعا وَ اَلْزِمْهُ نَفْسَكَ سَبْعَ سِنينَ فَاِنْ اَفْلَحَ وَ اِلاّ فَاِنَّهُ مَنْ لاخَيْرَ فِيهِ.
[ بحارالأنوار، 104/95 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: پسرت را، هفت سال رها كن بازى كند و در هفت سال بعد او را تربيت كن و در هفت سال سوّم ۱۴ تا ۲۱ هميشه همراهت باشد، پس اگر درستكار و مفيد شد چه خوب والاّ خيرى در او نيست.
17. محبّت به فرزند
الراوي:
كانَ النَّبِىُّ صلي الله عليه و آله اِذا اَصْبَحَ مَسَحَ عَلى رُؤُوسِ وَلَدِهِ وَوَلَدِ وَلَدِهِ.
[ بحارالأنوار، 104/99 .]
راوي: پيامبر اسلام صلي الله عليه و آلههر روز صبح نسبت به فرزند و نوه هايش اظهار لطف و مهربانى مى كرد و دست بر سرشان مى كشيد.
18. خوشرفتارى با فـرزنـدان
رُوِىَ اَنَّهُ «الرِّضا عليه السلام»قالَ:
بِرُّوا اَوْلادَكُمْ وَاَحْسِنُوا اِلَيْهِمْ فَاِنَّهُمْ يَظُنُّونَ اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.
[ بحارالأنوار، 74/77 .]
از امام هشتم عليه السلام نقل شده كه فرمود: با فرزندان خود خوشرفتارى نمائيد و به آنها احسان كنيد چون آنها گمان مى كنند، كه شما روزى آنها را مى دهيد.
19. نگاه به فرزند
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
اِذا نَظَرَ الْوالِدُ اِلى وَلَدِهِ فَسَرَّهُ كانَ لِلْوالِدِ عِتْقُ نَسَمَةٍ قِيْلَ يا رَسُولَ اللّهِ وَ اِنْ نَظَرَ سِتّينَ وَ ثَلاثَمِائَةِ نَظْرَةً؟ قالَ: اَللّهُ اَكْبَرُ.
[ بحارالأنوار، 74/80 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هنگامى كه پدر به فرزند نگاه كند و او را خوشحال كند مثل اينست كه بنده اى را آزاد كرده است سؤال شد حتى اگر ۳۶۰ بار نگاه كند؟ فرمود: الله اكبر. «كنايه از اينكه بله، خدا بزرگتر از اينهاست».
بخش چهارم: معاشرت با خويشاوندان
20. معاشرت با خويشاوندان
قالَ اَميرُالمُؤْمِنينَ عليه السلام:
وَ اَكْرِمْ عَشيرَتَكَ فَاِنَّهُمْ جَناحُكَ الَّذى بِهِ تَطيرُ وَ اَصْلُكَ الَّذى اِلَيْهِ تَصِيُر وَ يَدُكَ الَّذى بِها تَصُولُ.
[ بحارالأنوار، 74/105 .]
امام على عليه السلام فرمود: خويشاوندانت را گرامى بدار، چون آنها بال تو هستند كه توسط آنها پرواز مى كنى و ريشه تو هستند كه به آن بر مى گردى و دست تو هستند كه بواسطه او دفاع مى كنى.
21. معـاشـرت بـا خويشان و قـيامـت
عَنْ اَبى عَبْدِاللّهِ عليه السلام:
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ تُهَوِّنُ الْحِسابَ يَوْمَ الْقِيامَةِ.
[ بحارالأنوار، 74/102 .]
از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود: معاشرت و رفت و آمد با خويشاوندان، حساب روز قيامت را بر انسان آسان مى كند.
22. اهميّت معاشرت بـا خـويشان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
صِلُوا اَرْحامَكُمْ فِى الدُّنْيا وَلَوْبِسَلامٍ.
[ همان، 104 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: در دنيا صله رحم كنيد اگر چه فقط با سلام باشد.
23. ارزش معاشرت
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
سِرْ سَنَتَيْنِ بِرَّ والِدَيْكَ سِرْسَنَةً صِلْ رَحِمَكَ.
[ همان، 103 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: دو سال راه برو تا به پدر و مادر نيكى كنى و يكسال راه طى كن تا صله رحم انجام دهى.
24. احـترام بـزرگسـالان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
مَنْ وَقَّرَذا شَيْبَةٍ لِشَيْبَتِهِ آمَنـَهُ اللّهُ تَعـالى مِنْ فَـزَعِ يَـوْمِ الْقِـيامَةِ.
[ بحار الأنوار، 75/137 .]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: هر كس پيرمردى را بخاطر پيرى او گرامى بدارد، خداوند او را از سختى و هراس روز قيامت در امان قرار خواهد داد.
25. آثار معاشرت با خـويشـاوندان
عَنْ رُواتٍ قالِ:
سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ: اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ مَثْراةٌ فِى الْمالِ وَمَحَبَّةٌ فِى الاَْهْلِ وَمَنْسَأَةٌ فِى الاَْجَلِ.
[ بحارالأنوار، 74/102 .]
روات مى گويد: از پيامبر شنيدم كه مى فرمود: صله رحم موجب ازدياد مال و محبوبيّت در ميان خويشاوندان و تأخير در مرگ مى شود.
بخش پنجم: معاشرت با دوستان
26. اظهار دوستى
عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قال:
اِذا اَحْبَبْتَ رَجُلاً فَاَخْبِرْهُ.
[ همان، 181 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: وقتى شخصى را دوست دارى دوست داشتن خود را به او اعلام كن.
27. ارزش دوستى
قالَ اَميرُالْمُؤْمِنينَ عليه السلام:
اَلْمَوَدَّةُ قَرابَةٌ مُسْتَفادَةٌ.
[ همان، 165 .]
امام على عليه السلام فرمود: رفاقت و دوستى يك نوع خويشاوندى اكتسابى است.
28. برخـورد بـا دوسـت
عَنْ اَبى جَعْفَرٍ عليه السلام قالَ:
اَتى رَسُولَ اللّهِ صلي الله عليه و آله رَجُلٌ فَقالَ: يا رَسُولَ اللّهِ، اَوْصِنى فَكانَ فِيما اَوْصاهُ اَنْ قالَ: اِلْقَ اَخاكَ بِوَجْهٍ مُنْبَسِطٍ.
[ بحارالأنوار، 74/171 .]
امام بـاقر عليه السلام فرمود: مـردى خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله آمد و عرض كـرد: اى رسول خدا، بمن وصيّتى كن پيامبر صلي الله عليه و آله ضمن سفارشهايش فـرمود: بـا دوست خود با روى خوش و اخـلاق خوب برخورد كن.
29. مـرز دوسـتى
قالَ اَميُرالْمُؤْمِنينَ عليه السلام:
اِبْذِلْ لِصَديقِكَ كُلَّ الْمَوَدَّةِ، وَ لاتَبْذُلْ لَهُ كُلَّ الطُّمَأنِينَةِ، وَ اَعْطِهِ كُلَّ الْمُواساةِ وَ لا تُفِضْ اِلَيْهِ بِكُلِّ الاَْسْرارِ.
[ همان، 165 .]
امام على عليه السلام فرمود: با دوست خود در اظهار محبّت سنگ تمام بگذار، ولى صد در صد به او اعتماد نكن و شيوه احتياط پيشه كن و با او به مواسات رفتار كن اما همه اسرار خود را به او مگو.
30. برخورد بـا نيازهـاى دوسـت
قالَ عَلِىٌ عليه السلام:
لايُكَلِّفْ اَحَدُكُمْ اَخاهُ الطَّلَبَ اِذا عَرَفَ حاجَتَهُ.
[ همان، 166 .]
امام على عليه السلام فرمود: وقتى كسى پى برد كه دوستش به چيزى نيازمند است، بايد قبل از درخواست نياز او را بر طرف كند. «و او را وادار به سئوال و درخواست ننمايد.»
31. پـوزش پذيرى
قالَ عَلِىٌ عليه السلام:
اِقْبَلْ عُذْرَ اَخيكَ، وَاِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ عُذْرٌ فَالْتَمِسْ لَهُ عُذْرا.
[ بحارالأنوار، 74/165 .]
امير مؤمنان على عليه السلام فرمود: عذر برادر خود را بپذير، و اگر او عذرى نداشت براى خطاى او عذرى بتراش.
32. برخورد با حقوق دوست
قالَ عَلِىٌ عليه السلام:
لاتُضَيِّعَنَّ حَقّ اَخيكَ اِتِّكالاً عَلى مابَيْنَكَ وَبَيْنَهُ فَاِنِّهُ لَيْسَ لَكَ بِاَخٍ مَنْ ضَيَّعْتَ حَقَّهُ.
[ همان، 165 .]
امام على عليه السلام فرمود: سعى كن حقوق برادرت را با اتكاء به دوستى و رفاقت پايمال نكنى، زيرا آنكس كه حقّ او بوسيله تو ضايع گشته برادر دينى تو نخواهد بود.
بخش ششم: معاشرت با زيردستان و خدمتكاران
33. معـاشـرت با زيـردستان
قالَ اَبُوذَرٍّ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ:
اِخْوانُكُمْ جَعَلَهُمُ اللّهُ تَحْتَ اَيْديكُمْ، فَمَنْ كانَ اَخُوهُ تَحْتَ يَدِهِ فَلْيُطْعِمْهُ مِمّا يَأْكُلُ وَلْيُكْسِهِ مِمّا يَلْبِسُ وَلا يُكَلِّفْهُ ما يَغْلِبُهُ فَاِنْ كَلَّفَهُ ما يَغْلِبُهُ فَلْيُعِنْهُ.
[ بحارالأنوار، 74/141 .]
ابوذر مى گويد: از رسول خدا صلي الله عليه و آله شنيدم كه فرمود: خداوند بعضى از برادران شما را زير دست شما قرار داده هر كس برادر و هم نوعش را زيردست دارد بايد از آنچه خود مى خورد به او بخوراند، و از آنچه مى پوشد به او هم بپوشاند، و هيچ وقت كارى كه خارج از قدرت اوست به او نسپارد و اگر كار دشوارى را به او سپرد او را كمك كند.
34. بـرخـورد با خدمتـكاران
قالَ عَلِىٌ عليه السلام:
وَاجْعَلْ لِكُلِّ اِنْسانٍ مِنْ خَدَمِكَ عَمَلاً تَأْخُذُهُ بِهِ، فَاِنَّهُ اَحْرى اَلاّ يَتَوا كَلُوا فِى خِدْمَتِكَ.
[ نهج البلاغه، ص 405 .]
امام على عليه السلام فرمود: مسئوليت هر يك از زيردستان خود را مشخّص نما و بعد بازخواست كن، كه اين بهتر است براى اينكه هريك مسئوليّت را به گردن ديگرى نيندازد.
بخش هفتم: معاشـرت با همسايـگان
35. رسول خـدا صلىاللهعليهوآله و همسايه
قالَ اَميرُالْمُؤْمِنينَ عليه السلام:
وَاللّهَ، اَللّهَ فِى جيرانِكُمْ، فَاِنَّهُمْ وَصِيَّةُ نَبِيِّكُمْ مازالَ يُوصِى بِهِمْ حَتَّى ظَنَنَّا اَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُمْ.
[ نهج البلاغه، 422 .]
امام على عليه السلام فرمود: خدا را، خدا را درباره همسايگان كه آن سفارش پيامبر صلي الله عليه و آله شماست، پيامبر صلي الله عليه و آله مرتّب درباره همسايه سفارش مى كرد تا جائيكه ما گمان كرديم كه همسايه از همسايه ارث خواهد برد.
36. رفتار با همسايه
عَنِ الصّادِقِ عليه السلام قالَ:
اَحْسِنْ مُجاوَرَةَ مَنْ جاوَرْتَ تَكُنْ مُسْلِما.
[ بحارالأنوار، 74/158 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: با همسايه ات خوشرفتارى كن تا مسلمان راستين باشى.
37. خـوشرفتارى با همـسايه
عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ:
عَلَيْكُمْ بِحُسْنِ الْجَوارِ فَاِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ اَمَرَ بِذلِكَ.
[ همان، 150 .]
امام صادق عليه السلام فرمود: بر شما باد به خوشرفتارى با همسايه، چون خداوند تبارك و تعالى به آن امر فرموده است.
بخش هشتم: معاشرت با يتيمان و بيماران و ضعيفان
38. بـرخـورد با يتـيمان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
كُنْ لِلْيَتيمِ كَالاَْبِ الرَّحيمِ وَاعْلَمْ اَنَّكَ تَزْرَعُ كَذلِكَ تَحْصُدُ.
[ بحارالأنوار، 77/173 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: براى يتيم همچنان پدرى مهربان باش و بدان همانطور كه كشت مى كنى درو خواهى كرد.
39. بـرخـورد با بيماران
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله:
لاتُديمُوا النَّظَرَ اِلى اَهْلِ الْبَلاءِ وَ الْمجْذُومينَ فَاِنَّهُ يَحْزُنُهُمْ.
[ بحارالأنوار، 75/15 .]
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: نگاه خود را به گرفتار و معلولها و جذاميها، طولانى نكنيد چون نگاه طولانى شما، آنها را محزون و رنجيده خاطر مى كند.
40. بـرخـورد با ضعـيفان
عَنْ اَبى جَعْفَرٍ عليه السلام:
اَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ بَنَى اللّهُ لَهُ بَيْتا فِى الْجَنَّةِ: مَنْ اوَى الْيَتيمَ، وَرَحِمَ الضَّعيفَ، وَ اَشْفَقَ عَلى والِدَيْهِ وَ رَفِقَ بِمَمْلُوكِهِ.
[ همان، 20 .]
از امام باقر عليه السلام نقل شده كه فرمود: هر كس داراى چهار صفت باشد، خداوند براى او خانه اى در بهشت مى سازد. ۱ ـ يتيم را پناه دهد ۲ ـ به ضعيف رحم كند ۳ ـ به پدر و مادر مهر بورزد ۴ ـ با غلام و كنيزش مدارا نمايد.
منبع : چهل حديث «معاشرت»، محمود شریفی.
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
