نقشه مسجد سهله

 

مسجد سهله را قبیله بنی ظفر ساخته‌اند. آنها طایفه‌ای از انصار بودند و امام علی(ع) مسجد بنی ظفر را همانند مسجد کوفه دانسته است.

به همین دلیل در علت نام‌گذاری این مسجد گفته شده که سهیل، نام سازنده آن مسجد است، عبدالقیس، نام طایفه‌ای است که این مسجد در منطقه سکونت آنها بنا شده و بنی‌ظفر هم یکی از طایفه‌های قبیله عبدالقیس است.

ابن‌الفقیه از حضرت علی(ع) روایت می‌کند که فرمودند: در کوفه چهار بقعه مقدس وجود دارد که چهار مسجد در آن ساخته شده است. به حضرت عرض شد: آنها کدام مساجدند؟ حضرت فرمود: یکی از آنها مسجد ظفر یا همان مسجد سهله است.

مسجد سهله در شرق نجف یعنی در شهر کوفه قدیم قرار دارد، این مسجد در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی مقبره امام علی(ع) با زاویه ۳۷ درجه و ۲ کیلومتری شمال غربی مسجد کوفه با زاویه ۵۳ درجه قرار دارد.

ویژگی‌های ساختمان مسجد

شکل هندسی مسجد سهله تقریباً به صورت مستطیل با طول ۱۴۰ متر، عرض ۱۲۵ متر و مساحتی بالغ بر ۱۷۵۰۰ مترمربع است. صحن مسجد به ابعاد ۱۲۵ و ۱۴۰ متر با دیواری مرتفع به طول ۲۲ متر است. ارتفاع دیوارهایی که آن را احاطه کرده حدود ۲۲ متر است که هر یک از اضلاع چهارگانه آن به وسیله برج‌های نیم دایره‌ای از طرف خارج و به فاصله‌های مساوی تقویت می‌شوند. در میانه ضلع شرقی دیوار، مناره‌ای به ارتفاع ۳۰ متر وجود دارد. در اصلی مسجد در میانه ضلع شرقی در مجاورت این مناره قرار دارد.

سه در و یک مناره نسبتاً بلندی دارد که در ۱۳۷۸ ق تجدید بنا شده است.

محراب‌ها و مقام‌های داخل مسجد

1. مقام ابراهیم: این مقام در جهت شمال غربی و بین دیوار غربی و شمالی قرار دارد. در روایتی آمده‌است این مسجد، خانه ابراهیم بوده‌است که از آنجا به سمت قوم «عمالقه» رفت.
2. مقام یونس: این مقام در جهت جنوب غربی بین دیوار جنوبی و غربی قرار دارد.
3. مقام ادریس: این مقام در بین دیوار شرقی و شمالی قرار دارد. این مقام را مقام عیسی هم می‌نامند. این قسمت از مسجد به «بیت‌الخضر» هم معروف است.
4. مقام صالح: این مقام در سمت شرقی بین دیوار جنوبی و شرقی قرار دارد که به مقام صالحین، انبیا و مرسلین معروف است.
5. مقام امام سجاد: این قسمت در میانه مسجد کمی مایل به سمت شرقی قرار دارد.
6. مقام امام صادق: این مقام درست در وسط مسجد است. براساس روایات تاریخی، امام جعفر صادق مدتی در آنجا اقامت کرده و به عبادت و دعا مشغول بوده.
7. مقام امام زمان:این مقام هم در قسمت میانی مسجد، کمی مایل به سمت جنوب، در بین مقام‌های امام سجاد و یونس قرار دارد.

منابع:

1. دانشنامه اسلامی
2. ویکی شیعه