یک قطره اشک و این پاداش عظیم؟!

هر کس  بر امام حسين (ع) گريه کند و آب ديده‌گانش جاري شود حق تعالي جميع گناهان صغيره و کبيره او  را مي‌آمرزد خواه اندک باشد و خواه بسيار. و هرکس....

روایات فراوانی از این دست از پیشوایان معصوم شیعه نقل شده است. چنین بذل و بخششی در  مناسبات بشری بسیار عجیب می نماید و گاه انسان را به اندیشه وا می دارد که آیا واقعاً چنین است؟ عمری گناه را به قطره اشکی می بخشند؟ آیا کار خداوند حساب و کتابی ندارد؟

اگر چه این امر به ظاهر عجیب است اما اگر به خوبی آن را کالبد شکافی کنیم و از زمینه های نادیدنی آن سخن بگوییم خواهیم دانست که گریه بر امام حسین(ع) کار کمی نیست و قطعاً شایسته چنین پاداشی هست.

گریه تنها جاری شدن اشک از دیده نیست که این کار با ورود غباری به چشم نیز محقق می شود. گریه تجلی یک انقلاب درونی است. پس پیش از اینکه گونه ای تر شود انقلابی در قلب  اتفاق افتاده است. آنچه قطره اشکی را تا این اندازه ارزشمند می سازد اولاً منشأ این انقلاب درونی و ثانیاً آثار ظاهری و باطنی آن است.  

1. گریه نشانه محبت و دلبستگی است

گریه می تواند از سر شوق, خوف, عجز, محرومیت  یا  محبت باشد. منشأ گریه بر امام حسین(ع) محبت است. دلبستگی به آن حجت خداست که انسان را به گریستن بر مصیبتهای او وا می دارد. محبتی که انسان را بر امام حسین (ع) می گریاند همان چیزی است که قرآن آن را اجر رسالت خواند و فرمود:

قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ

بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نيستم مگر دوستى در باره خويشاوندان و 

هر كس نيكى به جاى آورد [و طاعتى اندوزد] براى او در ثواب آن خواهيم افزود قطعا خدا آمرزنده و قدرشناس است (شوری۲۳)

آنگاه و در جایی دیگر فرمود:

قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَیْ‏ءٍ شَهِیدٌ(سبا47)

یعنی  مزدی را که از شما طلب نمودم(یعنی مودت نزدیکانم)  آن هم  برای خود شماست و گرنه پاداش من جز از عهده پروردگار عالم بر نمی آید. و سپس در جایی دیگر تببین این مطلب را تبیین کرده و می فرماید 

قُلْ مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَن شَاء أَن يَتَّخِذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا

 بگو بر اين [رسالت] اجرى از شما طلب نمى‏ كنم جز اينكه هر كس بخواهد راهى به سوى پروردگارش [در پيش] گيرد (57)

از این سه آیه شریفه به خوبی آشکار می شود که مودت و محبت اهلبیت(ع) همان راهی است که انسان را به جوار قرب پروردگار می رساند. بنابراین در پس پرده  سوگواری برای اباعبدالله الحسین(ع) سلوک در درجات قرب پروردگار نهفته است و همین باعث ارزشمند شدن آن گردیده است.  

2. گریه بر امام حسین نشانه معرفت به امام(ع) است

این محبت و خود حاصل معرفت و شناخت انسان نسبت به آن امام هدایت است.  گریه کننده بر امام حسین(ع) باور قلبی دارد که او حجت خداست, امام و پیشوای هدایت است, فرزند دختر رسول خداست(ص) , سرور جوانان اهل بهشت است. همین شناخت عظمت و مقام والای امام است که بر احساسات انسان عمق بیشتری بخشیده و دوستداران آن حضرت را به عزاداری هر ساله وا می دارد  بی آنکه اندکی از عمق حزن و اندوه آنها کاسته شود. اگر این معرفت وجود نداشت  امام حسین(ع) نیز  کشته ای بود مانند دیگران که هر چند فرزند انسان باشد بعد از مدتی سوگواری به دست فراموشی سپرده می شد. .آیا معرفت به حجت خدا (کم باشد یا زیاد) ارزشمند نیست؟ آن هم معرفتی که  به قلب انسان راه یافته  و او را دلباخته خلیفه خدا بر روی زمین نموده است؟ 

3. اشکی که نشانه ایمان است

بر اساس روایات اشک بر امام حسین(ع) یکی از نشانه­ های ایمان شخص است.  چنانکه رسول خدا(ص) فرمود: «إن لقتل الحسين حرارة في قلوب المؤمنين لاتبرد ابداً» همانا بخاطر شهادت امام حسین (ع) حرارتی در قلب مؤمنان است که هرگز به سردی نگراید. و نیز مام حسین(ع) خود  فرمود: «أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ لَا یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إلا استعبر» «من کشته شده‌ی اشک هستم، مؤمنی مرا یاد نمی‌کند مگر این‌که اشک بر چشمانش جاری می‌شود».  

پس اشک بر امام حسین(ع) شاهدی گویا از رسوخ نور ایمان د رقلب انسان است. 

4. اشکی از سر حسرت

گاهی این انقلاب درونی در نتیجه حسرت انسان است از درک نکردن آن فیض بزرگ یعنی شهادت در راه امام حسین(ع). آیا انسانی که آرزوی یاری کردن حق و زنده داشتن اسلام و شهادت در راه حجت خدا را دارد و بر این آرزو سالها می­گرید شاسته چنین پاداشی نیست؟ 

نتیجه

با توجه به آنچه بیان شد گریه کنندگان بر امام حسین(ع) پیش از آنکه اشکی از دیدگانشان جاری شود مسیری طولانی را پیموده اند مسیر معرفت, محبت, دلبستگی عمیق, ایمان و... پس قطعاً شایسته چنین پاداشی هستند.

آثار گریه بر امام حسین

این گریه که با یاد آوری دوباره امام(ع) و حادثه کربلا ایجاد می شود خود انگیزه های خاک گرفته معنوی را در انسان را دوباره زنده می کند. کم نیستند کسانی که از  دل این اندوه راه توبه و بازگشت را گشودند و مسیر زندگیشان را برای همیشه تغییر دادند. تجربه حیات بخشی این اشکها بر گریه کنندگان پوشیده نیست.

همین اشکهاست انسان را به مسیری می کشاند که امام(ع) در آن قدم برمیداشت مسیر بندگی خدا, آزادگی و جوانمردی, ایثار و شهادت. همین اشکها به شیعیان مظلوم جهان انگیزه پایمردی در راه حقیقت را بخشیده است.

چنین است که اشک بر امام حسین(ع) رحمت الهی را تا این اندازه بر صاحبان اشکهای روان فرو می ریزد. امام علی (ع) می فرماید «بکاء العیون و خشیة القلوب من رحمة الله تعالی » گریه چشمها و هراس قلبها(از مقام خداوند) از رحمت خداست.  

 خلاصه آنکه : گریه کنندگان بر مصیبت امام حسین(ع) تا رسیدن به سر منزل اشک راهی طولانی پیموده ­اند. و اما دیگران که محروم از این چشمه رحمت الهی شده­ اند ایشان را مذمت می کنند بر آنچه خود دستشان از آن کوتاه است. امام علی(ع) نیز می فرماید«من علامات الشقاء: جمود العین» از نشانه های شقاوت و بدبختی خشک شدن چشمان است

نویسنده سید مهدی خدایی