خطبه پیامبر اکرم (ص) در فضیلت ماه رمضان (اقبال الاعمال)
۲۷ بهمن ۱۳۹۴ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الأول؛ أبواب أحكام شهر رمضان؛ الباب الأول فيما نذكره من فوائد شهر رمضان؛ فصل في تعظيم شهر رمضان
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب اول آنچه از فواید ماه رمضان باید بدانیم؛ فصل اول، بزرگداشت ماه رمضان
الملائكة يستبشرون و تهنئ بعضها بعضا لما يعطي الله هذه الأمة إذا أفطروا
در اين هنگام، ملايكه خوشحال و شادمان گرديده و پاداش خداوند به امّت محمّد-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-را در عيد فطر، به يكديگر تبريك و تهنيت مى گويند.
وَ مِنْ ذَلِكَ مَا رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي الْقَاسِمِ الطَّبَرِيُّ فِي كِتَابِ بِشَارَةِ الْمُصْطَفَى لِشِيعَةِ الْمُرْتَضَى بِإِسْنَادِهِ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا عَنْ أَبِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ السَّيِّدِ الشَّهِيدِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ سَيِّدِ الْوَصِيِّينَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَال
«محمّد بن ابى القاسم طبرى» -رحمه اللّه-در كتاب «بشارة المصطفى لشيعة المرتضى» آورده است: به سندهای حسن بن علی بن فضال از حضرت علىّ بن موسى الرّضا-عليه السّلام- از پدرش موسی بن جعفر، از پدرش جعفر بن محمد، از پدرش محمد بن علی، از پدرش علی بن الحسین از پدرش حسین بن علی عليهم السّلام- از پدرش آقای جانشینان امير المؤمنين-عليه السّلام- فرمود:
إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص خَطَبَنَا ذَاتَ يَوْمٍ فَقَالَ أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ
روزى رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-براى ما سخنرانى ايراد نمود و فرمود: «اى مردم! به راستى كه ماه خدا همراه با بركت و رحمت و آمرزش به شما روى آورده است،
شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَيَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَيَّامِ وَ لَيَالِيهِ أَفْضَلُ اللَّيَالِي وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ
ماهى كه نزد خدا برترين ماهها و روزهايش، بهترين روزها و شبهايش، بهترين شبها و لحظههايش، بهترين لحظهها است.
وَ هُوَ شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلَى ضِيَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ
اين ماه، ماهى است كه در آن به ميهمانى خدا فراخوانده شده و شايستهى كرامت خداوند گرديدهايد.
أَنْفَاسُكُمْ فِيهِ تَسْبِيحٌ وَ نَوْمُكُمْ فِيهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُكُمْ فِيهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُكُمْ فِيهِ مُسْتَجَابٌ
نفسهاى شما در آن، تسبيح و خواب شما در آن، عبادت به شمار مىآيد و عملتان در آن، مقبول و دعايتان، مستجاب است.
فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ بِنِيَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ يُوَفِّقَكُمْ الله لِصِيَامِهِ وَ تِلَاوَةِ كِتَابِهِ فَإِنَّ الشَّقِيَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِي هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِيمِ
بنابراين، با نيّتهاى صادق و دلهاى پاك، از خدا، كه مالك و مدبّر امور شما است، بخواهيد كه شما را در اين ماه به روزهدارى و تلاوت كتاب خود موفق بدارد؛ زيرا بدبخت كسى است كه در اين ماه بزرگ از آمرزش خدا محروم گردد.
اذْكُرُوا بِجُوعِكُمْ وَ عَطَشِكُمْ فِيهِ جُوعَ يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ عَطَشِهِ وَ تَصَدَّقُوا عَلَى فَقُرَائِكُمْ وَ مَسَاكِينِكُمْ
با گرسنگى و تشنگى در اين ماه، گرسنگى و تشنگى روز قيامت را به ياد آوريد و به نادارها و بيچارگان صدقه بدهيد
وَ وَقِّرُوا كِبَارَكُمْ وَ ارْحَمُوا صِغَارَكُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَكُمْ وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَكُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَا يَحِلُّ النَّظَرُ إِلَيْهِ أَبْصَارَكُمْ
و بزرگسالان را گرامى بداريد و به خردسالان مهربانى كنيد. به خويشاوندانتان رسيدگى كنيد و زبانتان را حفظ كنيد و از آنچه نگريستن به آن جايز نيست، چشم بپوشيد
وَ عَمَّا لَا يَحِلُّ الِاسْتِمَاعُ إِلَيْهِ أَسْمَاعَكُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَيْتَامِ النَّاسِ يُتَحَنَّنْ عَلَى أَيْتَامِكُمْ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِكُمْ
و به آنچه گوش فرادادن به آن روا نيست، گوش فراندهيد و به يتيمان مهربانى كنيد تا ديگران نيز به يتيمان شما مهربانى كنند و از گناهانتان به درگاه خدا توبه كنيد
وَ ارْفَعُوا إِلَيْهِ أَيْدِيَكُمْ بِالدُّعَاءِ فِي أَوْقَاتِ صَلَوَاتِكُمْ فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ يَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهَا بِالرَّحْمَةِ إِلَى عِبَادِهِ وَ يُجِيبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَ يُلَبِّيهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَ يَسْتَجِيبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْهُ
و در اوقات نماز دست به آسمان بلند كنيد، كه اوقات نماز بهترين لحظهها است و خداوند در آن لحظه با رحمت به بندگانش نگريسته و به مناجات آنان پاسخ مىدهد و به صداى آنان لبيك مىگويد و دعايشان را مستجاب مىگرداند.
أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِكُمْ فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُمْ وَ ظُهُورُكُمْ ثَقِيلَةٌ مِنْ أَوْزَارِكُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِكُمْ
اى مردم! جان شما در گرو اعمال شما است. بنابراين، با آمرزشخواهى از خدا، جان خود را آزاد كنيد و پشت شما از بار گناه سنگين است، پس با سجدهى طولانى بارهايتان را سبك سازيد
وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ ذِكْرُهُ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا يُعَذِّبَ الْمُصَلِّينَ وَ السَّاجِدِينَ وَ أَنْ لَا يُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ
و بدانيد كه خداوند-عزّ و جلّ-به عزّت خود سوگند ياد كرده است كه نمازگزاران و سجدهكنندگان را عذاب ننموده و با آتش جهنّم نهراساند، همان روزى كه مردم در برابر پروردگار جهانيان به پا مىايستند.
أَيُّهَا النَّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْكُمْ صَائِماً مُؤْمِناً فِي هَذَا الشَّهْرِ كَانَ لَهُ بِذَلِكَ عِنْدَ اللَّهِ عِتْقُ رَقَبَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ
اى مردم! هركس از شما در اين ماه روزهدار مؤمنى را افطار دهد، در برابر آن [ثواب]آزاد كردن يك برده و آمرزش گناهان گذشتهاش، نزد خدا براى او خواهد بود.»
فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لَيْسَ كُلُّنَا نَقْدِرُ عَلَى ذَلِكَ فَقَالَ ع اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاءٍ
در اينجا به محضر رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-عرض شد: «ما كه توان افطارى دادن را نداريم، چه كنيم؟» فرمود: «خود را از سوز آتش جهنّم نگاه داريد هرچند با دادن يك دانهى خرما، از آتش جهنّم بپرهيزيد اگرچه با دادن يك بار آب نوشيدنى.
أَيُّهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْكُمْ فِي هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ كَانَ لَهُ جَوَازٌ عَلَى الصِّرَاطِ يَوْمَ تَزِلُّ فِيهِ الْأَقْدَامُ
اى مردم! هركس در اين ماه خوى خود را نيكو كند، همين خوشخلقى آن هنگام كه پاها مى لغزد گذرنامهى او بر [پل]صراط خواهد بود.
وَ مَنْ خَفَّفَ مِنْكُمْ فِي هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَكَتْ يَمِينُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَيْهِ حِسَابَهُ وَ مَنْ كَفَّ فِيهِ شَرَّهُ كَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ يَوْمَ يَلْقَاهُ
و هركس به افرادى كه مملوك او هستند تخفيف قايل شود، خداوند در حساب او تخفيف قايل خواهد شد و هركس جلوى شرّ خود را بگيرد و ديگران را نرنجاند، در روزى كه با خدا ملاقات مى كند خداوند خشم خود را از او بازمى دارد.
وَ مَنْ أَكْرَمَ فِيهِ يَتِيماً أَكْرَمَهُ اللَّهُ يَوْمَ يَلْقَاهُ وَ مَنْ وَصَلَ فِيهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ يَوْمَ يَلْقَاهُ
هركس در اين ماه يتيمى را گرامى بدارد، در روزى كه با خدا ملاقات مى كند خداوند او را گرامى خواهد داشت و هركس به خويشاوندانش رسيدگى كند، در روزى كه با خدا ملاقات مى كند خداوند به او رسيدگى و نيكى خواهد كرد
وَ مَنْ قَطَعَ فِيهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللَّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ يَوْمَ يَلْقَاهُ وَ مَنْ تَطَوَّعَ فِيهِ بِصَلَاةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ
و هركس با خويشاوندانش قطع رابطه كند، در روزى كه با خدا ملاقات مىكند، خداوند رحمت خود را از او قطع مىكند. هركس در اين ماه يك نماز مستحبّى بخواند، خداوند دورى از آتش جهنّم را بر او واجب مىگرداند
وَ مَنْ أَدَّى فِيهِ فَرْضاً كَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَدَّى سَبْعِينَ فَرِيضَةً فِي مَا سِوَاهُ مِنَ الشُّهُورِ وَ مَنْ أَكْثَرَ فِيهِ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَيَّ ثَقَّلَ اللَّهُ مِيزَانَهُ يَوْمَ تَخِفُّ الْمَوَازِينُ
و هركس نماز واجب خود را بهجا آورد، هفتاد برابر ثواب بهجا آوردن نماز واجب در ماههاى ديگر را خواهد داشت. هركس در اين ماه بر من بسيار صلوات بفرستد، در روزى كه كفهى ترازوها [ى اعمال]سبك مى گردد خداوند كفهى ترازوى [اعمال]او را سنگين مى گرداند
وَ مَنْ تَلَا فِيهِ آيَةً مِنَ الْقُرْآنِ كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِي غَيْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ
و هركس در اين ماه يك آيه از قرآن بخواند، همانند پاداش كسى را خواهد داشت كه در ماههاى ديگر يك بار ختم قرآن كند.
أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِي هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَنْ لَا يُغَلِّقَهَا عَلَيْكُمْ وَ أَبْوَابَ النِّيرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَنْ لَا يُفَتِّحَهَا عَلَيْكُمْ
اى مردم! درهاى بهشت در اين ماه گشوده است، پس از پروردگارتان بخواهيد كه آنها را به روى شما نبندد و درهاى آتش جهنّم بسته است، پس از پروردگارتان بخواهيد كه آنها را براى شما باز نكند
وَ الشَّيَاطِينَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَلَّا يُسَلِّطَهَا عَلَيْكُمْ [عَنْكُمْ]
و در اين ماه شيطانها در بند و زنجير هستند، پس از پروردگارتان بخواهيد كه آنها را بر شما مسلّط نگرداند.»
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ص فَقُمْتُ وَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِي هَذَا الشَّهْرِ
امير مؤمنان-صلوات اللّه عليه-مىفرمايد: «وقتى سخن رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم- به اينجا رسيد، برخاستم و از ايشان پرسيدم: یا رسول الله! برترين عمل در اين ماه چيست؟»
فَقَالَ يَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِي هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ بَكَى فَقُلْتُ
فرمود: «اى ابا الحسن! برترين عمل در اين ماه، پرهيز از امورى است كه خداوند حرام گردانيده است.» و سپس گريست. عرض كردم:
يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا يُبْكِيكَ فَقَالَ يَا عَلِيُّ لِمَا يُسْتَحَلُّ مِنْكَ فِي هَذَا الشَّهْرِ كَأَنِّي بِكَ وَ أَنْتَ تُصَلِّي لِرَبِّكَ
«اى رسول خدا! چرا گريه مىكنيد؟» فرمود: «اى على، براى اينكه در اين ماه خون تو را حلال مىشمارند. گويا مىبينم كه تو نماز مىگزارى
وَ قَدِ انْبَعَثَ أَشْقَى الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ شَقِيقُ عَاقِرِ نَاقَةِ ثَمُودَ فَيَضْرِبُكَ ضَرْبَةً عَلَى قَرْنِكَ تَخْضِبُ مِنْهَا [بِهَا] لِحْيَتُكَ
و بدبختترين شخص از ميان اولين و آخرين، و همتاى پىكنندهى «ناقهى صالح» از قوم «ثمود» برمىخيزد و بر فرق سر تو يك ضربه وارد مىكند و محاسن تو از آن خونين مىگردد.»
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ ذَلِكَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي فَقَالَ ع فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِكَ
امير مؤمنان-عليه السّلام-مىفرمايد به رسول خدا-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-عرض كردم: «آيا در آن زمان، دين من سالم است؟» فرمود: «بله، دين تو سالم است.»
ثُمَّ قَالَ يَا عَلِيُّ مَنْ قَتَلَكَ فَقَدْ قَتَلَنِي وَ مَنْ أَبْغَضَكَ فَقَدْ أَبْغَضَنِي وَ مَنْ سَبَّكَ فَقَدْ سَبَّنِي
سپس فرمود: «اى على! هركس تو را بكشد، مرا كشته است و هركس تو را دشمن بدارد، با من دشمنى ورزيده است هركس به تو ناسزا بگويد، به من ناسزا گفته است؛
لِأَنَّكَ مِنِّي كَنَفْسِي رُوحُكَ مِنْ رُوحِي وَ طِينَتُكَ مِنْ طِينَتِي إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَنِي وَ إِيَّاكَ وَ اصْطَفَانِي وَ إِيَّاكَ وَ اخْتَارَنِي لِلنُّبُوَّةِ وَ اخْتَارَكَ لِلْإِمَامَةِ
زيرا تو بسان جان من هستى؛ روح تو، از روح من و سرشت تو، از سرشت من است و خداوند-عزّ و جلّ-من و تو را باهم آفريده و برگزيده است؛ مرا براى نبوّت و تو را براى امامت.
فَمَنْ أَنْكَرَ إِمَامَتَكَ فَقَدْ أَنْكَرَ نُبُوَّتِي يَا عَلِيُّ أَنْتَ وَصِيِّي وَ أَبُو وُلْدِي وَ زَوْجُ ابْنَتِي وَ خَلِيفَتِي عَلَى أُمَّتِي فِي حَيَاتِي وَ بَعْدَ مَوْتِي
بنابراين، هركس امامت تو را انكار كند، نبوّت مرا انكار كرده است. اى على! تو وصىّ، پدر فرزندان، همسر دختر و جانشين من بر امّتم در حال حياتم و بعد از مرگم مى باشى،
أَمْرُكَ أَمْرِي وَ نَهْيُكَ نَهْيِي أُقْسِمُ بِالَّذِي بَعَثَنِي بِالنُّبُوَّةِ وَ جَعَلَنِي خَيْرَ الْبَرِيَّةِ إِنَّكَ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ أَمِينُهُ عَلَى سِرِّهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي عِبَادِه
دستور تو دستور من و نهى تو نهى من است. به خدايى كه مرا به پيامبرى برانگيخته و برترين آفريدهها قرار داده سوگند ياد مى كنم كه تو حجّت خدا بر آفريدهها و امانتدار اسرار الهى و جانشين او در ميان بندگانش مى باشى.»
وَ مِنْ ذَلِكَ مَا رَوَاهُ الشَّيْخُ عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ الْوَاحِدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ النَّهْدِيُّ الْحِمْيَرِيُّ فِي الْكِتَابِ الْمُشْتَهَرِ الْمَأْثُورِ مِنَ الْعَمَلِ فِي الشُّهُورِ مِنْ عَمَلِ شَهْرِ رَمَضَانَ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الثَّعَالِبِيُّ وَ مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى الْقَزْوِينِيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَاتِمٍ قَالَ حَدَّثَنِي [حَدَّثَنَا] حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّخَّاسُ عَنْ زَكَرِيَّا الْمُؤْمِنِ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُتْبَةَ [عَنْبَسَةَ] عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع
شيخ «علىّ بن عبد الواحد بن علىّ بن جعفر نهدى،» در بخش اعمال ماه رمضان كتابى كه به نام «المأثور من العمل فى الشّهور» معروف است، فرمود: آگاهی داد ما را عبدالله بن محمد الثعالبی و محمد بن موسی القزوینی از علی بن حاتم گفت: آگاهی داد ما را حمید بن زیاد گفت آگاهی داد ما را احمد بن الحسن النخاس از زکریای مومن از عبد الملک بن عتبه از محمد بن مروان گفت: ابو عبدالله علیه السلام فرمود:
إِذَا كَانَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ غَفَرَ اللَّهُ لِمَنْ شَاءَ مِنَ الْخَلْقِ فَإِذَا كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي تَلِيهَا ضَاعَفَهُمْ
«هنگامى كه شب اوّل ماه رمضان فرامىرسد، خداوند هر كس از مردم را كه بخواهد، مىآمرزد و در شب بعد، دو برابر آن را مىآمرزد
فَإِذَا كَانَتِ اللَّيْلَةُ الَّتِي تَلِيهَا ضَاعَفَ كُلَّ مَا أَعْتَقَ حَتَّى آخِرَ لَيْلَةٍ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ تُضَاعَفُ مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِي كُلِّ لَيْلَة
و در شب بعد، دو برابر آنچه را كه در شب اوّل و دوّم آمرزيده، مىبخشايد و به همين صورت، تا اين كه در شب آخر ماه رمضان، دو برابر افرادى را كه در شبهاى گذشته آمرزيده، مىبخشايد.»
وَ مِنْ ذَلِكَ مَا رَوَاهُ أَيْضاً عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ الْوَاحِدِ الْمُشَارُ إِلَيْهِ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَيْهِ عَنْهُمَا عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَاتِمٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَال
و در آن همچنین آنچه روايت شده از ایشان علی بن عبد الواحد المشار-بر او رضوان خدای تعالی- از علی بن حاتم که گفت: آگاهی داد ما را محمد بن عبدالله که گفت: آگاهی داد ما را علی بن محمد از فضل بن شاذان از ابن ابی عمیر از هشام از ابی عبد الله علیه السلام که فرمود:
مَنْ لَمْ يُغْفَرْ لَهُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ يُغْفَرْ لَهُ إِلَى قَابِلٍ إِلَّا أَنْ يَشْهَدَ عَرَفَة
«هركس در ماه رمضان آمرزيده نگردد، تا ماه رمضان سال آينده آمرزيده نمىشود، مگر اينكه در عرفه حضور بيابد.»