روایات دال بر برابر بودن ثواب روزه روز مبعث با شصت ماه
۲۹ فروردین ۱۳۹۵ 0 ادعیه و زیاراتالجزء الثانی؛ الباب الثامن فيما نذكره مما يختص بشهر رجب و بركاته و ما نختاره من عباداته و خيراته و فيه فصول، فصل فيما نذكره من تأويل من روى أن صوم يوم مبعث النبي ص يعدل ثوابه ستين شهرا
جلد دوم؛ باب هشتم: اعمال مخصوص ماه رجب و برکات و خیرات آن، فصل نود و پنجم، تأويل و توجيه روايت دالّ بر برابر بودن ثواب روزه‌ى روز مبعث با شصت ماه:
اعلم أن تعظيم يوم مبعث النبي ص أعظم من أن يحيط به الإنسان بمقالة ثواب الصائمين لهذا اليوم العظيم فأما من ذكر أن صومه بستين شهرا فيحتمل أن يكون معناه أن صومه يعدل ثواب ما يعمل الإنسان في الستين شهرا من جميع طاعاته و ذلك عظيم لا يعلم تفصيله إلا الله العالم لذاته و لم يقل في الحديث إنه يعدل صومه [صوم] ستين شهرا و يحتمل أيضا إذا حملناه أن يعدل ثواب صوم ستين شهرا أن يكون مقدار ثواب الصائمين لهذا [هذا] اليوم العظيم قدر أعلى ما يبلغه كل صائم له من الطريق التي يعرف بها فضله فإن المطيعين لرب العالمين و لسيد المرسلين يتضاعف أعمالهم بحسب تفاضلهم في اليقين و إخلاص المتقين و المراقبين فيكون الثواب الضعيف في التعريف ستين شهرا لقصوره عن [من] معرفة قدر هذا الثواب الشريف و ينبه على ذلك
روز مبعث پيامبر اكرم-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-بزرگ‌تر از آن است كه انسان بتواند از ثواب روزه‌داران اين روز بزرگ آگاهى كامل داشته باشد. بنابراين، اين‌كه در روايت آمده است: «روزه‌ى آن با شصت ماه برابرى مى‌كند.» محتمل است معناى آن اين باشد كه روزه‌ى آن با ثواب اعمال و طاعات انسان در طول شصت ماه برابرى مى‌كند و اين نكته‌ى بزرگى است كه جز خداوند كه ذاتا عالم و آگاه است از تفصيل آن آگاهى ندارد؛ زيرا در حديث نگفته است كه روزه‌ى آن با روزه‌ى شصت ماه برابرى مى‌كند. و اگر بگوييم مراد از روايت اين است كه روزه‌ى آن با ثواب روزه‌ى شصت ماه برابرى مى‌كند، معناى آن به احتمال اين است كه مقدار ثواب روزه‌داران اين روز ارجمند به اندازه‌ى معرفت آنان به فضيلت روزه‌ى اين روز است؛ زيرا اعمال اطاعت‌كنندگان از پروردگار جهانيان و سرور رسولان به حسب تفاضل آن‌ها در يقين و اخلاصى است كه اهل تقوا و مراقبه بدان آراسته‌اند. بنابراين، ثواب ضعيف‌ترين فرد در معرفت شصت ماه است، زيرا چنين شخصى توان شناخت بيش از اين مقدار از ثواب شريف را ندارد.
مَا ذَكَرَهُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الدُّورْيَسْتِيُّ فِي كِتَابِ الْحُسْنَى بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ع
از اين‌رو، «جعفر بن محمد دوريستى» در كتاب «الحسنى» نقل كرده است كه حضرت جعفر بن محمد صادق-عليهما السّلام-فرمود:
لَا تَدَعْ صَوْمَ سَبْعَةٍ وَ عِشْرِينَ مِنْ رَجَبٍ وَ إِنَّهُ [فإنه] الْيَوْمُ الَّذِي أنزل [أُنْزِلَتْ] فِيهِ النُّبُوَّةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ ثَوَابُهُ مِثْلُ سِتِّينَ شَهْراً لَكُمْ
«روزه‌ى روز بيست و هفتم رجب را ترك مكن، زيرا اين روز، همان روزى است كه پيامبرى بر حضرت محمد-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-نازل شد و ثواب آن براى شما به اندازه‌ى ثواب شصت ماه روزه است.»
أقول و في قوله ع مثل ستين شهرا لكم إشارة و [أو] احتمال لما ذكرناه من تأويل هذا المقال و ذكر أبو جعفر محمد بن بابويه في كتاب المرشد و هو كتاب حسن ما هذا لفظه و في سبعة و عشرين نزلت النبوة على النبي ص و ثوابه كفارة ستين شهرا هذا لفظه نزلت النبوة [التوبة]
زيرا اين سخن امام-عليه السّلام-كه فرمود: «ثواب آن براى شما به اندازه‌ى ثواب شصت ماه روزه است» به احتمال اشاره به تأويل و توجيهى است كه پيش از اين يادآور شديم. از اين گذشته، «ابو جعفر محمد بن بابويه» در كتاب زيباى «المرشد» آورده است: «در روز بيست و هفتم رجب پيامبرى بر پيامبر اكرم-صلّى اللّه عليه و آله و سلّم-نازل شد و ثواب آن كفاره‌ى شصت ماه است.» لفظ حديث در اين قسمت كه فرمود: «نزلت» ؛ (پيامبرى. . . نازل شد.) به همين صورت است كه ذكر شد.[1]
[1]) يعنى هرچند بهتر است كه اين‌گونه تعبير شود: «أنزلت» ، چنان‌كه در حديث قبلى چنين آمده است.
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
