احكام شرعی مربوط به آموزش و امتحان

آموزش پزشكى‏

در بيمارستان‏ها و مراكز آموزشى- پزشكى، دانشجويان جهت آموزش به معاينه نواحى مختلف بدن بيمار زن مى‏پردازند.
(شكم، سينه، لگن و عورت) با توجه به اينكه اين امر يك موضوع آموزشى است كه در برنامه پزشكان قرار دارد، حكم آن چيست؟

همه مراجع (به جز تبريزى): اگر فراگيرى مسائل پزشكى، در حدى است كه حفظ سلامتى و جان بيماران (هر چند در آينده)، متوقف بر آن باشد؛ به مقدار ضرورت و ناچارى جايز است.
آيةاللَّه تبريزى: اگر فراگيرى مسائل پزشكى، در حدى است كه حفظ سلامتى و جان بيماران (هر چند در آينده) و يا حفظ پيشرفت و فرهنگ طب مسلمانان، متوقف بر آن باشد، اشكال ندارد.

نگاه كردن به عكس‏هاى عريان موجود در كتاب‏هاى پزشكى‏كه آموزش آن براى دانشجويان ضرورى است- چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد.

آيا براى آموزش دانشجويان يا كشف مطالب جديد علم پزشكى، تشريح بدن ميت مسلمان جايز است؟

همه مراجع (به جز تبريزى): اگر امكان دسترسى به بدن ميت غيرمسلمان نباشد و كشف مسائل جديد پزشكى در حدى باشد كه نجات جان مسلمان (هر چند در آينده)، متوقف بر آن باشد؛ تشريح بدن ميت مسلمان (به مقدار ضرورت) اشكال ندارد.
آيةاللَّه تبريزى: اگر نياز به تشريح است، بايد جسد غيرمسلمان را تهيه كنند و تشريح جسد مسلمان جايز نيست.

نگاه کردن به استاد

حكم نگاه به صورت استاد زن، در هنگام تدريس چيست؟

همه مراجع (به جز صافى): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد.
آيةاللَّه صافى: بنابر احتياط واجب بدون قصد لذت نيز جايز نيست؛ ولى اگر نگاه اتفاقى باشد، اشكال ندارد.

استاد بدحجاب‏

اگر استادی بد حجاب باشد ودر هنگام نوشتن مطالب روی تخته را رعايت نکند ودست و موهاى سر او، بيش از اندازه ظاهر شود؛ تكليف ما چيست؟

آيات عظام امام، خامنه‏اى، صافى، فاضل و نورى: نگاه به او- هرچند بدون قصد لذت- اشكال دارد.
آيةاللَّه بهجت: نگاه به او- هر چند بدون قصد لذت- جايز نيست.
آيات عظام تبريزى، سيستانى، مكارم و وحيد: در صورتى كه از زنان بى‏باكى است كه اگر او را امر به حجاب كنند، اعتنا نمى‏كند؛ نگاه به او- بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام- اشكالى ندارد.

با توجه به اينكه كلاس‏هاى دانشجويان دختر و پسر، با هم برگزار مى‏شود،ناخودآگاه چشم انسان به دختران نامحرم مى‏افتد؛ حكم آن چيست؟

همه مراجع: اگر ناخود آگاه و بدون قصد لذت باشد، اشكال ندارد.

تقلب

حكم تقلّب در امتحان چيست؟

همه مراجع: تقلب در امتحان جايز نيست.

اگر طرف مقابل راضى به تقلّب از روى نوشته‏اش باشد، حكم تقلّب چگونه است؟

همه مراجع: رضايت شخص مقابل، هيچ تأثيرى در حكم ندارد.

تقلب در امتحان‏هايى كه براى ورزيدگى و تست دانش‏آموزان انجام مى‏شود، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: تقلّب در اين نوع امتحانات هر چند حرام نيست؛ ولى زيان آن به خود شخص باز مى‏گردد؛ مگر آنكه بگويد: خودم نوشتم كه از باب دروغ، حرام مى‏گردد.

تقلّب در آزمون‏هايى كه جهت استخدام در مشاغل صورت مى‏گيرد،در دستمزدها و حقوق‏هايى كه افراد بعد از تصدى شغل مربوطه دريافت مى‏كنند، ايجاد شبهه مى‏كند يا نه؟

همه مراجع (به جز وحيد): اگر تخصّص و مهارت لازم را براى آن كار دارد و مقررات پس از استخدام نيز رعايت شده است؛ حقوقى كه دريافت مى‏كند، اشكال ندارد.

آيةاللَّه وحيد: استفاده از مزاياى آن نهاد، جايز نيست.

دانشجويى كه در خود قدرت ادامه تحصيل در مقطع كارشناسى ارشد را مى‏بيند،چنانچه در امتحان ورودى تقلب كند و علت آن را عدم آماده بودن شرايط روحى و روانى، در آن زمان خاص و اصولًا عدم تبحّر در تست‏زنى قلمداد كند؛ آيا عمل او جايز است؟

همه مراجع: تقلّب در امتحان در هر صورت، جايز نيست. 

مقاله مرتبط:

نگاه به نامحرم

منبع:

رساله دانشجویی(سید مجتبی حسینی)