چهل حدیث نخستین ها

۱۶ شهریور ۱۴۰۱ 0 معارف

1. نخستين پايه دين

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ الـدِّيْنِ مَعْـرِفَتُهُ.

[ نهج البلاغه صبحى صالح، خطبه 1]

على عليه السلام فرمود: نخستين گام ديندارى، شناخت خداست.

2. اوّلين نشانه خردمندى

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ الْعَقْـلِ اَلتَّـوَدُّدُ.

[ غرر الحكم، ج2، ح 2923]

على عليه السلام فرمود: اوّلـين نشـانه عـقـل اظهار مودّت و دوستى با مردم است.

3. نخستين مرحله حـكمـت

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ الْحِكْمَةِ تَرْكُ الّلَذَّاتِ وَ آخِرُها مـَقْتُ الْفانِياتُ.

[ غرر الحكم، ج 2، ح 3052]

على عليه السلام فرمود: نخستين مرحله حكمت و دانايى ترك لذتها و سرانجام آن دشمن داشتن امور ناپايدار است.

4. نخستين نشانه جوانمردى

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ المُروُءَةِ طَلاقَةُ الْوَجْهِ وَآخِـرُها التَّوَدُّدُ اِلَى النَّاسِ.

[ غرر الحكم، ج 2، ص 859، ح 3290]

على عليه السلام فرمود: نخستين قدم و نشانه جوانمردى (در اجتماع) گشاده رويى و پايان آن اظهار دوستى نسبت به مردم است.

5. نخستين گام جوانمردى

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ المُـروُءَةِ طـاعـَةُ اللّه ِ وَ آخِرُها التَّنَّزُهُ عَنِ الدَّنايا.

[ غرر الحكم، ج 2، ح 3195]

على عليه السلام فرمود: نخستين گام در جوانمردى فرمانبردارى از خدا و پايان آن دورى جستن از پستيهاست.

6. اوّلين وظيفه

قالَ عَلىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ ما يَجِبُ عَلَيْكُمْ لِلّهِ سُبْحانَهُ شُكْرُ اَياديهِ وَ ابْتِغاءُ مَراضيهِ.

[ غرر الحكم، ج 2، ح 3329]

على عليه السلام فرمود: اوّلين وظيفه واجب بر شما در مقابل خداوند سپاسگزارى از نعمتهاى او و جستجوى خشنودى اوست.

7. نخستين نعمت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

مَنْ اَحَبَّنا اَهْلَ الْبَيْتِ فَلْيَحْمِدِ اللّه َ تَعالى عَلى اَوَّلِ النِّعَمِ قِيْلَ: وَ ما اَوَّلُ النِّعَمِ؟ قالَ: طيبُ الْوِلادَةِ، وَ لايُحِبُّنا اِلاّ مَنْ طابَتْ وِلادَتُهُ وَلا يُبْغِضُنا اِلاّ مَنْ خَبُثَتْ وِلادَتُهُ.

[ معانى الاخبار، ص 160]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: كسّى كه خاندان ما را دوست دارد، بايد خدا را بخاطر نخستين نعمتهايش سپاس گويد، گفته شد: نخستين نعمتها كدام است؟ فرمود: پاكزاد بودن، [چون] دوست نمى دارد ما را مگر كسى كه پاكزاد باشد و دشمن نمى دارد ما را جز كسى كه پاكزاد نباشد.

8. نخستين واجب

عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما افْتَرَضَ اللّه ُ عَلى اُمَّتِى الصَّلَواتُ الْخَمْسُ، وَ اَوَّلُ ما يُرْفَعُ مِنْ اَعْمـالِهِمْ الصَّلَواتُ الْخَمْسُ، وَ اَوَّلُ ما يُسْـأَلُونَ عَنـْهُ الصَّلَواتُ الْخَمْسُ…

[ كنز العمال، ج 7، ص 276، ح 18859]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين چيزى كه خداوند بر امّت من واجب كرد نمازهاى پنجگانه است، و اوّلين عملى كه بالا برده مى شود (و قبول مى گردد) و نخستين چيزى كه از آن باز پرسى مى شود نمازهاى پنجگانه است.

9. نخستين آيه

عَنْ أبِي عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام قالَ:

اَوَّلُ مـا نَزَلَ عَلى رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «بِسْمِ اللّه ِ الرَحْمنِ الرَّحِيمِ: اِقْرَأ بِاسْمِ رَبِّكَ» وَ آخِرُهُ «اِذا جاءَ نَصْرُ اللّه ِ».

[ اصول كافى، ج 4، ص 436]

امام صادق عليه السلام فرمود: نخستين سوره اى كه بر پيامبر نازل شد: «بسم اللّه الرحمن الرحيم، اِقْرَأ باسْمِ رَبِّكَ» و آخرين سوره اى كه بر او نازل گرديد: «اِذا جاءَ نَصْرُ اللّه ِ» بود.

10. نخستين حرام

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما نَهانِى عَنْهُ رَبِّى بَعْدَ عِبادَةِ الاوْثانِ شُـرْبُ الْخَمْرِ و مُـلاحاةُ الرِّجـالِ.

[ نهج الفصاحة، ص 197، ح 978]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: پس از بت پرستى، نخستين چيزى كه پروردگارم مرا از آن نهى كرد، شرابخوارى و بـدگويى و ستيزه با مـردم بود.

11. نخستين ريشه گناه

عَنْ عَلِىّ بْنِ الْحُسَيْنِ عليهماالسلام قالَ:

لِلْمَعاصِىِ شُعَباً فَأَوَّلُ ما عُصِىَ اللّه ُ بِهِ الْكِبْرُ وَ هِىَ مَعْصِيَةُ اِبْلِيسَ حِينَ أَبى وَاسْتَكْبَرَ وَكانَ مِنَ الْكافِرينَ .

[ اصول كافى، ج 3، ص 197]

امام سجاد عليه السلام فرمود: گناهان را بخشهايى است، نخستين چيزى كه به سبب آن، نافرمانى خدا شد، تكبّر بود كه شيطان مرتكب شد چرا كه كبر ورزيد و جزو كافران گرديد.

12. نخستين بشارت

عَنِ النَّبىِّ صلي الله عليه و آله:

اِنَّ اَوَّلَ ما يُبَشَّرُ بِهِ الْمُؤْمِنُ اَنْ يُقالَ لَهُ: قَدِمْتَ خَيْرَ مَقْدَمٍ، قَدْ غَفَرَ اللّه ُ لِمَنْ شَيَّعَكَ، وَ اسْتَجابَ لِمَنِ اسْتَغْفَرَلَكَ وَ قَبِلَ مِمَّنْ شَهِدَ لَكَ.

[ بحار، ج 82، ص 51]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين بشارتى كه به مؤمن داده مى شود اين است كه به او گفته شود: مقدمت گرامى باد، خداوند تشييع كنندگان تو را بخشود، و دعاى كسانى را كه براى تو طلب مغفرت كردند و شهادت كسانى را كه به نفع تو گواهى دادند پذيرفت.

13. نخستين پرسش

قالَ النَّبِىُّ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما يُسْأَلُ عَنْهُ الْعَبْدُ حُبُّنا اَهْلَ الْبَيْتِ.

[ بحار، ج 7، ص 260]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين سئوال (عقيدتى) كه از بندگان سئوال مى شود دوستى ما خاندان است.

14. نخستين قدم اخـلاص

قالَ عَلِىٌّ عليه السلام:

اَوَّلُ الاِْخـْــلاصِ اَلْيَأْسُ مِمّا فِى اَيْدِى النّاسِ.

[ غررالحكم، ج 2، ص 3290]

على عليه السلام فرمود: سرآغاز اخلاص، نااميدى از چيزى است كه در دست مردم است.

15. نخستين مرحله پرسـتش

قالَ رَسُولُ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ الْعِبادَةِ الصُّمْتُ.

[ نهج الفصاحه، ص 196، ح 976]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين مرحله عبادت سكوت است.

16. نخستين اسباب گنـاه

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اِنَّ اَوَّلَ ما عُصِىَ اللّه ُ عز و جل بِهِ سِتٌّ: حُبُّ الدُّنْيا، وَ حُبُّ الرِّياسَةِ، وَ حُبُّ الطَّعامِ، وَحُبُّ النَّـوْمِ، وَ حُبُّ الرّاحَةِ وَ حُبُّ النِّساءِ.

[ اصول كافى، ج 3، ص 397]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين اسباب نافرمانى خداوند بزرگ شش چيز است:

۱ ـ دنيا دوستى

۲ ـ رياست طلبى

۳ ـ شكمبارگى

۴ ـ پرخوابى

۵ ـ راحت طلبى

۶ ـ زن بارگى.

17. نخستين سخنگو در قيـامت

قالَ اَبُو عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام:

اَوَّلُ ناطِقٍ مِنَ الْجَوارِحِ يَوْمَ الْقِيامَةِ الرَّحِمُ تَقُولُ: يـا رَبِّ مَنْ وَ صَلَنِى فِى الدُّنْيا فَصِلْ اَلْيَوْمَ ما بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ، وَ مَنْ قَطَعَنِى فِى الدُّنْيا فَاقْطَعْ الْيَوْمَ ما بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ.

[ اصول كافى، ج 3، ص 222]

امام صادق عليه السلام فرمود: نخستين عضو سخنگوى بدن در روز قيامت، رَحِم است كه مى گويد: پروردگارا! هر كه در دنيا صله رحم كرد تو امروز بين خودت و او پيوند ده، و هر كه در دنيا قطع رحم كرد، امروز [رحمت] خود را از او ببر.

18. نخستين خسارت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما يُرْفَعُ مِنْ هذِهِ الاُْمَّةِ اَلْحـَيـاءُ وَ الاَْمـانـَةُ.

[ نهج الفصاحه، ص 197، ح 980]

پيامبر گرامى صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين ارزشى كه از ميان اين امّت برداشته مى شود شـرم و امـانتدارى است.

19. نخستين گام بيـهودگى

قالَ عَلِىُّ عليه السلام:

اَوَّلُ اللَّهْوِ لَعْبٌ وَ آخِرُهُ حَرْبُ.

[ غررالحكم، ج 2، ص 825، ح 3132]

على عليه السلام فرمود: سرآغاز بيهودگى، بازى است و آخـرش درگـيرى.

20. نخستين كالاى قيـامت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما يُوزَنُ فِى الْمِيْزانِ اَلْخُلْقُ الْحَسَنُ.

[ نهج الفصاحه، ص 197، ح 982]

پيامبر گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين چيزى كه در ترازوى سنجش نهاده مى شود، اخلاق نيكوست.

21. نخستين حكم عادلانه مهدى عليه‌السلام

قالَ الصّادِقُ عليه السلام:

اَوَّلُ ما يُظْهِرُ الْقائِمُ عَلَيْهِ السَّلامُ مِنَ الْعَدْلِ اَنْ يُنادِىَ مُنادِيهِ اَنْ يُسَلِّمَ اَصْحابُ النَّافِلَةِ لاَِصْحابِ الْفَرِيْضَةِ اَلْحَجَرَ الاَْسْوَدَ وَ الطَّوافَ بِالْبَيْتِ.

[ الاِوائل، محمد تقى تسترى، ص 18]

امام صادق عليه السلام فرمود: اوّلين حركت عدالت خواهانه كه حضرت مهدى عليه السلامانجام مى دهد اين است كه سخنگويش اعلام مى كند: حاجيانى كه طواف مستحب مى كنند و بر حجرالاسود گرد آمده اند جاى خود را به افرادى كه طواف واجب دارند، واگذار كنند.

22. نخستين قطره خـون شهيد

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما يُهْراقُ مِنْ دَمِ الشَّهيدِ يُغْفَرُ لَهُ ذَنْبُهُ كُلُّـهُ اِلاَّ الـدَّيْنَ.

[ كنز العمال، ج 4، ح 11109]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اوّلين قطره اى كه از خون شهيد مى ريزد، تمام گناهانش آمرزيده مى شود جز قرض (كه بايد وارثانش بپردازند).

23. نخستين عامل بـدبختـى

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اِنَّ اَوَّلَ ما يُدْخَلُ بِهِ النَّارَ مِنْ اُمَّتِى اَلاَْجْوَفان. قالُوا: يا رَسُولَ اللّه ِ وَ مَا الاَْجْوَفانِ؟ قالَ: اَلْفَرْجُ وَ الْفَمُ، وَأَكْثَرُ ما يُدْخَلُ بِهِ الْجَنَّةَ تَقْوَى اللّه ِ وَحُسْنُ الْخُلْقِ.

[ خصال صدوق، ص 78]

پيامبر گرامى صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين عامل دوزخى شدن امّت من دوچيزميان تهى است. گفتند: آن دو كدام است؟ فرمود: شهوت و دهان، و بيشترين عامل ورود به بهشت پرهيزگارى و خوش خُلقى است.

24. نخستين دادرس قيـامت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ ما يَحْكُمُ اللّه ُ فِيهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ اَلدِّماءُ، فَيُوقَفُ اِبْنا آدَمَ فَيَفْصِلُ بَيْنَهُما (فَيَقْضِى) بَيْنَهُما، ثُمَّ الَّذينَ يَلَوْنَهُما مِنْ اَصْحابِ الدِّماءِ.

[ وسائل الشيعه، ج 19، ص 4، ح 6]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اوّلين چيزى كه خداوند روز قيامت درباره آن قضاوت مى كند خونبهاست. پس دو فرزند آدم را نگه مى دارد و ميان آنها قضاوت مى كند، سپس به نوبت كسانى كه پس از آنان آمده و مسائل آدم كشى داشته اند.

25. نخستين پيامبر

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ الرُّسُلِ آدَمُ وَ آخِرُهُمْ مُحَمَّدٌ، وَ أَوَّلُ اَنْبِياءِ بَنِى اِسْرائِيْلَ مُوسى و آخِرُهُمْ عيسى، وَ اَوَّلُ مَنْ خَطَّ بِالْقَلَمِ اِدْرِيسُ.

[ كنز العمال، ج 11، ح 32269]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين پيامبر حضرت آدم و آخرين آنان حضرت محمد صلي الله عليه و آله است و نخستين پيامبر بنى اسرائيل موسى و آخرين آنها عيسى، و نخستين كسى كه با قلم نوشت ادريس پيامبر بود.

26. نخستين احياگر دين

عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله قالَ:

اَللّهُمَّ! اِنِّى اَوَّلُ مَنْ أحْيا اَمْرَكَ اِذْ أَماتُوهُ.

[ كنز العمال، ج 11، ح 32125]

رسول گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: خداوندا من اوّلين احياگر دين تو هستم بعد از اينكه آنرا از بين برده بودند.

27. نخستين فدايى خدا

قالَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَيْنُ عليهماالسلام:

اَوَّلُ مَنْ شَرى نَفْسَهُ لِلّهِ عـَلِىُّ بْنُ اَبِى طالِبٍ عليه السلام.

[ بحار، ج 36، ص 42]

امام سجاد عليه السلام فرمود: نخستين كسى كه جان خود را در راه خدا فدا كرد، على بن ابى طالب عليه السلام بود.

28. نخستين جانشين پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اُوحِىَ اِلىَّ اَنَّ عَلِيّاً سَيِّدُ الْمُؤْمِنِينَ وَ اِمامُ الْمُتَّقينَ، وَ قائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِيْنَ وَ اَوَّلُ خَلِيفَةٍ يَسْتَخْلِفُهُ خاتَمُ النَّبِيّيينَ.

[ بحار، ج 36، ص 86]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: به من وحى شده است كه على عليه السلام سرور مؤمنان و پيشواى پارسايان و رهبر سپيد چهرگان و نخستين جانشينى است كه خاتم پيامبران او را به جاى خود نشانده است.

29. اوّلين فخرفروش

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

مَنْ لَبِسَ ثَوْباً فَاخْتالَ فيهِ خَسَفَ اللّه ُ بِهِ مِنْ شَفيرِ جَهَنَّمَ وَ كانَ قَرينُ قارُونَ لاَِنَّهُ اَوَّلُ مَنِ اخْتالَ فَخَسَفَ اللّه ُ بِهِ وَ بِدارِهِ الاَْرْضَ وَ مَنِ اخْتالَ فَقَدْ نازَعَ اللّه َ فِى جَبَرُوتِهِ.

[ بحار، ج 36، ص 86]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: كسى كه لباس بپوشد و با آن فخرفروشى كند، خداوند او را به پرتگاه جهنم مى افكند و او همنشين قارون خواهد بود، چون قارون اوّلين كسى بود كه فخرفروشى و مباهات كرد و خدا او و خانه اش را در دل زمين فرو برد و كسى كه فخرفروشى كند در مقام جبروت با خدا رو در رو شده است.

30. نخستين شهيد

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ شَهيدٍ اسْتُشْهِدَ فِى الاِْسْلامِ سُمَيَّةُ اُمُ عَمّارٍ طَعَنَها ابُوجَهْلٍ بَحَرْبَةٍ فِى قُبُلِها.

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين شهيد در اسلام سميّه مادر عمّار ياسر است كه ابوجهل او را با ضربه اى به شهادت رساند.

31. نخستين كوبنده درِ بهـشت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

أَنَا اَكْثَرُ الاَْنْبياءِ تَبَعاً يَوْمَ الْقِيامَةِ، وَ اَنـَا اَوَّلُ مَنْ يَقْرَعُ بابَ الْجـَنَّةِ.

[ كنز العمال، ج 11،ص 403، ح 31877]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: من در ميان پيامبران بيشترين پيروان را دارم، و اوّلين كسى هستم كه درب بهشت را مى كوبم.

32. نخستين شفيع

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَنَـا قائِدُ الْمُرْسـَلِينَ وَلافَخْرَ وَ اَنَا خاتَمُ النـَّبيّينَ وَ لافَخْرَ وَ اَنَا اَوَّلُ شافِعٍ وَ اَوَّلُ مُشَّفَعٍ وَ لافَخْرَ.

[ كنز العمال، ج 11، ح 31883]

رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: من پيشواى فرستادگان الهى هستم و جاى فخرفروشى نيست و خاتم پيامبرانم و افتخارى نيست و نخستين شفاعت كننده و اوّلين شفيع هستم كه شفاعتم پذيرفته مى شود و فخرفروشى ندارم.

33. نخسـتين شفاعت كنندگان

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ مَنْ يَشْفَعُ يَوْمَ الْقِيامَةِ اَلاَْنْبِياءُ ثُمَّ الْعـُلَماءُ ثُمَّ الشُّهَداءُ.

[ كنز العمال، ج 10، ج 28770]

رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين كسانى كه روز قيامت شفاعت مى كنند پيامبران سپس علماء و بعد شهيدانند.

34. اوّلين مهمان بهشت

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ مَنْ يُدْعى اِلَى الْجَنَّةِ اَلْحَمّادُونَ الَّذينَ يَحْمَدُونَ اللّه َ.

[ نهج الفصاحه، ص 198، ح 984]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين كسانى كه به بهشت دعوت مى شوند ستايشگرانى اند كه خدا را (زياد) ستايش مى كنند.

35. نخستين بهشتيان و دوزخيان

قالَ اَبُو جَعْفَرٍ الْباقِرُ عليه السلام:

... وَاَوَّلُ اَهْلِ الْجَنَّةِ دُخُولاً اِلَى الْجَنَّةِ اَهْلُ الْمَعْرُوفِ، وَ اِنَّ اَوَّلَ اَهْلِ النّارِ دُخُولاً اِلَى النّارِ اَهْلُ الْمُنْكَرِ.

[ وسائل الشيعه، ج 11، ص 523، ح 10]

امام باقر عليه السلام فرمود: اوّلين كسانى كه به بهشت وارد مى شوند اهل معروفند. و اوّلين كسانى كه به دوزخ مى روند اهل منكرند.

36. نخستين جهنّميان

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ مَنْ يَدْخُلِ النّارَ سُلْطانٌ مُسَلَّطٌ لَمْ يَعْدِلْ فِى سُـلْطانِهِ أَطْغـاهُ كِبْرُهُ وَ اَبْطَبرَتْهُ قُدْرَتُهُ.

[ كنز العمال، ج 6، ح 14703]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين كسى كه به جهنم وارد مى شود پادشاه سلطه جويى است كه در حكومتش به عدالت رفتار نمى كند، تكبر او، او را به طغيان وا مى دارد و قدرتش او را سرمست مى كند.

37. نخستين بهشتيان

قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله:

اَوَّلُ الْخَلْقِ دُخُولاً اَلْجَنَّةَ، اَلاَْنْبِياءُ، ثُـمَّ الشـُّهـَداءُ.

[ كنز العمال، ج 7، ح 20937]

رسول گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: نخستين كسانى كه به بهشت وارد مى شوند پيـامبران، سپس شـهيدانند.

38. اوّلين مؤذّن

دَخَلَ رَجُلٌ مِنَ اَهْلِ الشّامِ عَلْى اَبِى عَبْدِاللّه ِ عَلَيْهِ السَّلامُ فَقالَ لَهُ:

اِنَّ اَوَّلَ مَنْ سَبَقَ اِلَى الْجَنَّةِ بَلالٌ قالَ: وَ لِمَ؟ قالَ عليه السلام: لاَِنَّهُ اَوَّلُ مَنْ اَذَّنَ.

[ وسائل الشيعه، ج 4، ص 614، ح 7]

مردى از اهل شام [ با توجه به اينكه مدفن بلال در شام است ] بر امام صادق عليه السلام وارد شد امام به او فرمود: اوّلين كسى كه به بهشت مى رود بلال است. آن مرد گفت: چرا؟ فرمود: چون او اوّلين كسى است كه اذان گفت.

39. اوّلين گواه راستـگو

قالَ اَبُو عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام:

يا فُضَيْلُ اِنَّ الصّادِقَ اَوَّلُ مَنْ يُصَدِقُّـهُ اللّه ُ عز و جليَعْلَمُ اَنَّهُ صادِقٌ، وَ تُصَدِّقُهُ نَفْسُهُ تَعْلَمُ اَنَّهُ صادِقٌ

[ اصول كافى، ج 3، ص 163]

امام صادق عليه السلام فرمود: اى فضيل: نخستين كسى كه راستگو را تصديق مى كند خداى عز و جل است كه مى داند او راستگو است و خودش هم خود را تصديق مى كند و مى داند راستگو است.