آیین اختتامیه دومین کنگره ملی سلمان فارسی / اصفهان
۱۶ شهریور ۱۴۰۴ 0بخش پایانی آیین اختتامیه دومین کنگره ملی سلمان فارسی که شنبه ۱۵ شهریورماه ۱۴۰۴ در اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد، در این مراسم از چهار کتاب با عناوین «درس‌هایی از سلمان فارسی»، «اینجا ایران، من سلمان»، «حقیقت سلمان فارسی؛ در جست‌وجوی ابعاد کمتر شناخته‌شده» و «سلمان، نماد حکمت در ایران و اسلام» رونمایی شد.
در این نشست ناهید طیبی، نویسنده کتاب «اینجا ایران، من سلمان» اظهار کرد: مجموعه آثاری را که تاکنون درباره جناب سلمان ارائه شده بود، بررسی و مطالعه کردم تا بدانم چه حلقه مفقوده‌ای در این جریان وجود دارد. به ذهنم رسید اگر مطالب را با قلمی بنویسیم که جوان ما با این شخصیت و قهرمان ملی و اسلامی آشنا شود، بسیار بهتر است.
وی افزود: مجموع کارهای من پژوهشی‌ست؛ ولی تصمیم گرفتیم این کتاب با قلم لطیفی نگاشته شود که به مذاق جوان دهه هشتادی و نودی خوش آید. این کار را کاملاً پژوهشی پیش بردم؛ ولی با قلم متناسب با روحیات جوانان نگاشته شد.
نویسنده کتاب «اینجا ایران، من سلمان» بیان کرد: در مطالعه شخصیت و زندگی حضرت سلمان با چند چالش روبه‌رو بودیم، از جمله قومیت و جغرافیای زیست او. در ایرانی‌بودن سلمان شکی نیست؛ ولی از زاویه بررسی تاریخ فرهنگی دوران او به قصه سلمان وارد شدم. او تنها صحابه‌ای‌ست که اتوبیوگرافی دارد. این ادبیات با داشتن مؤلفه‌های تاریخ فرهنگی می‌تواند بیانگر ایرانی‌بودن سلمان باشد.
وی ادامه داد: زندگی‌نامه خودنوشت سلمان فارسی دقیقاً مؤلفه‌هایی را داراست که زندگی‌نامه‌های داریوش، کوروش و ایرانیان دیگر نیز دارد. ما می‌توانیم از ظرفیت نیروی انسانی و قهرمانان ملی و دینی استفاده کنیم تا به جذب گردشگر بپردازیم؛ چراکه شخصیت سلمان مورد پذیرش همه فرقه‌های جهان اسلام است و از نظر ویژگی‌های خاص انسانی، شخصیتی‌ست که در نواحی فراتر از جهان اسلام نیز شناخته شد؛ بنابراین مستشرقان کتاب‌هایی درباره او نگاشته‌اند.
طیبی تصریح کرد: برگزاری این کنگره در اصفهان می‌تواند برکات زیادی برای این شهر داشته باشد و حتی صعنت توریسم را هم گسترش دهد، همچون مرحوم استاد محمود فرشچیان که با وجود فراهم‌بودن شرایط تدفین در مشهد یا کربلا، اصفهان را انتخاب کرد؛ چراکه می‌دانست تدفین‌شدن در اصفهان، برای این شهر برکاتی به دنبال دارد.
سلمان فارسی در آثار هنری دوره عثمانی
در ادامه ارطغرل ارتکین، پژوهشگر اهل ترکیه و طلبه حوزه علمیه قم اظهار کرد: در مقاله‌ام سعی کردم تصوری را که سنی‌ها و شیعیان به‌طور کلی و عثمانی‌ها به‌طور ویژه از سلمان فارسی داشتند و آن را در آثار هنری اسلامی منعکس کردند، ارائه دهم.
وی گفت: بررسی زندگی سلمان فارسی علاوه بر بعد پژوهشی، در قالب داستان و ارائه جذاب نیز برای نسل جوان و نوجوان ضرورت دارد تا هویت اسلامی و آموزه‌های اخلاقی و تربیتی این صحابه بزرگ پیامبر(ص) به‌خوبی به مخاطبان عرضه شود.
لزوم اعتبارسنجی حدیث ثریا
همچنین حجت‌‌الاسلام والمسلمین علی راد، قرآن‌پژوه و دانشیار دانشگاه تهران در این نشست بیان کرد: حدیث ثریا یکی از احادیث مجموعه اخبار سلمان است. اخبار سلمان گستره موضوعی و معارفی، تنوع و فراوانی دارد و یکی از چالش‌های پیش‌روی آن مسئله اعتبار است، به‌طوری که در یک سده اخیر از سوی برخی از نواندیشان جهان اسلام و خاورشناسان مورد تردید قرار گرفته؛ بنابراین پرداختن به اعتبارسنجی و نقد و ارزیابی صحت احادیث یا اخبار سلمان یکی از ضرورت‌های این کنگره علمی و پژوهشی‌ست.
وی افزود: حدیث ثریا یکی از هنرهای اخبار سلمان است، به این معنا که همه ویژگی‌های یک حدیث قرب را داراست که عبارتند از علو در مضمون و محتوا، بازتاب گسترده در منابع و رویکردهای اخباری و حدیثی و داشتن اعتبار نسبی. این حدیث از پیامبر(ص) درباره سلمان و نژاد و تبار اوست. موضوع آن نیز تفاضل تبار سلمان یا ایرانیان در یکی از حوزه‌های دین، ایمان و معارف دیگر است.
این قرآن‌پژوه ادامه داد: از جمله پیش‌فرض‌های تاریخی حدیث ثریا می‌توان به قطعیت حضور سلمان، شهرت او به لقب سلمان، فارس‌بودن او به‌طور قطع، شناخته‌‌شده‌بودن شخصیت سلمان نزد اصحاب و ارجاع به سلمان با این لقب اشاره کرد. از نظر تاریخ‌گذاری نیز می‌توان این حدیث را جزو احادیث مدنی رسول‌الله(ص) تاریخ‌گذاری کرد. زمینه و بستر صدور آن نیز پرسش یکی از صحابه بعد از نزول آیه سوم سوره جمعه است.
سلمان فارسی و سیر حکمت در ایران و اسلام
محمدحسین ریاحی، نویسنده کتاب «سلمان، نماد حکمت در ایران و اسلام» نیز اظهار کرد: امروز می‌دانیم که در خصوص شناخت و معرفی شخصیت‌ها، به‌ویژه شخصیت‌های مؤثر و تاریخ‌ساز، مانند سلمان فارسی دچار مشکل هستیم. متأسفانه هجمه‌های زیادی به این موضوع وارد شده و بعضاً نتوانسته‌ایم به آن‌ها پاسخ دهیم؛ بنابراین لازم است که افراد جامعه و به‌خصوص نسل جوان با شخصیت‌هایی مثل سلمان بیشتر آشنا شوند.
وی گفت: هدف من از نگارش این کتاب این بود که جایگاه و زادگاه سلمان را معرفی کنم؛ مسیری که سلمان در زندگی خود طی کرد، بسیار جالب است و حکمت در ایران و اسلام را از دوره‌های پیشین، از دوران باستان تا تمدن اسلامی برای ما آشکار می‌کند؛ همچنین به بیان ویژگی‌های سلمان و در نهایت نسبت او با ادبیات فارسی پرداخته‌ام. قضاوت درباره این اثر را باید به دوستان علاقه‌مند و دانش‌پژوه واگذار کرد.
گالری:
کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
