فضیلت مسجد سهله (کامل الزیارات)
۱۳ آبان ۱۳۹۴ 0 ادعیه و زیاراتباب هشتم- فضيلت نماز خواندن در مسجد كوفه و سهله و ثواب آن؛ احادیث مربوط به فضیلت مسجد سهله و خواندن نماز در آن را بیان می کنیم (احادیث نهم الی یازدهم):
حدیث اول:
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَتٍّ الْجَوْهَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
محمّد بن الحسين بن مت الجوهرى، از محمّد بن احمد بن يحيى، از احمد بن محمّد، از ابى محمّد، از على بن اسباط، از برخى اصحابمان، از مولانا ابى عبد اللَّه عليه السّلام فرمودند:
حَدُّ مَسْجِدِ السَّهْلَةِ الرَّوْحَاءُ
حدّ مسجد سهله روحاء مى باشد.
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ مِثْلَهُ.
محمّد بن حسن بن احمد بن وليد، از محمّد بن حسن صفّار، از محمّد بن حسين، از على بن اسباط مثل روايت سابق را نقل كرده است.
حدیث دوم:
حَدَّثَنِي أَخِي عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ مُوسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُوسَى الْخَشَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَمِّهِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
برادرم على بن محمّد بن قولويه، از احمد بن ادريس بن احمد، از عمران بن موسى، از حسن بن موسى الخشاب از على بن حسان، از عمويش عبد الرّحمن بن كثير، از ابى عبد اللَّه عليه السّلام، وى مى گويد از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه به ابى حمزه ثمالى مى فرمودند:
سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِأَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ يَا أَبَا حَمْزَةَ هَلْ شَهِدْتَ عَمِّي لَيْلَةَ خَرَجَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَهَلْ صَلَّى فِي مَسْجِدِ سُهَيْلٍ قَالَ وَ أَيْنَ مَسْجِدُ سُهَيْلٍ لَعَلَّكَ تَعْنِي مَسْجِدَ السَّهْلَةِ
اى ابا حمزه آيا شاهد بودى عمويم شب خارج گرديد؟ ابو حمزه گفت: بلى. حضرت فرمودند: آيا وى در مسجد سهيل نماز گذارد؟ ابو حمزه گفت: مسجد سهيل كجا است؟ شاهد مقصودتان مسجد سهله است؟ .
قَالَ نَعَمْ قَالَ أَمَا إِنَّهُ لَوْ صَلَّى فِيهِ رَكْعَتَيْنِ- ثُمَّ اسْتَجَارَ اللَّهَ لَأَجَارَهُ سَنَةً فَقَالَ لَهُ أَبُو حَمْزَةَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي هَذَا مَسْجِدُ السَّهْلَةِ
حضرت فرمودند. بلى، سپس فرمودند: حقّا اگر وى (يعنى عموى امام صادق عليه السّلام كه زيد بن على بن الحسين عليهما السّلام باشد) در آن مسجد دو ركعت نماز مى خواند سپس از خداوند پناه مى خواست حق تعالى او را براى يك سال پناه مى داد. ابو حمزه محضر مباركش عرض كرد: پدر و مادرم فدايت شوند، اين مسجدى كه توصيفاتش را بيان فرموديد آيا مسجد سهله است؟
قَالَ نَعَمْ فِيهِ بَيْتُ إِبْرَاهِيمَ الَّذِي كَانَ يَأْتِي مِنْهُ إِلَى الْعَمَالِقَةِ وَ فِيهِ بَيْتُ إِدْرِيسَ الَّذِي كَانَ يَخِيطُ فِيهِ وَ فِيهِ مُنَاخُ الرَّاكِبِ وَ فِيهِ صَخْرَةٌ خَضْرَاءُ فِيهَا صُوَرُ الْأَنْبِيَاءِ [صُورَةُ جَمِيعِ النَّبِيِّينَ]
حضرت فرمودند: بلى، در آن مسكن و منزل جناب ابراهيم عليه السّلام بوده كه از آن بطرف عمالقه مى رفت و ايشان را ارشاد مى فرمود و نيز در آن منزل ادريس عليه السّلام است كه در آن به خياطی و دوزندگى اشتغال داشت و همچنين در آن استراحت گاه سواران و سنگ سبزى كه در آن صورت و شمايل انبياء نقش بسته شده مى باشد
وَ تَحْتَ الصَّخْرَةِ الطِّينَةُ الَّتِي خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهَا النَّبِيِّينَ وَ فِيهَا الْمِعْرَاجُ وَ هُوَ الْفَارُوقُ الْأَعْظَمُ مَوْضِعٌ مِنْهُ وَ هُوَ مَمَرُّ النَّاسِ وَ هُوَ مِنْ كُوفَانَ وَ فِيهِ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ
و در زير اين سنگ گلى هست كه خداوند عزّ و جل انبياء را از آن آفريده و از اين مكان و بمنزل معراج صورت گرفته و آن مكان به فاروق اعظم ناميده شده و آن محلّ عبور و مرور مردم به طرف محشر بوده و از كوفه محسوب مى شود و دميدن در صور در همين مكان واقع مى شود
وَ إِلَيْهِ الْمَحْشَرُ يُحْشَرُ مِنْ جَانِبِهِ سَبْعُونَ أَلْفاً- (يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ ... بِغَيْرِ حِسابٍ)[1] أُولَئِكَ الَّذِينَ أفلح [أَفْلَجَ] اللَّهُ حُجَجَهُمْ وَ ضَاعَفَ نِعَمَهُمْ
و از همين مكان به محشر راه پيدا شده و هفتاد هزار نفر محشور گشته و از همين مكان به طرف بهشت بدون حساب رهسپار گرديده و داخل آن مى شوند، ايشان كسانى هستند كه حقتعالى آنها را رستگار نموده و نعمت هايش بر ايشان را مضاعف كرده است،
فَإِنَّهُمُ الْمُسْتَبِقُونَ الْفَائِزُونَ الْقَانِتُونَ يُحِبُّونَ أَنْ يَدْرَءُوا عَنْ أَنْفُسِهِمُ الْمَفْخَرَ وَ يُحَلَّوْنَ بِعَدْلِ اللَّهِ عَنْ لِقَائِهِ وَ أَسْرَعُوا فِي الطَّاعَةِ فَعَمِلُوا وَ عَلِمُوا أَنَ (اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ)[2]
ايشان در ورود به بهشت بر يك ديگر سبقت و پيشى مى گيرند، رستگاران و اميدواران به رحمت حق بوده، دوست دارند فخر و كبر را از خود دور كنند، ايشان كسانى هستند كه عدل حق تعالى آنها را از ملاقات پروردگارشان ترسان و خائف نموده، ديگر از اوصاف ايشان آن است كه در طاعت و فرمان برادرى حق شتاب نموده و طريق عمل را پيش گرفته و مى دانند كه خداوند متعال به آنچه انجام مى دهند بصير و آگاه است،
لَيْسَ عَلَيْهِمْ حِسَابٌ وَ لَا عَذَابٌ يُذْهِبُ الضِّغْنَ يُطَهِّرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ مِنْ وَسَطِهِ سَارَ جَبَلُ الْأَهْوَازِ وَ قَدْ أَتَى عَلَيْهِ زَمَانٌ وَ هُوَ مَعْمُورٌ.
حسابى بر ايشان نبوده چنانچه عذاب و مؤاخذه اى متوجه ايشان نمى باشد. اين مكان كينه را از دلها برده و مؤمنين را از هر گونه آلودگى پاك مى نمايد، و از وسط آن كوه اهواز (در برخى نسخ «اهوان» ضبط شده) رد شده و روزگارى بر آن گذشته كه در طى آن اين مكان معمور و آباد بوده است. مترجم گويد: همان طورى كه مرحوم علامه مجلسى عطّر اللَّه مرقده در بحار فرموده الفاظ اين حديث از غلط و سقم خالى نمى باشد.
حدیث سوم:
حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الرَّازِيِّ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِيهِ سَيْفٍ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَوْ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ:
پدرم از سعد بن عبد اللَّه و او از ابى عبد اللَّه محمّد بن ابى عبد اللَّه رازى جامورانى و او از حسين بن سيف بن عميره و او از پدرش سيف و او از ابى بكر خضرمى و او از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام يا ابو جعفر عليه السّلام نقل نموده، مى گويد:
قُلْتُ لَهُ أَيُّ بِقَاعِ الْأَرْضِ أَفْضَلُ بَعْدَ حَرَمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ ص
محضر مباركش عرضه داشتم: بعد از حرم خداوند عزّ و جل و حرم رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم چه مكانى از زمين از امكنه ديگر برتر و اشرف مى باشد؟
فَقَالَ الْكُوفَةُ يَا أَبَا بَكْرٍ هِيَ الزَّكِيَّةُ الطَّاهِرَةُ فِيهَا قُبُورُ النَّبِيِّينَ الْمُرْسَلِينَ وَ قُبُورُ غَيْرِ الْمُرْسَلِينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ الصَّادِقِينَ وَ فِيهَا مَسْجِدُ سُهَيْلٍ الَّذِي لَمْ يَبْعَثِ اللَّهُ نَبِيّاً إِلَّا وَ قَدْ صَلَّى فِيهِ
حضرت فرمودند: اى ابو بكر، آن زمين كوفه مى باشد، اين زمين پاك و پاكيزه بوده و در آن قبور انبياء مرسل و غير مرسل و اوصياء انبياء بوده و در آن مسجد سهيل قرار دارد، از خصوصيات اين مسجد آن است كه حق تعالى هيچ پيغمبرى را مبعوث نفرموده مگر آنكه وى در آن نماز خوانده است
وَ مِنْهَا يَظْهَرُ عَدْلُ اللَّهِ وَ فِيهَا يَكُونُ قَائِمُهُ وَ الْقُوَّامُ مِنْ بَعْدِهِ وَ هِيَ مَنَازِلُ النَّبِيِّينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ وَ الصَّالِحِينَ.
و نيز از آن عدل الهى ظاهر و آشكار مى گردد و در آن قائم حق تعالى قيام نموده و پس از آن عدالت را بر پاى مى فرمايد، در اين زمين منازل انبياء و اوصياء صالح مى باشد.