رفتار امام علی (علیه السلام) با ایرانیان (2)

 رفتار نیک و پسندیده ی امیرالمؤمنین (ع) با ایرانیان و غیر مسلمان ها باعث امیدواری آنها شد. استقبال مردم از حضرت در کوفه، دیدار با حضرت برای احیای نهر، هدیه های دهقان ها به حضرت در ایام خاص، رجوع به حضرت برای حلّ مشکل خود، اسلام آوردن برخی دهقانان و بزرگان ایرانی در زمان خلافت حضرت، همه حکایت از رفتار پسندیده و جالب امام علی(ع) دارد. از آنجا که مردم امید به رحمت و مهربانی خلیفه ی مسلمین داشتند با این که غیر مسلمان بودند، اما این جرأت را پیدا کردند که از حاکمان خود به امیرالمؤمنین (ع) شکایت کنند. امیرمؤمنان (ع) به شکایت آنها ترتیب اثر داده و کارگزار خود را به رأفت با آنان تشویق نموده است. نمونه روشن آن نامه 19 نهج البلاغه است.

 (نامه به يكى از فرمانداران به نام عمر بن ابى سلمه ارحبى كه در فارس ايران حكومت مى ‏كرد)

 شاکیان، دهقانان ایرانی هستند که از سخت گیری حاکم خود عمرو بن سلمه ارحبی به حضرت شکایت می کنند. امام علی(ع) نیز طی نامه ای وی را به خوشرفتاری با مردم ذکر شده دعوت نموده و در عین حال به نکته ای اشاره می کند، که چون غیر مسلمان هستند نباید در مسائل سیاسی دخالت داشته باشند.

«پس از نام خدا و درود. همانا دهقانان مركز فرمانداريت، از خشونت و قساوت و تحقير كردن مردم و سنگدلى تو شكايت كردند. من در باره آنها انديشيدم، نه آنان را شايسته نزديك شدن يافتم، زيرا كه غیرمسلمانند، و نه سزاوار قساوت و سنگدلى و بد رفتارى هستند، زيرا كه با ما هم پيمانند. رفتارى توأم با شدّت و نرمش داشته باش! اعتدال و ميانه روى را در نزديك كردن يا دور كردن، رعايت كن‏»

علی (ع) ماهویه فرمانده ی ایرانی را که مسلمان نشده بود، مسؤول خراج در منطقه مرو قرار داد.

---

منبع: نهج البلاغه، نامه 19