اعمال شب جمعه اول ماه رجب
۱۹ آبان ۱۳۹۵ 0 فرهنگ و اجتماع
اهمیت اولین شب جمعه ماه رجب
شب جمعه اول ماه رجب را بنا به فرموده رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم ملائكه ليلة الرغائب گويند. بحار ج ۲۰ ص ۳۴۴ و مرحوم زنوزى در جلد سوم جواهر الاخبار ص ۷۰ و مرحوم سيد بن طاوس در اقبال ص ۶۳۲ نوشته: انس بن مالك گفت پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم فرمود : رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است . سپس فرمود : هر كس همه رجب را روزه بدارد سزاوار سه چيز است تمام گناهان او بخشوده شود و در آينده خداوند او را از گناه نگه مى دارد در روز قيامت از عطش در امان است .مردى ضعيف برخاست .عرض كرد يا رسول الله من عاجزم نمى توانم تمام ماه رجب را روزه بگيرم . حضرت فرمود روز اولش را روزه بدار. زيرا خداوند به يك حسنه ده برابر خواهد داد و روز وسط و روز آخرش را روزه بگير كه ثواب تمام ماه را خداوند مى دهد و اما از شب اول جمعه ماه رجب غفلت نكن . زيرا آن شب را ملائكه شب رغائب مى گويند . زيرا ثلث شب كه گذشت ملكى در آسمان و زمين نمى ماند كه در كعبه و حوالى آن جمع مى شوند . خداوند به آنها متوجه شده مى فرمايد : اى ملائكه من هر چه مى خواهيد سوال كنيد .عرض مى كنند پروردگارا حاجت ما اينست كه روزداران ماه رجب را ببخشى .خداوند مى فرمايد بخشيدم . سپس حضرت مى فرمايد : هر كس اولين پنجشنبه رجب را روزه بدارد سپس بين نماز شام و خفتن دوازده ركعت نماز بخواند (اقبال) در هر دو ركعت سلام دهد و در هر ركعت يك حمد و سه مرتبه سوره انا انزلناه و ۱۲ مرتبه سوره قل هو الله احد بخواند و بعد از فراغت هفتاد مرتبه بگويد اللهم صل على محمد و على آله سپس سجده كند و در سجده ۷۰ مرتبه بگويد سبّوح قدّوس ربُّ الملائكة و الروح سپس سرش را بردارد و بگويد ربِّ اغفر وارحم و تجاوز عمّا تعلم انّك انت العلى الاعظم سپس سجده كند و بگويد همان ذكر را و بعد از خداوند حاجتش را بخواهد خدا مستجاب مى كند . پيامبر فرمود : قسم به خداوندى كه جان من در دست اوست عبد يا امّه اى اين نماز را نمى خواند مگر خداوند تمام گناهانش را مى بخشد ولو باندازه كف دريا باشد و در آخر حديث آمده در شب اول قبر ثواب اين نماز با بهترين صورت مى آيد و مژده مى دهد كه از هر سختى نجات يافتى سوال مى كند كه تو كيستى جواب ميدهد من ثواب همان نماز هستم كه فلان شب به جا آوردى آمده ام تا مونس تو باشم و وحشت را از بين ببرم.
ناگفته نماند مردم كه در رغائب به زيارت اهل قبور مى روند و احسانهائى مى كنند اين روش پسنديده اى در شرع مى باشد و هميشه مطلوب است و مخصوص رغائب نيست . بلكه از حديث مذكور استفاده مى شود شب رغائب براى بخشودن زندگان است نه مردگان و رغائب جمع رغيبه بمعنى احسانها و نيكوئيها يعنى در شب رغائب خداوند متعال به بندگان قائم و عابد خود كه به درگاهش مى نالند بيشتر احسان مى كند و مى بخشايد و باحسان مردگان و به زيارت اهل قبور رفتن سفارش بيشتر شده و مخصوص رغائب نيست . از جمله:
در صدف شيروانى ص ۱۳۰ آمده: از پيامبر اسلام نقل شده كه حضرت فرمود : مردگان خود را در قبورشان فراموش نكنيد و آنها به احسان شما منتظرند و آنها راغبند در اعمال خوب شما شركت كنند ولى قادر نيستند محبوسند . به مردگان خود احسان كنيد.
و در حديث ديگر از رسول خدا نقل شده: هر كس تصدق و احسان كند به مردگانش خداوند امر مى كند به جبرئيل با عده اى از ملائكه در دست هر يك طبقى از نور وارد قبر آن مرحوم مى شوند و سلام مى دهند و مى گويند اين هديه فلانى به توست الى آخر.
در حديث ديگر از پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم آمده : صل رحمك ولو بشربة من ماء يعنى صله رحم ولو با آب دادن و در روايت ديگر فرموده صلح ارحام كنيد ولو با سلام دادن.
در مستدرك الوسائل: قال رسول اللّه : من اطعم اخاه حلاوة اذهب اللّه عنه مرارة الموت هر كس به برادر دينى خود شيرينى بخوراند خداوند تلخى مرگ را از او مى برد، به نظر مى آيد كه احسان مردم و حلوا پختن و خوراندن آن به مؤمنين عندالموت و بعدالموت از اين باب باشد.
پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم فرمود ماه رجب ماه استغفار امت من است . پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش كنيد كه خدا آمرزنده و مهربان است . رجب را اَصبّ مى گويند . زيرا رحمت خدا در اين ماه بر امت من بسيار ريخته مى شود . پس بسيار بگوئيد استغفر اللّه و اسئله التّوبة (اَصبّ يعنى بسيار ريزنده).
و به ماه رجب اصمّ نيز گويند . زيرا اصمّ يعنى كسى كه چيزى نمى شنود. چون در اين ماه جنگ حرام بود حركت جنگى و صداى سلاح و صوت سربازى شنيده نمى شد. رجب المرجَّب نيز گويند . يعنى رجب معظّم، در جاهليّت اين ماه را معظم مى داشتند و جنگ نمى كردند و اسلام نيز تثبيت نمود.