شرح زیارت امین الله ؛ معنای « وَعَمِلْتَ بِكِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ (ص) »

در بخشی از زیارت امین الله، زائر شهادت می دهد به اینکه امام به کتا ب و سنت عمل کرده است:

« وَ عَمِلْتَ بِكِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ‏ حَتَّى دَعَاكَ اللَّهُ إِلَى جِوَارِهِ فَقَبَضَكَ إِلَيْهِ بِاخْتِيَارِهِ‏ »

عمل کردن امام به کتاب الهی و سنت پیامبر

عمل به کتاب الهی و سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله (1) تنها راه بندگی خداوند متعال است و رسیدن به کمال مطلق و رحمت بی پایان الهی است و لذا سالک به هر اندازه ای که در مقام دل، تسلیم در برابر کتاب و سنت بوده و در مقام عمل در تمامی حرکات و سکنات آنها را پیاده نماید، به همان مقدار به مقام بندگی و رحمت الهی نائل شده است و اولین کسی که لازم است این گونه باشد امام است.

از این جهت علی علیه السلام می فرماید:

و اقتدا کنید به هدایت پیامبرتان چون آدمی بهترین هدایت است و به سنت او متصف شوید زیرا آن هدایت کننده ترین سنتهاست .(2)

و درباره وظیفه امام می فرماید:

و بر امام لازم نیست جز... و تلاش در نصیحت کردن و زنده کردن سنت (3)، و در جای دیگر(4) خود را سزاوارترین مردم به دانستن سنت و پیاده کردن آن معرفی می کند، و نیز(5) برترین بندگان خدا نزد او امام عادلی معرفی کرده است که هدایت یافته باشد و هدایت کند و سنت معلومه را اقامه کند، و در مقابل، بدترین ایشان را امام جائری معرفی می کند که گمراه است و دیگران را نیز گمراه می کند و سنت عمل شده را نابود می کند، و در جای دیگر(6)، اظهار اشتیاق می کند به برادرانش که سنت را زنده کرده و بدعت را نابود کرده اند، و آن(7) را از خصوصیات اولیاء خداوند دانسته است.

در این صورت است که بنده خالص بوده و خداوند متعال نیز او را به نزد خود برده و اخرالامر به او خطاب می نماید:

یا ایها النفس المطمئنة، ارجعی الی ربک راضیة مرضیة، فادخلی فی عبادی، و ادخلی جنتی

ای نفس آرام، در حالی که راضی هستی و مورد رضایت می باشی به سوی پروردگارت رجوع کن، پس در زمره بندگان من داخل شو و در بهشت من وارد شو.(8)

لذا چنین بنده ای را خداوند متعال خود قبض روح می نماید . همان طور که در وصف اهل آخرت می فرماید:

حتی اذا فارق روحه جسده لا اسلط علیه ملک الموت و لایلی قبض روحه غیری

تا وقتی که روحش از بدنش مفارقت کند ملک الموت را بر او مسلط نکرده و متولی قبض روح او کسی غیر از من نخواهد بود.(9)

البته این مطلب منافات ندارد با افاضه فیض از طریق وسایط . زیرا خداوند در توجه این بندگان خاص تصرف می کند و ایشان وسایط را نمی بینند و جز به خودش توجه نمی کنند.

ائمه علیهم السلام از عالی ترین مصادیق این بندگان می باشند و به این جهت به ایشان خطاب می کنیم که شما تا آخر عمر به کتاب الهی و سنت پیامبرش به طور مطلق عمل نمودید و لحظه ای از این راه منحرف نگشتید، تا اینکه خداوند متعال شما را به جوار رحمت خویش دعوت نمود و این همان جنت الهی است.

البته همه انسانها مأمورند که بندگی مطلق خداوند را تا وقت مرگ انجام دهند که:

واعبد ربک حتی یأتیک الیقین

: بندگی کن پروردگارت را تا وقتی که مرگت فرا رسد . چنین بنده ای مخاطب به خطاب بالاتری می شود و چنانکه در روایت(11) است به او گفته می شود: که در زمره بندگان من، یعنی محمد و آل محمد داخل شو.(10)

پی نوشت :

1- مراد از سنت، فرمایشات رسول اکرم صلی الله علیه و آله است که به طور قطع از آن حضرت ثابت شده است و از آن جمله روایات متواتره ای است که آن حضرت ما را به ائمه علیهم السلام ارجاع داده است تا در تمامی امور از ایشان پیروی نماییم . بنابراین برای به دست آوردن فرمایشات یقینی رسول اکرم صلی الله علیه و آله در معارف دینی ، باید به اقوال ائمه هدی علیهم السلام رجوع کنیم که آنها برای ما حجت است .

2- المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه ، خطبه 110.

3- همان ، خطبه 105.

4- همان ، خطبه 125.

5- همان ، خطبه 164.

6- همان ، خطبه 182.

7- همان ، خطبه 192.

8- فجر: 27 - 30.

9- وافی ، چاپ قدیم ، ج 3، قسمت 2، ص 39.

10- حجر: 99.

11- فروع کافی ، ج 3، ص 128.

منبع :

سیمای مخبتین (شرح زیارت امین الله)، شیخ محمود تحریری