احیا در شب عید قربان (اقبال الاعمال)

احیا در شب عید قربان (اقبال الاعمال)

۰۶ دی ۱۳۹۵ 0 ادعیه و زیارات
الجزء الأول؛ هذا مبدأ ذكر الأعمال الأشهر الثلاثة أعني شوال و ذي قعدة و ذي حجة من كتاب الإقبال‏، الباب الرابع فيما نذكره مما يتعلق بليلة عيد الأضحى و يوم عيدها، فصل فيما نذكره من فضل إحياء ليلة عيد الأضحى‏
جلد اول، شروع ذکرهای اعمال ماه های سه گانه، یعنی شوال، ذی القعده و ذی الحجه از کتاب اقبال الاعمال، باب چهارم، اعمالی که متعلق به شب و روز عید قربان است، فصل اول، فضیلت احیای شب عید قربان:
رُوِّينَا ذَلِكَ بِإِسْنَادِنَا إِلَى جَدِّي أَبِي جَعْفَرٍ الطُّوسِيِّ رَحِمَهُ اللَّهُ فِيمَا رَوَاهُ عَنِ الصَّادِقِ ع عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ‏
جدّم «ابو جعفر طوسى» -رحمه اللّه-در روايتى منقول از امام صادق-عليه السّلام-به نقل از پدر و جدّ بزرگوارش آورده است:
كَانَ يُعْجِبُهُ أَنْ يُفَرِّغَ نَفْسَهُ أَرْبَعَ لَيَالٍ فِي السَّنَةِ وَ هِيَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ مِنْ رَجَبٍ وَ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ لَيْلَةُ الْفِطْرِ وَ لَيْلَةُ الْأَضْحَى‏
على-عليه السّلام-دوست داشت كه در طول سال در  چهار  شب خود را از كارهاى ديگر فارغ ساخته و به خود بپردازد [و آن‌ها را احيا كند]. اين  چهار  شب عبارت‌اند از: شب اول ماه رجب، شب نيمه‌ى شعبان، شب عيد فطر و شب عيد قربان.[1]
و اعلم أن إحياء الليالي بالعبادات هو أن يكون حركاتك و سكناتك و إراداتك و كراهاتك جميعها معاملات لله جل جلاله و تقصد بها التقرب إليه و الإقبال عليه و الأدب بين يديه فيما يكرهه أو يرضاه كما يكون العبد بين يدي مولاه إذا كان المولى يراه فإن كانت فيها عبادات متعينات فاعمل عليها و إن لم يكن فيها عبادة متعينة أو كانت فيها عبادات مرويات و لكن يبقى من الليل ما ليس له وظائف متعينات فليكن إحياء ما يتخلف من الليلة التي يراد إحياؤها بالعبادات بالاستغفار و إصلاح ما بينك و بين الله جل جلاله من طهارة الأسرار و زوال ظلمة الإصرار و ما يحتاج مثلك إليه من الأذكار و سعادة الدنيا و دار القرار و إن غلبك النوم [يوم ما] فليكن نومك على نية التقرب إلى العظمة الإلهية لتستعين به على النشاط و الإقبال على زيادة العبادات للأبواب الربانية فإذا عملت على هذا النظام تكون قد ظفرت بإحياء تلك الليلة على التمام إن شاء الله جل جلاله‏

مقصود از احیای شب؛ مراد از احياى شب با انجام عبادات، آن است كه همه‌ى حركات، سكنات، خواست‌ها و ناخوشايندى‌هاى تو، همگى معامله و مراقبه با خداوند-جلّ جلاله-باشد و نيت تو از آن‌ها، تقرب و اقبال به درگاه خدا و رعايت ادب در همه‌ى امور-اعم از خوشايند و ناخوشايند-در پيشگاه خدا باشد، به صورتى كه گويا در پيشگاه مولاى خود هستى و مولاى تو، تو را مى‌بيند. بنابراين، اگر آن شب، عبادت مخصوصى داشت، به همان‌ها عمل كن و اگر عبادت خاصى نداشت، يا عبادت ويژه‌اى بر آن شب نقل شده بود ولى بخشى از شب داراى وظيفه‌ى مشخص نبود، مقدار باقى‌مانده از شب را با انجام استغفار و اصلاح رابطه‌ى ميان خود و خداوند-جلّ جلاله-با تطهير دل و زدودن تاريكى‌هاى حاصل از اصرار بر گناه و انجام اذكار و امور ديگر كه براى كسب سعادت دنيا و سراى جاودانه‌ى آخرت بدان نياز دارى، احيا كن و اگر خواب بر تو چيره شد، به نيت تقرب به عظمت الهى بخواب تا بدين‌وسيله نشاط لازم را تحصيل نموده و به انجام عبادات بيشتر به درگاه ربانى روى آورى. اگر به اين ترتيب عمل كنى، ان شاء اللّه تعالى به صورت كامل به احياى شب، نايل خواهى شد.


[1]) مصباح المتهجد، ص 648. نيز ر. ك: صحيفه‌ى سجاديه، دعاى 46.

کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث