وظایف ما نسبت به نعمت وجود پیامبر اکرم ( ص ) - سید محمد مهدی میرباقری (صوت + متن)
۰۹ مرداد ۱۳۹۶ 0 صوتی و تصویرینعمتها و رحمتهایی که خداوند به بندگان عنایت می کند دو دسته است.
1. یکی رحمت عامه خداوند است که همه موجودات حتی کفار و منکرین خدا از آن بهره مند می شوند. مثل رزقهای مادی و ظاهری که خداوند هم به مؤمنان و هم به کفار می بخشد. حتی خداوند در قرآن می فرماید اگر شما مؤمنان تحمل می کردید و با دیدن این نعمتهایی که به کفار می دهیم کافر نمی شدید ما بیش از این به کفار امکانات می دادیم: «وَ لَوْ لا أَنْ يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ وَ مَعارِجَ عَلَيْها يَظْهَرُونَ» (زخرف/33) اگر (تمكّن كفّار از مواهب مادى) سبب نمىشد كه همه مردم امت واحد (گمراهى) شوند، ما براى كسانى كه به (خداوند) رحمان كافر مىشدند خانههايى قرار می داديم با سقفهايى از نقره و نردبانهايى كه از آن بالا روند.
البته بهره مندی مؤمنان و کفار در همین رزقهای ظاهری تفاوت دارد. به مؤمن از رزق پاک و حلال و از سفره نبی اکرم(ص) بهره مند می شود و کافر از رزق ناپاک و از سفره محرمات که سفره شیطان می خورد. حلال و حرام هم ظاهر و باطن دارند. ظاهر حلالها همان غذای حلال و عمل حلال و ... است و باطن آن ولایت نبی اکرم(ص) و اهلبیت(ع) است. حرام هم ظاهر و باطن دارد : قرآن می فرماید: «قُلْ إِنَّما حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ...»؛ بگو: پروردگار من زشتكاريها را چه آشكار باشند و چه پنهان حرام كرده است.
بر اساس روایاتی که در ذیل این آیه آمده است: ظاهر حرام همان غذای حرام و اعمال حرام ظاهری است و باطن آن ولایت دشمنان نبی اکرم (ص) است.
2. رحمت رحیمیه خداوند که نعمتها و رحمتهای مخصوص خداوند است که متناسب با درجات بندگی و معرفت به بندگان عنایت می شود. از جمله این نعمتها قرآن است. هر چه ایمان و طهارت شخص بیشتر باشد بهره مندی او از این نعمت بزرگ بیشتر است.
«يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ »(یونس/57) اى مردم! اندرزى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است و درمانى براى آنچه در سينه هاست؛ (درمانى براى دلهاى شما؛) و هدايت و رحمتى است براى مؤمنان.
و اما سرآمد این رحمتهای خاص که بالاترین نعمت ظاهر و باطن است و نعمتی بالاتر از آن وجود ندارد وجود مقدس نبی اکرم (ص) است. ایشان که خاصّه الله و خالصه الله و بنده برگزیده خداوند هستند و همه عوالم با نور ایشان نورانی شده است به لطف و عنایت خداوند به سوی ما آمده اند و با خداوند عهد بسته اند تا دست ما را بگیرند و در وادی توحید سیر دهند و به قرب خداوند برسانند. و این بزرگترین نعمت از سوی خداوند است:
«لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفي ضَلالٍ مُبينٍ» (آل عمران/164)؛ خداوند بر مؤمنان منت نهاد [نعمت بزرگى بخشيد] هنگامى كه در ميان آنها، پيامبرى از خودشان برانگيخت؛ كه آيات او را بر آنها بخواند، و آنها را پاك كند و كتاب و حكمت بياموزد؛ هر چند پيش از آن، در گمراهى آشكارى بودند. (164)
به برکت این وجود مقدس است که قرآن در دسترس ما قرار گرفت. قرآن جایگاه رفیع دارد: «وَ إِنَّهُ في أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكيمٌ» (زخرف/4)؛ و آن در «أمّ الكتاب» [لوح محفوظ] نزد ما بلندپايه و استوار است.
به برکت ایشان است که قرآن نازل شد. اگر وجود مقدس نبی اکرم نبودند این علوم و معارف الهی همیشه پنهان بود و هیچ بشری از آن بهره مند نمی شد. ایشان طعم توحید را چشیده اند و مأموریت یافته اند تا حقیقت توحید را که به ایشان وحی شده است به بشر بچشانند و همه انسانها را به توحید برسانند: « قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» (کهف/110)؛ بگو: «من فقط بشرى هستم مثل شما؛ (امتيازم اين است كه) به من وحى مىشود كه تنها معبودتان معبود يگانه است؛ پس هر كه به لقاى پروردگارش اميد دارد، بايد كارى شايسته انجام دهد، و هيچ كس را در عبادت پروردگارش شريك نكند.
حالا این نعمت بزرگ به بشر داده شده است و شکر این نعمت واجب است. کفران این نعمت گناه بزرگ و نابخشودنی است. حتی گاهی ترک اولی نسبت به این نعمت موجب سقوط انسان می شود. شکر این نعمت چگونه است؟ خداوند برای شکرگزاری از این نعمت بزرگ وظایفی را برای ما مشخص نموده است:
1. دوستی و محبت پیامبر اسلام(ص)
مردم نسبت به نبی اکرم(ص) سه دسته می شوند: کافران، منافقان و مؤمنان. قرآن می فرماید اگر می خواهید از مؤمنان باشید این همراهی لوازمی دارد و آن اینکه باید خدا و رسول خدا(ص) از همه تعلقات شما مانند نزدیکان و اموال و کسب و کارتان برایتان محبوب تر باشند.
«قُلْ إِنْ كانَ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ وَ إِخْوانُكُمْ وَ أَزْواجُكُمْ وَ عَشيرَتُكُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسادَها وَ مَساكِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ في سَبيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقينَ» (توبه/24)؛ بگو: «اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طايفه شما، و اموالى كه به دست آوردهايد، و تجارتى كه از كساد شدنش مىترسيد، و خانه هايى كه به آن علاقه داريد، در نظرتان از خداوند و پيامبرش و جهاد در راهش محبوبتر است، در انتظار باشيد كه خداوند عذابش را بر شما نازل كند؛ و خداوند جمعيّت نافرمانبردار را هدايت نمىكند.
در روایتی از نبی اکرم(ص) آمده است: « لا يُؤمِنُ أحَدُكُم حَتّى أكونَ أحَبَّ إلَيهِ مِن والِدِهِ و وَلدِهِ وَ النّاسِ أجمَعينَ .پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هيچ يك از شما ايمان نمى آورد ، مگر هنگامى كه من برايش از پدرش و فرزندش و همه مردم ، دوست داشتنى تر باشم». حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله و سلّم جلد دوازدهم محمّد محمّدی ری شهری صفحه 224
2. اطاعت از پیامبر(ص)
دستور دیگر اطاعت کردن از ایشان است. یعنی بدون چون و چرا از ایشان اطاعت کنیم و از فرمانهای ایشان بدون مناقشه و سخت گیری. نتیجه این اطاعت هم می شود همراهی با پیامبر خدا(ص). قرآن می فرماید: «وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفيقاً» (نساء/69) و كسى كه خدا و پيامبر را اطاعت كند، (در روز رستاخيز،) همنشين كسانى خواهد بود كه خدا، نعمت خود را بر آنان تمام كرده؛ از پيامبران و صدّيقان و شهدا و صالحان؛ و آنها رفيقهاى خوبى هستند
3. تبعیت از پیامبر(ص)
تبعیت را خدا از محبین خواسته است. انسانی که در محبتش به نبی اکرم (ص) صادق باشد از ایشان تبعیت می کند و نتیجه تبعیت این است که انسان محبوب خداوند می شود:«قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ» (آل عمران/31)؛ بگو: «اگر خدا را دوست مىداريد، از من پيروى كنيد تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد. و گناهانتان را ببخشد و خدا آمرزنده مهربان است»
کسی که با محبت خدا بیگانه است باکی ندارد که خدا از او راضی باشد یا نه. اما برای محّبین خداوند هیچ چیز مهمتر از این نیست خدا از او راضی باشد. رسیدن به رضای خدا با تبعیت از نبی اکرم(ص) محقق می شود. زیرا پیامبر(ص) حبیب خدا هستند و هر کس نسبتی باحبیب خدا پیدا کند محبوب خدا می شود.
4. صلوات بر ایشان و تسلیم ایشان شدن
دستور دیگر این است که بر نبی اکرم(ص) مستمراً صلوات بفرستیم و تسلیم ایشان باشیم. «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْليماً»( احزاب/56)؛ خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مىفرستد. اى كسانى كه ايمان آوردهايد، بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملًا تسليم (فرمان او) باشيد.
مقام صلوات مقام تجدید عهد با پیامبر(ص) است. عهد ما با ایشان این است که ایشان رهبر و پیشرو باشند و ما به دنبال ایشان حرکت کنیم . صلوات اقرار به مقامات ایشان و خضوع و تواضع نسبت به ایشان است. و قدم بعد از این اقرار تسلیم شدن نسبت به ایشان است. نتیجه صلوات ما بر پیامبر(ص) این است که خداوند و ملائکه بر ما صلوات می فرستند که نتیجه صلوات خدا این است که ما را از ظلمت به سوی نور هدایت می کند:
«هُوَ الَّذي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ كانَ بِالْمُؤْمِنينَ رَحيماً» (احزاب/43)؛ او كسى است كه بر شما درود و رحمت مىفرستد و فرشتگان او (نيز) براى شما تقاضاى رحمت مىكنند تا شما را از ظلمات به سوى نور رهنمون گردد. او نسبت به مؤمنان همواره مهربان بوده است.