چهل حدیث از امام باقر علیه السلام
۲۸ بهمن ۱۴۰۰ 0 اهل بیت علیهم السلامحدیث اول: بقـاى دين خــدا
امـام بـاقر عليه السلام دربـاره آيـه« كل شى هـالك الاّ وجـهه »بـه ابوحمزه ثمالى فرمود:
فَيَهلِكُ كُلُّ شَى ءٍ وَ يَبْقَى الوَجْهُ اَنّ عَزَّوَجَلَّ اَعْظَمُ مِنْ اَنْ يُوصَفَ بِالوَجهِ وَلِكن مَعُناهُ كُلُّ شَى ءٍ هالِكٌ اِلاّ دينُهُ وَ الوَجْهُ الذّى يُؤتى مِنهُ
هر چيز نابود مى شود و وجه باقى مى ماند. خداوند بزرگ تر از آن است كه وجه (چهره) داشته باشد
و معناى آيه اين است كه همه چيز نابود مى شود الاّ دين خدا و سمت و سويى كه مردم از آن به سمت خدا رو مى آورند.
و معناى آيه اين است كه همه چيز نابود مى شود الاّ دين خدا و سمت و سويى كه مردم از آن به سمت خدا رو مى آورند.
معانى الاخبار، ص 12
حدیث دوم: نشـانه هاى شـيعه
يكى از ياران امام باقر عليه السلام به آن حضرت گفت: شيعيان در منطقه ما زيادند. حضرت فرمود:
هَلْ يَعْطِفُ الغَنِىُّ عَلى الفَقيرَ، وَ يَتَجاوَزُ المُحْسِنُ عَنْ المُسى ء وَ يَتَواسُونَ؟ قُلْتُ: لا، قالَ عليه السلام : لَيْسَ هؤُلاءِ الشّيعَةَ، الشَّيعَةُ مَنْ يَفْعَلُ هذا
آيـا توانـگر آنان بر فقير مهر مى ورزد؟ و نيكوكار از بدكار مى گذرد؟ و مواسات و بذل و بخشش مالى دارند؟
گفت: خير. حضرت فرمود: اينان شيعه نيستند. شيعه كسى است كه چنين باشد.
گفت: خير. حضرت فرمود: اينان شيعه نيستند. شيعه كسى است كه چنين باشد.
قضاء حقوق المؤمنين، الشيخ ابو على الصورى، ص 21، ح 22
حدیث سوم: چشـم هاى عـزيز
امام باقر عليه السلام فرمود
كُلُ عَيْنٍ باكِيَةٌ يَوْمَ القِيامَةِ اِلاّ ثَلاثَ عُيُونٍ: عَيْنٌ سَهَـرَتْ فِى سَبـيلِ اللّه ِ. وَ عَيْنٌ فاضَت مِنْ خَشْيَةِ اللّه ِ. وَ عَيْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّه
روز قيامت همه چشم ها گريان است مگر سه چشم: چشمى كه در راه خدا بيدار مانده است،
چشمى كه از خوف خدا گريسته است، چشمى كه از محارم الهى فرو بسته شده است.
چشمى كه از خوف خدا گريسته است، چشمى كه از محارم الهى فرو بسته شده است.
معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 34
حدیث چهارم: خصـلتهاى الـهى
امام باقر عليه السلام فرمود
تِسْعُ خِصالٍ خَصَّ اللّه ُ بِها رُسُلَهُ فَاْمتَحِنُوا أنفُسَكُمْ فَإنْ كانت فَيكُمْ فَاحْمَدُوا اللّه َ تَعالى عَلَيْها فاْسَاَلُوُهُ فِيْها،
وَ هُمُ: اليَقينُ وَ القَناعَةُ وَ الصَّبْرُ وَ الشُّكْرُ وَ الحِلْمُ وَ حُسْنُ الخُلْقِ وَ السَّخاءُ وَ الشَّجاعَةُ وَ التَّنَزُّهُ.
وَ هُمُ: اليَقينُ وَ القَناعَةُ وَ الصَّبْرُ وَ الشُّكْرُ وَ الحِلْمُ وَ حُسْنُ الخُلْقِ وَ السَّخاءُ وَ الشَّجاعَةُ وَ التَّنَزُّهُ.
نُه خصلت است كه خداوند آن ها را از ويژگيهاى پيامبرانش قرار داده است.
پس خود را بيازماييد بنگريد اگر آنها را داريد، خدا را حمد و ستايش كنيد
و اگر نداريد از او بخواهيد. آن ها عبارتند از: يقين، قناعت،
صبر، شكر، حلم، حسن خلق، سخاوت، شجاعت، پاكيزگى و پارسايى.
پس خود را بيازماييد بنگريد اگر آنها را داريد، خدا را حمد و ستايش كنيد
و اگر نداريد از او بخواهيد. آن ها عبارتند از: يقين، قناعت،
صبر، شكر، حلم، حسن خلق، سخاوت، شجاعت، پاكيزگى و پارسايى.
معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 34
حدیث پنجم: خصلتهاى بد و آثـار آنها
امام باقر عليه السلام فرمود
مَنْ كَذَبَ ذَهَبَ جَمالُهُ، وَ مَنْ ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفْسَهُ وَ كَثُرَتْ هُمُومُهُ وَتَظاهَرَ عَلَيْهِ الْـنِّعمَةَ فَلْيُكْثِر مِنَ الشُّكْرِ،
وَ مَنْ كَثُرَتْ هُمُومُهُ فَليُكثِرْ مِنْ الاِسْتِغفارِ، وَ مَنْ اَلَحَّ عـَلَيْهِ الفَقرُ، فَليَقُلْ « لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّه ِ العَلِىّ العَظيمِ
وَ مَنْ كَثُرَتْ هُمُومُهُ فَليُكثِرْ مِنْ الاِسْتِغفارِ، وَ مَنْ اَلَحَّ عـَلَيْهِ الفَقرُ، فَليَقُلْ « لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّه ِ العَلِىّ العَظيمِ
هر كس دروغ بگويد آراستگى او برود، هر كس اخـلاقش بد شود خـود را عذاب مى دهد و اندوهش فراوان مى شود.
هر كس نعمت ها پيايى بر او فرود آيد، بايد زياد شكر كند. هر كس اندوهش زياد شود، بسيار استغفار كند.
و هر كس فقر بر او فشار آورد، بگويد: «لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّه ِ العَلِى العَظيمِ».
هر كس نعمت ها پيايى بر او فرود آيد، بايد زياد شكر كند. هر كس اندوهش زياد شود، بسيار استغفار كند.
و هر كس فقر بر او فشار آورد، بگويد: «لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلاّ بِاللّه ِ العَلِى العَظيمِ».
معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 34.
حدیث ششم: دو گام خـداپسـند
امام باقر عليه السلام فرمود
ما مِنْ خُطْوَةٍ اَحَبُّ [إلَى] اللّه ِ مِنْ خُطْوَتَينِ: خُطْوَةٌ تَشُدُّ صَفّاً فى سَبيلِ اللّه ِ. وَ خُطْوَةٌ إلِى ذى رَحِمٍ قاطِعٍ وَ ما مِنْ جُرعَةٍ اَحَبُّ [الِىَّ] مِنْ جُرعَتَيْنِ:
جُرْعَةُ غَيْظٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِحِلْمٍ وَ جُرعَةُ مُصيبَةٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِصَبْرٍ وَ ما مِنْ قَطْرَةٍ اَحَبُّ الِىَ اللّه ِ
مِنْ قَطْرَتَينِ: قَطْرَةُ دَمٍ فِى سَبيلِ اللّه ِ وَقَطْرَةُ دَمْعٍ فِى سَوادِاللَّيلِ لايُريدُ بِها إلاَّاللّه َ عَزَّوَجَلَّ
جُرْعَةُ غَيْظٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِحِلْمٍ وَ جُرعَةُ مُصيبَةٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِصَبْرٍ وَ ما مِنْ قَطْرَةٍ اَحَبُّ الِىَ اللّه ِ
مِنْ قَطْرَتَينِ: قَطْرَةُ دَمٍ فِى سَبيلِ اللّه ِ وَقَطْرَةُ دَمْعٍ فِى سَوادِاللَّيلِ لايُريدُ بِها إلاَّاللّه َ عَزَّوَجَلَّ
دو گام است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. گامى به سوى جبهه ها براى تحكيم صف مجاهدان راه خدا. ۲. گامى به سوى خويشاوندى كه پيوند خويش گسسته است.
دو جرعه است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. جرعه اى از خشم كه مؤمن آن را با حلم فرو برد. ۲. جرعه اى از مصيبت كه با صبر آن را باز گرداند.
و دو قطره است كه از آن نزد خدا بهتر نيست:
۱. قطره اى خون در راه خدا، ۲. قطره اى اشـك در سياهى شب كه جز براى خـدا نيفشاند.
۱. گامى به سوى جبهه ها براى تحكيم صف مجاهدان راه خدا. ۲. گامى به سوى خويشاوندى كه پيوند خويش گسسته است.
دو جرعه است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. جرعه اى از خشم كه مؤمن آن را با حلم فرو برد. ۲. جرعه اى از مصيبت كه با صبر آن را باز گرداند.
و دو قطره است كه از آن نزد خدا بهتر نيست:
۱. قطره اى خون در راه خدا، ۲. قطره اى اشـك در سياهى شب كه جز براى خـدا نيفشاند.
معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 27
حدیث هفتم: ثمـره نيـكوكارى
امام باقر عليه السلام: فرمود: خداوند به موسى عليه السلام وحى كرد كه:
اِنّ مِنْ عِبادى مَنْ يَتَقَرَّبُ بِالحَسَنَةِ فَاُحكِمُهُ فِى الجَنَّةِ، فَقالَ مُوسى:
يا رَبِّ ما تِلْكَ الحَسَنَةُ؟ قالَ: يَمْشى فِىحاجَةِ اَخيهِ المُؤمِن قُضِيَت اَوْ لَمْ تُقْضَ!
يا رَبِّ ما تِلْكَ الحَسَنَةُ؟ قالَ: يَمْشى فِىحاجَةِ اَخيهِ المُؤمِن قُضِيَت اَوْ لَمْ تُقْضَ!
بعضى از بندگان من آن قدر كار نيك انجام مى دهد كه او را در بهشت حاكم و برقرار مى سازم. موسى گفت:
خدايا آن كار نيك چيست؟ فرمود: براى تأمين نياز برادرش تلاش مى كند، موفق به قضاى حوائج او بشود يا نشود.
خدايا آن كار نيك چيست؟ فرمود: براى تأمين نياز برادرش تلاش مى كند، موفق به قضاى حوائج او بشود يا نشود.
مصادقة الاخوان، ص 66 صدوق(ره)
حدیث هشتم: برتـرين اعـمال
امام باقر عليه السلام فرمود
ثَلاثةٌ مِنْ أفْضَلِ الاَعْمالِ: شِبْعـَةُ جُوْعـَةِ المُسْلِمِ وَ تَنْفيسُ كُرْبَتِهِ وَ تَكْسُو عَوْرَتَهُ
سه چيز از برترين اعمال است: سير كردن گرسـنگى مسلمـان، زدودن غم مسلمان، پوشاندن زشتى و عيب او.
مصادقة الأخوان، ص 44
حدیث نهم: حـبّ و بغـض الـهى
امام باقر عليه السلام فرمود
لَوَ اَنَّ رَجُلاً اَحَبَّ رَجُلاً فِىاللّه لاََثابَهُ اللّه ُ عَلى حُبِّهِ وَ اِنْ كانَ المَحْبُوبُ فِى عِلْمِ اللّه ِ مِن اَهْلِ النّارِ
وَلَوَاَنَّ رَجُلاً اَبَغَضَ رَجُلاً للّه ِِ لاََثابَهُ عَلى بُغْضِهِ اِيّاهُ، وَ اِنْ كانَ المُبْغَضُ فِى عِلْمِ اللّه ِ مِنْ اَهْلِ الجَنَّةِ.
وَلَوَاَنَّ رَجُلاً اَبَغَضَ رَجُلاً للّه ِِ لاََثابَهُ عَلى بُغْضِهِ اِيّاهُ، وَ اِنْ كانَ المُبْغَضُ فِى عِلْمِ اللّه ِ مِنْ اَهْلِ الجَنَّةِ.
اگر كسى مردى را در راه خدا دوست بدارد، خداوند به او پاداش محبتش را مى دهد،
گرچه آن شخص محبوب در علم الهى اهل آتش باشد
و اگر كسى شخصى را در راه خدا دشمن بدارد، خداوند پاداش بغض و خشم او را مى پردازد،
گرچه شخص مورد خشم و نفرت در علم الهى از اهل بهشت باشد.
گرچه آن شخص محبوب در علم الهى اهل آتش باشد
و اگر كسى شخصى را در راه خدا دشمن بدارد، خداوند پاداش بغض و خشم او را مى پردازد،
گرچه شخص مورد خشم و نفرت در علم الهى از اهل بهشت باشد.
مصادقة الأخوان، ص 50
حدیث دهم: حـسـنه
امام باقر عليه السلام فرمود
تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فِى وَجْهِ اَخيهِ حَسَنَةٌ وَ صَرْفُهُ القَذا عَنهُ حَسَنَةٌ وَ ما عُبِدَاللّه ُ بِشَى ءٍ اَحَبُّ اِلَيْهِ مِنْ اِدْخالِ السُّرُورِ عَلى المُؤمِنِ
لبخند انسان به چهره برادرش حسنه و كار نيك است و دور كردن خار و خاشاك
و رنج و گرفتارى از برادر دينى حسنه است و خداوند به چيزى بهتر از شاد كردن مؤمن عبادت نشده است.
و رنج و گرفتارى از برادر دينى حسنه است و خداوند به چيزى بهتر از شاد كردن مؤمن عبادت نشده است.
مصادقة الأخوان، ص 52
حدیث یازدهم: جـلسات ارزشمـند
فضيل بن يسار مى گويد: امام باقر عليه السلام به من فرمود
اَتَتَجالَسُونَ؟ قُلْتُ: نَعَمْ. قالَ: واهاً لِتِلْكَ المَجالِسِ
آيا با هم جلسه و نشست داريد؟ گفتم: آرى. فرمود: خوشا به آن مجلس ها.
مصادقة الأخوان، ص 34
حدیث دوازدهم: خـرسـند سـازى مـؤمن
ابوحمزه مى گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه فرمود
قالَ رَسُولُ اللّه صلي الله عليه و آله : مَنْ سَرَّ مُؤمِناً فَقَدْ سَرَّنى وَ مَنْ سَرَّنى فَقَد سَرَّ اللّه
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرموده است: هر كس مؤمنى را شاد كند مرا شاد كرده است
و هـر كس مــرا شـاد سـازد ، در حقيقت خدا را مسرور ساخته است.
و هـر كس مــرا شـاد سـازد ، در حقيقت خدا را مسرور ساخته است.
مصادقة الأخوان، ص 62
حدیث سیزدهم: همسـايه بـد
امام باقر عليه السلام فرمود
مِنَ القَواصِمِ الفَواقِرِ الَّتى تَقْصِمُ الظَّهْرَ جارُالسَوْءِ، اِنْ رَأى حَسَنَةً اَخْفاها وَ اِنْ رَأى سَيِئةً اَفْشاها
يكى از عوامل كمر شكن، همسايه بد است، اگـر كـار خـوبى ببيند پنهـان مى سـازد و اگر كار بدى مشاهده كند، افشا گرى مى كند.
اصول كافى، ج 2، ص 668
حدیث چهاردهم: حـدّ و حريم همسايه
جميل بن دراج مى گويد: امام باقر عليه السلام فرمود
حَدُّ الجِوارِ أربَعُونَ داراً مِن كُلِّ جانِبٍ، مِن بَينِ يَدَيهِ وَ مِن خَلفِهِ وَ عَنْ يَمينِهِ وَشِمالِهِ
حدّ همسايگى چهل منزل است ار هر سـو، از جـلو ، از پشت سـر ، از راسـت و از چپ.
اصول كافى، ج 2، ص 669
حدیث پانزدهم: ويـژگى جـمعه
جابر از امام باقر عليه السلام نقل مى كند كه فرمود
ألخَـيرُ وَ الشَّـرُّ يُضاعَفُ يَوْمَ الجُمُعَةِ
كار خير و شرّ در روز جمعه دو چندان مى گردد. ( يعـنى پـاداش و كيفـرش دو برابر اسـت. )
جامع الاحاديث، ص 156
حدیث شانزدهم: درآمـدهاى حـرام
امام باقر عليه السلام فرمود:
مَنْ أصابَ مالاً مِنْ غَلُولٍ أوَ رِباً أَو خِيانَةٍ اوَ سِرقَةٍ لَمْ يُقبـَلْ مِنـهُ فى زَكوةٍ وَ لا فى صَدَقَهٍ وَ لا فى حَجٍّ وَ لا عُمرَةٍ
هركس مالى از راه اختلاس يا ربا يا خيانت و يا دزدى به چنگ آورد، مصرف آن در راه زكات واجب و صدقه و حج و عمره از وى پذيرفته نمى شود.
امالى صدوق، ص 442
حدیث هفدهم: حاجت خواستن از خــدا
امام باقر عليه السلام فرمود
ما مِنْ شَى ءٍ اَحَبَّ إلَى اللّه ِ مِـنْ أنْ يُسْـألَ ما عِنْـدَهُ.
هيچ چيز در نزد خدا آن قدر مطلوب و محبوب نيست كه آنچه نزد اوست از وى درخواست و تقاضا شود.
المحاسن، ص 292، جامع الاحاديث، ص 183.
حدیث هجدهم: استـمرار در كارها
ابوحمزه ثمالى مى گويد: امام باقر عليه السلام فرمود
َاَحَبُّ الاَعمالِ إلَى اللّه ِ تَعالى أدوَمُهـا وَاِنْ قَلَّتْ
محبوبترين كارها نزد خداى متعال آن كارى است كه دوام بيشـترى دارد، گرچـه انـدك باشـد.
جامع الاحاديث، ص 182
حدیث نوزدهم: رسـيدگى به مشكلات مـردم
امام باقر عليه السلام فرمود
إنَّ أحَبَّ الاَعمالِ إلَى اللّه ِ تَعـالى سَبعَةٌ: اِشْباعُ جُوْعَةِ مُؤمِنٍ، وَ تَنـفيسُ كُرْبَتِهِ، وَ قَضاءُ دينِهِ، وَ إنَّ مَن يَفعَلُ ذلِكَ لَقَليلٌ
محبوبترين كارها در نزد خداى تعالى هفت چيز است، از جمله: گرسنگى مؤمنى را سير كند،
اندوه غمزده اى را برطرف سازد، قرض بدهكارى را بپردازد. كسانى كه اين گونه رفتار كنند، اندكند.
اندوه غمزده اى را برطرف سازد، قرض بدهكارى را بپردازد. كسانى كه اين گونه رفتار كنند، اندكند.
جامع الاحاديث، ص 183، بحارالانوار، ج 74، ص369
حدیث بیستم: پرهــيزكارى
ابو حمزه ثمالى مى گويد امام باقر عليه السلام فرمود
عَلَيـكُم بـِالوَرَعِ فَاِنَّهُ لَيْسَ شَى ءٌ اَحَبَّ إلَى اللّه ِ تَعالى مِنَ الـوَرَعِ وَ عِفـَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْجْ
بر شـما باد ورع و پارسـايى، كه چيزى نزد خداى متعال محبوب تر از پارسايى ومهار زدن بر شكم وغريزه جنسى نيست.
مستدرك، ج 11، ص 265، جامع الاحاديث، ص 183
حدیث بیست و یکم: قـرآن خـوانى
امام باقر عليه السلام فرمود
أفْضَلُ العِبادَةِ ألقَرائَةُ فِى المُصحَفِ
برترين عبادت، تـلاوت قـرآن است.
بحارالانوار، ج 92، ص202.
حدیث بیست و دوم: خــداى بى همتا
امام باقر عليه السلام فرمود
ما شَى ءٌ أعظَمَ ثَواباً مِن شَهادَةِ اَنْ لا إلهَ إلاَّ اللّه ُ، إنَّ اللّه َ لا يَعْدِلُهُ شَى ءٌ وَ لا يُشرِكُهُ فِى الاُمُورِ اَحَدٌ
هيـچ كارى ثوابـش بـالاتر از اين نيست كه بـه «لا اله الاّ اللّه » گواهى و شهادت دهى.
براستى خداوند را هيچ چيز همانند و برابر نيست و در كارها هيچ كس شريك او نيست.
براستى خداوند را هيچ چيز همانند و برابر نيست و در كارها هيچ كس شريك او نيست.
الكافى، ج 2، ص 375
حدیث بیست و سوم: شكـمهاى پُـر
امام باقر عليه السلام فرمود
ما مِنْ شَيْى ءٍ أبغَضُ إلَى اللّه ِ مِنْ بَطْنٍ مَملُوءٍ
هيچ چيز به اندازه شكم انباشته، منفـور خـداوند نيسـت.
الكافى، ج 6، ص 270، جامع الاحاديث كتاب الغايات، ص 201
حدیث بیست و چهارم: نيـكان امّت
امام باقر عليه السلام فرمود
قال رسول اللّه صلي الله عليه و آله: خيارُ اُمَّتى ألّذينَ إذا سافَرُوا قَصَّرُوا وَ أفْطَرُوا وَ إذا اَحْسَنُوا، استَبْشَرُوا وَ إذا اَساؤُا استَغْفَرُوا
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرموده است: نيكان امّت من كسانى اند كه هنگام سفر نماز را شكسته مى خوانند
و روزه را افطار مى كنند. وقتى نيكى كنند، شادمان مى شوند، هنگامى كه كار بدى كردند، استغفار مى كنند.
و روزه را افطار مى كنند. وقتى نيكى كنند، شادمان مى شوند، هنگامى كه كار بدى كردند، استغفار مى كنند.
الكافى، ج 4، ص 127، جامع الاحاديث، ص 215
حدیث بیست و پنجم: روزه راسـتين
جابر مى گويد، امام باقر عليه السلام به من فرمود
يا جابِرُ ! مَنْ دَخَلَ عَلَيهِ شَهرُ رَمضانَ وَ صامَ نَهارَهُ وَ قامَ وَرْداً مِنْ لَيْلِهِ، وَ حَفِظَ لِسانَهُ وَ فَرجَهُ وَ غَضَّ بَصَرَهُ
وَ كَفَّ اذانَهُ، خَرَجَ مِن الذُّنُوبِ كَيَومٍ وَلَدَتهُ اُمُّهُ. قالَ قُلْتُ: ما احَسنَ هَذا مِنْ حَديث، جُعِلتُ فِداكَ. قالَ: ما اشَدَّ هَذا مِنْ شَرْطٍ
وَ كَفَّ اذانَهُ، خَرَجَ مِن الذُّنُوبِ كَيَومٍ وَلَدَتهُ اُمُّهُ. قالَ قُلْتُ: ما احَسنَ هَذا مِنْ حَديث، جُعِلتُ فِداكَ. قالَ: ما اشَدَّ هَذا مِنْ شَرْطٍ
هر كس ماه رمضان بر او وارد شود و روزهايش را روزه بدارد و پاسى از شب را به نيايش برخيزد و زبانش را نگهدارد و چشم خود از حرام بربندد
و آزار به كسى نرساند، مثل روز تولد از مادر از گناه پاكيزه مى شود. گفتم: چه حديث خوبى! فرمود: چه شرايط دشوارى !
و آزار به كسى نرساند، مثل روز تولد از مادر از گناه پاكيزه مى شود. گفتم: چه حديث خوبى! فرمود: چه شرايط دشوارى !
جامع الاحاديث، ص 222، الكافى، ج 2، ص 87
حدیث بیست و ششم: مـدعيان دروغين امامت
راوى درباره آيه«وَ يَوْمَ القِيامَةِ تَرَى الَّذينَ كَذَبُوا عَلَى اللّه ِ وُجُوهُهُمْ مُسوَدَّةٌ»
از امام باقر عليه السلام پرسيد (يعنى روز قيامت، تكذيب كنندگان بر خداوند را سيه رو مى بينى). حضرت فرمود
از امام باقر عليه السلام پرسيد (يعنى روز قيامت، تكذيب كنندگان بر خداوند را سيه رو مى بينى). حضرت فرمود
مَنْ قالَ إنِّيإمامٌ وَ لَيْسَ بِإمامٍ. قُلتُ: وَ اِنْ كانَ عَلَوِيّاً؟ قالَ عليه السلام:
وَ اِنْ عَلَوِيّاً. قُلتُ: وَ اِنْ كانْ مِنْ وُلدِ عَلِيِ بنِ أبى طالِبٍ؟ قالَ عليه السلام: وَ اِنْ كان
وَ اِنْ عَلَوِيّاً. قُلتُ: وَ اِنْ كانْ مِنْ وُلدِ عَلِيِ بنِ أبى طالِبٍ؟ قالَ عليه السلام: وَ اِنْ كان
هركس امام نباشد و مدعى امامت شود، مشمول آيه است. گفتم: گر چه عـلوى باشد؟ حضرت فرمود:
اگر چه عـلوى باشد. گفتم: اگر چه از فرزندان على بن أبى طالب باشد؟ حضرت فرمود: اگر چه از آنان باشد.
اگر چه عـلوى باشد. گفتم: اگر چه از فرزندان على بن أبى طالب باشد؟ حضرت فرمود: اگر چه از آنان باشد.
الكافى، ج 1، ص 307
حدیث بیست و هفتم: موهـبت ويژه خــدا
امام باقر عليه السلام فرمود
اِنَّ هذِهِ الدُّنيا يُعطيهَا اللّه ُ البِرَّ وَ الفاجِرَ وَ لايُعْطِى الإيمانَ إلاّ صَفْوَتَهُ مِنْ خَلْقِهِ
خــدا اين دنيـا را به نيـكوكار و بدكار مى بخـشد، ولى «ايمان» را جز به برگزيدگان خلقش نمى دهد.
اصول كافى(با ترجمه)، ج 3، ص 305
حدیث بیست و هشتم: تنـدرستى و ثـروت
فضيل بن يسار از امام باقر عليه السلام نقل مى كند كه فرمود
سَلامَةُ الدّينِ وَ صِحَّةُ البَدَنِ خَيرٌ مِنَ المالِ وَ المالُ زينَةٌ مِنْ زينَةِ الدُّنيا، حَسَنَةٌ.
سلامتى دين و تندرستى از ثروت بهتر است. و مال، زينتى از زينت هاى دنياست كه خوب است.
اصول كافى (باترجمه)، ج 3، ص 306
حدیث بیست و نهم: جـاى تقيـّه
محمد بن مسلم مى گويد، امام باقر عليه السلام فرمود
إنَّما جُعِلَتِ التَّقِيَّةُ لِيُحقَنَ بِهَا الدَّمُ، فَإذا بَلَغَ الدَّمَ فَلَيْسَ تَقِيَّةٌ
تقـيّه براى اين است كه خـونها حـفظ شود، وقتى مسأله به خون ريزى رسيد، ديـگر جـاى تقيـّه نيست.
اصول كافى، ج 3، ص 313
حدیث سی ام: شيـعيان عـلى عليه السلام
جابر مى گويد حضرت امام باقر عليه السلام فرمود
اِنَّما شيعَةُ عَلِيٍّ ألحُلَماءُ وَ العُلَماءُ الذُّبْلُ الشِّفاهِ تُعْرَفُ الرُّهبانِيَّةُ عَلى وُجُوهِهِمْ.
براستى شيعيان على عليه السلام بردباران و دانشورانند كه لب به
يـاد خــدا تـر دارنـد و بر چهره هاشان رنگ عبادت و ساده زيستى پيداست.
يـاد خــدا تـر دارنـد و بر چهره هاشان رنگ عبادت و ساده زيستى پيداست.
اصول كافى، ج 3، ص 332
حدیث سی و یکم: ارزش تشـيّع
امام باقر عليه السلام فرمود
ما يُبالى مَنْ عَرَّفَهُ اللّه ُ هَذا الاَمرَ أنْ يَكُونَ عَلى قُلَّةِ جَبَلٍ يَأكُلُ مِنْ نَباتِ الأرْضِ حَتّى يَأْتِيَهُ الْمَوتُ
هر كس خداوند به او حقيقت تشيع و ولايت معصومين عليه السلام را آموخت،
باكى ندارد كه بر قله كوهى باشد و از گياهان زمين تغذيه كند، تا روزى كه مرگش فرا رسد
باكى ندارد كه بر قله كوهى باشد و از گياهان زمين تغذيه كند، تا روزى كه مرگش فرا رسد
اصول كافى، ج 3، ص 343
حدیث سی و دوم: ايمـنى از عـذاب
امام باقر عليه السلام فرمود
لا يُصيبُ قَريـَةً عَـذابٌ وَ فيها سَبْعَةٌ مِنَ الْمُؤمِنينَ
هر آبادى كه در آن هفت نفر مؤمن باشند، گرفـتار عــذاب نمى شـود.
اصول كافى، ج 3، ص 346
حدیث سی و سوم: الطـاف خفـيّه
امام باقر عليه السلام فرمود
اِنَ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَيَتَعاهـَدُ المُؤْمِـنَ بِالبـَلاءِ كَما يَتَعاهَدُ الرَّجُلُ أهْلَهُ بِالهَدِيَّةِ مِنَ الغَيبَةِ وَ يَحْميهِ الدُّنيا كَما يَحْمِى الطَّبيبُ المَريضَ
براستى خداى متعال گاهى با فرستادن بلا با مؤمن تجديد خاطره مى كند و او را مى نوازد،
همانطور كه شخصى كه به سفر رفته با هديّه خانواده اش را مى نوازد
و همان طور كه پزشك بيمار را از چيزهايى پرهيز مى دهد، خداوند هم مؤمن را از دنيا برحذر مى دارد.
همانطور كه شخصى كه به سفر رفته با هديّه خانواده اش را مى نوازد
و همان طور كه پزشك بيمار را از چيزهايى پرهيز مى دهد، خداوند هم مؤمن را از دنيا برحذر مى دارد.
اصول كافى، ج 3، ص 354.
حدیث سی و چهارم: سبـب كاهـش روزى
امام باقر عليه السلام فرمود
إنَّ العَبدَ لَيُذْنِبُ الذَّنْبَ فَيُزْوى عَنهُ الرِّزْقُ
گاهى بنده خــدا گناهى مرتكب مى شود، و بدين وسيله روزى از او دور مى شود (و گرفتار تنگى معيشت مى شود).
اصول كافى، ج 3، ص 371
حدیث سی و پنجم: عـمل، عـامل قـرب
خيثمه گويد، امام باقر عليه السلام به من فرمود
اَبلِغْ شيعَتَنا إنَّهُ لَنْ يُنالَ ما عِندَ اللّه ِ إلاّ بِعَمَلٍ وَ اَبْلِغْ شيعَتَنا إنَّ اَعْظَمَ النّاسِ حَسرَةً يَوْمَ القِيامَةِ مَنْ وَصَفَ عَدْلاً ثُمَّ يُخالِفُهُ إلى غَيرِهِ
به شيعيان ما ابلاغ كن به آنچه نزد خداست، جز با عمل «صالح» نمى توان رسيد. به شيعيان ما بگو:
در روز قيامت حسرت كسى بزرگتر و بيشتر است كه رفتار عادلانه اى راستايش كند و بر خلاف آن سمت و سوى ديگر حركت كند.
در روز قيامت حسرت كسى بزرگتر و بيشتر است كه رفتار عادلانه اى راستايش كند و بر خلاف آن سمت و سوى ديگر حركت كند.
اصول كافى، ج 3، ص 409
حدیث سی و ششم: زشـتى تـكبّر
امام باقر عليه السلام فرمود
ألكِـبرُ رِداءُ اللّه ِ وَ الْمُتَكَبِّرُ يُنازِعُ اللّه َ رِدآءَهُ
برترى و بزرگى، جامه بلند شايسته خداست ومتكبر درجامه ويژه خدا، با خدا به كشمكش مى پردازد.
اصول كافى، ج 3، ص 423.
حدیث سی و هفتم: شـتاب در كار خـير
ابوالجارود گويد، از امام باقر عليه السلام شنيدم كه مى فرمود
مَنْ هَمَّ بِشَى ءٍ مِنْ الْخَيْرِ فَلْيُعَجِّلْهُ فَاِنَّ كُلَّ شَى ءٌ فيهِ تَأخيرٌ فَإنَّ لِلشَّيطانِ فيهِ نَظْرَةٌ
هركس تصميم به كارخيرى گرفت، سريع اقدام كند، زيرا اگر در آن تاخير روا دارد،
شيطان در آن كار مهلت مى يابد. (و فرصت انجام آن را مى گيرد.)
شيطان در آن كار مهلت مى يابد. (و فرصت انجام آن را مى گيرد.)
اصول كافى، ج 3، ص 213
حدیث سی و هشتم: حـقّ محـورى
امام باقر عليه السلام فرمود
قالَ إنّ ِللّه ِ جَنَّةٌ لايَدْخُلُها إلاّ ثَلاثَةٌ: اَحَدُهُمْ مَنْ حَكَمَ فى ـ على ـ نَفْسِهِ بِالْحَقِّ
خداوند بهشتى دارد كه جز سه كس به آن وارد نمى شوند. يكى از آن سه، كسى است كه درباره خويش به حق داورى كند.
اصول كافى، ج 3، ص 218
حدیث سی و نهم: آثـار صـله رحـم
امام باقر عليه السلام فرمود
صِلَةُ الرَّحِمِ تُزَكِّى الاَعمالُ وَ تَدْفَعُ البَلْوى وَ تُنْمِى الاَمـوالَ وَ تُنسِى ءُ لَهُ فى عـُمْرِهِ
. وَ تُوَسِّعُ فى رِزَقِهِ وَ تُحَبِّبُ فى اَهْلِ بَيتِهِ فَلْيَتَّقِ اللّه َ وَ لْيَصِلْ رَحِمَهُ
. وَ تُوَسِّعُ فى رِزَقِهِ وَ تُحَبِّبُ فى اَهْلِ بَيتِهِ فَلْيَتَّقِ اللّه َ وَ لْيَصِلْ رَحِمَهُ
صله ارحام، اعمال را افزايش مى دهد، بـلا و گرفتارى را بر طرف مى كنـد، امـوال را فـزونى مى بخـشد، مـرگ را به تـأخير مى افكـند،
و مايه وسعت روزى و محبوبيت خانوادگى مى شود. پس بـايد [انسان] تقـوا پيشه كـند و بـه خويشان نيـكى نمـايد.
و مايه وسعت روزى و محبوبيت خانوادگى مى شود. پس بـايد [انسان] تقـوا پيشه كـند و بـه خويشان نيـكى نمـايد.
اصول كافى، ج 3، ص 223
حدیث چهلم: وفـا، امـانت، نيـكى
امام باقر عليه السلام فرمود
ثَلاثٌ لَمْ يَجعَلِ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ فيهِنَّ رُخصَةً: أداءُ الاَمانَةِ إلَى البَرِّ وَ الفاجِرِ وَ الوَفاءُ بِالعَهْدِ لِلبَرِّ وَ الفاجِرِ وَ بَرُّ الوالِدَينِ بِرَّيْنِ كانا أوْ فاجِرَينِ
سه چيز است كه خداى عزوجل به هيچ كس رخصت و اجازه نقض آن را نداده است:
۱. اداى امانت به نيكو كار و بدكار.
۲. وفاى به پيمان در برابر نيكوكار و بد كار.
۳. خوشرفتارى و نيكى نسبت به پدر و مادر، چه نيك باشند و چه بد كار.
۱. اداى امانت به نيكو كار و بدكار.
۲. وفاى به پيمان در برابر نيكوكار و بد كار.
۳. خوشرفتارى و نيكى نسبت به پدر و مادر، چه نيك باشند و چه بد كار.