رفتارهای فردی ناپسند: هواپرستی
۲۵ بهمن ۱۴۰۱ 0 معارفهوا پرستی
أَ فَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللهُ عَلی عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَلی سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَلی بَصَرِهِ غِشاوَةً فَمَنْ یَهْدِیهِ مِنْ بَعْدِ اللهِ أَ فَلا تَذَکَّرُونَ
(جاثیه، 23)
پس آیا دیدی کسی را که هوای خویش را معبود خود قرار داده و خداوند او را با وجود آگاهیش به بیراهه گذاشت و بر گوش و قلبش مهر زد و بر چشمش پرده ای نهاد. پس بعد از خدا کیست که او را هدایت کند، پس آیا پند نمی گیرید؟
نکته ها
قرآن درباره ی دو گروه تعبیر «خَتَمَ اللهُ» آورده است: یکی کفّار که می فرماید: «خَتَمَ اللهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ» و دیگری هواپرستان که می فرماید: «خَتَمَ عَلی سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ»
مراد از هوی پرستی نادیده گرفتن وظیفه و پیروی از غریزه است.
هوی پرستی ابزار شناخت را از کار می اندازد، نه چشم حقیقت را می بیند و نه گوش حقّ را می شنود و نه دل درک صحیح دارد.
یکی از عوامل هوی پرستی، گرایش به مادّیات است. چنانکه در جای دیگر می خوانیم: «أَخْلَدَ إِلَی الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ»
هوا پرستی اساس محنت هاست: «الهوی اس المحن» (غررالحکم)
هوسها مرکب فتنه هاست.
«انما بدء وقوع الفتن اهواء تتبع» (کافی، ج 1، ص 54) سرچشمه ی فتنه ها، پیروی از هوس هاست.
هوی پرستی مانع عدالت است. «فَلا تَتَّبِعُوا الْهَوی أَنْ تَعْدِلُوا»
سبب انحراف از راه خداست. «وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوی فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبِیلِ اللهِ»
سبب سقوط انسان است. «وَ اتَّبَعَ هَواهُ فَتَرْدی»
و در این آیه می خوانیم که هوی پرستی سبب مهر خوردن بر گوش و دل است. «اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ ... وَ خَتَمَ عَلی سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ»
پیام ها
- هوی پرستی نوعی شرک و هوی پرست سزاوار توبیخ است. «أَ فَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ»
- با اینکه هوس ها در درون است ولی بازتاب هوا پرستی در اعمال انسان هویداست. «أَ فَرَأَیْتَ»
- انسان ذاتاً موجودی پرستش گر است امّا در انتخاب معبود منحرف می شود و به جای خدا به سراغ هوس ها می رود. «اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ»
- کیفر کسی که خدا را رها کرده و به دنبال تمایلات نفسانی خود باشد آن است که خداوند او را گمراه نماید. «أَضَلَّهُ اللهُ»
- اگر هوی پرستی حاکم شد، علم از کارآیی می افتد. هوا پرستی حتّی دانشمندان را منحرف می کند. «وَ أَضَلَّهُ اللهُ عَلی عِلْمٍ»
- گمراهی و کوردلی، کیفر الهی برای هوی پرستان است. «اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ ... أَضَلَّهُ اللهُ ... خَتَمَ عَلی سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ»
- هوی پرستی، سبب مسدود شدن درهای هدایت به روی انسان است. «مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ ... فَمَنْ یَهْدِیهِ»