رفتارهای فردی ناپسند: بخل و حرص

وَ لا یَحْسَبَنَّ الَّذِینَ یَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ
ما بَخِلُوا بِهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ للهِ مِیراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ

(آل عمران، آیه 180)
و کسانی که نسبت به (انفاق) آنچه خداوند از فضلش به آنان داده، بخل می ورزند، گمان نکنند که (این بخل) برای آنان بهتر است، بلکه آن برایشان بدتر است.
به زودی آنچه را که بخل کرده اند در روز قیامت، (به صورت) طوقی بر گردنشان آویخته می شود. و میراث آسمان ها و زمین مخصوص خداست و خداوند به آنچه انجام می دهید آگاه است.

پیام ها

1. واقع بین باشید واز خیال و گمان انحرافی دوری کنید. «لا یَحْسَبَنَّ»
2. مال که از آنِ تو نیست، پس بخل چرا؟ «آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ»
3. سرچشمه ی بخل، ناآگاهی و تحلیل غلط از خیر و شرّ است. «لا یَحْسَبَنَّ الَّذِینَ یَبْخَلُونَ ... خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ»
4. یکی از وظایف انبیا، اصلاح بینش و تفکر انسان هاست. «لا یَحْسَبَنَّ ... هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ»
5. حبّ دنیا، شرور را نزد انسان خیر جلوه می دهد. «لا یَحْسَبَنَّ ... هو خیر»
6. در قیامت، برخی جمادات نیز محشور می شوند. «سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا»
7. معاد، جسمانی است. «سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا»
8. قیامت، صحنه ظهور خیر و شرّ واقعی است. «هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا»
9. انسان، در تصرّف اموال خود آزاد مطلق نیست. «سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا»
10. قیامت، صحنه ی تجسّم عمل است. «سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا» در حدیث آمده است: هرکس زکات مال خود را ندهد، در قیامت اموالش به صورت مار و طوقی بر گردنش نهاده می شود. (کافی، ج 3، ص 502)
11. زمان برپایی قیامت، دور نیست. «سَیُطَوَّقُونَ»
12. اسیر مال شدن، موجب اسارت در آخرت است. «سَیُطَوَّقُونَ»
13. آنچه را در دنیا به آن دل بسته ایم و بخل ورزیده ایم، همان مایه ی عذاب ما می شود. «سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا»
14. خداوند هم صاحب میراث ماندگار دنیاست و هم نیازمند انفاق ما نیست. پس دستور انفاق، برای سعادت خود ماست. «وَ للهِ مِیراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»
15. وارث واقعی همه چیز و همه کس خداست. ما با دست خالی آمده ایم و با دست خالی می رویم، پس بخل چرا؟ «وَ للهِ مِیراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»