اسرار و معارف حج در روایات: شایستگی های اولین انسان حج گزار (۵)

یقظه و اعتراف

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ:
«فَلَمَّا انْتَهَی إِلَی جَمْعٍ ثُلُثَ اللَّیْلِ فَجَمَعَ فِیهَا الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَهَ تِلْکَ اللَّیْلَهَ ثُلُثَ اللَّیْلِ فِی ذَلِکَ الْمَوْضِعِ ثُمَّ أَمَرَهُ أَنْ یَنْبَطِحَ فِی بَطْحَاءِ جَمْعٍ فَانْبَطَحَ فِی بَطْحَاءِ جَمْعٍ حَتَّی انْفَجَرَ الصُّبْحُ فَأَمَرَهُ أَنْ یَصْعَدَ عَلَی الْجَبَلِ جَبَلِ جَمْعٍ وَ أَمَرَهُ إِذَا طَلَعَتِ الشَّمْسُ أَنْ یَعْتَرِفَ بِذَنْبِهِ سَبْعَ مَرَّاتٍ وَ یَسْأَلَ اللَّهَ التَّوْبَهَ وَ الْمَغْفِرَهَ سَبْعَ مَرَّاتٍ. فَفَعَلَ ذَلِکَ آدَمُ علیه السلام کَمَا أَمَرَهُ جَبْرَئِیلُ علیه السلام وَ إِنَّمَا جَعَلَهُ اعْتِرَافَیْنِ لِیَکُونَ سُنَّهً فِی وُلْدِهِ فَمَنْ لَمْ یُدْرِکْ مِنْهُمْ عَرَفَاتٍ وَ أَدْرَکَ جَمْعاً فَقَدْ وَافَی حَجَّهُ إِلَی مِنًی.»
امام صادق علیه السلام در دنباله حدیث فوق فرمود: «ثلثی از شب گذشته بود که آدم از عرفات به جمع (مشعر) رسید در آنجا بین نماز مغرب و عشا جمع کرد. سپس به او گفت در پهنه وادی مشعر بساط خود بگستراند تا سپیده بدمد، آنگاه به او فرمان داد بر کوه مشعر بالا رود و هنگام طلوع خورشید هفت مرتبه به گناهش اعتراف کند و از هفت بار خداوند مغفرت و توبه را طلب نماید. آدم فرامین جبرئیل را اجرا کرد. دو اعتراف (یکی در عرفات و دیگری در مشعر) قرار داد تا سنتی در فرزندان آدم باشد اگر کسی از آنان عرفات را درک نکرد و به مشعر رسید حجش کامل باشد و به منا حاضر گردد.»