شعر عاشورایی: توبه حر بن یزید ریاحی (از کتاب چهار خیابان باغ فردوس)
۲۸ تیر ۱۴۰۳ 0همان حر که سالاری آزاده بود *** به یکسوی از آن لشگر استاده بود
چو دید از سپاه گران چیره گی *** به رزم خداوند خود خیره گی
بجنبید مردانه رگ بر تنش *** پر از چین شد ابروی شیرافکنش
چو رخشنده برق و خروشنده رعد *** بیامد بر پور ناپاک سعد
بدو گفت کای دل به کین کرده سخت*** بد اندیش پیغمبر نیکبخت
چه از پور مرجانه دیدی همی*** که از پور زهرا بریدی همی
نبود این گمانم که انجام تو*** تبه گردد و زشت زین کام تو
سپه ساخته رایت افراشتی*** کنون جنگجویی تو یا آشتی؟
بگفتا کنم رزمی امروز من*** که افسانه ماند به دهر کهن
چه رزمی که میدان آوردگاه*** شود پر، ز دست و سر رزم خواه
چه رزمی که کافوری از بیم او*** شود موی مردان مشکینه موی
بدو اینچنین گفت آزاده مرد*** که ای با خداوند خود در نبرد
بسی خواست این آن جهان شهریار*** که تازد ازیدر به یثرب دیار
نپذرفتی آن خواسته را زشاه*** به مکر و فریبت زد ابلیس راه
به آهنگ کین با جهانبان خویش*** زدی چاک بر جامه ی جان خویش
بدو پور سعد بد اندیش گفت*** که ای با خرد پاک جان تو بخت
گر این کار بودی به فرمان من*** پذیرفتمی گفت شاه زمن
چه سازم ولی کاندرین کارزار*** برون رفته از دست من اختیار
چو بشنید این گونه حر زان پلید*** دژم گشت و ابروی درهم کشید
به لشگر گه خویش پس همچو باد*** بیامد به آرامگه ایستاد
به مردی که او را بدی قره نام*** بگفت آن یلی را هژبر کنام
که من خواهم ای پر دل کامیاب*** بدین باره ی خویشتن داد آب
تو هم خواهی ار باره گی آب داد*** زلشگر برون تاز با من چو باد
بگفت این و برتاخت از وی عنان*** تن مرد لرزان چو چوب سنان
بدانسان چو یک لخت پیمود راه*** مهاجر بدو گفت کای رزمخواه
تو را کوفیان با سواری هزار*** برابر شمارند در کارزار
که این کوه آهن بجنباند سخت*** که لرزد چو یا زنده شاخ درخت
یکی دار ستوار پا در رکیب*** چنین مگسل از کف عنان شکیب
ببین تا چه خواهد شد انجام کار*** دراین روز و این دشت و این کارزار
سپهبد بدو گفت کز دشمنم*** نه بیم است کاینگونه لرزد تنم
به میدان چو من بر بیازم سنان*** ستاره ز بیمم بپیچد عنان
من از اژدر و شیر ترسان نیم*** ز یک دشت لشگر هراسان نیم
بدینگونه لرزم ز خشم خدای*** که تابم ببرد از تن و دل ز جای
به دوزخ همی خواندم دیو زشت*** ولی پاک یزدان به سوی بهشت
ندانم ز پیکار نفس و خرد*** چه امروز بر من همی بگذرد
همان به که سازم خرد رهنمای*** سپارم سر نفس را زیر پای
چو گفت این درفش دلیری فراخت*** بزد اسب و زی لشگر شاه تاخت
پیاده شد و ریخت از دیده آب*** به گوهر بیامود شه را رکاب
بدو گفت کای عرش فرشت رهت*** ایا شیر گردون سگ درگهت
یکی بنده از خواجه بگریخته*** بیامد به خاک آبرو ریخته
گنه کرده زشتی بیاراسته*** ستم بر خداوند خود خواسته
پذیری اگر پوزش او به مهر*** کله گوشه ساید به هفتم سپهر
به خود بد سگالیدم ای شهریار*** ز کوفه چو ایدر شدم رهسپار
ندانستم ای دارو دادگر*** که این لشگر کشن پرخاشخور
بدینسان همی با تو جنگ آورند*** به کین تو رخ بی درنگ آورند
اگر بودمی آگه از کارشان*** نگردیدمی یک نفس یارشان
چو دیدم که بخشش بود خوی تو*** از آن لابه گر آمدم سوی تو
پشیمانم از کرده ی خویشتن*** تو نیکی کن ار زشت شد کار من
فرو پوش چشم از گنه کاری ام*** ببخشای بر مویه و زاری ام
کیم من به پیش تو یک مشت خاک*** ز آلوده گی ها مرا ساز پاک
تو مپسند سوزد در آتش تنم*** خدا و پیمبر شود دشمنم
یکی قطره ام به که بپسندی ام*** به دریای رحمت بپیوندی ام
همی بود زینسان زمانی دراز*** به پیش خداوند دین مویه ساز
شهنشه چو او را بدینگونه یافت*** چو خورشید رخشان بدان ذره تافت
سترد از رخش کرد و بنواختش*** ز بند غم آزاد دل ساختش
بدو گفت: ایمن شو از ترس و باک*** که یزدانت از هر گنه کرد پاک
چو آزادی آمد سرانجام تو*** از آن کرد حر مادرت نام تو
سر از خاک بردار و قد برفراز*** که هستی به هر در سراسر فراز
سپهدار فرخ چو گل بر شکفت*** بیفراشت بالا و با شاه گفت:
که ای پور پیغمبر و بوتراب*** پدر را شب دوش دیدم به خواب
مراگفت: کای زاده ی رزمخواه*** کجا رفته بودی در این چند گاه؟
بدو پاسخ آراستم این چنین*** که ره بسته بودم به دارای دین
بزد بانگ بر من پدر خشمناک*** که مانا نترسی ز یزدان پاک؟
تو یزدان پرستی نه اهریمنی*** مکن با خداوند خود دشمنی
عنان باز گردان از ین راه زشت*** مرو سوی دوزخ بچم زی بهشت
ز کردار بد دست کوتاه کن*** برو جان و سر برخی شاه کن
کنون شکر گویم سبط رسول (ص)*** نمود از کرم توبه ی من قبول
شاهدنامه (چهار خیابان باغ فردوس)، الهامی کرمانشاهی