نکوحالی در احادیث

نكو حالان

امام على عليه السلام :

 المَغبونُ مَن غَبَنَ نفسَهُ ، و المَغبوطُ مَن سَلِمَ لَهُ دِينُهُ .
 بازنده كسى است كه نفْسِ خود را ببازد و نكو حال كسى است كه دينش سالم باشد.

امام على عليه السلام :

إنّ المَغبونَ مَن غَبَنَ عُمرَهُ ، و إنَّ المَغبوطَ مَن أنفَذَ عُمرَهُ في طاعةِ رَبِّهِ .
بازنده كسى است كه عمر خود را ببازد و نكو حال (برنده) كسى است كه عمرش را در طاعت پروردگارش بگذراند.

امام على عليه السلام :

ما المَغبوطُ إلاّ مَن كانَت هِمَّتُهُ نَفسَهُ .
نكو حال نيست مگر كسى كه همّ و غمش [اصلاح و نجات ]نفْسش باشد.

امام على عليه السلام :

المَغبونُ ، مَن غَبَنَ دِينَهُ ، و المَغبوطُ مَن حَسُنَ يَقِينُهُ .
بازنده كسى است كه دين خود را ببازد و نكو حال كسى است كه يقينش نيكو باشد.

امام على عليه السلام :

المَغبونُ مَن غَبَنَ دِينَهُ ، و المَغبوطُ مَن سَلِمَ له دِينُهُ و حَسُنَ يَقِينُهُ .
 بازنده كسى است كه دين خود را ببازد و نكو حال، كسى است كه دينش سالم و يقينش نيكو باشد.

امام على عليه السلام :

إنّ الزاهِدِينَ فِي الدنيا تَبكي قلوبُهُم و إن ضَحِكُوا ، و يَشتَدُّ حُزنُهُم و إن فَرِحُوا ، و يَكثُرُ مَقتُهُم أنفُسَهُم و إنِ اغتَبَطُوا بما رُزِقُوا .
 بى اعتنايانِ به دنيا، دلهايشان گريان است هر چند در ظاهر بخندند و اندوهشان سخت است، هر چند اظهار شادى كنند و از نفسهاى خويش بسيار در خشمند، هر چند از آنچه روزيشان شده رشك برده شوند.

امام على عليه السلام :

صاحبُ السُّلطانِ كَراكِبِ الأسَدِ ؛ يُغبَطُ بمَوقِعِهِ ، و هو أعلَمُ بِمَوضِعِهِ .
نديم پادشاه، مانند كسى است كه بر شير سوار باشد : مردم به موقعيت او غبطه مى خورند، اما او خود بهتر مى داند كه در چه جايگاهى است.

امام على عليه السلام :

رُبَّ مُستَقبِلٍ َيوما ليسَ بِمُستَدبِرِهِ ، و مَغبوطٍ في أوَّلِ لَيلِهِ قامَت بَواكِيهِ في آخِرِهِ .
چه بسيار كسانى كه روزى را آغاز كردند، اما آن را به پايان نبردند و چه بسيار كسانى كه در آغازِ شب نكو حال بوده، اما در پايان شب گريه كنندگانشان بر آنان گريستند.

امام على عليه السلام : 

إنَّ الدنيا دارُ فَناءٍ و عَناءٍ ، و غِيَرٍ و عِبَرٍ ··· و مِن غِيَرِها أنّكَ تَرَى المَرحومَ مَغبوطا ، و المَغبوطَ مَرحوما ، ليس ذلكَ إلاّ نَعيما زَلَّ (زالَ) ، و بُؤسا نَزَلَ .
دنيا سراى نيستى و رنج و دگرگونيها و عبرتهاست··· از نمونه دگرگونى و ناپايدارى دنيا، اين است كه شخصى را مى بينى كه تا ديروز مورد ترحّم بود و امروز به حال او غبطه مى خورند و يا شخصى تا ديروز به حالش غبطه مى خوردند و امروز برايش دلسوزى مى شود؛ اين نيست مگر از آن رو كه نعمتى از دست رفته و بينوايى و مصيبتى نازل شده است.

امام على عليه السلام ـ در وصف كسانى كه غافلگير مرگ شده اند ـ فرمود :

··· و يَزهَدُ فيما كانَ يَرغَبُ فيه أيّامَ عُمُرِهِ ، و يَتَمَنّى أنَّ الذي كان يَغبِطُهُ بها و يَحسُدُهُ علَيها قد حازَها دُونَهُ ! .
··· و به آنچه همه عمرش راغب و شيفته آن بود، بى ميل و رغبت مى شود و آرزو مى كند كه كاش آن كس كه حسرت او را مى خورد و بر وى حسادت مى ورزيد، اين اموال را گرد آورده بود، نه او!

امام على عليه السلام ـ در نامه خود به معاويه ـ نوشت :

··· فَاحذَرْ يوما يَغتَبِطُ فيهِ مَن أحمَدَ عاقِبَةَ عَمَلِهِ ، و يَندَمُ مَن أمكَنَ الشيطانَ مِن قِيادِهِ فلَم يُجاذِبْهُ .
 ··· پس بترس از روزى كه در آن روز آن كه پايان كار خود را نيكو گردانيده شادمان است . و كسى كه زمام اختيار خويش را به دست شيطان داده و با او ستيز نكرده، پشيمان مى شود.

نكو حال ترين مردم

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 أغبَطُ الناسِ مَن كانَ تحتَ التُّرابِ ، قد أمِنَ العِقابَ ، و يَرجُو الثَّوابَ .
نكو حال ترين مردم، كسى است كه زير خاك باشد در حالى كه از كيفر خدا ايمن و به پاداش [او ]اميدوار است.

امام على عليه السلام ـ در پاسخ به اين پرسش كه : نكو حال ترين مردم كيست؟ ـ فرمود :  

جَسَدٌ تَحتَ التُّرابِ ، قد أمِنَ مِن العِقابِ ، و يَرجُو الثَّوابَ .
پيكرى كه در زير خاك باشد، در حالى كه از كيفر ايمن و به پاداش اميدوار است.

امام على عليه السلام :

أغبَطُ الناسِ المُسارِعُ إلَى الخَيراتِ .
خوش بخت ترين مردم، كسى است كه به سوى نيكيها بشتابد.

جامع الأخبار ـ به نقل از جابر بن عبد اللّه ـ : روزى خدمت امير المؤمنين عليه السلام رسيدم و عرض كردم : ··· درباره سراى دنيا چه مى گويى؟ حضرت فرمود :

 ما أقُولُ في دارٍ أوَّلُها غَمٌّ ، و آخِرُها المَوتُ ؟! قال [ جابِرٌ ] : فَمَن أغبَطُ الناسِ ؟ قالَ : جَسَدٌ تَحتَ التُّرابِ ، أمِنَ مِن العِقابِ ، و يَرجُو الثَّوابَ .
 چه بگويم درباره سرايى كه آغازش اندوه است و فرجامش مرگ. عرض كرد[م] : پس نكو حال ترين مردم كيست؟ فرمود : پيكرى در زير خاك، كه ايمن از كيفر و اميدوار به پاداش است.

میزان الحکمه،جلد هشتم.