تعیین حد فدک توسط امام کاظم علیه السلام
۰۹ اردیبهشت ۱۳۹۴ 0 فرهنگ و اجتماعهنگامی که نام فدک به گوشمان می خورد ناخودآگاه نام حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در ذهنمان تداعی می کند . و از خود می پرسیم به راستی چرا فدک به صاحبان حقش در آن زمان داده نشد؟ و چرا در دوران بقیه ائمه اطهار علیه السلام حاکمان وقت حاضر نشدند فدک را برگردانند؟چرا کسانی که ادعای دوستی با اهل البیت علیه السلام می کردند حتی به صورت ظاهری نیز این حق را به صاحبان اصلی بازنگردانند؟براستی چرا؟(اسرار فدک)
فدک در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم
در سال هفتم هجرت، پیامبر خدا(ص) برای سرکوبی یهودیان خیبر که علاوه بر پناه دادن به یهودیان توطئهگر رانده شده از مدینه به توطئه و تحریک قبایل مختلف علیه اسلام مشغول بودند، سپاهی به آن سمت گسیل داشت و پس از چند روز محاصره دژهای آن راتصرف کرد.
پس از پیروزی کامل سپاه اسلام [با آن که اختیار اموال و جانهای اُسرا همگی در دست پیامبر(ص) قرار داشت] رسول خدا(ص) با بزرگواری تمام، پیشنهاد آنان را پذیرفت و به آنها اجازه داد نصف خیبر را در اختیار داشته باشند و نصف دیگر از آن مسلمانان باشد. بدین ترتیب، یهودیان در سرزمین خود باقی ماندند تا هر ساله نصف درآمد خیبر را به مدینه ارسال دارند.
با شنیدن خبر پیروزی سپاه اسلام، اهل فدک که خود را همدست خیبریان میدیدند، به هراس افتادند؛ اما وقتی خبر برخورد بزرگوارانه پیامبر(ص) با اهل خیبر را شنیدند، شادمان شدند و از رسول خدا(ص) خواستند با آنان همانند خیبریان رفتار کند. پیامبر خدا(ص) این درخواست را پذیرفت.(با فدک بیشتر آشنا شویم)
پیشنهاد هارون الرشید در مورد فدک
در کتاب خلفاء است که هارون الرشيد بموسى عليه السّلام بن جعفر پيشنهاد كرد كه فدك را پس بگيرد. امام عليه السّلام امتناع ميورزيد تا اصرار زياد كرده فرمود:من فدك را نمىگيرم مگر تمام آن را با مرزى كه معين ميكنم بدهى. گفت: حدود فدك كجا است. فرمود: اگر حدود آن را معين كنم نخواهى داد. گفت: ترا قسم ميدهم بحق جدت كه حدود آن را معين كنى.
حدود مشخص شده فدک از سوی امام کاظم علیه السلام
- حد اول آن عدن، چهره رشيد درهم كشيده شد
- حد دوم سمرقند رنگ صورت رشيد برگشت
- حد سوم افريقا چهره رشيد سياه شد
- حد چهارم سيف البحر است كه هم مرز با جزائر و ارمنيه است.
عکس العمل هارون و پاسخ امام کاظم علیه السلام
- هارون گفت: ديگر براى ما چيزى باقى نماند پس بيا جاى من بنشين.
- حضرت موسى بن جعفر فرمود: من گفتم اگر مرز آن را تعيين كنم نخواهى داد.
از آن موقع هارون تصميم كشتن موسى بن جعفر عليه السّلام را گرفت.(1)
منبع:
(1)زندگانى حضرت امام موسى كاظم عليه السلام( ترجمه جلد 48 بحار الأنوار)،مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى،تهران: اسلاميه,1355,صص129-130