عمل و دعای ام داود (فضایل الاشهر الثلاثه)

حَدِيثُ أُمِّ دَاوُدَ وَ عَمَلُهَا

حدیث ام داود و عمل آن

حَدَّثَنِي جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا قَالُوا حَدَّثَنَا أَبُو الْحُسَيْنِ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ الْقَصَبَانِيُّ الْبَغْدَادِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عِيسَى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ هِلَالٍ وَ كَانَ أَهْلُ مِصْرَ يُسَمُّونَهُ شَيْطَانَ الطَّاقِ لِإِيمَانِهِ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ «1» الْبَلَوِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْفَضْلِ بْنِ الْعَلَاءِ الْمَدَنِيُّ قَالَ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا قَالُوا حَدَّثَنَا أَبُو الْحُسَيْنِ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ القصاني [الْقَصَبَانِيُ‏] «2» قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ الْحُسَيْنُ بْنُ وَصِيفٍ الْعَدْلُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ يَعْقُوبَ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَحْفُوظِ بْنِ الْمُبَارَكِ الْأَنْصَارِيُّ الْبَلَوِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ الْمَدَنِيُّ قَالَ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ حَمْزَةَ الْعَلَوِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو غَانِمٍ إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْحَارِثِيُّ بِمَكَّةَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْعَلَوِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ وَ حَدَّثَنَا حَمْزَةُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ زَيْدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالُوا أَخْبَرَنَا أَبُو الْحُسَيْنِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ الدِّينَوَرِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ نُعَيْمِ بْنِ قَرْقَارَةَ «3» قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ السَّبِيعِيُّ بِالْمَدِينَةِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ قَالَ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ وَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عِيسَى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْفَضْلِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْهِلَالِ الطَّائِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْعَلَوِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ قَالَ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ

ابراهیم بن عبید (عبد) الله بن علا می گوید: فاطمه دختر عبدالله بن ابراهیم بن حسین برای من نقل نموده که:

قَالَتْ لَمَّا قَتَلَ أَبُو الدَّوَانِيقِ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْحُسَيْنِ بَعْدَ قَتْلِ ابْنَيْهِ مُحَمَّدٍ وَ إِبْرَاهِيمَ وَ حَدَّثَنَا الشَّرِيفُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ الْمَدِينِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو مُحَمَّدٍ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْبَلَوِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَلَاءِ قَالَ حَدَّثَتْنِي فَاطِمَةُ بِنْتُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ الْحُسَيْنِ قَالَتْ لَمَّا قَتَلَ أَبُو الدَّوَانِيقِ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الْحَسَنِ بْنِ الْحُسَيْنِ بَعْدَ قَتْلِ ابْنَيْهِ مُحَمَّدٍ وَ إِبْرَاهِيمَ حَمَلَ ابْنِي دَاوُدَ بْنَ الْحُسَيْنِ مِنَ الْمَدِينَةِ مُكَبّلًا بِالْحَدِيدِ مَعَ بَنِي عَمِّهِ الْحَسَنِيِّينَ إِلَى الْعِرَاقِ فَغَابَ عَنِّي حِيناً وَ كَانَ هُنَاكَ مَسْجُوناً فَانْقَطَعَ خَبَرُهُ وَ أُعْمِي أَثَرُهُ وَ كُنْتُ أَدْعُو اللَّهَ وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْهِ وَ أَسْأَلُهُ خَلَاصَهُ وَ أَسْتَعِينُ بِإِخْوَانِي مِنْ الزُّهَّادِ وَ الْعُبَّادِ وَ أَهْلِ الْجَدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ أَسْأَلُهُمْ أَنْ يَدْعُوا اللَّهَ لِي أَنْ يَجْمَعَ بَيْنِي وَ بَيْنَ وُلْدِي قَبْلَ مَوْتِي فَكَانُوا يَفْعَلُونَ وَ لَا يُقَصِّرُونَ فِي ذَلِكَ وَ كَانَ يَصِلُ إِلَيَّ أَنَّهُ قَدْ قُتِلَ وَ يَقُولُ قَوْمٌ‏ لَا قَدْ بُنِيَ عَلَيْهِ أُسْطُوَانَةٌ مَعَ بَنِي عَمِّهِ فَتَعْظُمُ مُصِيبَتِي وَ اشْتَدَّ حُزْنِي وَ لَا أَرَى لِدُعَائِي إِجَابَةً وَ لَا لِمَسْأَلَتِي نُجْحاً فَضَاقَ بِذَلِكَ ذَرْعِي وَ كَبُرَ سِنِّي وَ رَقَّ عَظْمِي وَ صِرْتُ إِلَى حَدِّ الْيَأْسِ مِنْ وَلَدِي لِضَعْفِي وَ انْقِضَاءِ عُمُرِي قَالَتْ ثُمَّ إِنِّي دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع وَ كَانَ عَلِيلًا فَلَمَّا سَأَلْتُهُ عَنْ حَالِهِ وَ دَعَوْتُ لَهُ وَ هَمَمْتُ الِانْصِرَافَ قَالَ لِي يَا أُمَّ دَاوُدَ مَا الَّذِي بَلَغَكِ عَنْ دَاوُدَ وَ كُنْتُ قَدْ أَرْضَعْتُ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ بِلَبَنِهِ فَلَمَّا ذَكَرَهُ لِي بَكَيْتُ وَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَيْنَ دَاوُدُ دَاوُدُ مُحْتَبَسٌ فِي الْعِرَاقِ وَ قَدِ انْقَطَعَ عَنِّي خَبَرُهُ وَ يَئِسْتُ مِنَ الِاجْتِمَاعِ مَعَهُ وَ إِنِّي لَشَدِيدَةُ الشَّوْقِ إِلَيْهِ وَ التَّلَهٌفِ عَلَيْهِ وَ أَنَا أَسْأَلُكَ الدُّعَاءَ لَهُ فَإِنَّهُ أَخُوكَ مِنَ الرَّضَاعَةِ قَالَتْ

چون ابوالدوانیق (منصور دوانیقی) عبدالله بن حسن بن حسین را پس از کشتن دو فرزند او محمد و ابراهیم کشت، فرزند من داود بن حسین را به زنجیر بستند و با عموزادگان او حسنین (حسین) به عراق بردند. فرزند من داود مدتی در زندان بود و من هیچ خبری از او نداشتم جز آنکه به درگاه خدا تضرع می کردم و از خداوند نجات او را می طلبیدم و به برادران خود از زهّاد و اهل عبادت درخواست می کردم که از خدا بخواهند من فرزند خود را قبل از مردن ببینم. آنها نیز برای خواسته من دعا می کردند. در همین حال از بعضی به من خبر می رسید که او را کشته اند و بعضی نیز می گفتند که او زنده است، ولی او و عموزادگان او را زیر دیوار گذارده اند. این (گونه) خبر(ها) مصیبت را بر من سخت تر می کرد و واندوه من بیشتر می گردید و هر چه دعا می کردم به اجابت نمی رسید تا اینکه پیر و ناتوان شدم و کار بر من سخت شد. پس خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم. در حالی که آن حضرت بیمار بود و چون از حال او سؤال نمودم و برای شفای آن حضرت دعا کردم و خواستم از خدمتش مرخّص شوم، به من فرمود: «ای امّ داود! از فرزند خود چه خبر داری؟» البته من آن حضرت را در کودکی در کنار فرزندم داود شیر داده بودم (و من مادر رضاعی او بودم و فرزندم برادر رضاعی او بود). چون امام صادق علیه السلام از فرزندم داود سؤال نمود من گریان شدم و گفتم: فدای شما یوم، داود از دستم رفت، او در عراق محبوس است و من از او هیچ خبری ندارم و از او ناامید شده ام و دلم برای او تنگ شده است. از شما خواهش می کنم که در حق برادر خود دعا کنید.

فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ يَا أُمَّ دَاوُدَ فَأَيْنَ أَنْتِ عَنْ دُعَاءِ الِاسْتِفْتَاحِ وَ الْإِجَابَةِ وَ النَّجَاحِ وَ هُوَ الدُّعَاءُ الَّذِي يَفْتَحُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ أَبْوَابَ السَّمَاءِ وَ تَتَلَقَّى الْمَلَائِكَةُ وَ تُبَشِّرُ بِالْإِجَابَةِ وَ هُوَ الدُّعَاءُ الْمُسْتَجَابُ الَّذِي لَا يُحْجَبُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا لِصَاحِبِهِ عِنْدَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى ثَوَابٌ دُونَ الْجَنَّةِ قَالَتْ قُلْتُ وَ كَيْفَ لِي يَا ابْنَ الْأَطْهَارِ الصَّادِقِينَ

ام داود می گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: «ای ام داود! برای چه از دعای استفتاح و احابت آن غافل شده ای؟ ان دعایی است که به برکت آن خداوند درهای آسمان را باز می کند و تو می توانی ملائکه را ملاقات کنی و آنها به تو بشارت نجات خواهند داد و ان دعای مستجاب است و هر کس آن را بخواند پاداش او جز بهشت نخواهد بود.» ام داود می گوید: گفتم ای فرزند پاکان و صادقین! چه باید بکنم؟

 قَالَ يَا أُمَّ دَاوُدَ فَقَدْ دَنَا هَذَا الشَّهْرُ الْحَرَامُ يُرِيدُ ع شَهْرَ رَجَبٍ وَ هُوَ شَهْرٌ مُبَارَكٌ عَظِيمُ الْحُرْمَةِ مَسْمُوعُ الدُّعَاءِ فِيهِ فَصُومِي مِنْهُ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ الثَّالِثَ عَشَرَ وَ الرَّابِعَ عَشَرَ وَ الْخَامِسَ عَشَرَ وَ هِيَ الْأَيَّامُ الْبِيضُ ثُمَّ اغْتَسِلِي فِي يَوْمِ النِّصْفِ مِنْهُ عِنْدَ زَوَالِ الشَّمْسِ وَ صَلِّي الزَّوَالَ ثَمَانَ رَكَعَاتٍ تُرْسِلِينَ فِيهِنَّ وَ تُحْسِنِينَ رُكُوعَهُنَّ وَ سُجُودَهُنَّ وَ قُنُوتَهُنَّ تَقْرَأُ فِي الرَّكْعَةِ الْأُولَى بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ وَ قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ وَ فِي الثَّانِيَةِ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ فِي السِّتِّ الْبَوَاقِي مِنَ السُّوَرِ الْقِصَارِ مَا أَحْبَبْتِ ثُمَّ تُصَلِّينَ الظُّهْرَ ثُمَّ تَرْكَعِينَ بَعْدَ الظُّهْرِ ثَمَانَ رَكَعَاتٍ تُحْسِنِينَ رُكُوعَهُنَّ وَ سُجُودَهُنَّ وَ قُنُوتَهُنَّ وَ لْتَكُنْ صَلَاتُكِ فِي أَطْهَرِ أَثْوَابِكِ فِي بَيْتٍ نَظِيفٍ عَلَى حَصِيرٍ نَظِيفٍ وَ اسْتَعْمِلِي الطِّيبَ فَإِنَّهُ تُحِبُّهُ الْمَلَائِكَةُ وَ اجْتَهِدِي أَنْ لَا يَدْخُلَ عَلَيْكِ أَحَدٌ يُكَلِّمُكِ أَوْ يَشْغَلُكِ

امام صادق علیه السلام فرمود: «ای ام داود! ماه رجب نزدیک است و آن ماه بسیار مبارکی است و دعا در آن مستجاب است. پس تو روزهای سیزده و چهارده و پانزدهم آن را که ایام البیض است روزه بگیر و نزدیک ظهر روز پانزدهم غسل کن و نافله نماز ظهر را بخوان و رکوع و سجده و قنوت آن را به نیکی انجام ده و در دو رکعت اول آن، در رکعت او حمد و قل یا ایها الکافرون و در رکعت دوم آن حمد و قل هو الله احد را بخوان و در شش رکعت باقیمانده، بعد از حمد از سوره های کوتاه هر کدام را که خواستی بخوان. سپس نماز ظهر را بخوان و پس از آن باز هشت رکعت نافله عصر را بخوان و رکوع و سجود و قنوت آن را نیکو به جای آور و باید نمازهای تو در پاکیزه ترین لباس و در اتاقی نظیف و بر روی فرشی نظیف باشد و خود را معطّر نمایی چراکه ملائکه آن را دوست می دارند و بکوش که در ان حال کسی بر تو وارد نشود و با تو سخن نگوید و تو را مشغول ننماید.»

[ابْنُ‏] الْبَاقِي ذَكَرَ فِي كِتَابِ عَمَلِ السَّنَةِ مَا كَتَبْتُ هَاهُنَا مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكْتُبَ فَلْيَكْتُبْ مِنْ عَمَلِ السَّنَةِ

صدوق پس از آنچه گذشت می فرماید: سایر آداب عمل ام داود در کتاب «عمل السنه» ذکر شده به آن کتاب مراجعه شود.

فَإِذَا فَرَغْتِ مِنَ الدُّعَاءِ فَاسْجُدِي عَلَى الْأَرْضِ وَ عَفِّرِي خَدَّيْكِ عَلَى الْأَرْضِ وَ قُولِي

سپس امام صادق علیه السلام به ام داود می فرماید: «هنگامی که از دعا فراغ گردیدی، بر خاک سجده کن و گونه های خود را بر خاک بگذار و بگو:

 لَكَ سَجَدْتُ وَ بِكَ آمَنْتُ فَارْحَمْ ذُلِّي وَ فَاقَتِي وَ كَبْوَتِي لِوَجْهِي

وَ اجْهَدِي أَنْ تسبح [تَسُحَ‏] عَيْنَاكِ وَ لَوْ مِقْدَارَ رَأْسِ الذُّبَابِ دُمُوعاً فَإِنَّهُ آيَةُ إِجَابَةِ هَذَا الدُّعَاءِ حُرْقَةُ الْقَلْبِ وَ انْسِكَابُ الْعَبْرَةِ فَاحْفَظِي مَا عَلَّمْتُكِ ثُمَّ احْذَرِي أَنْ يَخْرُجَ عَنْ يَدَيْكِ إِلَى يَدِ غَيْرِكِ مِمَّنْ يَدْعُو بِهِ لِغَيْرِ حَقٍّ فَإِنَّهُ دُعَاءٌ شَرِيفٌ وَ فِيهِ اسْمُ اللَّهِ الْأَعْظَمُ الَّذِي إِذَا دُعِيَ بِهِ أَجَابَ وَ أَعْطَى وَ لَوْ أَنَّ السَّمَوَاتِ وَ الْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقاً وَ الْبِحَارُ بِأَجْمَعِهَا مِنْ دُونِهَا وَ كَانَ ذَلِكَ كُلُّهُ بَيْنَكِ وَ بَيْنَ حَاجَتِكِ يُسَهِّلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْوُصُولَ إِلَى مَا تُرِيدِينَ وَ أَعْطَاكِ طَلَبَتَكِ وَ قَضَى لَكِ حَاجَتَكِ وَ بَلَّغَكِ آمَالَكِ وَ لِكُلِّ مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ الْإِجَابَةُ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى ذَكَراً كَانَ أَوْ أُنْثَى وَ لَوْ أَنَّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسَ أَعْدَاءٌ لِوَلَدِكِ لَكَفَاكِ اللَّهُ مَئُونَتَهُمْ وَ أَخْرَسَ‏ عَنْكِ أَلْسِنَتَهُمْ وَ ذَلَّلَ لَكِ رِقَابَهُمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ

و بکوش ولو به اندازۀ بال مگس اشک از چشم تو خارج گردد؛ همانا نشانۀ احابت این دعا سوختن دل و جاری شدن اشک است. پس آنچه به تو آموختم را نگهداری کن و سعی کن در اختیار کسی قرار ندهی که برای خواست غیرحقی انجام دهد؛ چراکه آن دعای شریفی است و در آن اسم اعظم خدا نهفته است. که اگر کسی به وسیلۀ آن خدا را بخواند خواستۀ او اجابت می شود و خداوند او را ردّ نمی کند بلکه اگر درهای آسمان ها و زمین به روی کسی بسته شده باشد و دریاها سر راه حاجت او مانع باشند خدواند به وسیلۀ این دعا حاجت او را برآورده می نماید و تو نیز به حاجت خود می رسی و خداوند مشکل تو را آسان می کند و تو را به آرزویی که داری خواهد رساند و اگر جن و انس دشمن فرزند تو باشند خداوند شرّ همه آنان را از او برطرف خواهد نمود و آنان را در مقابل تو گنگ و ذلیل می کند. ان شاء الله.»

 قَالَتْ أُمُّ دَاوُدَ فَكَتَبَ لِي هَذَا الدُّعَاءَ وَ انْصَرَفْتُ مَنْزِلِي وَ دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ فَتَوَخَّيْتُ الْأَيَّامَ وَ صُمْتُهَا وَ دَعَوْتُ كَمَا أَمَرَنِي وَ صَلَّيْتُ الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ وَ أَفْطَرْتُ ثُمَّ صَلَّيْتُ مِنَ اللَّيْلِ مَا سَنَحَ لِي مرتب [وَ بِتُ‏] فِي لَيْلِي وَ رَأَيْتُ فِي نَوْمِي كَمَا صَلَّيْتُ عَلَيْهِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الْأَبْدَالِ وَ الْعُبَّادِ وَ رَأَيْتُ النَّبِيَّ ص فَإِذَا هُوَ يَقُولُ لِي يَا بُنَيَّةُ يَا أُمَّ دَاوُدَ أَبْشِرِي فَكُلُّ مَنْ تَرَيْنَ أَعْوَانُكِ وَ إِخْوَانُكِ وَ شُفَعَاءَكِ وَ كُلُّ مَنْ تَرَيْنَ يَسْتَغْفِرُونَ لَكِ وَ يُبَشِّرُونَكِ بِنُجْحِ حَاجَتِكِ فَأَبْشِرِي بِمَغْفِرَةِ اللَّهِ وَ رِضْوَانِهِ فَجُزِيتِ خَيْراً عَنْ نَفْسِكِ وَ أَبْشِرِي بِحِفْظِ اللَّهِ لِوَلَدِكِ وَ رَدِّهِ عَلَيْكِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ

ام داود می گوید: امام صادق علیه السلام این دعا را برای من نوشت و من به خانۀ خود بازگشتم تا اینکه ماه رجب رسید و من در ایّام البیض طبق دستور آن حضرت روزه گرفتم و دعاهایی که او امر نموده بود خواندم و (چون روز پانزدهم گذشت) نماز مغرب و عشا را خواندم و افطار نمودم و هنگامی که پاسی از شب گذشت و نماز شب را چنان که عادت داشتم خواندم و خوابیدم در خواب کسانی که بر آنان صلوات فرستاده بودم مانند ملائکه و پیامبران و شهدا و بندگامن بزرگ خدا را مشاهده نمودم. در آن بین رسول خدا صلی الله علیه و آله را دیدم و آن حضرت به من فرمود: «ای دخترم، ام داود! بشارت باد تو را! همۀ این هایی که می بینی یاران و برادران و شفعای تواند و همۀ آنها برای تو استغفار می کنند و تو ر ابشارت می دهند که حاجتت برآورد شده و من نیز تو ر ابه مغفرت خدا و خوشنودی او بشارت می دهم. خدا تو را جزای خیر بدهد. همانا خداوند فرزند تو را حفظ نمود و او را به تو باز خواهد گرداند. ان شاء الله».

قَالَتْ أُمُّ دَاوُدَ فَانْتَبَهْتُ عَنْ نَوْمِي فَوَ اللَّهِ مَا مَكَثْتُ بَعْدَ ذَلِكَ إِلَّا مِقْدَارَ مَسَافَةِ الطَّرِيقِ مِنَ الْعِرَاقِ لِلرَّاكِبِ الْمُجِدِّ الْمُسْرِعِ حَتَّى قَدِمَ عَلَيَّ دَاوُدُ فَقَالَ يَا أُمَّاهْ إِنِّي لَمُحْتَبَسٌ بِالْعِرَاقِ فِي أَضْيَقِ الْمَحَابِسِ وَ عَلَيَّ ثِقْلُ الْحَدِيدِ وَ أَنَا فِي حَالِ الْيَأْسِ مِنَ الْخَلَاصِ إِذْ نِمْتُ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ رَجَبٍ فَرَأَيْتُ الدُّنْيَا قَدْ خُفِضَتْ لِي حَتَّى رَأَيْتُكِ فِي حَصِيرٍ فِي صَلَاتِكِ وَ حَوْلَكِ رِجَالٌ رُءُوسُهُمْ فِي السَّمَاءِ وَ أَرْجُلُهُمْ فِي الْأَرْضِ عَلَيْهِمْ ثِيَابٌ خُضْرٌ يُسَبِّحُونَ مِنْ حَوْلِكِ وَ قَالَ قَائِلٌ جَمِيلُ الْوَجْهِ [حِلْيَتُهُ‏] حِلْيَةُ النَّبِيِّ ص نَظِيفُ الثَّوْبِ طَيِّبُ الرِّيحِ حَسَنُ الْكَلَامِ فَقَالَ يَا ابْنَ الْعَجُوزِ الصَّالِحَةِ أَبْشِرْ فَقَدْ أَجَابَ‏ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ دُعَاءَ أُمِّكَ فَاْنَتَبْهُت فَإِذَا أَنَا بِرَسُولِ أَبِي الدَّوَانِيقِ فَأُدْخِلْتُ عَلَيْهِ مِنَ اللَّيْلِ فَأَمَرَ بِفَكِّ حَدِيدِي وَ الْإِحْسَانِ إِلَيَّ وَ أَمَرَ لِي بِعَشَرَةِ آلَافِ دِرْهَمٍ وَ أَنْ أُحْمَلَ عَلَى نَجِيبٍ وَ أُسْتَسْعَى بِأَشَدِّ السَّيْرِ فَأَسْرَعْتُ حَتَّى دَخَلْتُ إِلَى الْمَدِينَةِ

ام داود می گوید: پس من از خواب بیدار شدم و به خدا سوگند فاصلۀ خواب من و بازگشت فرزندم داود بیش از مسافت حرکتیک سوار تندرو که از عراق به مدینه برسد نبود و چون فرزندم را ملاقات نمودم به من گفت: ای مادر! من در عراق در سخت ترین زندان زیر غل و زنجیر زندانی بودم و امیدی به نجات خود نداشتم تا اینکه در شب نیمه رجب خواب دیدم که دنیا زیر قدم من جمع شد و من تو را دیدم که روی حصیری نماز می خواندی و اطرف تو مردانی بودند که سرهای آنان در آسمان و پاهایشان روی زمین بود و لباس های سبزی بر تن داشتند و اطراف تو تسبیح خدا را می گفتند. پس گوینده ای از بین آنان، زیبا صورت، با لباسی نظیف و معطّر و صدایی دلنشین، به زیبایی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله به من فرمود: «ای فرزند پیر زن صالحه! البشارة! خداوند دعای مادر تو را مستجاب نمود.» و چون از خواب بیدار شدم، ناگهان دیدم فرستادۀ ابوالدوانیق نزد من حاضر شده و مرا نزد او بردند و او دستور داد آهن ها را از بدن من جدا کردند و به من احسان نمود و ده هزار درهم به من داد و مرا بر اسب تندرو سوار نمودند و با تمام سرعت به مدینه رساندند.

قَالَتْ أُمَّ دَاوُدَ فَمَضَيْتُ بِهِ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَ حَدَّثَهُ بِحَدِيثِهِ فَقَالَ لَهُ الصَّادِقُ ع إِنَّ أَبَا الدَّوَانِيقِ رَأَى فِي النَّوْمِ عَلِيّاً ع يَقُولُ لَهُ أَطْلِقْ وَلَدِي وَ إِلَّا لَأُلْقِيَنَّكَ فِي النَّارِ وَ رَأَى كَأَنَّ تَحْتَ قَدَمَيْهِ النِّيرَانَ فَاسْتَيْقَظَ وَ قَدْ سُقِطَ فِي يَدِهِ فَأَطْلَقَكَ.

ام داود می گوید: پس من فرزندم را خدمت امام صادق علیه السلام بردم و چون بر آن حضرت سلام نمود و قصۀ خود را بیان کرد امام صادق علیه السلام فرمود: «ابوالدوانیق (نیز) در آن شب علی علیه السلام را در خواب دید و آن حضرت به او فرمود: فرزند مرا آزاد کن وگرنه تو را در آتش خواهم انداخت. پس ابوالدوانیق در خواب دید که زیر قدم های او دریایی از آتش است از خواب بیدار شد و از وحشت و اضطرابی که پیدا نموده بود تو را آزاد کرد.»