اخلاق امام‏ حسن مجتبی علیه السلام

امام حسن بن على بن ابى طالب در عبادت و زهد و تقوى و فضيلت چنان بود كه در زمان خود هيچ كس به پايه وى نمى ‏رسيد. همين كه قصد سفر حج مى‏ كرد پياده به راه مى ‏افتاد و گاهى پاى خود را نيز برهنه مى ‏ساخت هرگز به كارى نمى ‏پرداخت مگر اينكه خداى سبحان را ياد مى ‏كرد. راستگوترين مردم و در نطق و بيان از همه والاتر بود. چون به نزديك مسجد مى ‏رسيد عرض مى‏ كرد: بار خدايا مهمان تو به در خانه ‏ات آمده است. اى احسان‏ كننده، بنده گناهكار تو به درگاهت ايستاده. اى كريم، تو از بدي هايم به زيباييها و خوبيهاى خود درگذر.

زينب دختر ابى رافع حديث كند كه فاطمه (س) دو فرزندش حسن و حسين (ع) را هنگام بيمارى رسول خدا (ص)، كه در همان بيمارى از دنيا رحلت كرد، به نزد آن حضرت آورد و گفت: اى رسول خدا اينان فرزندان تو هستند؛ پس چيزى به آن دو ميراث بده. پيامبر فرمود: شكوه و بزرگى و سيادت من براى حسن است. و اما حسين، پس كرم و شجاعتم براى اوست. الخ.

 حسن بن على را در راه مكه ملاقات كردم كه از مركب خود فرود آمد و پياده به راه افتاد. همه كسانى كه در كاروان بودند به وى اقتدا كردند و پياده به راه افتادند. حتى سعد بن ابى وقاص نيز پياده شد و در كنار آن حضرت راه افتاد. واصل بن عطاء مى‏ گويد: در حسن بن على، سيماى پيمبران و درخشندگى پادشاهان بود.

حسن بن على وصىّ پدرش امير المؤمنين (ع) بود و امير المؤمنين او را ناظر بر صدقات خود و آنچه وقف كرده بود قرار داد، و در اين باره عهدنامه‏ اى براى وى نوشت كه مشهور است. وصيّت او به امام حسن ظاهر در معالم و مبانى دين و چشمه‏هاى حكمت و آداب است. اين وصيّت را اكثر دانشمندان نقل كرده‏ اند و بسيارى از فقها در دين و دنياى خود از آن استفاده كرده‏ اند و موجب بينايى آنان گشته است.