شفاعت در آخرت در احادیث

شرايط شفاعت :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 لا يَكونُ اللَّعّانُونَ شُهَداءَ و لا شُفَعاءَ يَومَ القِيامَةِ .

كسانى كه زياد لعن (نفرين) مى كنند ، در روز قيامت نه حق گواهى دادن دارند و نه حق شفاعت .

( الدرّ المنثور : ۱/۳۵۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

شَفاعَتي لاُِمَّتي مَن أحَبَّ أهلَ بَيتي .

شفاعت من شامل آن كس از امّتم مى شود كه اهل بيت مرا دوست داشته باشد .

( كنز العمّال : ۳۹۰۵۷ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لَأشفَعَنَّ يَومَ القِيامَةِ لِمَن كانَ في قَلبِهِ جَناحُ بَعوضَةٍ إيمانٌ .

 من در روز قيامت كسى را كه در دلش به اندازه بال پشه اى ايمان باشد ، شفاعت خواهم كرد .

( كنز العمّال : ۳۹۰۴۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

يَشفَعُ الأنبياءُ في كُلِّ مَن كانَ يَشهَدُ أن لا إلهَ إلاّ اللّه ُ مُخلِصا ، فَيُخرِجُونَهُم مِنها [أي من النّارِ ] .

پيامبران براى همه كسانى كه از روى اخلاص به يگانگى خدا شهادت داده باشند شفاعت مى كنند و آنان را از دوزخ بيرون مى آورند .

( مسند ابن حنبل : ۴/۲۵/۱۱۰۸۱ )

امام صادق عليه السلام :

اِعلَمُوا أنّهُ لَيسَ يُغني عنكُم مِنَ اللّه ِ أحَدٌ مِن خَلقِهِ شَيئا ؛ لا مَلَكٌ مُقَرَّبٌ و لا نَبِيٌّ مُرسَلٌ  و لا مَن دُونَ ذلكَ ؛

فَمَن سَرَّهُ أن تَنفَعَهُ شَفاعةُ الشافِعِينَ عندَ اللّه ِ  ، فَليَطلُبْ إلى اللّه ِ أن يَرضى عَنهُ .

 بدانيد كه هيچ يك از آفريدگان خدا ، براى شما نزد خداوند كارى نمى تواند بكند ؛ نه فرشته اى مقرّب و نه پيامبرى مرسل و نه ديگران ؛

پس  هركه خوش دارد كه شفاعت شفاعت كنندگانِ از او نزد خداوند مؤثر افتد، از خداوند بخواهد كه از وى خشنود باشد .

( الكافي : ۸/۱۱/۱ )

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه: « اختيار شفاعت ندارند  ، مگر كسى كه از جانب خداى رحمان پيمانى گرفته باشد . » (       ) ـ فرمود :

إلاّ مَن اُذِنَ لَهُ بِوَلايَةِ أميرِ المؤمنينَ و الأئمَّةِ مِن بَعدِهِ  ،

فهُو العَهدُ عندَ اللّه ِ .

 مگر كسانى كه به ولايت امير المؤمنين و امامان بعد از او اعتقاد داشته باشند

و اين همان پيمانى است كه نزد خدا دارند .

( بحار الأنوار : ۸/۳۶/۹ )

امام رضا عليه السلام ـ در پاسخ به پرسش از اين سخن خداوند متعال كه فرمود : « براى كسى كه خدا رضايت دهد . » (       ) ـ فرمود :

 لا يَشفَعُونَ إلاّ لِمَنِ ارتَضى اللّه ُ دِينَهُ .

آنان تنها براى كسى شفاعت مى كنند كه خداوند از دين او راضى باشد .

(عيون أخبار الرِّضا : ۱/۱۳۶/۳۵ )

مقام ستوده :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

إنَّ الناسَ يَصِيرُونَ يَومَ القِيامَةِ جُثىً  ،

كُلُّ اُمَّةٍ تَتبَعُ نَبِيَّها ،  يَقولونَ : يا فُلانُ !  اشفَعْ ؛  يا فُلانُ ! اشفَعْ ؛ 

حتّى تَنتَهِيَ الشَّفاعَةُ إلى محمّدٍ ، فذلكَ يَومُ يَبعَثُهُ اللّه ُ المَقامَ المَحمودَ .

در روز قيامت مردم گروه گروه مى شوند

و هر امّتى در پى پيامبر خود به راه مى افتد و مى گويند : فلانى ! شفاعت كن ؛ فلانى ! شفاعت كن ؛

تا آن كه نوبت شفاعت به محمّد مى رسد  و در اين روز است كه خداوند او را به مقامى ستوده مى رساند .

( كنز العمّال : ۳۹۰۴۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إذا قُمتُ المَقامَ المَحمودَ ،  تَشَفَّعتُ في أصحابِ الكبائرِ مِن اُمَّتي ، فَيُشَفِّعُني اللّه ُ فِيهِم 

و اللّه ِ ! لا تَشَفَّعتُ فِيمَن آذى ذُرِّيَّتي .

 زمانى كه به مقام ستوده برسم ، براى مرتكبان گناهان كبيره امت خود شفاعت مى كنم و خداوند شفاعت من درباره آنها را مى پذيرد .

به خدا سوگند براى كسانى كه فرزندان مرا بيازارند ،  شفاعت نخواهم كرد .

(  الأمالي للصدوق : ۳۷۰/۴۶۲ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 لَو قد قُمتُ المَقامَ المَحمودَ ، لَشَفَعتُ  في أبي و اُمّي و عَمّي و أخٍ كانَ لي في الجاهِلِيَّةِ .

هرگاه به مقام ستوده برسم ، براى پدر و مادر و عمويم و برادرى كه در جاهليت داشته ام  شفاعت مى كنم .

( بحار الأنوار : ۸/۳۶/۸ )

امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه: « و به زودى پروردگارت تو را عطا مى كند تا خشنود شوى . » ( الضحى : ۴ ، ۵ ) ـ فرمود :

الشَّفاعَةُ ، و اللّه ِ! الشَّفاعةُ ، و اللّه ِ! الشَّفاعَةُ .

 آن  شفاعت است . به خدا سوگند، شفاعت است ؛ به خدا سوگند، شفاعت است .

( بحار الأنوار : ۸/۵۷/۷۲ )

امام باقر يا امام صادق عليهما السلام ـ درباره آيه: « اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند » (  الإسراء : ۷۹ ) ـ فرمود :

هي الشَّفاعةُ .

آن مقام شفاعت است .

( بحار الأنوار : ۸/۴۸/۴۹ - بحار الأنوار : ۸/۳۶/۶۱ - بحار الأنوار: ۸/۶۲ )

شفاعت پيامبر صلى الله عليه و آله در روز قيامت :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لِكُلِّ نَبِيٍّ دَعوَةٌ قد دَعا بِها و قد سَألَ سُؤلاً ،

و قد خَبَأتُ دَعوَتي لِشَفاعَتِي لاُِمَّتي يَومَ القِيامَةِ .

هر پيامبرى به درگاه خدا دعايى كرده و از او چيزى خواسته است ،

امّا من خواهش خود [ از خدا ] را براى شفاعت امّتم در روز قيامت نگه داشته ام .

( الخصال : ۲۹/۱۰۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنَّ اللّه َ أعطاني مَسألَةً ،

فَأخَّرتُ مَسألَتي لِشَفاعَةِ المُؤمنينَ مِن اُمَّتي يَومَ القِيامَةِ ، فَفَعَلَ ذلكَ . 

 خداوند به من فرمود از او خواهشى كنم ،

اما من خواهش خود را براى شفاعت كردن مؤمنان امّتِ خويش در روز قيامت به تأخير انداختم و خداوند هم پذيرفت .

( بحار الأنوار : ۸/۳۷/۱۴ )

محرومانِ از شفاعت :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الشَّفاعَةُ لا تَكونُ لِأهلِ الشَّكِّ و الشِّرْكِ  و لا لِأهلِ الكُفرِ و الجُحُودِ ؛

بل يَكونُ لِلمؤمنينَ مِن أهلِ التوحيدِ .

 نه شكّاكان و مشركان شفاعت شوند و نه كافران و منكران ؛

بلكه شفاعت مخصوص مؤمنان يكتا پرست است .

( بحار الأنوار : ۸/۵۸/۷۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

مَن لم يُؤمِنْ بِشَفاعَتِي ،  فلا أنالَهُ اللّه ُ شَفاعَتِي .

كسى كه به شفاعت كردن من ايمان نداشته باشد ، خداوند شفاعت مرا به او نرساند .

( عيون أخبار الرِّضا : ۱/۱۳۶/۳۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 شَفاعَتِي يَومَ القِيامَةِ حَقٌّ ؛

فَمَن لَم يُؤمِنْ بها  ، لَم يَكُن مِن أهلِها .

 [ موضوع ] شفاعت من در روز قيامت يك حقيقت است ؛ 

پس هركه بدان ايمان نداشته باشد ، مشمول آن واقع نخواهد شد .

( كنز العمّال : ۳۹۰۵۹ )

 

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

رَجُلانِ لا تَنالُهُما شَفاعَتي :

صاحِبُ سُلطانٍ عَسُوفٌ غَشُومٌ  و غالٍ في الدِّينِ مارِقٌ

شفاعت من به دو كس نمى رسد :

قدرتمند مستبد و ستمگر  و غلوّ كننده خارج شده از دين .

( الخصال : ۶۳/۹۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

أمّا شَفاعَتِي ففي أصحابِ الكبائرِ ، ما خَلا أهلَ الشِّركِ و الظُّلمِ .

 شفاعت من درباره مرتكبانِ گناهان كبيره است ، به جز مشركان و ستمگران .

( الخصال : ۳۵۵/۳۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لا يَنالُ شَفاعَتي ، مَنِ استَخَفَّ بِصلاتِهِ 

و لا يَرِدُ عَلَيَّ الحَوضَ ، لا و اللّه ِ !

كسى كه نماز را سبك بشمارد ،  به شفاعت من دست نيابد

و به خدا سوگند  ! كه در كنار حوض [ كوثر ] بر من وارد نشود .

( المحاسن : ۱/۱۵۹/۲۲۳ )

امام على عليه السلام :

مَن كَذَّبَ بِشَفاعَةِ رسولِ اللّه ِ ، لَم تَنَلهُ .

كسى كه شفاعت رسول خدا صلى الله عليه و آله را دروغ شمارد، از شفاعت آن حضرت برخوردار نشود .

( عيون أخبار الرِّضا : ۲/۶۶/۲۹۲ )

امام صادق عليه السلام : 

لَو أنَّ المَلائكَةَ المُقَرَّبِينَ و الأنبياءَ المُرسَلِينَ شَفَعُوا في ناصِبٍ  ، ما شُفِّعُوا .

حتى اگر فرشتگان مقرّب و پيامبران مرسل درباره فرد ناصبى شفاعت كنند ، شفاعتشان پذيرفته نمى شود .

( المحاسن : ۱/۲۹۴/۵۸۷ ، انظر بحار الأنوار : ۸/۴۱/۲۷ و ۶۸/۱۲۶/ ۵۴ )

 

امام صادق عليه السلام ـ هنگامى كه در آستانه رحلت قرار گرفت و چون دستور داد بستگانش گرد او جمع شدند ـ فرمود :

إنَّ شَفاعَتَنا  لَن تَنالَ ،  مُستَخِفّا بِالصَّلاةِ .

كسى كه نماز را سبك بشمارد ، شفاعت ما هرگز شامل حالش نمى شود .

( المحاسن : ۱/۱۵۹/۲۲۵ )

شفاعت براى مرتكبان گناهان كبيره :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

و أمّا شَفاعَتِي ففي أصحابِ الكَبائرِ، ما خَلا أهلَ الشِّركِ و الظُّلمِ .

 شفاعت من براى مرتكبان گناهان كبيره است ، به استثناى مشركان و ستمگران .

( الخصال : ۳۵۵/۳۶ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لِكُلِّ نَبِيٍّ شَفاعَةٌ ، و إنّي خَبَأتُ شَفاعَتِي لِأهلِ الكَبائرِ مِن اُمَّتي يَومَ القِيامَةِ .

 هر پيامبرى شفاعتى مى كند و من شفاعت خود را براى اهل گناهان كبيره امّت خود در روز قيامت  نگه داشته ام .

( الأمالي للطوسي : ۳۸۰/۸۱۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنّما الشَّفاعةُ يومَ القِيامَةِ  ، لِمَن عَمِلَ الكَبائرَ مِن اُمَّتي ثُمّ ماتُوا علَيها .
 

شفاعت روز قيامت  در حقيقت  ، براى آن دسته از امّت من است كه مرتكب گناهان كبيره شده و با همان گناهان ( بدون توبه ) مرده باشند .

( كنز العمّال : ۳۹۵۴۹ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

شَفاعَتِي لأهلِ الكَبائرِ مِن اُمَّتي .

 شفاعت من براى آن دسته از امّت من است كه مرتكب گناهان كبيره شده باشند .

( كنز العمّال : ۳۹۰۵۵ )

نيكوكاران و شفاعت :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنّما شَفاعَتي لأهلِ الكبائرِ مِن اُمَّتي 

فأمّا المُحسِنُونَ فما علَيهِم مِن سَبيلٍ .

 شفاعت من   در حقيقت براى آن افراد از امّت من است كه مرتكب گناهان كبيره شوند

و اما نيكوكاران كه مشكلى ندارند .

( عيون أخبار الرِّضا : ۱/۱۳۶/۳۵ )

امام صادق عليه السلام :

إذا كانَ يَومُ القِيامَةِ نَشفَعُ في المُذنِبِينَ مِن شِيعَتِنا 

فأمّا المُحسِنُونَ فقد نَجّاهُم اللّه ُ .

در روز قيامت ما براى شيعيانِ گناهكار خود شفاعت مى كنيم و اما نيكوكاران را خداوند خود نجات داده است .

( فضائل الشيعة : ۷۷/۴۵ )

امام صادق عليه السلام :

و ذلكَ قولُ اللّه ِ عَزَّ وَ جَلَّ : « رِجالٌ صَدَقُوا ما عَاهَدُوا اللّه َ عَلَيْهِ »

فذلكَ الذي لا تُصِيبُهُ أهوالُ الدُّنيا و لا أهوالُ الآخِرَةِ 

و ذلكَ مِمَّن يَشفَعُ و لا يُشفَعُ لَهُ ؛

و مُؤمِنٌ كخامَةِ الزَّرعِ  تَعوَجُّ أحيانا و تَقُومُ أحيانا . 

فذلكَ مِمَّن تُصِيبُهُ أهوالُ الدُّنيا و أهوالُ الآخِرَةِ 

و ذلكَ مِمَّن يُشفَعُ لَهُ و لا يَشفَعُ .

 مؤمن بر دو گونه است :

مؤمنى كه به عهد و شرط خدا وفا كند

و اين سخن خداوند عزّ و جلّ است كه : « مردانى هستند كه به پيمانى كه با خدا بسته بودند وفا كردند . »  ( الأحزاب : ۲۳ )

چنين مؤمنى نه گرفتار هول و هراسهاى دنيا مى شود و نه هول و هراسهاى آخرت .

او از كسانى است كه خود شفاعت مى كند و نياز به شفاعت كسى ندارد ؛

[دوم ] مؤمنى كه چون ساقه گياه  گاه كج و گاه راست مى شود .

چنين مؤمنى دستخوش هول و هراسهاى دنيا و آخرت مى شود

و از جمله كسانى است كه برايش شفاعت مى شود   ولى قدرت شفاعت كردن ندارد .

( الكافي : ۲/۲۴۸/۱ )

نياز همگان به شفاعت :

بحار الأنوار ـ به نقل از أبو العباس مكبر ـ 

عَن الإمام الباقر عليه السلام ـ و قد قالَ لَهُ أبو أيمنَ : 

 يا أبا جعفرٍ ! تَغُرُّونَ الناسَ و تَقولونَ : « شَفاعَةُ محمّدٍ، شَفاعَةُ محمّدٍ ! »

فَغَضِبَ عليه السلام حتّى تَرَبَّدَ وَجهُهُ ـ :

 « وَيحَكَ ،  يا أبا أيمَنَ ! أغَرَّكَ إن عَفَّ بَطْنُكَ و فَرجُكَ ؟!

أما لَو قد رَأيتَ أفزاعَ القِيامَةِ  ، لقدِ احتَجتَ إلى شَفاعَةِ محمّدٍ صلى الله عليه و آله .

وَيلَكَ ،  فَهل يَشفَعُ إلاّ لِمَن وَجَبَت لَهُ النارُ ؟!

ثُمَّ قالَ : ما مِن أحَدٍ مِنَ الأوَّلِينَ و الآخِرِينَ ،  إلاّ و هُو مُحتاجٌ إلى شَفاعَةِ محمّدٍ صلى الله عليه و آله يَومَ القِيامَةِ »

امام باقر عليه السلام در پاسخ به ابو ايمن كه به ايشان گفت :

  اى ابا جعفر! شما مردم را مى فريبيد و پيوسته مى گوييد : « شفاعت محمّد ، شفاعت محمّد ! »

در حالى كه چنان ناراحت شد كه رنگ چهره اش برگشت ـ فرمود :

« واى بر تو ، اى ابا ايمن ! داشتن عفّت شكم و شهوت  تو را غرّه كرده است ؟!

اگر صحنه هاى هول انگيز قيامت را ببينى  ، حتماً به شفاعت محمّد صلى الله عليه و آله نياز پيدا خواهى كرد .

واى بر تو ، آيا شفاعت جز براى كسى است كه مستوجب آتش باشد ؟!

آن گاه فرمود : هيچ كس از اولين و آخرين نيست ،  مگر آن كه در روز قيامت به شفاعت محمّد صلى الله عليه و آله نيازمند است . »

( بحار الأنوار: ۸/۳۸/۱۶ )

امام صادق عليه السلام :

ما أحَدٌ مِنَ الأوَّلِينَ و الآخِرِينَ ،  إلاّ و هُو يَحتاجُ إلى شَفاعةِ محمّدٍ صلى الله عليه و آله يَومَ القِيامَةِ

هيچ كس  از اولين و آخرين انسانها  نيست  ، مگر آن كه به شفاعت محمّد صلى الله عليه و آله در روز قيامت نياز دارد .

( المحاسن : ۱/۲۹۳/۵۸۳ )

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به اين سؤال كه : مگر مؤمن به شفاعت محمّد صلى الله عليه و آله در آن روز نيازمند است ؟ ـ فرمود :

نَعَم ؛  إنَّ لِلمُؤمِنِينَ خَطايا و ذُنُوبا 

و ما مِن أحَدٍ ،  إلاّ يَحتاجُ إلى شَفاعَةِ محمّدٍ يَومَئذٍ .

 آرى ؛ مؤمنان نيز خطاها و گناهانى دارند

و هيچ كس نيست  ، مگر اين كه در آن روز به شفاعت محمّد محتاج است .

( بحار الأنوار: ۸/۴۸/۵۱ )

امام كاظم عليه السلام ـ به سماعة بن مهران ـ فرمود :

إذا كانَت (لَكَ) حاجَةٌ إلى اللّه ِ فَقُلْ :

«اللَّهُمَّ إنّي أسألُكَ بِحَقِّ محمّدٍ و عَلِيٍّ ؛  فإنَّ لَهُما عِندَك شَأناً مِنَ الشَّأنِ ···»

فإنّهُ إذا كانَ يَومُ القِيامَةِ لَم يَبقَ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ و لا نَبِيٌّ مُرسَلٌ و لا مُؤمِنٌ مُمتَحَنٌ ،  إلاّ و هُو يَحتاجُ إلَيهِما في ذلكَ اليومِ .

 هرگاه حاجتى به خدا پيدا كردى ، بگو :

« خدايا ! به حقّ محمّد و على از تو مسألت مى كنم ؛ زيرا كه آن دو را نزد تو شأن و مقامى است ···»

 در روز قيامت هيچ فرشته مقرّبى و پيامبر مرسلى و مؤمن آزمايش شده اى نيست ، مگر اين كه در آن روز  به آن دو ( محمّد و على عليهما السلام ) نيازمند است .

( الدعوات : ۵۱/۱۲۷ )

شفاعت كنندگان :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 ثلاثةٌ يَشفَعُونَ إلى اللّه ِ عَزَّ و جلَّ ،  فَيُشَفَّعُونَ :

الأنبياءُ ، ثُمّ العُلَماءُ ، ثُمّ الشُّهَداءُ .

 سه گروه نزد خداى عزّ و جلّ شفاعت مى كنند و شفاعتشان پذيرفته مى شود :

پيامبران ، سپس عالمان  و بعد شهيدان .

( الخصال : ۱۵۶/۱۹۷ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الشَّفاعَةُ ،  لِلأنْبِياءِ و الأوصِياءِ و المُؤمِنِينَ و المَلائكةِ .

شفاعت كردن ، مخصوص پيامبران و اوصيا و مؤمنان و فرشتگان است .

( بحار الأنوار : ۸/۵۸/۷۵ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنّي أشفَعُ يَومَ القِيامَةِ ، فَاُشَفَّعُ

 و يَشفَعُ عَلِيٌّ ، فَيُشَفَّعُ 

 و يَشفَعُ أهلُ بَيتي  ، فَيُشَفَّعُونَ .

 در روز قيامت من شفاعت مى كنم و شفاعتم پذيرفته مى شود

و على شفاعت مى كند و شفاعتش پذيرفته مى شود

و اهل بيتم نيز شفاعت مى كند و شفاعتشان پذيرفته مى شود

.

( مجمع البيان : ۱/۲۲۳ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الشُّفَعاءُ ،  خَمسَةٌ :

القُرآنُ  و الرَّحِمُ  و الأمانَةُ  و نَبِيُّكُم  و أهلُ بَيتِ نَبِيِّكُم .

شفاعت كنندگان  ، پنج تايند : قرآن ، خويشاوندى ، امانت ، پيامبر شما و اهل بيت پيامبرتان .

( بحار الأنوار : ۸/۴۳/۳۹ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 تَعَلَّمُوا القُرآنَ ؛

فإنّهُ شافِعٌ يَومَ القِيامَةِ .

قرآن را بياموزيد ؛

زيرا كه قرآن در روز قيامت شفاعت كننده است .

( مسند ابن حنبل : ۸/۲۷۳/۲۲۲۱۹ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الصِّيامُ و القُرآنُ  يَشفَعانِ لِلعَبدِ يَومَ القِيامَةِ .

روزه و قرآن در روز قيامت براى آدمى شفاعت مى كنند .

( مسند ابن حنبل : ۲/۵۸۶/۶۶۳۷ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

لا شَفيعَ أنجَحُ مِنَ التَّوبَةِ .

 شفيعى كار آمدتر از توبه نيست .

( بحار الأنوار : ۸/۵۸/۷۵ )

امام على عليه السلام :

مَن شَفَعَ لَهُ  القُرآنُ ، يَومَ القِيامَةِ ،  شُفِّعَ فيهِ .

 در روز قيامت   قرآن براى هر كس شفاعت كند ، شفاعتش پذيرفته مى شود .

( نهج البلاغة: الخطبة۱۷۶ )

امام على عليه السلام :

 اِستَجِيبُوا لِأنبِياءِ اللّه ِ  و سَلِّمُوا لِأمرِهِم  و اعمَلُوا بطاعَتِهِم ؛

تَدخُلُوا في شَفاعَتِهِم .

 دعوت پيامبران خدا را اجابت كنيد و در برابر آنها سر تسليم فرود آوريد و فرمانشان را ببريد ؛

تا مشمول شفاعت آنان شويد .

( غرر الحكم : ۲۵۰۹ )

امام على عليه السلام :

 شافِعُ الخَلقِ ، العَمَلُ بِالحَقِّ و لُزومُ الصِّدقِ .

شفيع مردمان ، عملِ به حق است و پايبندى به صداقت و راستى .

( غرر الحكم : ۵۷۸۹ )

امام باقر و امام صادق عليهما السلام :

و اللّه ِ! لَنَشفَعَنَّ ؛ و اللّه ِ ! لَنَشفَعَنَّ في المُذنِبِينَ مِن شِيعَتِنا  ؛

حَتّى تَقولَ أعداؤنا إذا رَأوا ذلكَ : « فَما لَنا مِن شافِعِينَ * و لا صَديقٍ حَمِيمٍ » ( الشعراء : ۱۰۰ و ۱۰۱ )

 به خدا سوگند ! كه ما شفاعت مى كنيم ؛  به خدا سوگند  ! كه ما در حق شيعيان گنه كارمان شفاعت مى كنيم ؛

چندان كه دشمنان ما با ديدن آن مى گويند : « ما را نه شفاعت كنندگانى است * و نه دوستى مهربان » .

( بحار الأنوار:۸/۳۷/۱۵ )

امام صادق عليه السلام :

إذا كانَ يَومُ القِيامَةِ ··· قِيلَ للعابِدِ : انطَلِقْ إلى الجَنَّةِ

و قيلَ للعالِمِ : قِفْ ،  تَشفَعْ لِلناسِ ،  بِحُسنِ تَأدِيبِكَ لَهُم .

 چون روز قيامت شود . . . به عابد گفته مى شود : به بهشت برو

و به عالِم گفته مى شود : بايست و به سبب آن كه مردم را نيكو تربيت كردى ، براى آنان شفاعت كن .

( علل الشرائع : ۳۹۴/۱۱ )

وسيله :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 « الوَسِيلَةُ  »  ، دَرَجةٌ عِندَ اللّه ِ ليسَ فَوقَها دَرَجَةٌ ؛ 

فَسَلُوا اللّه َ أن يُؤتِيَني الوَسيلَةَ .

 « وسيله » ، درجه اى است نزد خداوند كه بالاتر از آن درجه اى نيست ؛ 

پس  از خدا بخواهيد كه به من « وسيله » عطا كند .

( كنز العمّال : ۳۹۰۷۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

 سَلُوا اللّه َ لي الوَسِيلَةَ···

فَمَن سَألَ لي الوَسيلَةَ ، حَلَّتْ لَهُ الشَّفاعَةُ .

 از خداوند براى من وسيله مسألت كنيد . . .

كه هر كس براى من وسيله مسألت كند ، شفاعت بر او روا گردد .

( صحيح مسلم : ۱/۲۸۹/۱۱ )

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

الأئمّةُ مِن وُلْدِ الحُسينِ عليه السلام .

مَن أطاعَهُم  ، فَقَد أطاعَ اللّه َ 

و مَن عَصاهُم ،  فقد عَصَى اللّه َ عَزَّ و جلَّ .

هُم العُروَةُ الوُثقى  و هُمُ الوَسيلَةُ إلى اللّه ِ عَزّ و جلّ

امامان  از نسل حسين عليه السلام هستند .

هركه آنان را اطاعت كند ، خدا را اطاعت كرده است

و هركه آنان را نافرمانى كند خداوند عزّ و جلّ را نافرمانى كرده است .

آنانند دستگيره محكم  و آنانند وسيله تقرّب به خداوند عزّ و جلّ .

(عيون أخبار الرِّضا : ۲/۵۸/۲۱۷ )

علل الشرائع ـ به نقل از ابو سعيد خدرى ـ :

كانَ النبيُّ صلى الله عليه و آله يقولُ : 

إذا سَألتُمُ اللّه َ لي ،  فَاسألُوهُ الوَسيلَةَ .

فَسَألنا النبيَّ صلى الله عليه و آله عنِ الوَسيلةِ . 

فقالَ : هي دَرَجَتي في الجَنَّةِ .

پيامبر صلى الله عليه و آله مى فرمود : 

هرگاه از خداوند چيزى براى من خواستيد ، وسيله بخواهيد .

از پيامبر صلى الله عليه و آله درباره وسيله پرسيديم . 

فرمود : درجه من در بهشت است .

(علل الشرائع : ۱۶۴/۶ - المناقب لابن شهر آشوب : ۳ / ۷۵ )

امام على عليه السلام :

أيُّها الناسُ ! إنَّ اللّه َ تعالى وَعَدَ نَبِيَّهُ مُحمّدا صلى الله عليه و آله الوَسيلَةَ و وَعدُهُ الحَقُّ و لَن يُخلِفَ اللّه ُ وَعدَهُ .

ألا و إنّ الوَسيلَةَ على دَرَجِ الجَنَّةِ   و ذِروَةُ ذَوائبِ الزُّلفَةِ  و نِهايَةُ غايَةِ الاُمنِيَّةِ .

اى مردم! خداوند متعال به پيامبر خود محمّد صلى الله عليه و آله وعده وسيله داده و وعده او راست است و خداوند از وعده خود تخلّف نمى كند .

بدانيد كه وسيله بر فراز درجات بهشت  و ستيغِ بلنديهاى تقرّب و خطّ پايان آرزوست .

( الكافي : ۸/۲۴/۴ )

امام على عليه السلام ـ درباره آيه: « و براى تقرّب به او وسيله جوييد . » ( المائدة : ۳۵ ) ـ فرمود :

أنا وَسِيلَتُهُ .

من هستم وسيله او .

( الميزان في تفسير القرآن : ۵/۳۳۳ )

امام على عليه السلام :

إنَّ أفضَلَ ما تَوَسَّلَ بهِ المُتَوَسِّلُونَ إلى اللّه ِ سبحانَهُ و تعالى ، الإيمانُ بهِ و برسولِهِ 

و الجِهادُ في سبيلِهِ  ؛ فإنّهُ ذِروَةُ الإسلامِ و كَلِمَةُ الإخلاصِ ؛ فإنّها الفِطرَةُ .

 بهترين چيزى كه متوسّلان به خداوند سبحان و متعال به آن توسّل مى جويند ، ايمان به او و به پيامبر اوست

و جهاد در راه او  ؛ كه آن ستيغ اسلام است و كلمه توحيد  ؛ كه آن سرشت و فطرت است .

( نهج البلاغة : الخطبة ۱۱۰ )

سزاوارترين مردم به شفاعت :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

إنّ أقرَبَكُم مِنّي غَدا و أوجَبَكُم عَلَيَّ شَفاعَةً ، 

أصدَقُكُم لِسانا و أدّاكُم لِلأمانَةِ  و أحسَنُكُم خُلُقا و أقرَبُكُم مِنَ الناسِ .

همانا نزديكترين شما به من در فردا [ ى قيامت ] و سزاوارترين شما به شفاعت من ،

راست گوترين ، امانتدارترين ، خوش اخلاق ترين و نزديكترين شما به مردم است .

( الأمالي للصدوق: ۵۹۸/۸۲۶ )

شفاعت مؤمن به اندازه عمل اوست :

امام باقر عليه السلام :

إنّ المؤمنَ لَيَشفَعُ في مِثلِ رَبِيعَةَ و مُضَرَ؛

و إنَّ المؤمنَ لَيَشفَعُ حتّى لِخادِمِهِ ؛  و يقولُ : يا رَبِّ ! حَقَّ خِدمَتي ؛ كانَ يَقِيني الحَرَّ و البَردَ .

مؤمن در حق افرادى به تعداد [ دو قبيله بزرگ ] ربيعه و مضر شفاعت مى كند ؛

مؤمن حتى براى خدمتگزار خود شفاعت مى كند و مى گويد : پروردگارا ! خدمتكارم بر من حق دارد ؛  او مرا از گرما و سرما حفظ مى كرد .

( بحار الأنوار: ۸/۳۸/۱۶ )

امام باقر عليه السلام :

 يَشفَعُ الرَّجُلُ في القَبيلَةِ ؛

و يَشفَعُ الرَّجُلُ لِأهلِ البَيتِ ؛

و يَشفَعُ الرجُلُ لِلرَّجُلَينِ على قَدرِ عَمَلِهِ ؛

فذلكَ المَقامُ المَحمودُ .

انسان براى قبيله خود شفاعت مى كند ؛

انسان براى خانواده خود شفاعت مى كند ؛

انسان به اندازه عمل خود در حق دو نفر شفاعت مى كند ؛

اين است آن مقام پسنديده .

( بحار الأنوار : ۸/۴۳/۴۱ )

كمترين اندازه شفاعت مؤمن :

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

في المؤمنينَ  مَن يَشفَعُ مِثلَ رَبِيعَةَ و مُضَرَ

و أقَلُّ المُؤمنينَ شَفاعَةً  ، مَن يَشفَعُ لِثَلاثِينَ إنسانا .

در ميان مؤمنان كسانى هستند كه به اندازه قبيله هاى ربيعه و مضر شفاعت مى كنند

و مؤمنانى كه كمتر از همه حق شفاعت دارند ، براى سى نفر شفاعت مى كنند .

( بحار الأنوار: ۸/۵۸/۷۵ )

امام باقر عليه السلام :

إنّ أدنَى المؤمنينَ شَفاعَةً لَيَشفَعُ لِثلاثينَ إنسان ؛

فَعِندَ ذلكَ  ، يقولُ أهلُ النارِ : « فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ * و لا صَديقٍ حَمِيمٍ . »

مؤمنى كه از همه كمتر مى تواند شفاعت كند ، تا سى نفر را شفاعت مى كند ؛

در اين هنگام ،  دوزخيان مى گويند : «  ما را نه شفاعت كنندگانى است * و نه دوستى مهربان . » ( الشعراء : ۱۰۰ و ۱۰۱ ) 

( الكافي : ۸/۱۰۱/۷۲ )

میزان الحکمه،جلد پنجم.